Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
neuskeutel
Ons Lowieke haalde net een ferm kieken uit zijn neus.
> andere betekenissen van kieken
wordt gezegd van iemand die heel onschuldig lijkt
< iemand die volgens de katholieke leer in staat van genade is, mag communiceren zonder eerst zijn zonden te moeten biechten bij een priester
ook: men zou hem Ons Here geven zonder biechten
Op de foto zoudt ge hem de communie geven zonder biechten, maar als ge dan weet wat hij allemaal op zijn kerfstok heeft …
fijn braadworstje op basis van licht gekruid varkensvlees
Mijn lievelingsgerecht: Spinaziestoemp met chipolata’s!
Meestal is de uitdrukking ‘van a-één, van atwee, van adrie’.
Men laat een kind opspringen in 3x om het kind minder zwaar te maken bij het optillen.
En een kind vindt dat nog plezant ook.
van a-één, van atwee, van adrie
van a-één, van atwee, van adrij
een ‘prijs’ afkomstig van een schietkraam op de kermis, waar men indertijd naar kaarsjes schoot, waardeloos dus
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook : keskeschiet, kaarskeschiet, iets van ~
Daddis nu es niks weid, da’s echt van kjeskeschiet!
(Dat is nu eens niets waard, dat is echt van kaarskeschiet.)
radio
Het kan wel eens gebeuren dat ze vrijdagavond de muziek vergeten af te zetten. Voor alle zekerheid heb ik de pries maar uitgetrokken.
kleine bestelwagen
NL: bestelwagen ~auto of eventueel (bestel) bus
Mijn vriendin en hare vent hebben vorig jaar een bakkersautooke gekocht.
splijten
Van Dale 2017 online: BE
SN-NL: kloven
VRTtaal.net: In Belgisch-Nederlands wordt klieven ook in de zin van kloven gebruikt. Het wordt sterk vervoegd: klieven, kloof, gekloven.
De vervoeging kloof, gekloven wordt misschien ook wel gebruikt, maar ik denk dat in VL eerder zwak vervoegd wordt zoals bij de andere betekenis van klieven: De zeilboot kliefde door de golven.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Mnl. clieven was een sterk ww.; sinds de tweede helft der 16de e. komt naast de sterke een zwakke vervoeging voor (wellicht onder invloed van het gelijkbeteekenende ww. Klooven), die in N.-Nederl. sedert de 18de e. alleen in gebruik is, terwijl in Z.-Nederl. de sterke tot heden is gehandhaafd
Ik heb heel het weekend hout gekliefd en nu voel ik mijne rug en mijn armen niet meer.
Zoals het woord zegt klieft een diamantkliever diamanten. Het is een stiel apart.
trots
Van Dale 2014 online: ‘fier op’ Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
ANW: (vooral) in België
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3; De oorspronkelijke betekenis was ‘woest, wild’, eerst gezegd van dieren, later van mensen. Van hieruit ontwikkelden zich de betekenissen ‘onhandelbaar’ en ‘trots’. De combinatie ‘een fiere houding’ is in het hele taalgebied gebruikelijk.
zie ook fier zijn op
Taallink 445?: Ja, fier is standaardtaal in België in de betekenis ‘trots op wat je bezit of hebt bereikt’. Nog enkele voorbeelden: De fiere papa stond zijn zoontje toe te juichen; Laura is er fier op dat ze haar diploma heeft behaald. Trots is standaardtaal in het hele taalgebied.
zie ook gieter, zo fier als een ~; pauw, zo fier als een ~
De fiere Vlaamse leeuw uit het Vlaams volkslied is dus Vlaams én SN. De fiere leeuwentemmer die de ontembare getemd heeft, is daarentegen wel Vlaams maar geen SN. Het is een nogal subtiele nuance.
“Twee dagen na zijn geboorte mocht Milan al met zijn fiere ouders mee naar huis.” (standaardtaal in België)
uitglijden, wegglijden, er onder door slippen
contaminatie van uitglijden en slippen!
zie ook slieren, slijderen, uitslieren, gletsen, slibberen, uitslippen
Hij kwam uit den douche, slipte uit en met zijn staar (ster) tegen den douchestang. Gevolg: 4 hechtingen in zijne kop.
Van de winter zijn ik drie keer uitgeslipt voor mijn eigen voordeur. Zo spekglad was ’t.
1) stopwoordje, veelal gebruikt in regio Beveren-Waas.
2) bijnaam voor inwoners van dezelfde regio.
1) Dat zal wel zijn awa!
2) Ik hoor het al, ’t is nen Awa.
geluk gehad
De Paul heeft een gelukkige engel gediend: hij heeft een zwaar auto-accident gehad en de auto is perte totale, maar hijzelf is ongedeerd. Voor hetzelfde geld lag hij nu in het hospitaal!
veel te groot
Van Dale 1995: kar = grote hoeveelheid (bv. een kar zand)
Antw. uitspraak: kaar
Hageland: keir, een ~ te groot
Ik heb dat hemd gepast en het is een kar te groot voor mij.
de dikste soort knikker waar jongens op de speelplaats mee
knikkerden.
De kleinste knikker is een “klits”, dan volgt de “mieje” (de gewone knikker) en de kedester is de dikste knikker
De jongen had van Sinterklaas 12 kedesters gekregen.
Voorbeeldzin zie aldaar.
de nieuwsuitzending op televisie
Van Dale 2016: BE; verouderd
gesproken dagblad: radiojournaal, televisiejournaal
opm: overdrachtelijk wordt het nog wel gebezigd en is het niet verouderd
Zet de TV eens op, ’t is tijd voor ’t gesproken dagblad.
Berlaen stelt zijn nieuwe album ‘t gesproken dagblad’ voor. (vrt.be)
Na een voorbereiding van twee jaar verscheen begin juni 1975 onder de titel Het Gesproken Dagblad een dagelijks verschijnende krant op geluidscassette voor blinden en slechtzienden. (fnac.be)
Geschiedenis als ‘gesproken dagblad’, een privédetective zonder geheugen of zicht, en frieten met pickles: dit zijn uw favoriete podcasts. (demorgen.be)
Het gesproken dagblad", muziek, luisterspelen en de zeer populaire “bonte avonden”). Het belang van dit nieuw medium had propagandaminister Goebbels reeds …(vliz.be)
broeds
Onze hen blijft op de nest zitten, ze is broeikoardig.
heel rap
Toen de polies aankwam, zijn ze gaan lopen, zo rap als de blaren die waaien.
1) profijt hebben bij : winst, voordeel, tijdwinst
2) profijt doen: goedkoper af zijn
3) uitdr.: ‘ergens (geen) profijt mee doen’: ergens (geen) winst mee doen (financieel voordeel of tijdwinst)
Van Dale online:
pro·fijt (het; mv: profijten)
1.voordeel, nut, winst
synoniem(en): voordeel
? voorbeelden: profijt trekken van iets
1) Hij doet dat niet zo maar vrijwillig, hij heeft er profijt bij.
2) Vanaf tien stuks gaat er 15% van de prijs af, dan doe je profijt.
3) De zelfgemaakte verse gelei verkopen aan 1.5€ per 370gram? Dat zal wel zijn, daar doe ik geen profijt mee.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
