Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #8541

    otemets
    (bw.)

    uitspraakvariant van altemets soms, misschien

    Als ’t otemets niet moest lukken.
    Moest het soms niet lukken.

    Het album van de Westvlaamse groep “’t Zesde Metaal” heet “Otemets”.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Parmenk en laatst gewijzigd door Marcus (13 Jul 2021 04:15)

    👍
    339

    #8542

    Jo
    (de ~,(v.), ~'s)

    benaming voor vrouwen en meisjes als men ze terecht wil wijzen, in combinatie met een bn. met een pejoratieve of ironische betekenis:
    vuil Jo, franke Jo, lui Jo, smerige Jo, kwaai Jo,…

    uitspraak varieert : /Zjoow, zjouw, zjoo, zjo/

    m. Jef, voddejef, mit, bette

    Seg Jo, ziet ge ni dat ik just gekuist heb en ge komt met uw smerige voeten zomaar binnen gewandeld.

    Die franke Jo van hier neffe, ik zal die 1 van de dagen eens goed hebben. Dat die wacht hè!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (27 Jul 2021 06:08)

    👍
    339

    #8543

    sjup, mit de ~ wirke
    (Limburgse uitdrukking)

    arbeider worden, zwaar (ongeschoold)werk moeten doen
    Letterlijk: met de schop werken

    Dreiging van ouders (in mijn jeugd) aan kinderen die niet wilden leren of huiswerk maken.

    zie ook: vuilkar, achter de ~ lopen

    Es-te neet wils lere mos-te later mit de sjup wirke!
    Als je niet wilt leren moet je later ongeschoold werk doen!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 05:08)

    👍
    339

    #8544

    afspiegelingsregering
    (de ~ (v.), ~en)

    federale regering met dezelfde partijen als in de regionale regeringen

    Van Dale 2015 online: BE

    “Het is belangrijk dat beide gemeenschappen elkaars signaal goed begrijpen”, zei Elio di Rupo. “Een afspiegelingsregering zou nu duidelijker en beter zijn.”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (21 Jul 2021 23:13)

    👍
    339

    #8545

    profijt
    (het ~, -en)

    1) profijt hebben bij : winst, voordeel, tijdwinst
    2) profijt doen: goedkoper af zijn
    3) uitdr.: ‘ergens (geen) profijt mee doen’: ergens (geen) winst mee doen (financieel voordeel of tijdwinst)

    Van Dale online:
    pro·fijt (het; mv: profijten)
    1.voordeel, nut, winst
    synoniem(en): voordeel
    ? voorbeelden: profijt trekken van iets

    1) Hij doet dat niet zo maar vrijwillig, hij heeft er profijt bij.
    2) Vanaf tien stuks gaat er 15% van de prijs af, dan doe je profijt.
    3) De zelfgemaakte verse gelei verkopen aan 1.5€ per 370gram? Dat zal wel zijn, daar doe ik geen profijt mee.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 01:33)

    👍
    339

    #8546

    kletspoep
    (de ~, (v.), ~en)

    kaalhoofd
    zie ook: kletskop, vleesklak, kletsfles, blottekop, blot

    Dat hij maar niet te lang in de zon loopt,anders verbrandt zijn kletspoep nog.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Roeter en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 23:40)

    👍
    339

    #8547

    chipolata
    (de ~ (m.), ~'s)

    fijn braadworstje op basis van licht gekruid varkensvlees

    Mijn lievelingsgerecht: Spinaziestoemp met chipolata’s!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door aliekens (14 Jul 2021 21:22)

    👍
    339

    #8548

    straf, in ~
    (uitdr.)

    wanneer een kind ‘stout’ geweest is wordt het in de hoek of in afzondering of buiten gezet om te bekoelen… kortom, in straf gezet.

    ook: in ’t straf (alhoewel de straf vrouw. is)

    Gisteren (12/9/2011) op Man Bijt Hond kinderen die schooltje speelden en de ‘juf’ tegen het andere kind: ‘… anders moet ge in straf!’

    Als klein mannen niet willen luisteren zet ge hun maar 5 minuutjes in ’t straf en met hun gezicht naar de muur. Een pedagogische time-out noemen ze dat tegenwoordig.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 03:43)

    👍
    339

    #8549

    kjeskeschiet, van ~
    (uitdrukking)

    een ‘prijs’ afkomstig van een schietkraam op de kermis, waar men indertijd naar kaarsjes schoot, waardeloos dus
    ook in de Antwerpse Kempen
    zie ook : keskeschiet, kaarskeschiet, iets van ~

    Daddis nu es niks weid, da’s echt van kjeskeschiet!
    (Dat is nu eens niets waard, dat is echt van kaarskeschiet.)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door pipapan en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 21:29)

    👍
    339

    #8550

    adrij

    Meestal is de uitdrukking ‘van a-één, van atwee, van adrie’.
    Men laat een kind opspringen in 3x om het kind minder zwaar te maken bij het optillen.
    En een kind vindt dat nog plezant ook.

    van a-één, van atwee, van adrie

    van a-één, van atwee, van adrij

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 03:59)

    👍
    339

    #8551

    recyclage
    (de ~ (m.), ~s)

    herscholing, omscholing

    vnw: (veroud.) bijscholing, herscholing

    Fr. recyclage

    Recyclage van leerkrachten lichamelijke opvoeding.

