Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
iets aan de grote klok hangen, algemeen verkondigen, openbaar maken, van de toren blazen
ook: zet het niet in de gazet
vgl. gazet, in de ~ komen of staan
meestal ironisch gebruikt om te zeggen dat men de interne keuken van het huwelijk, huishouden of een zaak niet naar buiten moet brengen.
Als iedereen het toch mag weten, weet ge wat ge dan doet? Zet het in de gazet.
Dat uw dochter een haagweef is moet ge nu niet in de gazet gaan zetten he.
afgieten
zie schudden
De aardappelen afschudden.
Ik ga mijn aardappelen nog eens afschudden (cafépraat: ik ga eens naar achter, kijken of ik nog een manneke ben)
volop bezig zijn
zie algemeen tuub, vollen ~
Ik ben vollen tuub bezig om m’n rommel op te ruimen.
ernaar gissen, er met zijn klak naar gooien, op het goed vallend uit handelen
met de natte vinger
Ge weet het niet zeker? Slaagt er dan maar ne slag door.
heb je
vgl zedder
Hedder da werkske na al gedeun?
Heb je dat klusje nu al gedaan?
een lange broek die te kort is
Synoniemen
tram, afgereden van de ~, onder de tram gezeten hebben, smirrekes, op ~ lopen
Hij groeit zo rap, die broek is weeral te kort…, er staat water in zijne kelder.
’water in de kelder hebben staan’. Zou het iets te maken hebben met een mislukte verbouwing? Nattigheid aanvoelen? Nope, hiermee wordt bedoeld dat je ‘hoogwater’ hebt. Oftewel: je broek is te kort. (gidsvoorhetzuiden.nl)
was een oudere vrouw die de stoelen schikte in de kerk. Na de preek kwam ze rond bij de kerkgangers om het stoeltjesgeld te innen.
Als kind hielden we de centen voor de schaal en de stoeltjeszetster zorgvuldig in de hand. We mochten er niet mee spelen en vooral niet laten vallen…wat natuurlijk iedere keer wèl gebeurde.
schertsende uitdrukking voor een plaats die ver weg en onbeduidend is
vgl.: Bommerskonten, Zevenzussenbolder, Chakamaka
zie ook ginderachter
NL: Lutjebroek (maar dat bestaat echt)
Volgens de wetten van vraag en aanbod was de verhuizing van Ginderachtergem naar Antwerpen geen slecht gedacht geweest. (Van Dievel Consulting)
Vergelijk dat eens met de astronomische bedragen die de Vlaamse overheid aan de heraanleg van een weg van bv. Kontich naar Ginderachtergem spendeert, en ge weet genoeg.
(forum)
Dan ga ik meteen een nieuwe kopen ipv daarvoor naar Ginderachtergem te rijden.
(forum)
trots
Van Dale 2014 online: ‘fier op’ Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
ANW: (vooral) in België
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3; De oorspronkelijke betekenis was ‘woest, wild’, eerst gezegd van dieren, later van mensen. Van hieruit ontwikkelden zich de betekenissen ‘onhandelbaar’ en ‘trots’. De combinatie ‘een fiere houding’ is in het hele taalgebied gebruikelijk.
zie ook fier zijn op
Taallink 445?: Ja, fier is standaardtaal in België in de betekenis ‘trots op wat je bezit of hebt bereikt’. Nog enkele voorbeelden: De fiere papa stond zijn zoontje toe te juichen; Laura is er fier op dat ze haar diploma heeft behaald. Trots is standaardtaal in het hele taalgebied.
zie ook gieter, zo fier als een ~; pauw, zo fier als een ~
De fiere Vlaamse leeuw uit het Vlaams volkslied is dus Vlaams én SN. De fiere leeuwentemmer die de ontembare getemd heeft, is daarentegen wel Vlaams maar geen SN. Het is een nogal subtiele nuance.
“Twee dagen na zijn geboorte mocht Milan al met zijn fiere ouders mee naar huis.” (standaardtaal in België)
neuskeutel
Ons Lowieke haalde net een ferm kieken uit zijn neus.
> andere betekenissen van kieken
Meestal is de uitdrukking ‘van a-één, van atwee, van adrie’.
Men laat een kind opspringen in 3x om het kind minder zwaar te maken bij het optillen.
En een kind vindt dat nog plezant ook.
van a-één, van atwee, van adrie
van a-één, van atwee, van adrij
bumperkleven in het verkeer
in Antwerpen: gat, in iemands ~ boren
Allez sjoe, hangt zo nie in die zijn gat.
D’r hangt weer ne janmijnkloten in m’n gat met z’n pinkerke. Sebiet gaat hem nog z’n faren (faar) gebruiken zenne.
Ik kan nie freinen sjoe, ze hangen in m’n gat.
vaste uitdrukking in notariële aankondigingen om aan te geven waar zich een onroerend goed bevindt
Een woonhuis gestaan en gelegen te Kasterlee (Lichtaart) Plaats 47 naar kadaster wijk F nummer 217/m/deel en 218/T. Perceelsidentificatie F 1421AP0000 groot 709m2 (lot1) vlakbij het centrum.(immoweb)
kaalhoofd
zie ook: kletskop, vleesklak, kletsfles, blottekop, blot
Dat hij maar niet te lang in de zon loopt,anders verbrandt zijn kletspoep nog.
fijn braadworstje op basis van licht gekruid varkensvlees
Mijn lievelingsgerecht: Spinaziestoemp met chipolata’s!
radio
Het kan wel eens gebeuren dat ze vrijdagavond de muziek vergeten af te zetten. Voor alle zekerheid heb ik de pries maar uitgetrokken.
benaming voor vrouwen en meisjes als men ze terecht wil wijzen, in combinatie met een bn. met een pejoratieve of ironische betekenis:
vuil Jo, franke Jo, lui Jo, smerige Jo, kwaai Jo,…
uitspraak varieert : /Zjoow, zjouw, zjoo, zjo/
Seg Jo, ziet ge ni dat ik just gekuist heb en ge komt met uw smerige voeten zomaar binnen gewandeld.
Die franke Jo van hier neffe, ik zal die 1 van de dagen eens goed hebben. Dat die wacht hè!
herscholing, omscholing
vnw: (veroud.) bijscholing, herscholing
Fr. recyclage
Recyclage van leerkrachten lichamelijke opvoeding.
Kredieturen onder de vorm van heroriënteringslessen,
inhaallessen, recyclagelessen, enzovoort. (vlaamsparlement.be)
Allerhande uitgaven in verband met de recyclage van leerkrachten uit het Rijksonderwijs (dekamer.be)
de nieuwsuitzending op televisie
Van Dale 2016: BE; verouderd
gesproken dagblad: radiojournaal, televisiejournaal
opm: overdrachtelijk wordt het nog wel gebezigd en is het niet verouderd
Zet de TV eens op, ’t is tijd voor ’t gesproken dagblad.
Berlaen stelt zijn nieuwe album ‘t gesproken dagblad’ voor. (vrt.be)
Na een voorbereiding van twee jaar verscheen begin juni 1975 onder de titel Het Gesproken Dagblad een dagelijks verschijnende krant op geluidscassette voor blinden en slechtzienden. (fnac.be)
Geschiedenis als ‘gesproken dagblad’, een privédetective zonder geheugen of zicht, en frieten met pickles: dit zijn uw favoriete podcasts. (demorgen.be)
Het gesproken dagblad", muziek, luisterspelen en de zeer populaire “bonte avonden”). Het belang van dit nieuw medium had propagandaminister Goebbels reeds …(vliz.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.