Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
zgn. kruimeltaart; zie bremelenvlaai
Knibbelkesvlaai is een heerlijke pudding- of fruittaart met een deksel van “kruimels”.
1. niets, niksmendalle
2. naar de vaantjes
3. men kan ook een man bij zijn nobbelewitjes hebben, dan is hij bedrogen of dik gezien (gezien zijn)
4. volgens verschillende bronnen waren nobbelewitjes ook snoep, een soort poffertjes die verkocht werden op de Sinksenfoor, maar persoonlijk ken ik deze betekenis niet.
P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen).
Nobbelewitje(n), Oblewitje(n) – Klein rond koekje van bloem en suiker, op een papier geplakt.
De nobbelewitjes worden op de kramen verkocht.
En blad oblewitjes.
< eigenlijk oblewitjes, de n komt misschien van de uitgang van een bezittelijk voornaamwoord waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het bezittelijk voornaamwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals bij nonkel (uit het Frans oncle).
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands obelie, obelei. Van Oudfrans oblie. Frans oublie. Oblie, dun wafeltje, ook prouwel genoemd. Eén in oorsprong met Nederlands ouwel. Kiliaan oblije, ouwel, obelia.
Gelijkaardig (niet hetzelfde) in Noord-Nederland: oblie
Van Dale 2018 online: oblie
1380–1420 < Oudfrans ublie, oblie < Latijn oblatus (dat wat geofferd is)
NL dun, rond wafeltje
zie ook dobbelewitje en nobbelewitje
1. Ik wil, ik wil, gij hebt niks te willen! Dat kunt ge krijgen sè: “Nobbelewitjes”! (met de wijsvinger onder de neus).
2. Ik had er beter afgebleven, nu is het helemaal naar de nobbelewitjes!
“Ik las vandaag eindelijk ergens wat het woord nobbelewitjes betekent.
Ik wil dit ontsluierd geheim wel met jullie delen maar eerst even dit: nobbelewitjes wordt (bij mijn weten) nog uitsluitend gebruikt in de Antwerpse uitdrukking “’t is naar de nobbelewitjes”. Het betekent: het is naar de bliksem, naar de vaantjes. (groups.google.com)
3. De Paul dacht dat hij de occasie van zijn leven deed, maar ze hebben hem, ocharme, bij zijn nobbelewitjes gehad … na een week stond zijn bakske in panne.
“In dit verband wil ik toch even melden dat ik (als
oud-Antwerpenaar) nog een andere uitdrukking met ‘nobbelewitjes’ ken, namelijk: “’k heb ’em ba zen nobbelewitjes”. Dat betekent dan hetzelfde als: “’k heb ’em ba zen kloete”. Excusez le mot." (groups.google.com)
4. Museum ‘Den Aker’:
snoepwinkel: in deze ruimte werd een beeld geschapen van een snoepwinkel anno 1930 met het snoepgoed van toen en hun overheerlijke benamingen zoals tabletjes, affairekes, nobbelewitjes, strontcaramellen, bakkesvol, schippekevèren… (heemkringlint.be)
gewild, begeerd, in trek
vnw: gewild, geliefd, gewenst, in trek, begeerd
Van Dale 2013 online:Belgisch-Nederlands
DS2015 Standaardtaal
Afrikaantjes zijn erg gegeerd door slakken.
Wij gingen daarom eens na welke de meest gegeerde functies zijn binnen de bankensector.
De naam Irish Coffee zegt u wellicht weinig, maar toch maakte de groep een van de meest gegeerde Belgische rockplaten.
“Tropische vlinders zijn gegeerde verzamelstukken. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
een karspoor of een zandweg tussen de velden
Een boer rijdt met zijn tractor (of met paard en kar) over die volleer, die daar tussen die weilanden ligt.
van + te + infinitief
SN/NL: (om +) te + infinitief
In het Nederlands kan het voegwoord ‘om’ (voornamelijk in de geschreven, maar ook in de gesproken taal) in bepaalde omstandigheden weggelaten worden. In deze omstandigheden gebruikt het Vlaams als voegwoord doorgaans ‘van’, maar soms ook ‘voor’, en af en toe ‘om’. Een Vlaming zal deze ‘facultatieve om’(/van/voor) nooit ofte nimmer weglaten.
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
< Frans: de
zie ook voor
Ge moet mij beloven van goed te luisteren! (Je moet me beloven (om) goed te luisteren!)
We zullen proberen van deze keer op tijd te komen. (We zullen proberen (om) dit keer op tijd te komen.)
