Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
lakspuiter
Van Dale (algemeen Belgisch-Nederlands) lakspuiter
leenvertaling van Frans peintre au pistolet
De pistoolschilder zal samen met de schuurder-plamuurder in een carrosseriebedrijf werken.
bedrogen echtgenoot
hoorndrager
De Jef is nen horendrager, zijn vrouw gaat vreemd.
het moe zijn, het beu zijn
Altijd die vergaderingen bij mij thuis, ’t hangt mijnen nikkel uit.
pronkerige hoogachtige manieren
jannestreken hebben ( het tegengestelde van nederigheid)
= veel noten op zijn balk hebben
Ziet hem daar gaan met zijn jannestreken. Hij zou beter een toontje lager zingen.
Doe eens normaal en laat die jannestreken is achterwege.
maatschappelijk werker
wikipedia: De titel maatschappelijk assistent(e) is in België een sinds 1946 wettelijk beschermde titel voor een persoon die beroepsmatig actief is in het maatschappelijk werk.
vnw: maatschappelijk assistent(e): maatschappelijk werk(st)er
Van Dale 1995: (in Belg.)
Van Dale 2020 online: BE
zie ook: assistent(e), maatschappelijk ~
oudere benaming: assistent, sociaal ~
Zelfs de begeleiding van een maatschappelijk assistent van het OCMW wees em van de hand. Hij wou zijn boontjes alleen doppen, met het gekende gevolg.
Het Koninklijk Instituut Woluwe O.C. wenst voor het MPI aan te werven: 1 maatschappelijk assistent (m/v) voor een tijdelijke, voltijdse betrekking binnen de afdeling van kinderen met een autismespectrumstoornis en/of gedrags- emotionele stoornissen.
op blote voeten, barrevoets
zie overzicht bij baarvoets
Ik loop graag berrevoets.
lattenbodem
Van Dale 1995: in België
Van Dale online 2017: BE, niet algemeen
Klik op de afbeelding
De klein mannen hebben op het bed staan springen en heel de lattenvering is naar de genoux (genoux, naar de ~ zijn).
onpartijdig persoon, onschuldige hand
Een onschuldige kinderhand trekt uit de inzendingen drie winnaars.
flauwvallen
provincie Antwerpen: van zijnzelve gaan
Rap! Pak ne stoel, ze gaat van haarzelf vallen.
(eten) proppen, gezegd als men zijn punt van verzadiging bereikt heeft, maar er nog meer eten op het bord ligt dan men beleefdheidshalve kan laten ligen.
zie andere definities van steken
Goh, ’k moen al steken wi zeg. Die taarte vult.
omgieten, in een ander vat gieten
zie schudden
Schud den tob maar om in de bassing en ga een nieuwe putten.
in het geheel niet, absoluut niet
Van Dale: geen haar op mijn hoofd dat of die eraan denkt
Maar Louisa toch, hoe komt ge er nu bij? Er is geen haar op mijne kop dat daar aan denkt om dat tegen Bert te zeggen.
het ‘geraamte’ van een fiets
< Frans: cadre
Van Dale 2018 online: BE: fietsframe
zie ook kader; verzamellemma wegcode
Fietskaders waren vroeger van ijzer, maar die moderne exemplaren zijn van kunststof of aluminium. Kwestie van gewicht.
Eigenlijk is dat grappig dat er mannelijke en vrouwelijke fietskaders zijn: met en zonder buis. Dat komt omdat vrouwen en mannen op een verschillende manier op de fiets stappen.
een koprol maken, (voorover) buitelen (hier is het kinderspel bedoeld, niet een toevallige tuimeling)
(vgl. Ned. “kukelen”; Van Dale noemt het een klanknabootsing, maar invloed van Duits “gaukeln”, Ned. “goochelen” lijkt meer voor de hand te liggen)
Antwerps: tuimelen
Leiestreek: koprol=tummeleite
zie ook: tummellets
’t Kènd zèk nog gee woëd, mê ’t kookelt waaj nen êchte! (het kind kan nog niet spreken, maar buitelen kan het als de besten!)
iemand
uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’
< prefix ‘et-’ + ‘wie’
De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
- Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.
zie ook: etwien, entwat, entwaar, enthoe
spreken over iets of iemand, in goede of in kwade zin
NL: een verhaal ophangen over iemand
Een eenzijdig beeld ophangen van personen met MS is dus hen een beetje onrecht aandoen en dat kan voor de MS-Liga niet. (MS-liga Vlaanderen)
sp.a betreurt het foutieve beeld dat de Mechelse OCMW-voorzitter ophangt over de hulp aan HIV patiënten. (Mechelen.s-p-a.be)
Een exitgesprek: de werkgever zal een positief beeld van zijn ex-werknemer ophangen, wat belangrijk is naar potentiële werknemers en klanten toe.
1) een hele, een grote, een erge
2) een fijne, een toffe
1) Hij is een echte klepper.
2) Ze is een toffe vriendin. Ze is een echte.
tekst typen, tikken
vnw: facturen/brieven kloppen: facturen, brieven tikken, typen
Voila, ik heb reskes een hele resem lemma’s in het VW geklopt.
> zie andere betekenis van kloppen
op iets inhouden, van iets afknijpen, afdingen
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: afhalen; afknabbelen; afnemen; weghalen
vnw:
afhouden, inhouden op loon enz.
beknibbelen op, afdingen, afpingelen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
ook: afpeuteren
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
andere betekenis van afpitsen
Dat was zogezegd de bodemprijs maar ik heb er nog wat kunnen afpitsen.
“Dan had ik er wellicht nog wel een paar seconden kunnen afpitsen.” (lees verder onder de foto). (vrt.be)
De federale regering wil daar zowel in 2023 als in 2024 7,5 miljoen euro van afpitsen. (standaard.be)
Grote principes die eerst worden bevestigd, waarna er kwansuis in een bijzin toch “uitzonderlijk” een paar honderd miljoen wordt afgepitst. (demorgen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
