Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1061 28 July 2022: koers, de ~ is van ons

    koers, de ~ is van ons
    (uitdr.)

    wielrennen is typisch Belgisch/Vlaams

    Ontstaan als reclameslogen van Het Nieuwsblad: Sinds twee jaar weten we voor eens en voor altijd wie er baas is in de koers. Dat maakte LDV United samen met Het Nieuwsblad – als fiere Belgen – duidelijk met campagnes onder de noemer: “De koers is van ons”. (pub.be 2015)

    De koers is van ons Deel 4 ‘de ronde’ (uitinvlaanderen.be)

    De koers is van ons… Zwemmen en lopen daarentegen? | 3athlon.be

    De koers is van ons, moet Wouter Vandenhaute (55) zeven jaar geleden hebben gedacht toen hij zes Vlaamse voorjaarsklassiekers kocht, en het is de koers die hem nu tot bij Wannes Cappelle (38) brengt. (hbvl.be)

    “Bij VRT is diversiteit nog ver weg: Vive Le Vélo en Karl Vannieuwkerke: ‘de koers is van ons’ = gemaakt door voornamelijk blanke mannen, kan beter” twitterde Kortrijks gemeenteraadslid Christine Depuydt (CD&V). (focus-wtv.be)

    Zaterdag was iedereen Rik. Want de koers is van ons. Een reeks sfeerfoto’s aan de aankomst van Dwars door het Hageland. (nieuwsblad.be)

    “De koers is van ons”: de mooiste beelden van de Tour met start en aankomst in Brussel (vrt.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:17)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jul 2022

    👍
    154

    #1062 27 July 2022: croque bolognese

    croque bolognese
    (zn. m.; croques bolognese)

    croque met bolognesesaus

    vnw

    zie ook croque-monsieur

    Croque Bolognese | Dagelijkse kost

    Recept voor Croque bolognese met duo van kaas – Colruyt

    Voor mij is het Summum een croque bolognese met een spiegelei er bovenop. Maar ook met toastbrood, dubbel kaas en dubbel hesp ! (sixpacks.be)

    Spaghettisaus kan je bijvoorbeeld perfect verwerken voor een croque bolognese als vijfde maaltijd. (chiro.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Mar 2022 05:28)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jul 2022

    👍
    4

    #1063 26 July 2022: peteren

    peteren
    (ww., peterde, heeft gepeterd)

    peter zijn (van), het peterschap waarnemen, sponsoren

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    Dit kunstwerk wordt gepeterd door niemand minder dan onze rector.

    Misschien zien jullie het ook wel zitten om een van de evenementen te “peteren”?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 23:12)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jul 2022

    👍
    272

    #1064 25 July 2022: bezetsel

    bezetsel
    (zn. o., ~ s)

    bezetting, bepleistering

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, niet alg.

    Toen vroeger de starfighters nog door de geluidsmuur mochten vliegen, gaf dat soms zone slag dat het bezetsel van de muren viel. Allez, bij manier van spreken toch.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2021 00:50)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jul 2022

    👍
    335

    #1065 24 July 2022: ecologist

    ecologist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die ijvert voor een beter milieu, milieuactivist

    Van Dale 2016 online: BE
    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    standaard.be: Drie Amerikanen (een econoom, een botanist en een ecologist) berekenden daarin dat het oogsten van wat ze met een nogal ongelukkige term ,,niet-houten bosproducten’’ noemen, tweemaal meer kan opbrengen dan de houtkap.

    groenzaventem.be: Mijn hele leven al ben ik een ecologist en een actieve burger. Ik werkte voor het WWF en vele andere organisaties.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 04:19)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jul 2022

    👍
    236

    #1066 23 July 2022: kazakkendraaien

    kazakkendraaien
    (ww. inf.)

    uit opportunisme van mening of kamp veranderen

    VD2016 online: BE

    vormvariant: kazakdraaien

    vgl. kazakkendraaier; kazakkendraaierij

    solidarisme.be : Die linkse intellectuelen, wat een bende hoeren zijn me dat, als het op kazakkendraaien aankomt ,dan steken zij de burgerij naar de kroon.

