Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
hoogstwaarschijnlijk
vnw: negen keren op (de) tien: in negen van de tien gevallen
ook: van tien negen, negen kansen op tien
in prov. Antw. ook: negen van de tien
en tien tegen een
Negen kansen van de tien moet ik terug naar de winkel, ik ben brood vergeten en we zitten zonder.
lakspuiter
Van Dale (algemeen Belgisch-Nederlands) lakspuiter
leenvertaling van Frans peintre au pistolet
De pistoolschilder zal samen met de schuurder-plamuurder in een carrosseriebedrijf werken.
bedrogen echtgenoot
hoorndrager
De Jef is nen horendrager, zijn vrouw gaat vreemd.
het moe zijn, het beu zijn
Altijd die vergaderingen bij mij thuis, ’t hangt mijnen nikkel uit.
(eten) proppen, gezegd als men zijn punt van verzadiging bereikt heeft, maar er nog meer eten op het bord ligt dan men beleefdheidshalve kan laten ligen.
zie andere definities van steken
Goh, ’k moen al steken wi zeg. Die taarte vult.
pronkerige hoogachtige manieren
jannestreken hebben ( het tegengestelde van nederigheid)
= veel noten op zijn balk hebben
Ziet hem daar gaan met zijn jannestreken. Hij zou beter een toontje lager zingen.
Doe eens normaal en laat die jannestreken is achterwege.
maatschappelijk werker
wikipedia: De titel maatschappelijk assistent(e) is in België een sinds 1946 wettelijk beschermde titel voor een persoon die beroepsmatig actief is in het maatschappelijk werk.
vnw: maatschappelijk assistent(e): maatschappelijk werk(st)er
Van Dale 1995: (in Belg.)
Van Dale 2020 online: BE
zie ook: assistent(e), maatschappelijk ~
oudere benaming: assistent, sociaal ~
Zelfs de begeleiding van een maatschappelijk assistent van het OCMW wees em van de hand. Hij wou zijn boontjes alleen doppen, met het gekende gevolg.
Het Koninklijk Instituut Woluwe O.C. wenst voor het MPI aan te werven: 1 maatschappelijk assistent (m/v) voor een tijdelijke, voltijdse betrekking binnen de afdeling van kinderen met een autismespectrumstoornis en/of gedrags- emotionele stoornissen.
spreken over iets of iemand, in goede of in kwade zin
NL: een verhaal ophangen over iemand
Een eenzijdig beeld ophangen van personen met MS is dus hen een beetje onrecht aandoen en dat kan voor de MS-Liga niet. (MS-liga Vlaanderen)
sp.a betreurt het foutieve beeld dat de Mechelse OCMW-voorzitter ophangt over de hulp aan HIV patiënten. (Mechelen.s-p-a.be)
Een exitgesprek: de werkgever zal een positief beeld van zijn ex-werknemer ophangen, wat belangrijk is naar potentiële werknemers en klanten toe.
voetbalterm: handspel
< Engels: hands
andere regio’s?
Is die scheidsrechter blind of zo? Dat ziet toch het kleinste kind dat het hens was?
onpartijdig persoon, onschuldige hand
Een onschuldige kinderhand trekt uit de inzendingen drie winnaars.
flauwvallen
provincie Antwerpen: van zijnzelve gaan
Rap! Pak ne stoel, ze gaat van haarzelf vallen.
omgieten, in een ander vat gieten
zie schudden
Schud den tob maar om in de bassing en ga een nieuwe putten.
Een uitleg als ongeloofwaardig beschouwen.
“Jaja, het zal wel.”
“Ze zei dat ze later nog wel eens ging terugkomen.”
“Jaja, tzal wel. Uitleggen en peten tekenen.”
“Uitleggen en Peten tekenen !
Ja, dat zeggen ze op café bij ons in Brakel. Meestal wordt daarmee bedoeld dat de uitleg niet echt van veel waarde is.” (uit een blog)
in het geheel niet, absoluut niet
Van Dale: geen haar op mijn hoofd dat of die eraan denkt
Maar Louisa toch, hoe komt ge er nu bij? Er is geen haar op mijne kop dat daar aan denkt om dat tegen Bert te zeggen.
iemand
uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’
< prefix ‘et-’ + ‘wie’
De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
- Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.
zie ook: etwien, entwat, entwaar, enthoe
tekst typen, tikken
vnw: facturen/brieven kloppen: facturen, brieven tikken, typen
Voila, ik heb reskes een hele resem lemma’s in het VW geklopt.
> zie andere betekenis van kloppen
het ‘geraamte’ van een fiets
< Frans: cadre
Van Dale 2018 online: BE: fietsframe
zie ook kader; verzamellemma wegcode
Fietskaders waren vroeger van ijzer, maar die moderne exemplaren zijn van kunststof of aluminium. Kwestie van gewicht.
Eigenlijk is dat grappig dat er mannelijke en vrouwelijke fietskaders zijn: met en zonder buis. Dat komt omdat vrouwen en mannen op een verschillende manier op de fiets stappen.
op iets inhouden, van iets afknijpen, afdingen
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: afhalen; afknabbelen; afnemen; weghalen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
vnw:
afhouden, inhouden op loon enz.
beknibbelen op, afdingen, afpingelen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
ook: afpeuteren
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
andere betekenis van afpitsen
Dat was zogezegd de bodemprijs maar ik heb er nog wat kunnen afpitsen.
“Dan had ik er wellicht nog wel een paar seconden kunnen afpitsen.” (lees verder onder de foto). (vrt.be)
De federale regering wil daar zowel in 2023 als in 2024 7,5 miljoen euro van afpitsen. (standaard.be)
Grote principes die eerst worden bevestigd, waarna er kwansuis in een bijzin toch “uitzonderlijk” een paar honderd miljoen wordt afgepitst. (demorgen.be)
op blote voeten, barrevoets
zie overzicht bij baarvoets
Ik loop graag berrevoets.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
