Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1041 17 August 2022: unitarisme

    unitarisme
    (het ~, geen mv. zelfst. nw.)

    belgicisme
    zie ook unitair, unitarisme, unitaristisch, unitarist, neo-unitarist

    Van Dale: in BE ver­de­di­ging van de een­heids­staat, ver­zet te­gen de ge­west­vor­ming en de fe­de­ra­li­se­ring

    Dit jaar (2006) is er (heel) wat commotie geweest naar aanleiding van het begrip “separatisme” en “unitarisme”, beide voor de één een ideaal, voor de ander een scheldwoord. Het debat is moeilijk, was het maar omwille van onduidelijke begripsomschrijving. (http://www.dignitadoc.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 17:44)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Aug 2022

    👍
    182

    #1042 16 August 2022: papierklem

    papierklem
    (zn. v.; ~men)

    paperclip

    vnw: in België ook: paperclip

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1

    purisme

    We mogen ook geen bladen meer met een papierklemmetje bij elkaar houden. Dat moet een paperclip zijn. (standaard.be)

    …met een papierklemmetje aan het slot te staan morrelen. (pallieterke.advn.be)

    Er staat een “ Reset “ knopje onderaan en achteraan in een klein gleufje , waar je enkel bij kan met een papierklemmetje dat uitgeplooid is. (users.telenet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2024 08:19)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Aug 2022

    👍
    17

    #1043 15 August 2022: reisbijstand

    reisbijstand

    hulp of bijstand bij ziekte of ongeval op reis

    VD2016 online: BE

    zie ook reisbijstandsverzekering

    Jaarlijkse reisbijstand voor de hele familie zonder franchise. (touring.be)

    Op het vlak van reisbijstand zijn er heel wat formules die ervoor kunnen zorgen dat u met een gerust gemoed op vakantie kan gaan. (zakenkantoorroggen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 16:44)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Aug 2022

    👍
    201

    #1044 14 August 2022: huisvestingsmaatschappij

    huisvestingsmaatschappij
    (zn.; v.; ~en)

    instelling die haar eigen bezighoudt met gesubsidiëerde huizen en sociale woningen

    vnw

    VD2016 online: BE

    zie ook sociale huisvestingsmaatschappij

    belgium.be: Sociale huisvesting biedt verschillende mogelijkheden, gaande van goedkope huurwoningen tot koopwoningen en sociale bouwgronden. Om ervoor in aanmerking te komen, moet u voldoen aan bepaalde voorwaarden. Omdat de steun per gewest, provincie, stad en/of gemeente geregeld is, kunt u hiervoor het best contact opnemen met de huisvestingsmaatschappij die bevoegd is voor het gewest waar u woont.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Nov 2022 08:36)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Aug 2022

    👍
    225

    #1045 13 August 2022: jobs, jobs, jobs

    jobs, jobs, jobs
    (uitdr.)

    politieke slogan die de nadruk legt op het belang van jobcreatie

    zie: job

    In .NL komt de uitdrukking vooral voor ivm .BE of de US

    “Jobs, jobs, jobs”: het was de mantra van ontslagnemend premier Charles Michel (MR), maar ook tijdens de premierjaren van Guy Verhofstadt (Open VLD) weergalmde de slogan in het parlementair halfrond. (vrt.be)

    De jobcreatie is grotendeels afhankelijk van de internationale conjunctuur, al stellen de meerderheidspartijen, die van ‘jobs, jobs, jobs’ hun mantra hebben gemaakt, dat ook het regeringsbeleid een invloed heeft gehad, aldus De Tijd. (hbvl.be)

    Als we 1 euro zouden krijgen elke keer een politicus “jobs, jobs, jobs” roept, waren we ondertussen met zijn allen miljonair. (bnpparibasfortis.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:18)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Aug 2022

    👍
    54

    #1046 12 August 2022: inleggen

    inleggen

    een kledingstuk inkorten

    De rok die ik kocht in de solden is te lang maar mijn moeder zal hem wel inleggen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Kastanjeoog (12 Jul 2021 22:46)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Aug 2022

    👍
    173

    #1047 11 August 2022: kaal, van een kale reis terugkomen

    kaal, van een kale reis terugkomen
    (uitdrukking)

    een ontgoocheling oplopen, onverrichter zaken terugkomen

    vnw: van een kale reis thuiskomen: van een koude kermis thuiskomen

    Van Dale 2018 online: BE

    DS2015 standaardtaal; NL: van een koude kermis thuiskomen

    Ook: van een kale kermis terugkomen/thuiskomen (kermis, van een kale ~ thuiskomen)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederl. (Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet), kwalijk thuis komen.