    inflandersfields.eu: Het kazakkendraaien moet doorgaan. Denk je nu echt dat de kiezers dat niet doorhebben?

    ovv.be: Nog volgens Sinardet heeft ook sterk meegespeeld bij het kazakkendraaien van CD&V, de druk van de commentatoren in de Vlaamse media.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 23:49)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jul 2022

    👍
    185

    #1067 22 July 2022: taalpariteit

    taalpariteit
    (zn. v.; ~en)

    politiek: de vereiste om evenveel Nederlandstalige als Franstalige leden of vertegenwoordigers te hebben in organisaties, instellingen, …

    vnw: (bnl.) gelijke vertegenwoordiging van Nederlandstalige en Franstalige werknemers vooral in bepaalde overheidsinstellingen en (semi-) overheidsbedrijven

    anw: (vooral) in België

    In ruil voor die taalpariteit binnen de federale regering hebben de Vlamingen dan weer een gegarandeerde vertegenwoordiging in het Brussels parlement en de Brusselse regering. (nieuwsblad.be)

    Denk maar aan de alarmbelprocedures, taalpariteiten en belangenconflicten. (facebook)

    Het minderhedenverdrag is niet te combineren met de taalpariteiten binnen ons huidige communautaire systeem.(knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 May 2025 07:32)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jul 2022

    👍
    17

    #1068 21 July 2022: daver

    daver
    (de ~ (m.), geen mv.)

    1) schrik, rillingen van angst: zie ook beverik
    2) rilling van koorts: zie ook bever

    vnw: trilling, het schudden, het beven

    Van Dale 2016 online: BE

    uitdr.: zie: daver, den ~ op het lijf hebben, daver, den ~ op het lijf jagen

    1) Mijn buurvrouw krijgt den daver als ze een spinnekop ziet kruipen.

    2) Van koorts kunt ge den daver op uw lijf krijgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Mar 2022 06:33)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jul 2022

    👍
    306

    #1069 20 July 2022: jeugdhuis

    jeugdhuis
    (begrip)

    Een ontmoetingsplaats voor jongeren waar activiteiten georganiseerd worden (dikwijls gemeentelijk ondersteund).
    In VL zijn de jeugdhuizen meestal toegankelijk voor jongeren vanaf 14 jaar. Veel jongeren doen hun eerste uitgaanservaring op in jeugdhuizen.
    In NL is een jeugdhuis een veel breder begrip en is het dikwijls meer op jonge kinderen gericht (zie google).

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    google2014: .BE (>450.000) ; .NL (>51.000)

    ook: jeugdclub

    wikipedia over de VL jeugdhuizen: De primaire doelstelling van jeugdhuizen is het creëren van een ruimte waar jongeren met elkaar in contact kunnen komen. Hoewel er in jeugdhuizen meestal alcohol geschonken wordt, is wettelijk verboden om alcohol te schenken aan jongeren onder de zestien jaar. Meestal worden in jeugdhuizen jongeren vanaf veertien jaar toegelaten, dus moet hier wel streng op toegezien worden.
    Verder houden jeugdhuizen zich over het algemeen bezig met het organiseren van een uitgebreid gamma aan activiteiten voor jongeren, zoals optredens, fuiven, vormingsavonden, filmavonden…

    tongeluk.be: Het jeugdhuis is elke vrijdag open met “Tongeluk Café”. Ook op zaterdagen en weekdagen (bv. voetbal op groot scherm) kan het jeugdhuis open zijn.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jun 2022 08:10)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jul 2022

    👍
    206

    #1070 19 July 2022: indijken

    indijken
    (ww.)

    inperken, afremmen, indammen, beperken

    Van Dale 2013 online kent deze betekenis niet: ‘door een dijk of dijken omgeven, (fig) beschermen’
    (Dat fig. ‘beschermen’ is niet duidelijk?)

