Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
fluostift, markeerstift
< ‘blekken’ (=fel schitteren, blinken,…) + ‘stift’
vgl. blekgeel = fluogeel, blekblauw = fluoblauw, etc…
Die zin is belangrijk, dus zet die maar in blekstifte.
langs daar
< al + gunter
De ene groep gaat alhier en de andere groep gaat ageunter.
Ik weet niet langs waar we nu moeten maar ageunter zeker niet.
uitspraakvariant van altemets soms, misschien
Als ’t otemets niet moest lukken.
Moest het soms niet lukken.
Het album van de Westvlaamse groep “’t Zesde Metaal” heet “Otemets”.
benaming voor vrouwen en meisjes als men ze terecht wil wijzen, in combinatie met een bn. met een pejoratieve of ironische betekenis:
vuil Jo, franke Jo, lui Jo, smerige Jo, kwaai Jo,…
uitspraak varieert : /Zjoow, zjouw, zjoo, zjo/
Seg Jo, ziet ge ni dat ik just gekuist heb en ge komt met uw smerige voeten zomaar binnen gewandeld.
Die franke Jo van hier neffe, ik zal die 1 van de dagen eens goed hebben. Dat die wacht hè!
tuinslang, sproeier, spuit
Zet de kraan van de spriet es open, dan kan ik den blaak (bleik) nog es nat sprieten.
> andere betekenis van spriet
arbeider worden, zwaar (ongeschoold)werk moeten doen
Letterlijk: met de schop werken
Dreiging van ouders (in mijn jeugd) aan kinderen die niet wilden leren of huiswerk maken.
zie ook: vuilkar, achter de ~ lopen
Es-te neet wils lere mos-te later mit de sjup wirke!
Als je niet wilt leren moet je later ongeschoold werk doen!
federale regering met dezelfde partijen als in de regionale regeringen
Van Dale 2015 online: BE
“Het is belangrijk dat beide gemeenschappen elkaars signaal goed begrijpen”, zei Elio di Rupo. “Een afspiegelingsregering zou nu duidelijker en beter zijn.”
Voorbeeldzin zie aldaar.
gezellig, knus
zie ook kozzekoane
De living was niet groot, maar heel cosy.
fijn braadworstje op basis van licht gekruid varkensvlees
Mijn lievelingsgerecht: Spinaziestoemp met chipolata’s!
wanneer een kind ‘stout’ geweest is wordt het in de hoek of in afzondering of buiten gezet om te bekoelen… kortom, in straf gezet.
ook: in ’t straf (alhoewel de straf vrouw. is)
Gisteren (12/9/2011) op Man Bijt Hond kinderen die schooltje speelden en de ‘juf’ tegen het andere kind: ‘… anders moet ge in straf!’
Als klein mannen niet willen luisteren zet ge hun maar 5 minuutjes in ’t straf en met hun gezicht naar de muur. Een pedagogische time-out noemen ze dat tegenwoordig.
een ‘prijs’ afkomstig van een schietkraam op de kermis, waar men indertijd naar kaarsjes schoot, waardeloos dus
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook : keskeschiet, kaarskeschiet, iets van ~
Daddis nu es niks weid, da’s echt van kjeskeschiet!
(Dat is nu eens niets waard, dat is echt van kaarskeschiet.)
herscholing, omscholing
vnw: (veroud.) bijscholing, herscholing
Fr. recyclage
Recyclage van leerkrachten lichamelijke opvoeding.
Kredieturen onder de vorm van heroriënteringslessen,
inhaallessen, recyclagelessen, enzovoort. (vlaamsparlement.be)
Allerhande uitgaven in verband met de recyclage van leerkrachten uit het Rijksonderwijs (dekamer.be)
uit wikipedia: De Index der consumptieprijzen, of kortweg de index, is een lijst van de prijzen van goederen en diensten, opgesteld door het Nationaal Instituut voor de Statistiek.
Door de Belgische overheid gehanteerde officiële meting van het gemiddelde prijsniveau waaraan een automatische prijscompensatie gekoppeld is.
indexaanpassing: loonaanpassing/prijsaanpassing op basis van de index; indexatie
vgl. ook gezondheidsindex, huurindex, loonindex, indexsprong, indexmanipulatie; spilindex
Van ’t jaar genen opslag, hoogstens een indexaanpassing. ’t Stond in de gazet.
met acht stuks verpakt
vb. kist met acht stuks van een bepaalde groente erin, of een mix van verschillende soorten
Er zijn nog achters mixsla, en twaalvers kropsla: welke zou u willen?
> andere betekenis van achter
dat is niet simpel, dat is niet om mee te lachen
In SN: ‘dat is geen kattepis’
Scoutsleider zijn is gene zever zenne. Dat is voorbereiden, vergaderen en er veel vrije tijd in steken.
Zo’n nieuw brug over de autostrade bouwen is gene zever. Dat is tegenwoordig high-tech hoedat ze die bruggen in zijn geheel over de weg schuiven.
letterlijk: iemand defenestreren, ~ uit het raam gooien
< Frans défenestration < Oudfrans fenestre (=raam)
figuurlijk: (politiek) iemand buiten spel zetten, uit de partij gooien
De defenestratie van Leuven was een incident op 22 december 1379 toen een woedende menigte diverse patriciërs van de stad Leuven uit ramen van het stadhuis van Leuven wierp. (forum)
Begin dit jaar heb ik beslist om mijn VLD-lidmaatschap niet te hernieuwen. De defenestratie van Jean-Marie Dedecker heeft mij doen afhaken. (forum)
ontvanger op de tram of bus
Vroeger werkte op de tram of bus niet alleen een conducteur maar ook een “receveur” bij wie men een ticket kocht.
Plaats waar de receveur zat
Bij de “receveur” kunde twee soorte trambriefkes kope, ne rechtstreeks of ne correspondentie
de nieuwsuitzending op televisie
Van Dale 2016: BE; verouderd
gesproken dagblad: radiojournaal, televisiejournaal
opm: overdrachtelijk wordt het nog wel gebezigd en is het niet verouderd
Zet de TV eens op, ’t is tijd voor ’t gesproken dagblad.
Berlaen stelt zijn nieuwe album ‘t gesproken dagblad’ voor. (vrt.be)
Na een voorbereiding van twee jaar verscheen begin juni 1975 onder de titel Het Gesproken Dagblad een dagelijks verschijnende krant op geluidscassette voor blinden en slechtzienden. (fnac.be)
Geschiedenis als ‘gesproken dagblad’, een privédetective zonder geheugen of zicht, en frieten met pickles: dit zijn uw favoriete podcasts. (demorgen.be)
Het gesproken dagblad", muziek, luisterspelen en de zeer populaire “bonte avonden”). Het belang van dit nieuw medium had propagandaminister Goebbels reeds …(vliz.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
