Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
slecht persoon
vooral als scheldterm
Gij se slecht vel! Hoe durfde de plaats van dat madammeke voor hare neus afpakken.
schoner
zie schoon in de betekenis van mooi
wordt niet gebruikt voor SN schoon in de betekenis van proper
Limburg: sjoonder, sjoender, sjonder
ook in de combinatie vele schoonder, veel schoonder
ook in een pejoratieve betekenis: nu nog schoonder da, wat ge mij gelapt hebt!
uitspr. Antw: schunder
uitspr. Kempen: scheunder (korte eu)
Ge staat vele schoonder met dat blauw kleedje vind ik.
Maasland: Dat blauw klidje sjteit dich sjoonder
federale regering met dezelfde partijen als in de regionale regeringen
Van Dale 2015 online: BE
“Het is belangrijk dat beide gemeenschappen elkaars signaal goed begrijpen”, zei Elio di Rupo. “Een afspiegelingsregering zou nu duidelijker en beter zijn.”
1) profijt hebben bij : winst, voordeel, tijdwinst
2) profijt doen: goedkoper af zijn
3) uitdr.: ‘ergens (geen) profijt mee doen’: ergens (geen) winst mee doen (financieel voordeel of tijdwinst)
Van Dale online:
pro·fijt (het; mv: profijten)
1.voordeel, nut, winst
synoniem(en): voordeel
? voorbeelden: profijt trekken van iets
1) Hij doet dat niet zo maar vrijwillig, hij heeft er profijt bij.
2) Vanaf tien stuks gaat er 15% van de prijs af, dan doe je profijt.
3) De zelfgemaakte verse gelei verkopen aan 1.5€ per 370gram? Dat zal wel zijn, daar doe ik geen profijt mee.
wordt gezegd van iemand die heel onschuldig lijkt
< iemand die volgens de katholieke leer in staat van genade is, mag communiceren zonder eerst zijn zonden te moeten biechten bij een priester
ook: men zou hem Ons Here geven zonder biechten
Op de foto zoudt ge hem de communie geven zonder biechten, maar als ge dan weet wat hij allemaal op zijn kerfstok heeft …
veel te groot
Van Dale 1995: kar = grote hoeveelheid (bv. een kar zand)
Antw. uitspraak: kaar
Hageland: keir, een ~ te groot
Ik heb dat hemd gepast en het is een kar te groot voor mij.
fijn braadworstje op basis van licht gekruid varkensvlees
Mijn lievelingsgerecht: Spinaziestoemp met chipolata’s!
een ‘prijs’ afkomstig van een schietkraam op de kermis, waar men indertijd naar kaarsjes schoot, waardeloos dus
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook : keskeschiet, kaarskeschiet, iets van ~
Daddis nu es niks weid, da’s echt van kjeskeschiet!
(Dat is nu eens niets waard, dat is echt van kaarskeschiet.)
radio
Het kan wel eens gebeuren dat ze vrijdagavond de muziek vergeten af te zetten. Voor alle zekerheid heb ik de pries maar uitgetrokken.
splijten
Van Dale 2017 online: BE
SN-NL: kloven
VRTtaal.net: In Belgisch-Nederlands wordt klieven ook in de zin van kloven gebruikt. Het wordt sterk vervoegd: klieven, kloof, gekloven.
De vervoeging kloof, gekloven wordt misschien ook wel gebruikt, maar ik denk dat in VL eerder zwak vervoegd wordt zoals bij de andere betekenis van klieven: De zeilboot kliefde door de golven.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Mnl. clieven was een sterk ww.; sinds de tweede helft der 16de e. komt naast de sterke een zwakke vervoeging voor (wellicht onder invloed van het gelijkbeteekenende ww. Klooven), die in N.-Nederl. sedert de 18de e. alleen in gebruik is, terwijl in Z.-Nederl. de sterke tot heden is gehandhaafd
Ik heb heel het weekend hout gekliefd en nu voel ik mijne rug en mijn armen niet meer.
Zoals het woord zegt klieft een diamantkliever diamanten. Het is een stiel apart.
gezellig, knus
zie ook kozzekoane
De living was niet groot, maar heel cosy.
de dikste soort knikker waar jongens op de speelplaats mee
knikkerden.
De kleinste knikker is een “klits”, dan volgt de “mieje” (de gewone knikker) en de kedester is de dikste knikker
De jongen had van Sinterklaas 12 kedesters gekregen.
Een verlichtingspaal die bij een aanrijding door een auto meebuigt, waardoor de maleuren van de slachtoffers minder zwaar zijn. Ze worden ook wel palen met passieve veiligheid of vergevingsgezinde palen genoemd.
De Vlaamse overheid, maar ook steden en gemeenten, zetten kreukelpalen langs rotondes, aan op- en afritten van autostrades en op gevaarlijke punten.
Van Dale 2017 online: BE
zie ook verzamellemma wegcode
De eerste Vlaamse kreukelpalen staan al langs een rotonde in Bilzen. De rest van Vlaanderen krijgt ze als de huidige verlichtingspalen aan vervanging toe zijn, bij nieuwe projecten of na een aanrijding.
In België staan al meer dan 10.000 kreukelpalen die in Olen worden geproduceerd.(2021)
In België staan al 650 botsvriendelijke Finse kreukelpalen (2012)
de nieuwsuitzending op televisie
Van Dale 2016: BE; verouderd
gesproken dagblad: radiojournaal, televisiejournaal
opm: overdrachtelijk wordt het nog wel gebezigd en is het niet verouderd
Zet de TV eens op, ’t is tijd voor ’t gesproken dagblad.
Berlaen stelt zijn nieuwe album ‘t gesproken dagblad’ voor. (vrt.be)
Na een voorbereiding van twee jaar verscheen begin juni 1975 onder de titel Het Gesproken Dagblad een dagelijks verschijnende krant op geluidscassette voor blinden en slechtzienden. (fnac.be)
Geschiedenis als ‘gesproken dagblad’, een privédetective zonder geheugen of zicht, en frieten met pickles: dit zijn uw favoriete podcasts. (demorgen.be)
Het gesproken dagblad", muziek, luisterspelen en de zeer populaire “bonte avonden”). Het belang van dit nieuw medium had propagandaminister Goebbels reeds …(vliz.be)
1. fig.:
1.1. een financieel tekort aanvullen.
1.2. alg.: een achterstand ophalen
2. let.: wielrenners die al fietsend het gat in een peloton dichtmaken (dichtrijden)
zie ook: gat, het ~ maken
1.1. Het gat in de begroting wordt weer eens dichtgereden met hogere belastingen. (forum)
1.1. Moet er weer een gat in de begroting worden dichtgereden dan is er nog altijd onze bolide. (forum)
1.2. kan ons onderwijssysteem tijdig het gat dichtrijden? (rentaloft.be)
2. Niemand in het peloton wou de rest van het peloton op sleeptouw nemen en het gat dichtrijden. (WT Herenthout)
broeds
Onze hen blijft op de nest zitten, ze is broeikoardig.
heel rap
Toen de polies aankwam, zijn ze gaan lopen, zo rap als de blaren die waaien.
kleine bestelwagen
NL: bestelwagen ~auto of eventueel (bestel) bus
Mijn vriendin en hare vent hebben vorig jaar een bakkersautooke gekocht.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