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 6

    De Standaard: ‘Bogaert wil afwezigheid cipiers indijken’

    Nieuwsblad: ‘Zwerfkattenproject moet overlast indijken’

    De Morgen: ‘Kunnen we de Vlaamse grondstroom wat indijken’

    Gazet v. Antwerpen: ‘Enkel harde aanpak kan zware criminaliteit indijken’

    Het Belang van Limburg: ‘Bijkomende gracht moet wateroverlast Helstraat indijken’

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jun 2022 08:07)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jul 2022

    👍
    279

    #1071 18 July 2022: opneemvod

    opneemvod
    (de ~ (v.), ~den)

    dweil

    vnw

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    Er staat water in mijne kelder. Met een emmer en een opneemvod kan ik het laatste water proper en rap opsoppen.

    En wilt u nu plaats maken want ik wil met een opneemvod door de hal gaan. (Het gewemel: stationsroman – Louis Van Dievel)

    Mijn hoed weg, een schoen weg, kanten kraag aan flarden, en voor de rest een opneemvod, verlodderd en verscheurd. (Adriaan Brouwer – Felix Timmermans)

    Meer zelfs ,een gewone handeling als een opneemvod uitwringen kan al problematisch zijn ,laat staan daar uren te staan turnen . (juridischforum.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2024 06:42)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jul 2022

    👍
    389

    #1072 17 July 2022: spijzen

    spijzen
    (ww. spijsde, heeft gespijsd)

    van de nodige geldmiddelen voorzien, spekken

    Van Dale:(algemeen Belgisch-Nederlands) van het nodige, m.n. van geldmiddelen voorzien

    ook spijzigen

    Zie maar dat ge goed gespijsd zijt als ge met de kinderen naar de kermis gaat.

    De kas spijzen. (kas, de ~ spijzen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Jun 2022 11:26)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jul 2022

    👍
    351

    #1073 16 July 2022: achterdeur, zo zot als een ~

    achterdeur, zo zot als een ~
    (uitdr.)

    compleet geschift zijn
    < etymologie bij deur, zo zot als een ~

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel

    Die van ons is echt zo zot als een achterdeur

    Daarnaast is het een obscene karaktermoord, want eigenlijk liet de journalist uw tegenstanders in de partij zeggen dat u een hysterisch wijf bent dat zo zot is als een achterdeur – iets wat Nigel Williams letterlijk zei op Twitter, maar een comedian mag dat. (demorgen.be)

    Mensen die zoiets geloven zijn nog zotter dan een scheve achterdeur. (Mark Elchardus – demorgen.be)

    In Amerika zijn niet alleen de Republikeinen zo zot als een achterdeur (Mark Coenen – De Morgen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Dennoman en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jun 2023 11:07)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jul 2022

    👍
    402

    #1074 15 July 2022: eetappel

    eetappel
    (z.nw. de ~ m, ~s)

    appel om direct te eten i.t.t. een moesappel

    Van Dale 2015 online: BE

    SN/NL: handappel, appel

    vergelijk eetpeer; eetappelsien

    Waar de Nederlander een kilo handappels koopt, houdt de Vlaming het vaak op een kilo eetappels. (Hans Budding – NRC-Handelsblad)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 13:44)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jul 2022

    👍
    252

    #1075 14 July 2022: eerstdaags

    eerstdaags
    (bw.)

    1) toekomst: binnenkort, weldra
    vnw
    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: binnen afzienbare tijd; weldra
    Opm: In NL is er een voorkeur voor ‘eerdaags’

    2) verleden: kortelings, sedert kort

    zie ook reacties

    1) ‘Alderweireld zet eerstdaags z’n kribbel’ | Voetbal24

    2) Eerstdaags liep hij nog met krukken, maar intussen stapt hij al. (kvk.be)

    1) 2)Na 10 dagen pas een melding dat de fiets niet meer beschikbaar is, nadat eerstdaags werd meegedeeeld dat eerstdaags beschikbaar zou zijn. (nl-be.trustpilot.com)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jun 2022 10:38)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jul 2022

