Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
raden
(ook “rojje” komt voor in deze betekenis, stamt.: rojde, gerojje; terwijl “grojje” eerder “gegrojd” als volt. deelw. heeft)
zie ook graden
in Antwerpen graaien
Lap op lap, noëd op noëd, de zies ’t op stroët ên de kons ’t nie grojje! (raadseltje: lap op lap, naad op naad, ge loopt op straat en ge kunt het niet raden; antwoord: de pannen van het dak).
om aan te geven dat iets lekker is
ook: njammie, njammie-njammie (Van Dale: jammie)
In Antwerpen: (kindertaal) nam-nam, vandaar nammekes doen
Forum index ? Geen-goSupermodel ? negerinnentetten
“njammie! die zijn lekker me da witte spons ding precies op XD”
lesbienne
uitspraak zoals Frans “laise” /lè z.e/
Dat café zat daar vol met jeanetten en leesen.
Dat café zat daar vol met homo’s en lesbiennes.
1) Een permanente magneet die van zichzelf magnetisme vertoont.
2) mensen die altijd ergens blijven hangen
zie ook: plakijzer, trekizer, trekstaal, trekijzer
1) Op een magneetbord kan men met plekijzertjes documenten vasthangen.
2) Er zaten weer veel plekijzers in het café.
’t Plekijzer is ook een danscafé in Olen.
Open veld, buiten het dorp.
Ook dikwijls in plaats-, straat- en familienamen gebruikty
vnw: akkergrond, bouwland
Van Dale 2005: kouter
(1210-1240) <Oud-Frans cou(l)ture
1. (gewestelijk) bouwland, akker
Van Dale 2017 online: BE: vruchtbaar akkerland
ook in Oost-Vlaanderen
Ik ben gisteren zonder licht door de kouters naar huis gewandeld.
De legendarische Guldensporenslag van 1302, waar onze gilden aangevoerd door de Gildemeesters Jan Breydel en Pieter de Coninck het opnamen tegen de Franse ridders van Filips de Scone en zijn gouverneur Jacques de Chatillon op de Groeningenkouter te Kortrijk. (telenet.be)
Asse overweegt om de vier straten in de toekomstige verkaveling langs de Bergestraat en de Kruiskouter namen te geven met een duidelijk Vlaamse inslag. De voorstellen die op tafel liggen zijn Guldensporenstraat, 11-julistraat, Groeningenkouter en Vlamingenstraat. (nieuwsblad.be)
zeiknat, kloddernat, mestnat
eigenlijk: deurweekt (de ee is scherplang en ondergaat normaliter klinkerverkorting)
uitspraak bv.:
Kempen, Leuven: deurwekt
Antw.: deurwiekt
Ik ben kloddernat (zeiknat) geworden, ik was helemaal deurwekt.
zweep
< Woordenboek der Nederlandsche Taal: jak
znw. vr.; uitspraak der j op Fransche wijze.
Zweep, in Z.-Ndl.
- Iacke. Fland. j. kletsoore. Scutica, flagellum aurigarum, Kiliaan. (1599).
— De zweep … heeft de volgende namen: … Djak … Djek … Jak. Brabant en Vlaanderen (Schuermans)
Hij gaf zijn paard van de djakke.
" Koeien liggen … te herkauwen in de weide, en roerloos zit de wachter, de djak om den hals, bij den kant der gracht", Stijns, In de Ton.
Een persoon (man of vrouw) die leeft van een leefloon.
De ouders van een vriend waren 10 jaar lang leefloners, voor ze op pensioen gingen.
Onder de leefloners zitten opmerkelijk veel gefaalde zelfstandigen.
Een groot deel van de leefloners bevindt zich in een leefloondynastie.
het ‘geraamte’ van een fiets
< Frans: cadre
Van Dale 2018 online: BE: fietsframe
zie ook kader; verzamellemma wegcode
Fietskaders waren vroeger van ijzer, maar die moderne exemplaren zijn van kunststof of aluminium. Kwestie van gewicht.
Eigenlijk is dat grappig dat er mannelijke en vrouwelijke fietskaders zijn: met en zonder buis. Dat komt omdat vrouwen en mannen op een verschillende manier op de fiets stappen.
geld, ‘ballen’
zie ook sol, patatten, petoeters
vooral mv.: knotsen
ook in de prov. Antwerpen
Vijftig knotsen voor zo’ne prul, hoe durven ze!
op iets inhouden, van iets afknijpen, afdingen
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: afhalen; afknabbelen; afnemen; weghalen
vnw:
afhouden, inhouden op loon enz.
beknibbelen op, afdingen, afpingelen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
ook: afpeuteren
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
andere betekenis van afpitsen
Dat was zogezegd de bodemprijs maar ik heb er nog wat kunnen afpitsen.
“Dan had ik er wellicht nog wel een paar seconden kunnen afpitsen.” (lees verder onder de foto). (vrt.be)
De federale regering wil daar zowel in 2023 als in 2024 7,5 miljoen euro van afpitsen. (standaard.be)
Grote principes die eerst worden bevestigd, waarna er kwansuis in een bijzin toch “uitzonderlijk” een paar honderd miljoen wordt afgepitst. (demorgen.be)
breekmes, afbreekmes, hobbymes
mes waarvan ge de punt kunt afbreken en de nieuwe punt naar boven schuiven, wanneer de oude bot is; soms wordt ook het zwaardere stanleymes bedoeld
de verkorting cutter (m.) is gebruikelijk
Van Dale: cuttermes
toegevoegd in oktober 2013
BE cutter
Kartonnen dozen snijde (snijd je) gemakkelijk open met e cuttermeske.
hoofd, kop
zie ook steir, iets in uw ~ hebben
uitspraak Antw: staar
Hij is los met zijn staar tegen de zijkant van de deur gelopen. Aan de deur was niks aan…
drooglijn voor de was
klik op de afbeelding
tekeningen aan de wasdraad om de verf te laten drogen
Hangt de was maar op aan de wasdraad buiten. Met zo’ne wind zal hij rap droog zijn.
het café
Veer gonge noa de café, jederinne zoot doorein te kaeke. We gingen naar het café, iedereen zat door elkaar te schreeuwen.
‘Café’ is natuurlijk een standaard-woord. Maar waarom het in Maasland nu ‘de’ ipv ‘het’ café is, weet ik niet.
Regiobevestiging gevraagd.
samen
< Middelnederlands: samen, tsamen, te samen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: uit samentrekking van te en samen ontstane vorm.
In het Mnl. alleen met te, steeds met s- gespeld. De z-spelling wordt vanaf de 17de e. meer gebruikelijk en vanaf de 18de e. een regel.
Wij gaan tesamen met één auto.
een auto wassen
De chiromeisjes van Hoeselt carwashten van de week op de parking van de superette om hun kas te spijzen.
breiwol
zie ook: saai (sui), sedde, sajetten, sjette geven
Mijn moeder heeft een sjette boi gebreid.
Mijn moeder heeft een wollen trui gebreid.
bord met reclame, informatie, berichten enz.
Wij leveren pancarten in alle formaten, al dan niet uitgekapt.
?Gekleefd op karton 2 mm of dubbele microgolf naargelang de toepassing.
?Steunvoet of staander achteraan mogelijk.
?Boorgaatjes bovenaan mogelijk, al dan niet met het totale ophangsysteem: ophangveren en plafondbuttons.
?Bedrukking in één tot zes kleuren plus vernis, recto of recto/verso.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
