Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
weigerachtig, opstandig
vnw: weigerachtig
znwb: Weigerachtig, behoedzaam; van pers. ook: niet gewillig, weerbarstig; soms bep.: niet geneigd tot tegemoetkoming, ontoeschietelijk.
Het weigerige kind wilde geen groenten eten en bleef maar klagen
Was de weigerige houding van de Vlaamse socialisten niet bij voorbaat gedoemd tot een zich uiteindelijk aligneren op het regerings- standpunt (openjournals.ugent.be)
Het witte doek dat groeit over het gespannen raam leeft en wordt een landschap, trillend als een weigerige vrouw die tergend haar haren losmaakt en lacht (blogimages.senioerennet.be)
Bij werknemers leeft de vraag om ook na de lockdown verder gebruik te kunnen maken van deze digitale mogelijkheden, maar werkgevers staan hier weigerig tegenover. (vlaamsparlement.be)
in aanmerking nemen, selecteren
vnw: in België ook: in overweging nemen, in aanmerking nemen, ingaan op, selecteren
-uw kandidatuur werd niet weerhouden: uw kandidatuur komt niet in aanmerking
-hij is weerhouden: hij is verhinderd
-de argumenten werden weerhouden: de argumenten werden in aanmerking genomen, zijn juist
Team Taaladvies: In België komt weerhouden ook geregeld voor in allerlei andere betekenissen, maar die zijn geen standaardtaal. Weerhouden is geen standaardtaal als synoniem van onder andere in overweging nemen, rekening houden met, in aanmerking nemen, in aanmerking komen, ingaan op, gevolg geven aan, kiezen, selecteren, aanwijzen, aanvaarden, onthouden, ophouden, verhinderd zijn.
zie ook weerhouden zijn
De aantijgingen over racistische verwijten werden niet weerhouden op het proces. (vrt.be)
Maar vanwege zijn ongezouten kritiek aan het adres van de bank werd zijn kandidatuur niet weerhouden. (demorgen.be)
Volgens De Tijd is Tirez niet weerhouden door Selor, het selectiebureau van de overheid. (standaard.be)
Maar tegen dit natuurbeheerplan kan je bezwaar indienen. Misschien worden jullie argumenten weerhouden? Nadine Cremie: “Niet alleen wij, maar … (gva.be)
Vooral het draadloze internet van de zuilen bleek in trek, dus plant het Gewest nu om dat te weerhouden in een ander concept: een draadloos stadsnetwerk. (datanews.knack.be)
Ik vond een Petrus De Turck in de parochieregisters van Ophasselt van die leeftijd onder de naam Petrus De Teurck, gedoopt op 24 mei 1686. Dit was in hetzelfde jaar als Catharina Van Lathem. Ik weerhield hem als mogelijke voorouder. (blog.seniorennet.be)
wpt: (1974) (Vlaanderen, euf.) geslachtsgemeenschap; coïtus.
variant: betrekking
zie ook betrekkingen hebben, seksuele betrekkingen
Het is een belangrijke hygiënische maatregel: de urine maakt de urinebuis schoon waar tijdens de betrekkingen bacteriën in terecht kunnen komen. (e-gezondheid.be)
Het geslachtelijk genot binnen het huwelijk werd legitiem voor de Kerk, in die mate zelfs dat hulpbisschop Suenens het geoorloofd vond dat de vrouw masturbeerde tijdens de betrekkingen: “Genot van betrekkingen is niet verkeerd: de vrouw mag dus door aanrakingen bij zich meewerken om tot genot te komen.” (standaard.be)
Tijdens de betrekking kreeg de verdachte een afkeer van het seksueel contact. (unia.be)
Een collega zou hen op heterdaad betrapt hebben wanneer er betrekkingen hebben plaatsgevonden (ugent.be)
ouders vinden hun eigen kinderen dikwijls de schoonste, de beste, de knapste, …
ouders steken hun eigen kinderen voor
wpt: (1911) (Vlaanderen, cliché) gezegd wanneer men zijn eigen kind idealiseert. Ouders prijzen steeds hun eigen kind boven dat van anderen.
niet in VD2016 online
SN-NL: eigen is eigen
psychologies.be: ‘Eigen kind, schoon kind natuurlijk’, aldus Hammenecker. ‘En zelfs al vind je zelf dat hij af en toe een irritant betwetertje is, dat betekent niet dat iemand anders dat van hem mag vinden.’
