Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
slapen in kindertaal
ook dokes doen, dodokes doen
klemtoon op de 2e do
vnw: dodo doen: gaan slapen
Van Dale: dodo
Frans
toegevoegd in oktober 2011
BE; informeel; kindertaal dodo doen
slapen
Nu gaat Hanne schoon dodoke doen, daarna gaan we naar de eendjes.
‘Tante ]eanne gaat dodo doen,’ zegt Claude. Deedee zegt: ‘Wacht nog even, Jeanne. En ook, Giacomo.’ (Hugo Claus – 1963, Omtrent Deedee)
“Dodo doen, whole night long. Ik zat met het liedje ‘Superstar’ van The Carpenters in m’n hoofd. Ik neuriede het stil mee.” (Herman Brusselmans – 2016, Poppy en Eddie en Manon en Roy Harper)
Hier nachtshift, dus geen dodokes doen (twitter)
Op de terugreis heeft ons Naomi dodokes gedaan. (facebook)
Het opzeggen van een geplande trouw.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: beel
— voorheen BEELE —, een woord van onbekende afkomst, dat zoowel znw. als bnw. kan zijn, en dat tot op heden zeer gewoon is in de zuidelijke gewesten, niet alleen in België maar ook in Staats-Vlaanderen. In het Middelnederlands is het nog niet aangewezen, en het staat ook niet bij Kiliaan, wel bij Plantijn (1573).
?1. Als znw. Berouw over eene gemaakte afspraak, in het bijzonder ten opzichte van een koop of een huwelijk, en ook de daad van die afspraak niet gestand te doen.
“Gaan zij dan niet trouwen? Neen, het is een beel”, De Bo (1873).
Ze gingen te naaste weeke trouwen, maar ’t een beele geworden.
Loopjongen, degene die de vuile karweitjes mag opknappen, degene die al het werk doet…
Ik ben het beu om alles zelf te moeten doen. Ik ben uw tsji tsji boy niet hé!
(v.e. betrekking of functie) vacant, open
vnw: er is een betrekking te begeven: er is een betrekking vacant, er is een openstaande betrekking
Kandidaturen voor de te begeven mandaten worden ingewacht bij het partijbestuur.
Binnen de Opleiding Taal- en Letterkunde zijn er twee deeltijdse vacatures (20%) voor wetenschappelijke medewerkers te begeven.
is een corps van puristische verbeteraars van schrijf- en taalfouten. De overtreding die de meeste en de zwaarste bekeuringen krijgt is de dt-fout.
Op het forum Welkom heeft de taalpolitie veel schrijvers weggepest. Die mensen durven hun probleempje nu niet meer voorleggen.
Hij komt me een verhaal vertellen.
Opeens kwam hij met een verhaal af.
Inees komt h’em mij e verhaal te vertellen.
kerel, vent, man die zich vreemd gedraagt of handelt of met een raar uiterlijk
In de Denderstreek wordt dit gebruikt voor een man in, lichtjes, negatieve betekenis.
ook in de Kempen
een rare apostel, een trage apostel.
1. uit zijn duim zuigen
2. uitvinden, bedenken
1. Ge moet niks geloven van zijn ziektes, dat is allemaal uitgefineerd.
2. Dat systeem heb ik zelf uitgefineerd, het is wel op zijn maskes maar het marcheert toch!
snel naar iets nieuw overstappen
vlug denken dat het nieuwe beter is dan het oude
Woordenboek der Nederlandsche Taal: nieuwloopte (De Bo (1873): vergelijk Middelnederlands nieuloop en -lopich
vgl. nieuwsgezind
Die jonge kapster heeft al direct veel werk. Ja, sommige mensen zijn nieuwloopte hé.
aanhang, een groep, het gevolg vb in een stoet
vriendengroep
Prins Filip en Prinses Mathilde met hun faboert, bezochtten overlest de herdenkingsplechtigheid voor de slachtoffers van wilde schietpartij in Luik.
‘Wellen goan alle muine iet ete me hiel ons faboert’.
Wij gaan elke maand iets eten met heel onze vriendengroep.
