Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
te lage prijs, weggeefprijs
Van Dale 2020 online: BE
NL-SN: dumpprijs
ook: dumpingsprijs: zie voorbeelden
“Dat bedrijf verkoopt kilo’s vlees tegen dumpingprijzen, zo zijn er pakketten van 150 euro voor 150 kilo voedsel.” (focus-wtv.be 14 nov. 2018)
“Pop-ups worden vaak gesubsidieerd, ze genieten andere (lees: minder) regels en kunnen daardoor tegen dumpingprijzen werken.” (retaildetail.be 24 dec. 2018)
“Er zullen twee soorten taxi’s komen”, zei hij in de Gentse gemeenteraad. “Standplaatstaxi’s die aan vaste tarieven werken, en straattaxi’s voor wie die niet gelden en die dumpingprijzen zullen hanteren." (Het Nieuwsblad-26 feb. 2019)
Tal van losse bh’s aan dumpingsprijs van €10. (facebook)
Je kon ruiken aan zijn theewater dat het aandeel ooit van de beurs ging tegen dumpingsprijs. (lex.be)
Stanley verkocht het spul aan dumpingsprijzen en deelde zijn gerief ook regelmatig gratis uit. (blogspot.com)
- knutselen, ineensteken, maken
- ook pejoratief: morsen
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie ook kleuteren
vgl bricoleur
Wat zijt ge aan ’t bricoleren? Hebt gij dat gebricoleerd? Farm gedaan, eindelijk staat die kast ineen.
Hij bricoleert geduldig zijn modelbouwvliegtuigje ineen.
Wie heeft dat gebricoleerd? Dat is gatlelijk, dat trekt nu eens totaal op niets.
het beste, het summum
vnw: dat is de max: dat is je van het
Van Dale online: Belgisch-Nederlands, jongerentaal
Ne kouwe cola is de max!
slecht gesproken en geschreven taal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 geen standaardtaal
wordt, voor het bedroevend niveau extra te beklemtonen, soms ook in omgekeerde volgorde gebruikt, bijvoorbeeld ‘haar met Frans op’
zie ook: Frans met haar op
Mijne zoon kan al goed zijne plan trekken in Brussel, het is nog Frans met haar op als hij iets moet uitleggen, maar ze verstaan hem toch!
Dat liedje op het Eurovisiesongfestival is echt Engels met haar op, het is precies of hij zingt met een hete patat in zijn mond, zo een slechte uitspraak.
Spaans met haar op (Brussel) – De Standaard
straat belegd met kasseien
zie ook kasseiweg, kasseibaan; wegcode
Slechtste kasseistraten worden heraangelegd … met kasseien (NB 090115 TITEL)
een winkel die in het centrum van een dorp of stad ligt
Van Dale 2016 online: BE
vgl. antoniem: baanwinkel
Het is een centrumwinkel waar naast verse pizza’s ook pizzapunten worden verkocht. (dominos.be)
De centrumwinkel zal daarna nog enkele weken open blijven, maar nadien verdwijnen. (standaard.be)
In het Century Center op de De Keyserlei heeft Media Markt, zoals bekend, al langer een centrumwinkel in uitbating. (dvo.be)
maar beter
NL: maar beter, het beste maar
Van Dale 2018 online: in België bij voorkeur: je rijdt best via Leuven
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
ter uitdrukking van een suggestie of voorschriftsynoniem: beter, bij voorkeur
in de praktijk kan men best rekening houden met een lange leveringstermijn
DS2010 afgewezen
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: best, voor het ~e
Ge roept best de dokter als de koorts straks niet over is.
Ten tweede bega je best geen stommiteiten en stop je best op tijd met roken en te veel drinken, eet je best gevarieerd en gezond, en beweeg je best voldoende. (Etienne Vermeersch , VRTNWS)
Volgens Koen Van Keer laten we spinnen in huis dus best gerust. (gerust laten) (standaard.be)
het samenwerken of verbroederen tussen steden of gemeenten overal ter wereld
Van Dale 2018 online: BE
Standaardnederlands: jumeleren
zie ook verzustering
Turnhout (40.000 inwoners) is verzusterd met Hanzhong (3.500.000 inwoners) in de provincie Shaanxi, China.
Als ge een gemeente binnenrijdt staat er gewoonlijk een plakkaat met daarop de naam van de plaats waarmee er verzusterd is. En of de gemeente kernvrij is. En of het een Europese gemeente is. En of het een bloemendorp is. En of…
een peer om zo op te eten
VD2015 online: BE
SN-NL: handpeer
vgl. eetappel; eetappelsien
lava.be: Doorheen de tijd ontstonden heel wat soorten die je kan indelen in twee grote families: hand- of eetperen en stoofperen.
vest in jeansstof
zie ook jeans, jeansbroek, jeansjasje
NL: spijkerjack
Is een jeansvest nog altijd mode?
verstek, opzeg
vnw]: verstek, afwezigheid op een afspraak
zie ook forfait geven
taaladvies: Forfait komt in de standaardtaal in België ook voor in samenstellingen als forfaitcijfers, forfaitscore en forfaitzege.
