Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
lekke band
Van Dale 2015 online: BE, (wielersport)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 4
Een bandbreuk in de afdaling van een col is niet van gevaar ontbloot.
In de elfde van achttien ronden viel Renaat Demeter met een bandbreuk vooraan weg. (nieuwsblad.be)
Een andere merkwaardige herinnering is dat mijn moeder ooit met haar auto een bandbreuk kreeg op die soort van verkeersbrug (bruzz.be)
roekeloze rijstijl
Van Dale 2017 online: BE
Achtervolging in rodeostijl – Het Nieuwsblad
“Ze hadden geprobeerd in ware rodeostijl verschillende politievoertuigen van de federale wegpolitie van de baan te rijden”, meldt het Dendermondse parket. (hln.be)
afregelen, in orde brengen, aanpassen, afstellen, instellen, regelen, uitwerken
< Frans: mettre au point
vnw: op punt stellen/zetten: een machine instellen, afstellen of een kwestie afhandelen, regelen of een plan uitwerken, een dossier bijwerken
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen, mbt. een techniek, product, regeling
vgl. oppuntstelling
ook op punt zetten
Een installateur komt kortelings langs om uw chauffage op punt te stellen.
Het wetsontwerp moet in de komende weken op punt gesteld worden.
“Je dynamo vervangen, je versnellingen op punt zetten, een bagagerek installeren of een fiets huren?” (fietspuntvub)
“Op deze repetitie wordt de kledij, de belichting en de muziek op punt gezet.” (turnkringgeluwe.be)
“De organisatie wordt bij Genk op punt gezet en dat heeft wel wat voeten in de aarde. Tegen Anderlecht kregen ze alvast een punt uit de brand gesleept.” (voetbalkrant.com)
de service, fooi is in de prijs inbegrepen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
< Frans: service compris
van het internet geplukt: Voor de prijs van 50,00 euro per persoon, BTW en dienst inbegrepen. Lunch of diner. Van 15 tot 50 gasten….
oostende.be: Op een bepaald moment werd in de Horeca de dienst inbegrepen. Stilaan groeide het besef dat de fooi een voorrecht was van werknemers uit de dienstenverlenende sectoren en dat die aan de neus voorbijging van andere categorieën van weddetrekkenden.
In New-York eten voor 6 dollar? Is dat dan met of zonder de dienst inbegrepen?
stoofschotel van rundsvlees in blokjes gesneden, ajuin, kruiden, bouillon en/of bier
vnw: stoofvlees, gerecht dat bestaat uit gestoofde stukjes rundvlees, hachee
Van Dale 2018: bij karbonade:
BE; vaak in ’t meervoud stoofvlees
Vlaamse karbonade(n)
stoofschotel met kleine stukken (rund)vlees
= stoofkarbonade
ook: stoofvlees, schep, stoverij, kabernaa, stoverie, stoofkrabben, stoofleurre
Eventueel een schel brood besmeerd met mosterd laten sudderen met de stoofkarbonaden tot deze meurg zijn.
“De stoofkarbonade of stoverij is een typisch Belgisch gerecht (in Wallonië carbonade flamande genoemd) en verkrijgbaar in de meeste frietkotten en talrijke restaurants in België. Ook in de meeste friettenten in Zuid-Nederland is stoofvlees verkrijgbaar.” (Wikipedia)
aankondiging van een staking door de vakbond
vnw: officiële melding van de vakbonden aan de werkgever dat men van plan is om te staken
Van Dale 2015 online:in België
ook stakingsaanzeg
Uit De Standaard: Het gemeenschappelijk vakbondsfront bij luchtvaartmaatschappij Brussels Airlines heeft een stakingsaanzegging ingediend.
demorgen.be: Geen toenadering tussen spoorbonden en NMBS-top: “Stakingsaanzegging blijft gelden”
beroep waarbij men vooral met cijfers werkt (boekhouders, fiscalisten, …)
niet in VD2014
Van Dale 2018 online: BE
google2014:
“cijferberoepen” .BE (>2.900) ; .NL (>400)
“cijferberoep” .BE (>1.500) ; .NL (>160)
bvc-beroepsvereniging.be/: BVC is een beroepsvereniging voor de cijferberoepen en richt seminaries in op regelmatige tijdstippen.