> andere betekenis van van
iets doen achter iemand zijn rug
Dan zeg je “nee, niet snoepen voor het eten, en dan gaan ze achter ’t gat toch de koektrommel in”.
zijn leer bovenhalen, de portefeuille bovenhalen om te betalen, trakteren.
Zijn zoon had een raam gebroken met zijn voetbal, hij kon meteen zijn leer bovenhalen.
Kom! (haal) Uw leer boven! Het is uw beurt om te trakteren.
flauwerik, bangerik
synoniem: trunte
zie ook het werkwoord trunten
Hebt ge het nu weeral koud? Mens, gij zijt toch een truntaard.
bijwerking, nevenwerking (o.a. van medicatie)
Een bijverschijnsel van die zalf is dat ge kunt beginnen af te vellen (afvellen). Dat ziet er niet uit en dan moet ge stoppen natuurlijk.
Een bijverschijnsel van drugsgebruik is dat de pupillen van de ogen groter worden.
hetgeen vroeger door de gewone, arme mensen gegeten werd. Nu equivalent voor eenvoudige recht-toe-aan keuken.
nauwelijks googlementen in NL
TV-kok Jeroen Meus bestempelde zijn gesmoord vlees met groenten in Dagelijkse kost (8/2/11) als arme-mensen-kost.
Vroeger, toen vlees voor de gewone mens niet te betalen was, was tong en kabeljauw arme-mensen-kost. Nu zoudt ge bijna spreekwoordelijk kunnen zeggen dat kabeljauw een arm van een mens kost.
in een appartementsgebouw of eigendom, de delen die privatief, voor privaat gebruik, zijn.
vgl. gemene delen, delen, gemene ~
In de akte van het gebouw staat duidelijk omschreven wat de gemene delen en wat de privatieve delen van het gebouw zijn.
in het midden van, te midden van, tussen
(gemeld in Taallink, wegwijzer voor het Nederlands)
vnw:
-midden de dag: midden op de dag
-midden (de) jaren tachtig: in het midden van de jaren tachtig
-midden de bespreking: midden in de bespreking
-midden de mensen: tussen de mensen
zie ook midden de mensen
De auto houdt halt aan een beek, midden de velden.
Vakantiehuis Talpermus is schitterend gelegen op de flank van de Blauwberg midden de bossen en vlak naast de historische watermolen.
> andere betekenis van midden
klomp, tuinschoen
zie galoche
Ze is weer bezig in den hof op haar galossen.
fles
MAND voor Brugge: ?fl?x => e flas(j)che
Gif die kleene z’n flasche pap, dat ie stopt met blèten
teveel (ongewenste) aandacht aan iemand of iets schenken.
Die kerel is me iets teveel gesteld aan onze dochter, dat zint me niks.
Onze hond is nogal aan dat muizenhol gesteld, hij denkt zeker dat hij een muis kan vangen.
kozijn, zoon van tante of nonkel; ook kozzen
Onze Jeroen kan uren met zijne kozze, de Kasper van onze Fons, op de computer zitten te gamen. Vroeger speelden ze met de ketten, nu met de knoppekes.
braaf, moedig, onverlegen
Wordt meestal gezegd tegen een kind in de betekenis van goed je best doen
Ben je flink geweest op school?.
Flink zijn bij oma hé!.
Geef eens flink een polleke aan de mevrouw.
Filip, drie tienen! Dat is flink! Ik ben heel fier op je.
er niets van kennen of kunnen
ook wel: er de botten van afweten; er nuldebotten van kennen/kunnen/afweten
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook botten, de ~
Die kandidaat van Blokken kent er de botten van. Ik zou zeggen, kent er de blokken van, want hij stapelt ze verticaal in de plaats van horizontaal.
Ik heb onze Jeroen zijnen biologie ondervraagd. Hij kent er de botten van, ’t zal weer een buis zijn morgen.
Met LeGrognard moet ge niet over de koers klappen, hij weet er de nuldebotten vanaf ;)
stoer, arrogant
zie ook vrome daden, struis zijn, struis doen
Doe maar niet te vroom jah of ik toek (toeken) erop.
Ni te vroom, jom gij he, grote, want ge kunt wel es lelijk van uwe troon afvallen za.
Gaan we de vrome uithangen? Dimt al maar!
(een pak) slaag, een rammeling (als straf doorgaans)
vnw: ros geven/krijgen: slaag geven/krijgen
zie ook ruising en synoniemen bij pandoering
De gees ros krijge aste nie oppas! (ge zult slagen krijgen als ge niet braaf zijt/u niet gedraagt/niet beter uw best doet)
> andere betekenis van ros
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