    Ik kon wat extra centjes gebruiken en trok dus met mijn munten, ringen, kettingen en oorbellen naar mijn vaste juwelier, maar kwam van een kale kermis thuis!

    Vakbonden Opel terug van kale reis. (kop in De Standaard)

    Een inbreker is in Bornem van een kale reis thuisgekomen (hln.be)

    Een Nederlandse vrouw die dacht dat een meteoriet haar dak had doorboord, is van een kale reis teruggekomen. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Feb 2025 13:09)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Aug 2022

    👍
    326

    #1048 10 August 2022: turnkledij

    turnkledij
    (de ~, geen meerv.)

    kledij die gedragen wordt tijdens de lessen lichamelijke opvoeding

    Ik kreeg een straf omdat ik mijn turnkledij weer eens vergeten had.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 06:26)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Aug 2022

    👍
    243

    #1049 09 August 2022: awel ja

    awel ja
    (tussenwerpsel)

    zeer zeker!
    zie awel

    zie ook awel nee

    “Was mijn maat in staat om kinderen dood te schieten? Awel ja!” (HLN 29/10/17)

    “Awel ja, daar wil ik u graag bij helpen.” (awelja.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Floem en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:01)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Aug 2022

    👍
    235

    #1050 08 August 2022: glansprestatie

    glansprestatie
    (zn. v.; ~s)

    een glansrijke prestatie

    VD2016 online: BE

    zie ook glansoverwinning

    hln.be: De glansprestatie van de Duivels tegen Italië in 50 beelden

    deredactie.be: 11-jarig dansfenomeen levert nieuwe glansprestatie

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 11:00)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Aug 2022

    👍
    204

    #1051 07 August 2022: pollutie

    pollutie
    (zn. v.; ~s)

    milieuvervuiling, luchtvervuiling

    vnw: milieuvervuiling, verontreiniging, vooral van lucht of water

    Typisch Vlaams: milieuvervuiling: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4, Vlaamsheid: 5

    zie ook pollutienorm; waterpollutie; luchtpollutie; geluidspollutie; lichtpollutie; bodempollutie

    vgl. pollueren

    ’We zien opstoten op dagen met meer pollutie. Te veel kinderen in ons land kampen met luchtweginfecties. (standaard.be)

    De pollutie veroorzaakt door de uitdijende industrie, het verkeer en de huishoudens, ging drastisch omhoog.(demorgen.be)

    Of denk aan allerlei rapporteringsverplichtingen voor vervuilende industrieën, om pollutie in kaart te gaan brengen en aan te pakken.(vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Dec 2024 08:08)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Aug 2022

    👍
    27

    #1052 06 August 2022: gezwans

    gezwans
    (zn. o.)

    zwans; het zwanzen; gezever

    Ze trekken naar de kiezer met de slogan: “Geen gezwans, meer ambiance!” (hln.be)

    Omdat fotokes meestal meer zeggen dan al mijn gezwans om dat tekstkotteke vol te kletsen hieronder enkele foto’s van de nieuwe thuisbasis (karly.be)

    Geen gezwans, we maken een herfstkrans! (glabbeek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Jul 2021 10:32)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Aug 2022

    👍
    69

    #1053 05 August 2022: dynamiteren

    dynamiteren
    (ww., dynamiteerde, gedynamiteerd)

    opblazen, laten springen (met dynamiet)

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. fig. betekenis dynamiteren

    In 1946 werd de IJzertoren – als symbool van de Vlaamse collaboratie – door deskundigen gedynamiteerd. De initiatiefnemers hoopten op die manier de Vlaamse Beweging ook symbolisch te onthoofden. (deredactie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 16:59)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Aug 2022

    👍
    312

    #1054 04 August 2022: staminee

    staminee
    (de ~ (v.), -s)

    Café

    vnw: café, kroeg

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    zie ook: stamenee, estaminet

    in verbindingen vaak (schijnbaar) onzijdig, zie grammatica: gereduceerd lidwoord

    Onze pa dieje zit den helen dag op ’t staminee…

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Apr 2025 18:38)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Aug 2022

    👍
    422

    #1055 03 August 2022: kleurpotloden

    kleurpotloden
    (zn. mv.)

    verbloemde verwijzing naar kloten

    Wat mij persoonlijk betreft is die advocaat ook ne zak die ik maar al te graag ne sjot tegen zijn kleurpotloden zou willen geven. (forumpolitics.be)

    Awel ik hoorde van velen dat corona niet voorstelde … amai mijn kleurpotloden nog niet (nerdland)

    Wie lastige vragen stelt, krijgt onder zijn kleurpotloden. (loppem.be)

    Hier , het zoontje van de collaborateur die ze in het midden van de straat een bal in zijn kleurpotloden schoten, omdat hij een zwart zak (zwartzak) was die mee … (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jul 2022 22:05)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Aug 2022

    👍
    4

    #1056 02 August 2022: houden aan

    houden aan
    (uitdrukking)

    erop staan om iets te doen, iets niet nalaten

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    < letterlijke vertaling van het Franse ‘tenir à’

    ook eraan houden; zich eraan houden

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    Van Dale 2013 online Belgisch-Nederlands (niet algemeen)
    DS2015 eraan houden: geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    Geachte collegae, ik houd eraan, u allen voor onderhavige gunst terdege te zullen compenseren, en laat u de betaling dientengevolge eerstdaags geworden.

