Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
(huishoudapparaat): SN-NL: centrifuge
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
zie ook droogzwieren, slazwierder, zwierder
vgl. droogkast, linnendroger
Zit de was al in den droogzwierder?
bundel van grieven
VD2016 online: BE; niet algemeen
ook: de grieventrommel roeren eisenpakket bekendmaken
standaard.be: Brandweervakbonden roeren grieventrommel
Tijdens de conferenties werd de grieventrommel van de Derde Wereld geopend.(Oost tegen West, Noord tegen Zuid: de wereldgeschiedenis vanaf 1950 – Herman De Prins)
blogspot.com: Beleidsinitiatieven versus grieventrommel. In het eerste deel van het debat legden alle kopmannen hun prioriteitenlijsje op tafel.
kwaadspreker; iemand die onware verhalen vertelt en zo lastert en roddels in de wereld brengt; roddelaar; lasteraar
ook : kwoatoenge (W-Vl)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
Kwatongen beweren dat … (er wordt gefluisterd dat)
Waar rook is, is vuur, en de verdwenen archieven van Gaston Eyskens laten vermoeden dat de kwatongen gelijk hebben.
Dergelijke vriendjespolitiek zegt genoeg over de (kwatongen zullen zeggen ‘corrupte’) politieke zeden en gewoontes en de politieke onafhankeijkheid van onze audio-visuele media …
De Vadder: “Kwatongen binnen N-VA beweren dat Siegfried Bracke hard to get speelt” (vrt.be)
“De ene kwatong strooit rond dat we geen badkamer hebben die aan de wensen van Koen voldoet. De andere vertelde dan weer dat we de deal uiteindelijk niet rondkregen. De roddels waren zo hardnekkig dat steeds meer mensen ze geloofden.”
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G4JCUSF6, 2 maart 2005
Anders dan bij de Scheckters en Wilson-Emerson Fittipaldi, de enige twee broederparen die samen op de grid stonden, gaapt tussen de Schumachers geen talentkloof. Kwatongen houden zelfs vol dat op de ouderlijke kartpiste in Kerpen Ralf de dubbele wereldkampioen het nakijken gaf en nog geeft.
De Standaard, 1996
Het festival had de kopie met Engelse onderschriften niet ontvangen. Volgens sommigen was dat een gelegenheid om de 401 journalistieke bokken van de dito geiten te scheiden. Maar dat zullen wel kwatongen geweest zijn.
De Standaard, 1996
Een kwatong lanceert het gerucht dat Larry een hamster heeft mishandeld. Laster die Larry hoopt te ontkrachten tijdens een Bar Mitswa-feest, waar hij ook zijn recente huiselijke problemen hoopt uit te klaren.
http://www.mijn-tv-gids.be/recherche-diffusions-serie/688/167/Curb%2BYour%2BEnthusiasm.html
Er is ter redaktie een melding van het monster van Loch Ness binnengelopen, uit Zuid-Afrika …. Zakenman Bob Teeney verklaart dat hij een twintig meter lang neefje van Nessie zag, aan een waterval bij het dorpje Howick in kwaZulu-Natal. Dat Teeney ook publiciteitsmanager is voor het dorpje, is een verband dat enkel door kwatongen wordt gelegd.
De Standaard, 1996
stomdronken
vnw: stomdronken
zie poepeloere
Hij heeft z’ne kezem getrokken zeker? Ziet ’m daar weer poepeloerezat de cafés afdweilen …
“Eigenlijk heb je geen drank nodig om je te amuseren, je moet niet altijd poepeloerezat zijn.” (Jan Van Looveren, showbizzsite.be 23-03-2024)
subsidiëring, het voorzien van fondsen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, ambtelijke taal
DS2010 afgewezen
DS2015 geen standaardtaal
zie ook betoelaging
ocmwgent.be: Reglement 80/20 betreffende de betoelaging van organisaties voor de vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede
Ondergetekende beambte zou het ten zeerste op prijs stellen mochten de ingebrachte woorden in onderhavig woordenboek van overheidswege – of bij ontstentenis van de nodige fondsen kunnen ook privédotaties overwogen worden – betoelaagd worden a rato van één euro per opgestoken duim, te storten op rekeningnummer u bij eenvoudige aanvraag in drievoud medegedeeld.
uitreiken, uitvaardigen, afgeven
afleveren in de betekenis van uitreiken is standaardtaal in België
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
zie ook: arrestatiebevel, een ~ afleveren
Een diploma afgeleverd door het bevoegde organisme.
“Bij elk verzoek moet OVAM een bodemattest afleveren (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
heel erg groot
Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
Van Dale 2016 online: BE
SN-NL: hemelsbreed
NL: levensgroot
Hond vindt de perfecte stok maar dan duikt hemelsgroot probleem op. (hln.be)
Geldbelegging of deelneming ? Hemelsgroot verschil! (indicator.be)
parcours met hindernissen (lett. en fig.)
ook hinderniskoers
VD2016 online: hindernissenkoers BE
NL: hindernisloop
google2016 online:
‘hinderniskoers’: .BE (47) ; .NL (4)
‘hindernissenkoers’: .BE (>730) ; .NL (32)
hln.be: Hindernissenkoers voor schapen in stadspark
pvda.be: Zoeken naar een job anno 2015: een hindernissenkoers
standaard.be: Hindernissenkoers bij uitvoering staatshervorming
zoover.be: Het avondmaal was een hinderniskoers omwille van de weinig professionele bediening
universiteitsmedewerker
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
in NL is een academicus iemand met een hogere opleiding (hogeschool of universiteit)
DeMorgen.be: ‘Vlaamse academici in opstand tegen publicatiedruk’
Een piekuurtrein of P-trein is in België een extra trein die tijdens de piekuren rijdt tussen stations waar veel pendelaars (forenzen) naartoe reizen. Piekuurtreinen rijden tijdens de ochtend- en avondspits, meestal van kleinere steden naar een grotere stad en andersom. (Wikipedia)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
klemtoon op de eerste lettergreep: piek·uur·trein (niet pikuurtrein)
dikwijls verkort tot P-trein
NL: spitsuurtrein
zie ook wegcode
De piekuurtrein kon Brussel niet binnen rijden vanwege een geknapte bovenleiding.
