Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #8501

    gazet, zet het in de ~
    (uitdr.)

    iets aan de grote klok hangen, algemeen verkondigen, openbaar maken, van de toren blazen

    ook: zet het niet in de gazet
    vgl. gazet, in de ~ komen of staan

    meestal ironisch gebruikt om te zeggen dat men de interne keuken van het huwelijk, huishouden of een zaak niet naar buiten moet brengen.

    Als iedereen het toch mag weten, weet ge wat ge dan doet? Zet het in de gazet.

    Dat uw dochter een haagweef is moet ge nu niet in de gazet gaan zetten he.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jul 2021 10:46)

    👍
    339

    #8502

    afschudden
    (ww., schudde af, afgeschud)

    afgieten

    zie schudden

    De aardappelen afschudden.

    Ik ga mijn aardappelen nog eens afschudden (cafépraat: ik ga eens naar achter, kijken of ik nog een manneke ben)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 03:16)

    👍
    339

    #8503

    vollen tuub, op ~ bezig zijn
    (uitdr.)

    volop bezig zijn

    zie algemeen tuub, vollen ~

    Ik ben vollen tuub bezig om m’n rommel op te ruimen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 09:12)

    👍
    339

    #8504

    slag, er ne ~ door slaan
    (uitdr.)

    ernaar gissen, er met zijn klak naar gooien, op het goed vallend uit handelen
    met de natte vinger

    Ge weet het niet zeker? Slaagt er dan maar ne slag door.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:33)

    👍
    339

    #8505

    hedder

    heb je

    vgl zedder

    Hedder da werkske na al gedeun?

    Heb je dat klusje nu al gedaan?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door fansy (01 Aug 2021 16:59)

    👍
    339

    #8506

    water, er staat ~ in zijne kelder
    (uitdr.)

    een lange broek die te kort is

    Highwater

    Synoniemen
    tram, afgereden van de ~, onder de tram gezeten hebben, smirrekes, op ~ lopen

    Hij groeit zo rap, die broek is weeral te kort…, er staat water in zijne kelder.

    ’water in de kelder hebben staan’. Zou het iets te maken hebben met een mislukte verbouwing? Nattigheid aanvoelen? Nope, hiermee wordt bedoeld dat je ‘hoogwater’ hebt. Oftewel: je broek is te kort. (gidsvoorhetzuiden.nl)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jun 2025 23:23)

    👍
    339

    #8507

    stoeltjeszetster
    (de ~ (v.) ~s)

    was een oudere vrouw die de stoelen schikte in de kerk. Na de preek kwam ze rond bij de kerkgangers om het stoeltjesgeld te innen.

    Als kind hielden we de centen voor de schaal en de stoeltjeszetster zorgvuldig in de hand. We mochten er niet mee spelen en vooral niet laten vallen…wat natuurlijk iedere keer wèl gebeurde.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 10:24)

    👍
    339

    #8508

    Ginderachtergem
    (fictieve plaatsnaam)

    schertsende uitdrukking voor een plaats die ver weg en onbeduidend is
    vgl.: Bommerskonten, Zevenzussenbolder, Chakamaka

    zie ook ginderachter

    NL: Lutjebroek (maar dat bestaat echt)

    Volgens de wetten van vraag en aanbod was de verhuizing van Ginderachtergem naar Antwerpen geen slecht gedacht geweest. (Van Dievel Consulting)

    Vergelijk dat eens met de astronomische bedragen die de Vlaamse overheid aan de heraanleg van een weg van bv. Kontich naar Ginderachtergem spendeert, en ge weet genoeg.
    (forum)

    Dan ga ik meteen een nieuwe kopen ipv daarvoor naar Ginderachtergem te rijden.
    (forum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jul 2021 23:50)

    👍
    339

    #8509

    fier
    (bn.)

    trots

    Van Dale 2014 online: ‘fier op’ Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal
    ANW: (vooral) in België

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3; De oorspronkelijke betekenis was ‘woest, wild’, eerst gezegd van dieren, later van mensen. Van hieruit ontwikkelden zich de betekenissen ‘onhandelbaar’ en ‘trots’. De combinatie ‘een fiere houding’ is in het hele taalgebied gebruikelijk.

    zie ook fier zijn op

    Taallink 445?: Ja, fier is standaardtaal in België in de betekenis ‘trots op wat je bezit of hebt bereikt’. Nog enkele voorbeelden: De fiere papa stond zijn zoontje toe te juichen; Laura is er fier op dat ze haar diploma heeft behaald. Trots is standaardtaal in het hele taalgebied.

    zie ook gieter, zo fier als een ~; pauw, zo fier als een ~

    De fiere Vlaamse leeuw uit het Vlaams volkslied is dus Vlaams én SN. De fiere leeuwentemmer die de ontembare getemd heeft, is daarentegen wel Vlaams maar geen SN. Het is een nogal subtiele nuance.

    “Twee dagen na zijn geboorte mocht Milan al met zijn fiere ouders mee naar huis.” (standaardtaal in België)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2022 08:48)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Mar 2021

    👍
    339

    #8510

    kieken
    (het ~, ~s)

    neuskeutel

    Ons Lowieke haalde net een ferm kieken uit zijn neus.