> andere betekenis van faboert
zich zorgen maken over iets of iemand. Zich iets gelegen laten.
zie ook inzitten, met iets of iemand ~
Ik geloof dat je ermee inzit dat ik zo’n lang eind alleen in het donker moet rijden.
Ge moet er niet mee inzitten om ook eens de handen uit de mouwen te steken. (pejoratief)
Zit ge ermee in dat ik nu doorga?
Afgeleid van “Geocaching”
spel waarbij men met behulp van gps zijn weg moet zoeken in het veld, bv. op zoek naar een zogenaamde schat
Aan Geocaching doen
kont
zie ook: put
Het is een schoon wijf mor ‘t is spijtig da ze zoene’n dikke “schijter” he!
(Het is een mooie vrouw maar toch spijtig van haar dikke kont.)
Als ge niet oppast zal ik u eens onder uwe schijter stampen!
de gevangenis
Van Dale 2005: barbiesjes
(1901-1925) verbastering van Berbice in Brits-Guyana, berucht vanwege zijn moordende klimaat
1. in de verb.
‘iem. naar de barbiesjes wensen’
iem. naar de Mookerhei, naar de hel wensen
1a.’ naar de barbiesjes gaan, helpen’
om zeep gaan, kapot gaan, helpen
ook in Lier
“Na 3½ maand in de ‘barrebitjes’ te hebben gezeten, ben ik eindelijk weer thuis.” Uit een brief van Ary Delen aan Jan van Nijlen 1918.
“De schutter werd alras aangehouden voor moordpoging en in de barrebietjes gezet.” (waaserfgoed.be)
pissebed
Latijnse naam: Oniscus asellus
ook in de Kempen
zie synoniemen in andere regio’s bij wild varken
Klik op de afbeelding
Neem die steen maar niet weg, het krioelt eronder van de kelderzeugen.
Zachtjes aan zijn … van dit diertje nu al de namen voor den dag gekomen: kelderzeug, varkentje, molenvarken, krub of krob; en bij Kiliaan … bovendien nog … tichelbeeste, steenworm, eselworm, Laurillard, in Nav. 1880. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
kijklustigen bij een ongeval
ramptoeristen
Als er iemand versmoord is in de vaart, staan er veel gapers, de politie jaagt ze weg.
prutske, klein kind
vnw: prutske: peutertje, ukkepuk
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3
En dat prutske maar wenen, hij was verloren gelopen.
Wereldkampioen Noor Vidts gevierd op haar eigen Vilvoordse Atletiekclub: “Hier begon ze als prutske van 7 jaar” (vrt.be)
> andere betekenis van pruts
twaalf stielen, dertien ongelukken
geen vast werk willen (vinden)
vgl. ook: twaalf stielen, dertien ongelukken
Wat doet hij nu? Hij zit voor zes maanden op een tanker. Twaalf stielen, dertien ongelukken.
een voorkeursbehandeling genieten, vertroeteld worden
vnw: in de bovenste schuif liggen: in een goed blaadje staan, een wit voetje hebben, een streepje voor hebben
zie ook: schuif, in de onderste ~ liggen, schuif; schof, in het bovenste ~ zitten
ook: la(de), in de onderste of bovenste ~ liggen (zie voorbeelden)
Ge moogt op uw twee oren slapen. Ge ligt bij haar in de bovenste schuif.
Sportbeoefenaars liggen in de bovenste schuif (Knack.be)
De partij lijkt niet in de bovenste schuif van De Wever te liggen om een Vlaamse coalitie te vormen, federaal lijkt de linksere houding van zusterpartij Ecolo dan weer op haar af te stralen. (demorgen.be)
Geen wonder dat we niet in de bovenste lade liggen bij potentiële buitenlandse investeerders. (knack.be)
Margiela voert vakmanschap en ambacht hoog in het vaandel, waarden die ook bij Hermès in de bovenste la liggen. (standaard.be)
Het is een nagemaakt geneesmiddel dat dezelfde werkzame stof of stoffen bevat als het oorspronkelijk, origineel geneesmiddel. Het is goedkoper dan de officiële merken, maar even doeltreffend.
zie ook: generisch geneesmiddel; verzamellemma geneeskunde
De winterperiode kan zwaar wegen op de gezondheid. Vraag de huisarts om witte geneesmiddelen voor te schrijven.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