    Wij houden eraan u te bedanken voor uw hulp.

    bloemlezing De Standaard:
    Beide partijen houden eraan elkaar te bedanken voor de samenwerking gedurende de voorbije jaren (standaard.be)
    De organisatoren van de Omloop Het Nieuwsblad houden eraan voor de start van de openingsklassieker één minuut ingetogen stilte te …(standaard.be)
    Ze houden eraan goed voor de dag te komen.(standaard.be)
    enz.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Nov 2022 08:09)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Aug 2022

    👍
    387

    #1057 01 August 2022: landingsbaan

    landingsbaan
    (zn. v. -en)

    maatregelen om aan het einde van de loopbaan een job te verlichten, bv. halftijdse of 4/5de tewerkstelling op het einde van de loopbaan. Of, onder bepaalde voorwaarden kan een 55-plusser tijdkrediet nemen met een hogere uitkering.
    Opm: Vanaf 2019 wordt leeftijd opgetrokken tot 60+

    Van Dale 2014 online: in België

    zie ook uitgroeibaan, zachte landingsbaan

    “De ingrepen van de regering in de landingsbanen blijven het ACV, ondanks de correcties die werden bekomen, zwaar op de maag liggen.” (acv-online-be)

    demorgen.be: Tenslotte werden nog twee kader-cao’s afgesproken rond landingsbanen. Dat is de mogelijkheid om minder uren te werken tot aan het pensioen. Voor specifieke groepen zoals zware beroepen, nachtwerk of lange loopbanen, is een landingsbaan vanaf 55 jaar mogelijk, als het paritair comité van de sector het licht op groen zet.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 14:32)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Aug 2022

    👍
    309

    #1058 31 July 2022: kern

    kern
    (zn. m. geen meerv.)

    afkorting van kernkabinet

    < kernkabinet werd door Franstalige politici afgekort tot ‘le kern’. Daarna werd ‘le kern’ weer overgenomen door de Vlamingen als ‘de kern’.

    zie ook superkern

    “Vandaag zien de ministers elkaar op de kern en de ministerraad, maar die gaan niet over de begroting.” (demorgen.be)

    Kern uiteen zonder akkoord over pensioenhervorming (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jul 2022 20:24)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Jul 2022

    👍
    225

    #1059 30 July 2022: zijn eigen missen

    zijn eigen missen
    (uitdr.)

    zich vergissen

    vgl. ook missen

    Gaston Bergmans: ‘Tiens, dan moet ik mijn eigen gemist hebben!’

    Beste Ik heb me gemist in volgende bestelling #2558. De poort zou 200 hoog moeten zijn ipv 170. Bovendien is deze 86 euro goedkoper. (test-aankoop.be)

    reden ongeval : kende de auto niet, was de zetel van de bestuurder aan het goed zetten en heeft zich gemist van pedalen en zo gebotst. (gentblogt.be)

    De zaalwachter van Moorsele al zeker niet, want hij heeft zich gemist van kleedkamer. (Tigers clubblad Evergem)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2023 08:12)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Jul 2022

    👍
    266

    #1060 29 July 2022: Vlaamse klassieker

    Vlaamse klassieker
    (begrip)

    typisch Vlaams gerecht, zoals daar zijn: stoofvlees-friet, ballekes in tomatensaus, witloof in den oven, …

    Opm: vele Vlaamse klassiekers zijn eigenlijk Belgische klassiekers

    Vlaamse klassiekers kan ook verwijzen naar de koers

    zie andere definitie van Vlaamse klassieker

    zie ook Vl. oorsprong: klassieker

    Recepten binnen het thema “vlaamse klassiekers” | Lekker van bij ons

    Twee keer per jaar konijn met pruimen, amper nog vol-au-vent, laat staan fricandeau met krieken. We koken de Vlaamse klassiekers niet meer, blijkt uit een onderzoek van de VLAM. (gva.be)

    Jeroen Meus zoekt in Dagelijkse kost Dé Vlaamse Klassieker volgens de kijkers (frontview-magazine.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 06:27)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jul 2022

    👍
    108

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.