De tegenpartij heeft forfait moeten geven omdat ze met te weinig spelers waren.
eetbare zeeslak. Meestal gaat het over de wulk, maar soms wordt ook de alikruik bedoeld. De karakollen worden veelal ter plaatse gekookt en verkocht aan kraampjes op kermissen.
Karakol wordt in Vlaanderen slechts zelden nog gebruikt in de betekenis van tuinslak of wijngaardslak.
wnt: KRAKOL
Modern lemma: caracole, krakol
— Karakol — Uit Spaans caracol.
“Krakollen, Karakollen, Slakken met Huisjes”, Chomel (1770).
Samenstellingen. Landkrakol, tuinkrakol (”De Land- of Tuin-krakollen, voornaamelijk de groote zoort, (dienen) ook tot spijze …, inzonderheid bij de Roomschgezinden op de Vast-dagen”, Chomel (1770))
-moeraskrakol, zeekrakol (Chomel)
Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen, wijngaardslak
etymologiebank.nl: caracole: wijngaardslak {1901-1925} < luiks dialect caracole, frans (16e-eeuws) caracol < spaans caracol: huisjesslak, wenteltrap, van dezelfde herkomst als escargot.
Afbeelding zie hier
“In België worden wulken veelal in (pikante) bouillon verkocht op kermissen en markten onder de naam ‘caracollen’. Deze volksnaam zorgt voor verwarring met de kleinere, zwarte alikruiken (Littorina littorea) die in sommige dialecten ook wel ‘caracollen’genoemd worden.” (zeevruchtengids.org)
gva.be: De frietkramen van vroeger, bloemenstalletjes en waarom niet een kraampje met caracoles”, zegt Unizo-voorzitter Ivo Nicolay, die verwijst naar Nederlandse steden waar op pleinen viskraampjes staan.
bloggen.be: Maar ik heb een ander probleem wat eten betreft, met caracoles en slakken en van die dingen, dat krijg ik nooit binnen, het gedacht alleen al.
typisch gele, dikwijls voorgefrankeerde, antwoordkaart
Geraakt in onbruik.
Werd gebruikt in het pre-televoting tijdperk om te antwoorden of deel te nemen aan radio- en tv- spelletjes, in te schrijven op…
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Vindt ge een Vlaams woord tof, stuurt dan een voldoende gefrankeerde gele briefkaart met vermelding van het woord naar Het Vlaams Woordenboek, Postbus 5839, 1000 Brussel.
De gele briefkaart bestaat nog (en je kan ze online bestellen) (vrt.be)
grond die bebouwd mag worden
Van Dale 2017 online: BE
vgl. landbouwzone
Wanneer je een perceel grond, gelegen in een bouwzone, wil splitsen in verschillende percelen om er op te bouwen, moet je over een verkavelingsvergunning beschikken (kortenberg.be)
Historische ruime vierkantshoeve (deels bouwzone) – te koop in Kooigem. (hebbes.be)
treinstation
ook: treinstatie
vnw: station
Antw.: stoase
Oost-Limburg: sjtaasie
Klik op de afbeelding
Centrale trap van de middenstatie in 1900
Zie ook eindstatie; statiekwartier
Ik moet om 8 uur 37 op de statie zijn.
Om hauf_ach zind zie aangekomme op der sjtaassie. (Limburg)
lap van leer of caoutchouc aan de onderzijde van het spatbord van een fiets of vrachtwagen;
spatlap
zie ook verzamellemma wegcode
Alle maten slijklappen zijn daar verkrijgbaar, ook voor mobilhomes en extra brede voor camions.
Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.
voertuigen:
alleterreinwagen
automatic
belbus
boemeltrein
cabriard
camion
camionette
clark
crèmekar
decapotabel
directiewagen
geit
harley trapson
hollandse mercedes
hoogtestapelaar
janettenbak
koekendoos
ministadswagen
mobilhome
monovolume
moto
motocyclette
opligger
otto
overbrengwagen
patserwagen
pedalo
piekuurtrein
pletwals
plooivelo
prioritair voertuig
railbike
splitbusje
staancaravan
trambus
triporteur
trottinette
velo
vlieger
volumewagen
vorklift
wagen
warmeluchtballon
wegen:
afdraai
autostrade
baan
baanvak
bedding
buurtweg
drievaksbaan
egelwegel
enkel richting
enkelrichtingstraat
expresweg
fietsostrade
gemeenteweg
gracht
grote baan
heirbaan
ijzerenweg
kasseibaan
kasseiweg
kerkwegel
kruispunt, conflictvrij ~
laan
lei
macadam
middenvak
ovalen punt
ovonde
pechstrook
pelotonremmer
pijpenkop
premetro
provincieweg
ribbelstrook
rijbaan
rijvak
rondpunt
sens unique
signalisatie
signalisatiebord
sluikweg
staatsbaan
tarmac
teleferiek
trage weg
trottoir
tunnelkoker
tweevaksbaan
vak
velostrade
verkeerssignalisatie
viervaksbaan
voetpad
wegel