De Standaard, 1 juni 2005, “Fraude bestrijden door adviseurs aan te pakken”
-Definitie: beroep waarin het werken met cijfers belangrijk is
-Citaat: “Daarbij neemt hij vooral de zogenaamde cijferberoepen onder vuur: boekhouders, accountants, belastingconsulenten, fiscalisten en bedrijfsrevisoren”
-Ingevoerd door: JC op 3 juni 2005
demorgen.be: De regering wil een “structureel en onafhankelijk orgaan” oprichten om te waken over de uniforme toepassing van de fiscale regels door de verschillende controlediensten, inclusief de BBI. Maar dat zou ook vertegenwoordigers tellen van de cijferberoepen, advocaten en de financiële sector.
www.iec-iab.be/nl/leden: Het wetsontwerp heeft als doel het de gereglementeerde intellectuele cijferberoepen mogelijk te maken hun activiteit in vennootschapsvorm uit te oefenen en aldus hun aansprakelijkheid te beperken.
Nederland: conclusie
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook: constatatie,
vaststelling, tot de ~ komen
We zijn tot de vaststelling gekomen dat de Marshallhulp voor Wallonië langzaam zijn vruchten begint af te werpen. (Journaal)
economisch in staat om voort te leven, rendabel genoeg om in stand gehouden te worden, levensvatbaar
vnw: in België ook: levensvatbaar, levenskrachtig, rendabel
-leefbaar bedrijf: rendabel bedrijf
standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Dat is een prachtige en leefbare onderneming.
“De concurrentie van grootwarenhuizen deed veel kleine kruidenierszaken de das om. Dergelijke kleinschalige familiebedrijfjes zijn tegenwoordig niet meer leefbaar. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Ondanks de prachtige reclame bleek het wijnbedrijfje van de heer Daems niet leefbaar.
“Reclame doorspoelen verbieden is niet genoeg om de Vlaamse tv leefbaar te houden.” (focus.knack.be 23 mrt. 2018)
openbare onderhoudsdienst voor aanplantingen, parken en dergelijke
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7
zie ook groenarbeider
De Rubenstuin wordt goed verzorgd door de groendienst van de provincie Antwerpen.
rouwcentrum, uitvaartdienst, uitvaartcentrum
vnw
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
google 2016: .BE (>208.000); .NL (>11.000)
vgl lijkdienst
Uw overledene mag ten allen tijde naar het funerarium van de uitvaartondernemer, dat meestal goedkoper is en waar uw overledene beter wordt opgebaard. (uitvaartvlaanderen.be)
Begroetingsmoment op maandag 12 september 2016 van 18.30 uur tot 19.00 uur in het funerarium Veldpoort te Meerhout. (annschillebeeckx.be)
1. auto: pinker, richtingaanwijzer
2. alg.: knipperlicht
vnw:
•richtingsaanwijzer
•knipperlicht
Van Dale online: BE, spreektaal
Zijn pinklichten branden nog, dat is ook verwarrend. Ge weet niet of em gaat afslagen of niet.
Elk jaar met Kerstmis hangt em zijn huis vol pinklichtjes. De buren kunnen er niet van slapen.
niet veel gepresteerd hebben
vnw: ergens niet veel potten gebroken hebben: niet veel gepresteerd hebben
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook: breken, niet veel potten ~
Die gast heeft nog niet veel potten gebroken, die staat al zeker 10 jaar aan den dop.