een film van langere duur
vgl. tegenover kortfilm
taaltelefoon: standaardtaal in België met de opmerking: "In Nederland komt dat woord wel voor, maar een gebruikelijker aanduiding is daar (lange) speelfilm. "
De jonge regisseur bracht zijn eerste langspeelfilm uit en viel al direct in de prijzen.
dikke korrels kristalsuiker. De korrels zijn verkrijgbaar in verschillende groottes.
Dikke Van Dale online 2013: parelsuiker
1. (Belgisch-Nederlands) harde, tot bolletjes samengedrukte kristalsuiker
zie ook klontjessuiker
Parelsuiker is een van de ingrediënten van de Luikse wafels.
Brabantse voorbeeldvervoeging:
OVT ik begost, gij begost, hij begost, wijlie, welle begosten, gijlie, gelle, golle begost, zijlie, zelle, zeulle, zolle begosten;
VTT ik zèn begost
Middelnederlandsch Woordenboek: begonde of begonste: beginnen. Waarschijnlijk is begonste verbasterd tot begoste.
zie ook kost
Ge moet niet verwonderd zijn dat ge priggel krijgt, gij zijt zelf begost met hem uit te schijten (uitschijten).
Welle begosten aan dat werkske en in een wip en een gauw was dat gefixt.
epidurale verdoving
VD2016 online: BE; informeel
deverdwaaldeooievaar.be: Naarmate de bevalling dichter kwam en ik dikwijls pijnlijke harde buiken kreeg, was ik ervan overtuigd dat ik een watje was met een hele lage pijngrens en dacht ik “dit wordt een ziekenhusbevalling met epidurale”.
goedgevoel.be: Daags nadat Miranda Kerr in Harper’s Bazaar liet weten dat ze voor een bevalling zonder epidurale koos omdat ze niet wilde dat haar zoon gedrogeerd ter wereld zou komen.
kriebelen, kietelen
Van Dale 2016 online: BE niet algemeen
Hou op met dat gekittel, ik kan daar niet tegen.
kwibus, idioot
zie ook foorneus
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Hageland: kwiep, kwieb
vgl. foorwijf
Gij zijt toch ook nog al ne fooraop hè!
Gij zijt toch ook nogal een kwibus èh!
Maar nee, gij fooraap, dat zijt gij niet, ook al wilt ge niet meer vliegen tenzij het moet. (demorgen.be – Jeroen Olyslaegers)
> andere betekenis van fooraap
gerechtelijke strijd, het procederen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 6
vgl. procedurepleiter
Stad Aarschot betaalt meer dan anderhalf miljoen aan voetwegenactivisten om procedureslag te eindigen. (rob.tv)
Na jarenlange procedureslag dan toch geen vergunning voor verloederd kasteel: “Plan is niet op maat van onze wijk”. (Nieuwsblad)
advocaat die geen kans onbenut laat op procedurefouten in het voordeel van zijn client aan te wenden
Van Dale 2017 online: BE
vgl. ook procedureslag
Hans Rieder, de procedurepleiter die al talrijke rechters liet wraken, is donderdagmiddag zelf op zijn beurt gewraakt. (nieuwsblad.be)
Hij staat bekend als een procedurepleiter: iemand die in het belang van zijn cliënten procedurefouten inroept en geen mogelijkheid tot nietigverklaring onbenut laat. (demorgen.be)
(< Frans primauté) primordialiteit
vnw: hoogste belang, hoogste gezag, superioriteit
Van Dale online 2015: (Belgisch-Nederlands, niet algemeen) doorslaggevend belang
synoniem: overwicht, primordialiteit
Een overheid die haar administratie zelf kiest, en zich dan nog via het begrip ‘primauteit’ geen bal aantrekt van die administratie. (politics.be)
Daar heb ik al die goden, voor wiens primauteit men eeuwen vocht en blijft vechten en moorden, nog niet veel aan weten verhelpen, de urbis et orbis ten spijt. (Walter van Steenbrugge)
te lage prijs, weggeefprijs
Van Dale 2020 online: BE
NL-SN: dumpprijs
ook: dumpingsprijs: zie voorbeelden
“Dat bedrijf verkoopt kilo’s vlees tegen dumpingprijzen, zo zijn er pakketten van 150 euro voor 150 kilo voedsel.” (focus-wtv.be 14 nov. 2018)
“Pop-ups worden vaak gesubsidieerd, ze genieten andere (lees: minder) regels en kunnen daardoor tegen dumpingprijzen werken.” (retaildetail.be 24 dec. 2018)
“Er zullen twee soorten taxi’s komen”, zei hij in de Gentse gemeenteraad. “Standplaatstaxi’s die aan vaste tarieven werken, en straattaxi’s voor wie die niet gelden en die dumpingprijzen zullen hanteren." (Het Nieuwsblad-26 feb. 2019)
Tal van losse bh’s aan dumpingsprijs van €10. (facebook)
Je kon ruiken aan zijn theewater dat het aandeel ooit van de beurs ging tegen dumpingsprijs. (lex.be)
Stanley verkocht het spul aan dumpingsprijzen en deelde zijn gerief ook regelmatig gratis uit. (blogspot.com)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.