9maand.be: ik vind ook niet alle baby’s even mooi. maar ook de mijne is de aller aller mooiste. dus ja, eigen kind, schoon kind
nieuwsblad.be: Het aloude ,,mijn kind, schoon kind’’ heeft dimensies aangenomen die zowel ouders als kinderen een acute zenuwtoeval bezorgen.
(politiek) verklaring die de regering jaarlijks in het Vlaams Parlement aflegt over de algemeen maatschappelijke situatie en over de krachtlijnen van de begroting. Sinds 1996-1997 wordt deze verklaring afgelegd bij het begin van de nieuwe zitting, nl. op de vierde maandag van september.
Van Dale 2013 online: in België
Ben eens benieuwd naar de eerste septemberverklaring die in oktober gehouden zal worden.
“De inhoud primeert op de symbolische timing van 23 september”, is te horen bij verschillende onderhandelaars van de Vlaamse formatie. Officieel mikken N-VA, Open VLD en CD&V nog altijd op de dag waarop de Vlaamse minister-president zijn Septemberverklaring houdt, maar die deadline lijkt niet meer zo dwingend.(vrt.be)
iem. die tegenwerkt, weerbarstig persoon, jantje-contrarie
zie ook zeiker, zeik
vgl. tegenwringen
Wat een tegenwringer is die kerel!
Een ‘profeet’ is hij alles behalve, eerder een tegenwringer.
Intussen laat de syndic zijn voelsprieten in alle richtingen gaan en probeert hij ons, de zogezegde tegenwringers, te intimideren.
In de internationale strijd tegen global warming, zoals op de top in Kyoto in 1997, was Amerika niet de voortrekker maar de tegenwringer. (demorgen.be)
En dus stelt hij zich onbuigzaam op als hij denkt dat fundamentele waarden in het gedrang zijn. ‘Dwarsligger’, ‘tegenwringer’, de woorden duiken … (standaard.be)
weekend waarin azalea’s verkocht worden ten voordele van Kom op tegen kanker
google2016: >38.000
Ze zijn na 21 jaar goed gekend, de azalea’s die Kom op tegen Kanker verkoopt tijdens het Plantjesweekend. (oud-heverlee.be)
22ste Plantjesweekend – Koop een plantje en maak mee een vuist tegen kanker! (komoptegenkanker.be)
drooglijn voor de was
klik op de afbeelding
tekeningen aan de wasdraad om de verf te laten drogen
vnw: waslijn
Hangt de was maar op aan de wasdraad buiten. Met zo’ne wind zal hij rap droog zijn.
wandelen, aan het wandelen
NL: aan de wandel, uit wandelen
vnw:
-op wandel gaan: gaan wandelen
-op wandel zijn: aan de wandel zijn, aan het wandelen zijn
Gisteren ging ik op wandel gewapend met fototoestel én regenlaarzen, thuisgekomen selecteerde ik de buit en maakte ik deze collage. (tuinadvies.be)
De inwoners van Vilnius waren aangenaam verrast toen ze een wel heel bijzondere verschijning zagen. Er was namelijk een circusolifant op wandel in de Litouwse hoofdstad. (VTM)
vroege markt
bv.:
In Lier aan het station: de groentemarkt
In Oostende: de vismijn
vnw: vroegmarkt: vroege markt
Van Dale 2017 online: BE
Mijn grootmoeder en ik gingen vroeger naar de vroegmarkt, groenten en fruit halen.
Voor handelaars in groenten en fruit, die hun waren aanbieden op de vroegmarkt, is het afzien. Ze halen de helft minder omzet, want er komen maar weinig klanten met deze kou. (vtm.be)
vrt taalnet: Vrijwaren betekent: behoeden voor, beschermen tegen. Het wordt gecombineerd met voor of tegen, of met van. (…) In Belgisch-Nederlands is vrijwaren ook zonder voorzetsel bruikbaar in de betekenis: veilig stellen, garanderen, bewaren, behouden, beschermen, in stand houden.
vnw: in België ook zonder de voorzetels voor, tegen of van: veilig stellen, garanderen, bewaren, behouden, beschermen, in stand houden
De Vlaamse toeristische sector moet een tandje bijsteken om zijn concurrentiepositie te vrijwaren. (hln.be)
Het ging om een preventieve maatregel, want de huizen bleven uiteindelijk gevrijwaard. (tvoost.be)
Frankrijk vergroot belang in Renault om stemrecht te vrijwaren (deredactie.be)
Belgische staat gedagvaard om rechten van gedetineerden te vrijwaren. (mensenrechten.be)
vriendschappelijke wedstrijd
vnw: vriendschappelijke sportwedstrijd
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook vriendenmatch
Om de nieuwe spelers wat in te passen, spelen we op 12 maart tegen FC Zwevergem een vriendenwedstrijd.
