Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #6401

    zitten, het ~ hebben
    (uitdr.)

    de dupe zijn, de sigaar zijn, “het zeel aanhebben”, het te pakken hebben

    vnw: ik heb het zitten: ik heb het te pakken, ik zit ermee, ik ben de dupe

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook
    spek, het ~ aan zijn been hebben,
    vlaggen, het ~ hebben,
    rekker, het aan zijne ~ hebben,
    snare, het aan zijn ~ hebben
    zeel, het ~ aanhebben

    Ik ben heel gevoelig voor migraine, bij het minste heb ik het zitten.

    Lap, we hebben het weer zitten!

    Zelfs als de zee kalm is, heb ik het zitten. Ik ben telkens drie uur misselijk.

    Miljaarde, ik heb het weer zitten. Ik moet bijbetalen voor de waterafrekening.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Oct 2025 07:54)

    👍
    357

    #6402

    beele
    (zn. v.)

    Het opzeggen van een geplande trouw.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: beel
    — voorheen BEELE —, een woord van onbekende afkomst, dat zoowel znw. als bnw. kan zijn, en dat tot op heden zeer gewoon is in de zuidelijke gewesten, niet alleen in België maar ook in Staats-Vlaanderen. In het Middelnederlands is het nog niet aangewezen, en het staat ook niet bij Kiliaan, wel bij Plantijn (1573).
    ?1. Als znw. Berouw over eene gemaakte afspraak, in het bijzonder ten opzichte van een koop of een huwelijk, en ook de daad van die afspraak niet gestand te doen.
    “Gaan zij dan niet trouwen? Neen, het is een beel”, De Bo (1873).

    Ze gingen te naaste weeke trouwen, maar ’t een beele geworden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 14:54)

    👍
    357

    #6403

    sewes
    (bw.)

    sebiet, zo dadelijk

    Sewes ga ik slapen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (31 Jul 2021 23:45)

    👍
    357

    #6404

    ertelijk
    (bn.)

    uitspraakvariant van hartelijk
    aangenaam in de omgang, vriendelijk
    kan ook negatief of ironisch gebruikt worden; aan de vlaamse middenkust nooit negatief of neerbuigend

    “Kortom, “ertelijk” welgekomen !” (Minirock Gits op Facebook)

    Ik moest gisteren naar het ziekenhuis en die mevrouw aan het onthaal, dat was een ertelijke, moet ik zeggen! Toen ik haar een vraag stelde, keek ze mij aan alsof ik een idioot was en bovendien beet ze mij het antwoord toe.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Drs. Johan Arendt Happolati en laatst gewijzigd door Marcus (31 Jul 2021 08:54)

    👍
    357

    #6405

    geplogenheid
    (zn., v., -heden)

    gewoonte, gebruik

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    In België is geplogenheid een gangbaar woord voor ‘gebruik, gewoonte’. Het is mogelijk een vertaling van het Duitse Gepflogenheit ‘gewoonte’. Maar het zou ook in het Nederlands gevormd kunnen zijn op basis van geplogen, het vroegere voltooid deelwoord van plegen ‘gewoon zijn (te)’. Het Duitse Gepflogenheit is op dezelfde wijze ontstaan.

    vormvariant: geplogendheid, geplogentheid

    De verdediging onderstreepte dat de jongeman licht autistisch was. ‘Waardoor hij moeilijk de betekenis van de sociale GEPLOGENHEDEN snapt’, stelde de raadsman. (Bron: Woordpost van donderdag 27 januari 2011 van Onze Taal)

    Met het aantreden van een (centrum)rechtse federale regering lijkt die geplogendheid verleden tijd. (bruzz.be)

    Het ISS zal dan weer door zes mensen bewoond zijn, een geplogendheid die vorig jaar met de aankomst van Frank De Winne in zwang kwam. (hln.be)

    Het is ondertussen wel echt een geplogenheid om een daguitstap aan onze leden aan te bieden, die ontspannend en tevens ook leerrijk mag zijn. (vtzzonhoven.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 13:50)

    👍
    357

    #6406

    beestjen
    (het~, geen mv)

    jicht

    zie ook: kozijntjes

    Hij kon zijn schoenen niet aan doen, hij had last van het beestjen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door EdyCompiet en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 22:18)

    👍
    357

    #6407

    frons
    (de ~ (m.) , ~en)

    aarsopening

    Joenges de Jef was zoe bang, zene “frons” ging open en toe van de grote schrik.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 14:13)