    Kredieturen onder de vorm van heroriënteringslessen,
    inhaallessen, recyclagelessen, enzovoort. (vlaamsparlement.be)

    Allerhande uitgaven in verband met de recyclage van leerkrachten uit het Rijksonderwijs (dekamer.be)

    13 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2025 07:53)

    👍
    339

    #8552

    index
    (zn. m., geen mv.)

    uit wikipedia: De Index der consumptieprijzen, of kortweg de index, is een lijst van de prijzen van goederen en diensten, opgesteld door het Nationaal Instituut voor de Statistiek.

    Door de Belgische overheid gehanteerde officiële meting van het gemiddelde prijsniveau waaraan een automatische prijscompensatie gekoppeld is.

    vnw

    indexaanpassing: loonaanpassing/prijsaanpassing op basis van de index; indexatie

    vgl. ook gezondheidsindex, huurindex, loonindex, indexsprong, indexmanipulatie; spilindex

    Van ’t jaar genen opslag, hoogstens een indexaanpassing. ’t Stond in de gazet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Nov 2022 09:19)

    👍
    339

    #8553

    cosy
    (bn.)

    gezellig, knus

    zie ook kozzekoane

    De living was niet groot, maar heel cosy.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 02:42)

    👍
    339

    #8554

    achter
    (de ~ (m.), ~s)

    met acht stuks verpakt
    vb. kist met acht stuks van een bepaalde groente erin, of een mix van verschillende soorten

    Er zijn nog achters mixsla, en twaalvers kropsla: welke zou u willen?

    > andere betekenis van achter

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door helle en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 00:20)

    👍
    339

    #8555

    aanroepen

    telefoneren, opbellen

    hij het mich neet aangeropen vandaog

    niet zeker of dit maaskants is dan wel bsdees (vervlaamsing van het Duitse anrufen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door helle (08 Aug 2021 10:17)

    👍
    339

    #8556

    zever, dat is gene ~
    (uitdr.)

    dat is niet simpel, dat is niet om mee te lachen

    In SN: ‘dat is geen kattepis’

    Scoutsleider zijn is gene zever zenne. Dat is voorbereiden, vergaderen en er veel vrije tijd in steken.

    Zo’n nieuw brug over de autostrade bouwen is gene zever. Dat is tegenwoordig high-tech hoedat ze die bruggen in zijn geheel over de weg schuiven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 16:56)

    👍
    339

    #8557

    slijk, geld als ~ verdienen
    (uitdr.)

    zie: geld als slijk verdienen

    Voorbeeldzin zie aldaar.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 07:42)

    👍
    339

    #8558

    receveur
    (zn. m. -s)

    ontvanger op de tram of bus

    Vroeger werkte op de tram of bus niet alleen een conducteur maar ook een “receveur” bij wie men een ticket kocht.

    Ikarus 31 kalauz helye
    Plaats waar de receveur zat

    Bij de “receveur” kunde twee soorte trambriefkes kope, ne rechtstreeks of ne correspondentie

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 07:23)

    👍
    339

    #8559

    dieë
    (aanwijzend voornaamwoord)

    dieën

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Grytolle (11 Aug 2021 06:56)

    👍
    339

    #8560

    gesproken dagblad
    (vaste woordgroep)

    de nieuwsuitzending op televisie

    Van Dale 2016: BE; ver­ou­derd
    ge­spro­ken dag­blad: ra­dio­jour­naal, te­le­vi­sie­jour­naal

    opm: overdrachtelijk wordt het nog wel gebezigd en is het niet verouderd

    Zet de TV eens op, ’t is tijd voor ’t gesproken dagblad.

    Berlaen stelt zijn nieuwe album ‘t gesproken dagblad’ voor. (vrt.be)

    Na een voorbereiding van twee jaar verscheen begin juni 1975 onder de titel Het Gesproken Dagblad een dagelijks verschijnende krant op geluidscassette voor blinden en slechtzienden. (fnac.be)

    Geschiedenis als ‘gesproken dagblad’, een privédetective zonder geheugen of zicht, en frieten met pickles: dit zijn uw favoriete podcasts. (demorgen.be)

    Het gesproken dagblad", muziek, luisterspelen en de zeer populaire “bonte avonden”). Het belang van dit nieuw medium had propagandaminister Goebbels reeds …(vliz.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door eric en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 16:29)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Mar 2025

    👍
    339

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.