De vriendenwedstrijd van vrijdag tegen de veteranen van Milderen gaat niet door.
Het hele sfeertje in de Ghelamco ademde meer iets van een vriendenwedstrijd dan van de nummer één op bezoek bij de nummer twee. (demorgen.be)
Hij speelde nog steeds graag en tijdens een vriendenwedstrijd op zondagvoormiddag ving hij een bal op met de borst. Daardoor werd hij … (standaard.be)
Oostende
google2015: >11.000
zie ook badstad
nieuwsblad.be: Waarom is Oostende de koningin der badsteden? Omdat koning Leopold II daar ferm zijn best voor gedaan heeft.
oostende.org: Oostende is een wereldstad aan zee en staat bekend als de ‘Koningin der Badsteden’.
een.be: Saartje Vandendriessche gaat de Koningin der Badsteden alvast verkennen en bezoekt het Fort Napoleon.
langsvlaamsewegen.be: Oostende is de kuststad die voortdurend in beweging is en haar titel ‘Koningin der badsteden’ terecht verdient.
Stoel die ge kunt opplooien, gebruikt voor op het strand of bij het kamperen. (vouwstoel)
vgl. plooitafel
Pakte gij uwe plooistoel mee naar ’t strand?
(wetenschappelijk) onderzoeker, navorser
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Niet zo bij Mollen, die voltijds bij Natuurpunt werkt en pas als vorser aan de slag kan na de dagtaak – ‘als de kinderen in bed liggen’. (standaard.be)
Zij is eveneens verbonden aan de lerarenopleiding van de VUB en is vorser aan de Universiteit van Antwerpen. (davidsfonds.be)
Amerikaanse vorsers hebben gemeld dat ze een doorbraak bereikten in de strijd tegen de ziekte van Alzheimer (demorgen.be)
- aanmoediging om op dezelfde manier voort te doen
- doe zo verder
vnw: doe zo voort: ga zo door
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook: voortdoen
Er zijn vier soorten schoolrapporten in Vlaanderen. Die met ‘Flink zo!’, die met ‘Doe zo voort!’, die met ‘Jij kunt beter!’ en die met ‘Dat is beneden alle peil!’
niet groot, klein, …
vergelijk postzegel, zo groot als een ~ en zakdoek, een ~ groot
vnw: een voorschoot groot: heel klein
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
West-Vlaanderen: schorte, e ~ groot
zie ook verzamellemma kledij
Dat terras is amper een voorschoot groot, ge kunt er nog geen tafel zetten.
Op wereldvlak is België amper een voorschoot groot.
Het eiland is navenant: een voorschoot groot. Helemaal achteraan in een klein boerderijtje, daar woont hij: Wouter Klootwijk. (standaard.be)
Vlaanderen, een voorschoot groot, is gezegend met uitstekende conflictjournalisten. Er zijn de bekende namen: Rudy Vranckx, Jens Franssen … (demorgen.be)
1) voorstellen (standaardtaal in België)
2) noemen, vermelden, naar voor schuiven, … (geen standaardtaal)
vnw:
•een datum of naam noemen, voorstellen, bepalen
•een mening of standpunt verkondigen, opperen, beweren
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands (beide betekenissen)
DS2015: vaststellen, bepalen: standaardtaal
1) Voor die afspraak zou ik 24 oktober willen vooropstellen.
2) In het jaarverslag is er geen uitkering van dividenden vooropgesteld.
vernissage, officieuze opening van een evenement
vnw: openingsreceptie, vernissage
Hunne Majesteiten de Koning en de Koningin bezoeken de vooropening van de tentoonstelling Van Eyck, Een Optische Revolutie in het Museum van Schone Kunsten te Gent. (monarchie.be)
ICF Gent : Gentse Floraliën 2016 – vooropening 21 april 2016. (dehanze.be)
Dit jaar zou er veel selectiever omgesprongen worden met de uitnodigingen voor de Vooropening van de Boekenbeurs was vooraf meegedeeld. (knack.be)
voorarrest
vnw: (bnl.) voorlopige hechtenis, voorarrest
De Antwerpse raadkamer kon maandag niet anders dan een man vrijlaten die in voorhechtenis zat op verdenking van een brutale overval op een deurwaarderskantoor.
(dereactie.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