De Messi van Angers is een Kameroense speler die toevallig dezelfde naam heeft. Hij is pas zestien jaar en heeft dus nog niet veel potten gebroken. (demorgen.be)
Chris Christie heeft niet veel potten gebroken tijdens de campagne en heeft enkele weken geleden de handdoek in de ring gegooid. (vrt.be)
iemand zal zijn straf niet ontlopen, ieder krijgt zijn verdiende straf
SN: boontje komt om zijn loontje
zie boontje, loontje komt om zijn ~; Vlaamse volgorden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: vooral in Zuid-Nederland: Loontje komt om zijn boontje, zie b.v. Conscience (ed. 1868), gezegd wanneer iemand de gevolgen van een vergrijp ondervindt: hij krijgt zijn verdiende loon. Vaak als waarschuwing gebruikt.
Haha, loontje komt om zijn boontje! Net goed!
NL, (iemand) de les lezen, een standje geven, uitleggen waar men niet van gediend is, wat niet hoort
vnw: iemand de les lezen, berispen
Van Dale: (Belgisch-Nederlands) iem. de les spellen
iem. berispen
DS2015 standaardtaal
zie ook les, de ~ spelen
Na de zoveelste blunder met het versturen van een e-mail met gevoelige inhoud naar het verkeerde adres werd haar de les gespeld.
onvoldaan blijven, met onbeantwoorde vragen blijven
vnw: op zijn honger blijven: niet voldaan, ontevreden, teleurgesteld zijn
Taaladvies.net: standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
zie ook honger, op zijn ~ laten
We zouden allemaal wel eens willen weten hoe dat zover is kunnen komen met Dexia, maar we blijven op onze honger zitten. Echte antwoorden komen er niet.
“Bewonderaars van het werk van deze cineaste zullen met haar nieuwste productie gegarandeerd op hun honger blijven zitten. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
nodig hebben, behoefte hebben aan
is standaardtaal in België
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Europa heeft nood aan een economische regering. (De Morgen)
“Blijkens de verkiezingsuitslag heeft de bevolking nood aan vernieuwing. (= ‘behoefte aan’) (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
vlees noch vis; iets dat ergens tussenin is
vnw: noch het een noch het ander, vlees noch vis.
wnt: Des te minder kon ik hem zijn laksheid vergeven, zijn houding die noch mossel noch visch was, uit vrees om den steun van enkele socialistische politici te moeten ontberen, Hendrik De Man, Herinneringen. (1941)
Van Dale 2015 online: noch mosselen, noch vis Belgisch-Nederlands
hetnieuwsblad.be: ‘We wonnen of verloren niet. Eigenlijk moet ik een analyse maken van mossel noch vis. We domineerden de match, maar na een snelle omschakeling kwamen we op achterstand.’
Zo’ne vegetarische quorn, dat is nu toch eens letterlijk mossel noch vis, hé. Naar wat smaakt dat nu eigenlijk?
dick.wursten.be: “De Herziene Statenvertaling: mossel noch vis – voor de Hollanders: ‘vlees noch vis’
Het is u misschien ontgaan, maar op 4 december 2010 werd in de Grote Kerk in Dordrecht de Herziene Statenvertaling (HSV) gepresenteerd.”
dbnl.org: De Zuidnederlandse zegswijze mossel noch vis zijn, die zowat overeenstemt met de Noordnederlandse vis noch vlees zijn, reikt wel niet tot de middeleeuwen terug.
doorwerken, doordoen
ook: snelheid halen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
forum.mountainbike.be: Als je in groep baanjanetten, annex wielertoeristen, gaat meerijden en ze geven goed door dan heb je een koersfiets nodig …
Komaan, nog efkens goed doorgeven dan is dat hier seffens gedaan.
schoteltje voor kopje; in de Kempen ook: taske
vnw: schoteltje (onder kopje)
-tas en ondertas, kop en schoteltje
Van Dale: ondertas
de (v.)
leenvertaling van Belg.-Fr. sous-tasse
(Belgisch-Nederlands, spreektaal) schoteltje
zie ook soutalloore
Mag ik een ondertaske, want mijn tas koffie is aan ’t lekken?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.