wegenis
wegsignalisatie
parking:
betaalparking
carpoolparking
overloopparking
overstapparking
parkingplaats
pendelparking
privéparking
randparking
voorstadsparking
auto-onderdelen:
achterruitontdooiing
achterzetel
alternateur
amortisseur
baarchoc
bache
bielle
boîte
chappement
claxon
embrayage
faar
frein
gardeboe
groene nummerplaat
guidon
handelaarsplaat
jante
joint de culasse
kilometriek
koffer
moteur
naft
naftbak
naftstop
nummerplaat
petrol
pinker
pinklicht
plak
remork
ressort
slijklap
vervangstuk
vis platinées
vitesse
vitessepook
voorruitontdooiing
wisselstuk
z-plaat
velo-onderdelen:
buis
fietskader
fietszak
frein
jante
pikkel
slijklap
soupape
staander
verzet
vitesse
zaal
openbaar vervoer:
Amsterdammer
bedding, eigen ~
bushinder
buskotje
busterminus
coupon
De Lijn
eindstatie
kaartjesknipper
kusttram
middenstatie
MOBIB-kaart
NMBS
op den trein, tram, velo
rittenkaart
rommeltrein
stadsnet
statie
stelplaats
trambedding
tramterminus
treinbedding
treinbegeleider
treinterminus
TreinTramBus
verdwaalde reiziger
Vlaamse Thalys
varia:
aan de klap
aanloopwagen
abri
accident
accordeonfile
accordeonrijden
achter de hoek
afdraaien
afstappen
agglomeratie
antigel
arret
auto-accident
autoconstructeur
autocontrole
autocontroleur
autoinspectie
automobielinspectie
baancafé
baandancing
baanhotel
baanrestaurant
baanwinkel
baan, onder de ~
banden leggen
banden steken
bedrijfswagen
belauto
betalend parkeren
bitterballenakkoord, het ~
blok
blokrijden
bluts
blutsen
Bob
bollen
cabrioleren
camionchauffeur
camioneur
camion, van de ~ gevallen
carwash
chauffeur
controle
copiloot
corijder
depanneren
doodrijder
doorvlammen
dwarsen
een rijdende doodskist
embrayeren
enkelrichtingsverkeer
ertegen plakken
fietstelpaal
filegolf
firmawagen
flitsmarathon
flitspaalspookrijden
flitspaalspookrijder
garagepoort
garagist
gat, in iemands ~ zitten
gelijkvormigheidsattest
halt
herspuiten
het hol van Pluto
hoffelijkheidscode
ijsgang
kaart, grijze ~
keuring
keuringscentrum
kreukelpaal
laagvlieger
lage-emissiezone
langs
leasingwagen
lichten
Lidar
loonwagen
maleur
maneuver
middenvakrijder
mobiliteitsknoop
motard
motorijder
nummerplaatherkenning
occasie
octopuspaal
octopusplan
omlegging
ontruimingspijl
op den boek vliegen
overdreven snelheid
parkeren, zich ~
pechdienst
pechstrookrijder
pikkel
pinken
pinkers opzetten
platten band
pollutienorm
Porschist
rechtsomkeer maken
rijmplek
rijpad
roderen
rood licht
schouwing
schouwingsbewijs
schuilhuisje
simonis
simoniseren
sjieken bak
smijten, alles dicht ~
sneeuwschuifelen
sortie
stationeren
ster, vallende ~
superflitspaal
terminus
toerijden
uitblutsen
uitbollen
uur, in ’t ~
uurrooster
veldvitesse
velorijden
verbodsteken
verdwijnpaal
verkeersaccident
verkeersbelasting
verkeerscode
verkeershinder
verkeersinbreuk → onmiddellijke inning → minnelijke schikking
verkeerswisselaar
Vespist
vlammen
vliegwet
vogelkotje
voorbijsteken
waar men gaat langs Vlaamse wegen
wegbollen
wegeniswerken
wegenwerken
wegpolitie
wet betreffende de politie over het wegverkeer
wielerterrorist
wielertoerist
ZOA
zone 30
zone 30-bord
zonk
zwaantje
zwieren, op de bon ~
> andere betekenis van wegcode
laboratorium
vnw: lab, laboratorium
in Nederland: lab
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
< Frans: labo(ratoire)
zie ook chemielabo, fysicalabo, natuurkundelabo, scheikundelabo, taallabo
Het hele labo was ontploft.
“In welk labo zal het bloed worden onderzocht? standaardtaal in België” (taaladvies.net)
het ter kennisneming (hand)tekenen van een document
het medeondertekenen
vnw: contrasigneren, mee ondertekenen
De verzekering stuurde de ondertekende formulieren met de vraag om er één exemplaar van tegengetekend terug te sturen.
iets niet voor de eerste keer doen, ervaring hebben in iets, … (dikwijls, maar niet uitsluitend met iets kwaads)
vnw: al ervaring hebben, het klappen van de zweep kennen
VD95: (in Belg.)
DS2015 standaardtaal
ook: niet aan zijn proefstuk toe zijn
Ze hebben die inbreker betrapt. Hij was blijkbaar niet aan zijn proefstuk toe want bij hem thuis vonden ze een garage vol gestolen goederen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