    👍
    357

    #6408

    gedome
    (tw.)

    verdorie

    zie ook gedoeme

    den Bompa , diên ouwen Bompa
    allé wa vangde d’r mè aan
    den Bompa , diên ouwen Bompa
    lot diê gerust z’n gange gaan
    want in z’n binneste , denkt ’m gedome
    ge kunt ’r allemaal , is achter kome
    den Bompa , diên ouwen Bompa
    diê hee balange nog , ni afgedaan
    (De Strangers)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 23:43)

    👍
    357

    #6409

    floraliën
    (zn. altijd meerv.)

    bloemententoonstelling

    Klik op de afbeelding
    Floralien, Gent, Belgium
    Gentse Floraliën

    De Gentse Floraliën zijn een internationale bloemen- en plantententoonstelling.

    Azalea’s moeten koelcel in voor Floraliën door te zachte winter (vrt.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:53)

    👍
    357

    #6410

    lafford
    (de ~ (m.), ~s)

    stropdas

    Aa kwam der ielemoal oepgetaloord (optaloren) me ne lafford oan
    Hij kwam piekfijn uitgedost met een stropdas toe

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door syntric en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 11:15)

    👍
    357

    #6411

    begeven, te ~
    (uitdr.)

    (v.e. betrekking of functie) vacant, open

    vnw: er is een betrekking te begeven: er is een betrekking vacant, er is een openstaande betrekking

    Kandidaturen voor de te begeven mandaten worden ingewacht bij het partijbestuur.

    Binnen de Opleiding Taal- en Letterkunde zijn er twee deeltijdse vacatures (20%) voor wetenschappelijke medewerkers te begeven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Sep 2021 06:54)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Sep 2021

    👍
    357

    #6412

    taalpolitie
    (de ~ (v.), ~s)

    is een corps van puristische verbeteraars van schrijf- en taalfouten. De overtreding die de meeste en de zwaarste bekeuringen krijgt is de dt-fout.

    Op het forum Welkom heeft de taalpolitie veel schrijvers weggepest. Die mensen durven hun probleempje nu niet meer voorleggen.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 15:58)

    👍
    357

    #6413

    gemeentenamen Limburg

    Hieronder staan de Limburgse dorps– en stadsnamen zoals ze door de eigen inwoners genoemd worden:

    officiële naam – lokale naam

    Aldeneik – Auweneik
    Alken
    Althoeselt – Aathusselt, Aathussels
    As
    Beringen
    Bilzen
    Bocholt – Bogget
    Bolder – Bolder, Bolders
    Borgloon
    Bree
    Diepenbeek
    Dilsen-Stokkem
    Dorne – Deire
    Eygelshoven – Egelse
    Genk
    Gingelom
    Gruitrode – Roy
    Genoelselderen – Gnoelz, Gnoels
    Halen
    Ham
    Hamont – Hamet
    Hamont-Achel
    Hasselt
    Hechtel-Eksel
    Heerlen – Haelder
    Heers
    Herderen – Joddere, Jodders
    ’s Herenelderen – Sénèllere, Ellers
    Henis – Hènis
    Herk-de-Stad
    Herstappe
    Heusden-Zolder
    Hoeselt
    Houthalen-Helchteren
    Kanne – Kan, Kanners
    Kessenich – Kèsing
    Kinrooi – Kinder
    Kleine Spouwen – Klin Spaën
    Kortessem
    Lafelt – Loafelt, Loafeler
    Lanaken – Laoneke, Lonnaoks
    Leopoldsburg ’t Kamp
    Lommel
    Lummen
    Maaseik – Mezeik
    Maasmechelen
    Maastricht – Mesjtreech
    Membruggen – Mummerke, Mummerkes
    Meeuwen – Mieve
    Meeuwen-Gruitrode
    Molenbeersel – Biësel
    Neeroeteren – Nerotere
    Neerpelt
    Nieuwerkerken
    Opglabbeek
    Opoeteren – Opotere
    Overpelt – Pelt
    Peer
    Rekem – Rèkem
    Riemst
    Rijkhoven – Rékeve, Rékeves
    Sint-Truiden – Sintruin
    Spouwen – Spaën, Spaërs
    Tessenderlo Looj
    Tongeren – Tóengere, Tungers
    Valmeer – Val, Vals
    Voeren
    Voerendaal – Voelender
    Wellen
    Zichen – Ziche, Zichers
    Zonhoven
    Zussen – Zèsse, Zèssers
    Zutendaal

    Aanvullen in alfabetische volgorde a.u.b.
    Adjectieven toegevoegd.