    👍
    22

    #1076 13 July 2022: eerst en vooral

    eerst en vooral
    (uitdrukking)

    Allereerst, om te beginnen, ten eerste.

    vnw: éérst, op/in de eerste plaats

    Eerst en vooral, zei de man van de vakbond op het VRT-journaal voor hij aan zijn betoog begon. De Vlaamse manier om te zeggen: ten eerste, of: om te beginnen!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jun 2022 10:34)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jul 2022

    👍
    365

    #1077 12 July 2022: wijwatervat, als een duivel in een ~

    wijwatervat, als een duivel in een ~
    (uitdr.)

    als een bezetene (tekeergaan)

    Frans: comme un diable dans un bénitier

    vnw: zich weren/tekeergaan/spartelen als een duivel in een wijwatervat: tekeergaan als een bezetene

    Van Dale 2018 online: BE
    DS2015 je weren als een duivel in een wijwatervat: standaardtaal

    Hij ging tekeer als een duivel in een wijwatervat toen de agenten hem weer naar de cel wilden brengen.

    Het spreekwoord is als een duivel in een wijwatervat maar hier is het als een schepen in een compostvat (torhoutvandaag.be)

    De Britse premier Boris Johnson verdedigt zich als een duivel in een wijwatervat. (hln.be)

    Als een duivel in een wijwatervat weert Israël zich tegen een internationaal onderzoek naar de bloedige raid op het hulpkonvooi voor Gaza. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jun 2022 05:59)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jul 2022

    👍
    404

    #1078 11 July 2022: vanop

    vanop
    (voorz.)

    vertrekkend vanaf een bepaalde plek
    standaardtaal in België
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal
    NL vanaf, in BE betekent dit “vanaf een bepaald ogenblik”

    Vanaf acht uur wordt er vanop deze helling een wedstrijd met modelvliegtuigen gehouden, die vanop afstand bediend worden.
    “De koningin sprak de menigte toe vanop het balkon. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:30)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jul 2022

    👍
    361

    #1079 10 July 2022: duffelcoat

    duffelcoat
    (zn. m., ~s)

    Warme, meestal blauwe frak die op typische manier met houten knopen in lussen dichtgeknoopt wordt en vandaar in NL ‘houtje-touwtje-jas’ genoemd wordt.

    Is genoemd naar Duffel bij Antwerpen waar destijds de stof gemaakt werd. Het ww induffelen houdt hiermee ook verband.

    < Duffel: Genoemd naar de plaatsnaam Duffel (bij Antwerpen), zoals al expliciet wordt vermeld in de eerste Engelse attestatie: These Duffields, so called from a Town in Brabant, where the trade of them first began ‘deze duffels, zo genoemd naar een Brabants stadje waar men deze begon te verhandelen’ (1677) M. Philippa

    In Van Dale 1995: duffel, als de stofnaam en als de naam voor de frak.
    Van Dale 2016 online: BE
    Wikipedia: in België

    vnw: duffelse jas, duffel, houtje-touwtjejas

    zie ook verzamellemma kledij

    Duffle coat

    Zo ne warme duffelcoat is eigenlijk voor de winter, maar jonge gasten dragen dat heel het jaar door. En ge hebt die met en zonder kap.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Jun 2022 07:32)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jul 2022

    👍
    405

    #1080 09 July 2022: trissen

    trissen
    (triste, getrist zw.ww.)

    een schooljaar voor de tweede keer overdoen, dus eigenlijk voor de tweede keer bissen

    Van Dale 2018: tris­sen
    < Frans tris­ser (drie keer doen)
    BE; stu­den­ten­taal (een stu­die­jaar) voor de twee­de keer over­doen

    zie ook trisser

    Hij heeft al een jaar gebist en het volgende getrist, als hij zo verder doet moet hij zijn thesis schrijven als hij op pensioen is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 09:48)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jul 2022

    👍
    267

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.