Suske en Wiske

“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”

“In de Vlaamse strip drinkt Lambik ‘gin’, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij ‘jenever’.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”

“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. ‘Ploup’ in de Vlaamse strip wordt ‘Plop’ in de Standaardnederlandse versie.”

“Realia worden (in de standaardtalige uitgave, GG), net zoals de woordenschat en grammatica, aangepast naar de norm van het Noorden.”

“De vertalingen van realia in De duistere diamant tonen dat de Standaardnederlandse versie de Noord-Nederlandse norm volgt. In Figuur 47 past de vertaler een culturele adaptatie toe op het Vlaamse CSE ’50 fr.’. In de Noord-Nederlandse uitgave wordt er van ‘een rijksdaalder’ gesproken. De Standaardnederlandse versie behoudt de Noord-Nederlandse aanpassing.”

“In de Vlaamse uitgave zegt Alwina ‘de duistere diamant’. In de Noord-Nederlandse uitgave zegt ze echter ‘de Zwarte diamant’. Ook in de Standaardnederlandse uitgave heeft ze het over ‘de Zwarte diamant’. De titel van het album (zowel in het Vlaams als in het Noord-Nederlands als in het Standaardnederlands) is De duistere diamant. Op het einde van het verhaal in de Vlaamse uitgave wordt dus uitdrukkelijk de titel gebruikt door Alwina: ‘de duistere diamant’. Een vertaling naar ‘de Zwarte diamant’ is hier niet nodig. De verwijzing naar de titel geraakt verloren in de vertaling van de Noord-Nederlandse en Standaardnederlandse uitgave.”

“Wiske zegt in Figuur 98 in de Vlaamse uitgave ‘stil nu’. In de Standaardnederlandse versie is dat vertaald naar ‘stil nou’. ‘Nu’ krijgt in Van Dale geen labels. ‘Nou’ staat in Van Dale aangeduid als Nederlands-Nederlands woord.”

CONCLUSIE:
“Hoewel er tegenwoordig meer plaats is voor het Belgisch-Nederlands, blijft de invloed van de Noord-Nederlandse norm sterk gelden in België. In het vergelijkend onderzoek van de strips van Suske en Wiske komt naar voren dat bij de omzetting van de Vlaamse uitgaven naar de Standaardnederlandse uitgaven de vertaling op basis van de Noord-Nederlandse norm gemaakt is. Belgisch-Nederlandse woorden in de Vlaamse strips worden in de NoordNederlandse uitgaven omgezet in Nederlands-Nederlandse woorden en/of woorden die tot de standaardtaal van het hele Nederlandstalige gebied behoren. (…) Uit het onderzoek blijkt dat in de Standaardnederlandse uitgaven plaats is voor 1) Standaardnederlandse woorden die in het hele gebied gekend zijn en tot de standaardtaal behoren en 2) Nederlands-Nederlandse woorden. Belgisch-Nederlandse woorden worden uit de standaardtalige uitgaven geweerd. In de vertaling van de originele Vlaamse strips naar de Standaardnederlandse uitgaven is ervoor gekozen om de Noord-Nederlandse norm dus te volgen. (…)
Naast het vernederlandsen van Belgisch-Nederlandse woorden, werkwoorden en uitdrukkingen, worden realia ook aangepast naar de gebruiken uit de Nederlandse cultuur (bijvoorbeeld de munteenheid of het drinken van jenever).”