    > andere betekenissen van kieken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Roeter en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 17:16)

    👍
    339

    #8511

    adrij

    Meestal is de uitdrukking ‘van a-één, van atwee, van adrie’.
    Men laat een kind opspringen in 3x om het kind minder zwaar te maken bij het optillen.
    En een kind vindt dat nog plezant ook.

    van a-één, van atwee, van adrie

    van a-één, van atwee, van adrij

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 03:59)

    👍
    339

    #8512

    gat, in iemands ~ hangen
    (uitdr.)

    bumperkleven in het verkeer
    in Antwerpen: gat, in iemands ~ boren

    Allez sjoe, hangt zo nie in die zijn gat.

    D’r hangt weer ne janmijnkloten in m’n gat met z’n pinkerke. Sebiet gaat hem nog z’n faren (faar) gebruiken zenne.

    Ik kan nie freinen sjoe, ze hangen in m’n gat.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Inoxxxxx en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 15:17)

    👍
    339

    #8513

    gestaan en gelegen
    (vaste woordgroep)

    vaste uitdrukking in notariële aankondigingen om aan te geven waar zich een onroerend goed bevindt

    Een woonhuis gestaan en gelegen te Kasterlee (Lichtaart) Plaats 47 naar kadaster wijk F nummer 217/m/deel en 218/T. Perceelsidentificatie F 1421AP0000 groot 709m2 (lot1) vlakbij het centrum.(immoweb)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (05 Aug 2021 07:43)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Dec 2017

    👍
    339

    #8514

    kletspoep
    (de ~, (v.), ~en)

    kaalhoofd
    zie ook: kletskop, vleesklak, kletsfles, blottekop, blot

    Dat hij maar niet te lang in de zon loopt,anders verbrandt zijn kletspoep nog.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Roeter en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 23:40)

    👍
    339

    #8515

    chipolata
    (de ~ (m.), ~'s)

    fijn braadworstje op basis van licht gekruid varkensvlees

    Mijn lievelingsgerecht: Spinaziestoemp met chipolata’s!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door aliekens (14 Jul 2021 21:22)

    👍
    339

    #8516

    muziek
    (de ~, (m.), geen mv)

    radio

    Het kan wel eens gebeuren dat ze vrijdagavond de muziek vergeten af te zetten. Voor alle zekerheid heb ik de pries maar uitgetrokken.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 09:51)

    👍
    339

    #8517

    Jo
    (de ~,(v.), ~'s)

    benaming voor vrouwen en meisjes als men ze terecht wil wijzen, in combinatie met een bn. met een pejoratieve of ironische betekenis:
    vuil Jo, franke Jo, lui Jo, smerige Jo, kwaai Jo,…

    uitspraak varieert : /Zjoow, zjouw, zjoo, zjo/

    m. Jef, voddejef, mit, bette

    Seg Jo, ziet ge ni dat ik just gekuist heb en ge komt met uw smerige voeten zomaar binnen gewandeld.

    Die franke Jo van hier neffe, ik zal die 1 van de dagen eens goed hebben. Dat die wacht hè!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (27 Jul 2021 06:08)

    👍
    339

    #8518

    recyclage
    (de ~ (m.), ~s)

    herscholing, omscholing

    vnw: (veroud.) bijscholing, herscholing

    Fr. recyclage

    Recyclage van leerkrachten lichamelijke opvoeding.

    Kredieturen onder de vorm van heroriënteringslessen,
    inhaallessen, recyclagelessen, enzovoort. (vlaamsparlement.be)

    Allerhande uitgaven in verband met de recyclage van leerkrachten uit het Rijksonderwijs (dekamer.be)

    13 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2025 07:53)

    👍
    339

    #8519

    dieë
    (aanwijzend voornaamwoord)

    dieën

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Grytolle (11 Aug 2021 06:56)

    👍
    339

    #8520

    gesproken dagblad
    (vaste woordgroep)

    de nieuwsuitzending op televisie

    Van Dale 2016: BE; ver­ou­derd
    ge­spro­ken dag­blad: ra­dio­jour­naal, te­le­vi­sie­jour­naal

    opm: overdrachtelijk wordt het nog wel gebezigd en is het niet verouderd

    Zet de TV eens op, ’t is tijd voor ’t gesproken dagblad.

    Berlaen stelt zijn nieuwe album ‘t gesproken dagblad’ voor. (vrt.be)

    Na een voorbereiding van twee jaar verscheen begin juni 1975 onder de titel Het Gesproken Dagblad een dagelijks verschijnende krant op geluidscassette voor blinden en slechtzienden. (fnac.be)

    Geschiedenis als ‘gesproken dagblad’, een privédetective zonder geheugen of zicht, en frieten met pickles: dit zijn uw favoriete podcasts. (demorgen.be)

    Het gesproken dagblad", muziek, luisterspelen en de zeer populaire “bonte avonden”). Het belang van dit nieuw medium had propagandaminister Goebbels reeds …(vliz.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door eric en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 16:29)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Mar 2025

    👍
    339

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.