    Dit kan nuttig zijn: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Categorie:Plaats_in_Limburg_(Belgi%C3%AB)&pageuntil=Nurop#mw-pages

    zie ook gemeentenamen West-Vlaanderen, gemeentenamen Oost-Vlaanderen, gemeentenamen Antwerpen, gemeentenamen Vlaams-Brabant

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Stormvogelaar en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 23:27)

    👍
    357

    #6414

    brodden
    (ww. brodde, gebrod)

    puten, vals spelen
    zie ook haarzak

    Jef is nergens meer welkom als er gekaart wordt, hij doet niks dan brodden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Roeter en laatst gewijzigd door Marcus (03 Aug 2021 15:44)

    👍
    357

    #6415

    apostel
    (de ~ (m.), ~len)

    kerel, vent, man die zich vreemd gedraagt of handelt of met een raar uiterlijk

    In de Denderstreek wordt dit gebruikt voor een man in, lichtjes, negatieve betekenis.

    ook in de Kempen

    een rare apostel, een trage apostel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door joebar1789 en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 02:33)

    👍
    357

    #6416

    brak
    (bn.)

    1. heel zout: ‘zo zout als brak’ (in deze uitdrukking ook gebruikt in Antwerpen stad)
    2. zuur, uitdr.: brak, zo zuur als ~.
    3. goor
    4. zoet: zie zo zoet als brak

    1. Dat water van de patatten is precies brak. Hoeveel zout hebt ge erin gedaan?

    2. Kapt (kappen) die pap maar weg, die is brak.

    3. Dat afwaswater is brak, laat maar proper water lopen voor de potten af te wassen.

    De aquarium van dien ouwe veva moet dringend ververst worden. Het water is brak geworden. Ge ziet de vissen amper zwemmen.

    > andere betekenis van brak

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:41)

    👍
    357

    #6417

    attest, A-attest, B-attest, C-attest
    (zn. o., ~en)

    attest uitgereikt op het einde van een leerjaar in het secundair onderwijs met de volgende mogelijkheden:
    A-attest: de leerling mag zonder meer naar een volgend jaar
    B-attest: de leerling mag naar een volgend jaar, maar wordt uitgesloten van één of meerdere richtingen
    C-attest: de leerling mag niet overgaan naar een volgend leerjaar

    bron: http://taalunieversum.org/onderwijs/termen/term/19/

    Bij de deliberaties op het einde van het schooljaar bepaalt de klassenraad op basis van de resultaten voor elke leerling welk attest hij of zij krijgt.

    Als ik onze Jeroen bezig hoor, gaat hij gemakkelijk een A-attest krijgen. Als ik hem met het leren bezig zie, dan mogen we ons eerder aan een B- of C-attest verwachten, vrees ik.

    Minister van Onderwijs Pascal Smet wilt het B-attest afschaffen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 22:05)

    👍
    357

    #6418

    cachen
    (ww)

    Afgeleid van “Geocaching”
    spel waarbij men met behulp van gps zijn weg moet zoeken in het veld, bv. op zoek naar een zogenaamde schat

    Aan Geocaching doen

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Pedro en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 04:45)

    👍
    357

    #6419

    tsji tsji boy

    Loopjongen, degene die de vuile karweitjes mag opknappen, degene die al het werk doet…

    Ik ben het beu om alles zelf te moeten doen. Ik ben uw tsji tsji boy niet hé!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Erwin (29 Jul 2021 09:36)

    👍
    357

    #6420

    kelderzeug
    (de ~ (v.), ~en)

    pissebed
    Latijnse naam: Oniscus asellus

    ook in de Kempen

    zie synoniemen in andere regio’s bij wild varken

    Klik op de afbeelding
    Porcellio scaber and Oniscus asellus - Zalné20070205

    Neem die steen maar niet weg, het krioelt eronder van de kelderzeugen.

    Zachtjes aan zijn … van dit diertje nu al de namen voor den dag gekomen: kelderzeug, varkentje, molenvarken, krub of krob; en bij Kiliaan … bovendien nog … tichelbeeste, steenworm, eselworm, Laurillard, in Nav. 1880. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 00:26)

    👍
    357

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.