Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
in het geheel niet, absoluut niet
Van Dale: geen haar op mijn hoofd dat of die eraan denkt
Maar Louisa toch, hoe komt ge er nu bij? Er is geen haar op mijne kop dat daar aan denkt om dat tegen Bert te zeggen.
administratie- of accountancy kantoor
vnw: administratiekantoor
Van Dale: BE
Op het einde van ’t jaar leveren commerçanten hun classeurs in bij hun fiduciaire.
Ervaring als dossierbeheerder in een fiduciaire is een groot pluspunt! (stepstone.be)
Een fiduciaire volstaat niet om de toekomst vol vertrouwen tegemoet te zien. Wat u nodig hebt, is een partner met ondernemingszin. (odb.be)
1) een hele, een grote, een erge
2) een fijne, een toffe
1) Hij is een echte klepper.
2) Ze is een toffe vriendin. Ze is een echte.
welles nietes
In’t Hageland kennen we alleen da’s jawel (wèl waar), maar da’s jani (janee) vind ik vreemd. Ik heb het kennissen uit de Antwerpse kempen horen gebruiken. Klopt dit? Weet Petrik hier misschien een antwoord op?
-Da’s jaowel, ik was gisteren om 3 uur thuis
-Da’s jaoni, toen waart ge nog onderweg!
hoogstwaarschijnlijk
vnw: negen keren op (de) tien: in negen van de tien gevallen
ook: van tien negen, negen kansen op tien
in prov. Antw. ook: negen van de tien
en tien tegen een
Negen kansen van de tien moet ik terug naar de winkel, ik ben brood vergeten en we zitten zonder.
Een idioom dat enkel in de derde persoon gebruikt wordt, als vergelijking met iets anders. ‘X heeft er niet aan’ betekent: dat is nog erger dan X.
Wat schrijft gij toch weer voor krakkemikkige karamelleversjes! Hubert Corneliszoon Poot en heeft er niet aan.
A zuë klungelihe niewerds dat da woaren: z’adden drei uurn vandoen om een leer op te zetten… Den Dikken en den Dunnen n’ân d’er nie ôn.
(eten) proppen, gezegd als men zijn punt van verzadiging bereikt heeft, maar er nog meer eten op het bord ligt dan men beleefdheidshalve kan laten ligen.
zie andere definities van steken
Goh, ’k moen al steken wi zeg. Die taarte vult.
op blote voeten, barrevoets
zie overzicht bij baarvoets
Ik loop graag berrevoets.
- over iemand roddelen
- bebabbeld zijn
zie ook bebabbelen
> een spreuk uit de Westhoek ter illustratie: Joris Declercq:
- zie ook bij fruiteniers
- zie bij fruitniers, het fruit waar ~ op zitten is niet van het slechtste
De mensch’n,
‘is van ouds bekend
Bebabbelen geern makanger,
’t is woa vo’my, ‘t is woa vo’joe,
vo’n een is’t lik vo’n angern.
Wuk doe’j, ojje bebabbeld zyt?
j’hoalt’r e spreuke bie:
‘Och,’t fruut woa da’n dr’
frutt’niers up zyn…
en is nog ’tslichtste nie!
bedrogen echtgenoot
hoorndrager
De Jef is nen horendrager, zijn vrouw gaat vreemd.
Een uitleg als ongeloofwaardig beschouwen.
“Jaja, het zal wel.”
“Ze zei dat ze later nog wel eens ging terugkomen.”
“Jaja, tzal wel. Uitleggen en peten tekenen.”
“Uitleggen en Peten tekenen !
Ja, dat zeggen ze op café bij ons in Brakel. Meestal wordt daarmee bedoeld dat de uitleg niet echt van veel waarde is.” (uit een blog)
lattenbodem
Van Dale 1995: in België
Van Dale online 2017: BE, niet algemeen
Klik op de afbeelding
De klein mannen hebben op het bed staan springen en heel de lattenvering is naar de genoux (genoux, naar de ~ zijn).
pronkerige hoogachtige manieren
jannestreken hebben ( het tegengestelde van nederigheid)
= veel noten op zijn balk hebben
Ziet hem daar gaan met zijn jannestreken. Hij zou beter een toontje lager zingen.
Doe eens normaal en laat die jannestreken is achterwege.
ten eerste
DS2015 in de eerste plaats, allereerst: standaardtaal
taaladvies.net: Ja, vooreerst is standaardtaal in België in de betekenis ‘in de eerste plaats’. Daarnaast is vooreerst standaardtaal in het hele taalgebied in de betekenis ‘voorlopig’, ‘vooralsnog’, ‘voorshands’.
Vooreerst: het tekort aan leerkrachten. Vooral in het kleuter- en basisonderwijs dreigen er te weinig leerkrachten te zijn op lange termijn. (deredactie.be)
onpartijdig persoon, onschuldige hand
Een onschuldige kinderhand trekt uit de inzendingen drie winnaars.
flauwvallen
provincie Antwerpen: van zijnzelve gaan
Rap! Pak ne stoel, ze gaat van haarzelf vallen.
gesalarieerde, bezoldigde
loontrekkend staat in Van Dale 2005, maar wordt meer gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland
De koopkracht van de loontrekkenden en de sociaal verzekerden is gespaard.
(SN: De koopkracht van de gesalarieerden en de uitkeringsgerechtigden is buiten schot gebleven)
iemand
uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’
< prefix ‘et-’ + ‘wie’
De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
- Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.
zie ook: etwien, entwat, entwaar, enthoe
op iets inhouden, van iets afknijpen, afdingen
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: afhalen; afknabbelen; afnemen; weghalen
vnw:
afhouden, inhouden op loon enz.
beknibbelen op, afdingen, afpingelen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
ook: afpeuteren
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
andere betekenis van afpitsen
Dat was zogezegd de bodemprijs maar ik heb er nog wat kunnen afpitsen.
“Dan had ik er wellicht nog wel een paar seconden kunnen afpitsen.” (lees verder onder de foto). (vrt.be)
De federale regering wil daar zowel in 2023 als in 2024 7,5 miljoen euro van afpitsen. (standaard.be)
Grote principes die eerst worden bevestigd, waarna er kwansuis in een bijzin toch “uitzonderlijk” een paar honderd miljoen wordt afgepitst. (demorgen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
