Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
pluk (haar of stof)
De flokken haar vlogen in’t rond toen die twee katten begonnen te vechten.
De flokken steuf (stof) lagen onder ’t bed.
> andere betekenissen van flok
vrouw met zeer weinig omvangrijke borsten.
tegenovergestelde van: veel volk in de statie (statie, veel volk in de ~)
Ik hou niet zo van vrouwen met zwembandjes (neukteugels) en platte talloren.
gemeentelijke vereniging of instelling die de belangen van de plaatselijke bevolking beheert
ook intercommunale
< (Fr.) commun = gemeenschap(pelijk)
Ik lees dat er opnieuw communales opgericht worden om met gezamelijke inkoop van stookolie de prijs in de hand te houden. Als de plaatselijk gegroepeerde belangen solidaire “kiwi”-prijzen kunnen bekomen, zie ik niet in waarom we plaatselijke handel moeten overlaten aan multinationals, die het individu “bang” kunnen maken en de winst in eigen zak steken.
tuinslang
zie ook: lans
Kempen: spriet
Sluit de spuit eens aan en sproei de gazon ne keer.
> andere betekenis van spuit
Leeg maken, alles wegdoen, opruimen van de tafel, het legen van “iets”
Waarschijnlijk afkomstig van “iel”, nogal leeg.
Zie ook: iedelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: ijlen < ijdelen (leegmaken)
Middelnederlands idelen, Middelnederduits idelen, Middelhoogduits îteln, Hoogduits eiteln. Van IJdel, bnw., in verschillende opvattingen. Thans in Noord-Nederland geheel verouderd.
Ledig maken, ledigen (leegen); in Zuid-Nederland (in de volkstaal altijd in den samengetrokken vorm) daarvoor het gewone woord.
“Denzelven huerling … terstond … den verobligeerden pand te doen ruymen ende ydelen”, Costumen van de stad Brussel (1606)
Als je nog dessert wil, zal ik nu eerst de tafel moeten ielen.
Geft mie neke die seule, dak ze kan ielen.
vrijen, seks hebben
Zie ze daar bezig! Da koppel go strak zeiker pikkenotje speile.
Zie ze eens bezig. Dat koppeltje gaat straks wellicht vrijen.
Politiek systeem van uitsluiting door voorakkoord, pact;
De term is afkomstig uit de medische wereld met betekenis “afsluiting ter bescherming”. De politieke betekenis ontstond in de koude oorlog en betekent zoveel als het isoleren van een welbepaalde partij.
letterlijke betekenis: schutkring
ook verkorting: cordon
zie ook cordon médiatique
< Frans: cordon: eigenlijk “dikke koord” afrastering
< Frans: sanitaire: eigenlijk “wat de gezondheid betreft”
2012: In NL alleen bekend in de Belgische context
2014: Ook in NL nu in gebruik in de eigen politieke context
Het is zo goed als bewezen dat een cordon sanitaire contraproductief is en zelfs bevestigend kan werken.
Het cordon sanitaire in politieke zin is het verbod om samen te werken met een ander land, een andere partij of een andere strekking. In België wordt die term voortdurend gebruikt om de weigering te benoemen van de traditionele partijen om samen te werken met het vroegere Vlaams Blok, nu het Vlaams Belang. (unionbelge.be)
Want het cordon sanitaire geldt in dit land enkel aan de rechter- en niet aan de linkerzijde. (ds.be)
(weinig gebruikt) hond
Antwerpse Kempen: teibas
De Paul is nen echte kattenmens, hij wilt geen basbeest in huis.
degyene.skynetblogs.be: Uit verbale interventies aangaande animale keuzes met duizenden mensen, is onomstotelijk gebleken dat mensen met een kat veel vaker een universitair diploma bezitten dan eigenaars van een basbeest.
handwasbassin (in toilet en badkamer)
→ Fr. évier (= gootsteen, pompbak)
Is den eviee gekuist?
echtscheiding waarbij de partijen elkaar met alle middelen bestrijden
zie ook verzamellemma mensen
Joske en Marina liggen in vechtscheiding. Ze gooien mekaar de lelijkste verwijten naar het hoofd, en Marina heeft ondertussen het huis en de auto toegewezen gekregen.
troetelnaam
ook in Vlaams-Brabant en Brussel
Ge moet niet schreeuwen suske, uw mama komt direct terug.
“Ik zien a geire suske
ik gaan dood zonder a.” Axl Peleman
“Na es het e wa loet hei Suske, zou Julien Vrebos zeggen.” (Reactie in Knack 120416) J.Vrebos is een bekende Brusselaar.)
besluiten (om) te
Taaladvies.net:
“besluiten te”: Standaardtaal in het hele taalgebied
“beslissen te”: standaardtaal in België
Van Dale: “niet algemeen”
Van Dale 2016 online: BE (algemeen)
VRT-Taalraadsman Ruud Hendrickx: “gebruikelijk in België” (in Taalmail)
DS2015 standaardtaal
Typisch Vlaams: beslissen (om) te: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
zie ook: beslissen om te
Van zodra de school het nieuws hoorde, besliste ze de leerlingen preventief te evacueren. (Taalmail 451)
Na een zatte avond beslisten twee Antwerpenaars te gaan zwemmen in de E10-plas.
delijn.be: De Vlaamse regering besliste om te investeren in tramlijnen waarvan de baten steeds bijna twee of meer dan twee keer hoger zijn dan de kosten.
storing
vnw: in België ook: stroomstoring, stroomonderbreking
Van Dale 1995: storing van de motor (auto’s, vliegtuigen, …)
Van Dale 2018: 3. BE technische storing
VRT taalnet:
Fout: Brucargo heeft zogoed als de hele dag stilgelegen door een elektriciteitspanne.
Goed: Brucargo heeft zogoed als de hele dag stilgelegen door een stroomstoring.
Want: Alleen auto´s en vliegtuigen kunnen panne hebben.
zie ook: panne, in ~ vallen; elektriciteitspanne
De Morgen (9/9/2011): ‘Gigantische stroompanne treft Californië en Arizona’
Er is een panne aan mijne pc: soms springt em ineens uit.
> andere betekenis van panne
iets erg waarderen en bewonderen (en dat eigenlijk ook laten zien, op het stoeferige af)
NL: weglopen met
vnw: hoog oplopen met: veel ophebben met, ingenomen zijn met
standaardtaal in België voor (zeer) ingenomen zijn met en veel ophebben met
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Als ik van u was zou ik niet te hoog oplopen met diene politieker want hij wordt beschuldigd van corruptie en schriftvervalsing.
“Hij liep zo hoog op met zijn vrouw dat iedereen dacht dat hij met een engeltje getrouwd was. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
vork
< Frans: fourchette’
zie varianten bij: verket
Op de barbecue waren er onvoldoende messen en forsetten.
de overheid
minder gebruikelijk in Nederland
“Zelf hou ik hier een wrang gevoel over dat ik werk voor de staat!”
(http://www.madeinlimburg.be/nieuws/)
te veel is te veel
“Trop is te veel en te veel is trop”, bekende uitspraak van wijlen premier Paul Vanden Boeynants.
vnw: trop is te veel: te veel is te veel
Van Dale 2018 online: trop: BE
Akkoord dat de kinderen huiswerk krijgen maar trop is te veel!
Zo zei de Belgische premier Paul Vanden Boeynants meer dan veertig jaar geleden in een wonderlijke mengeling van Frans en Nederlands: ‘Trop is te veel en te veel is trop.’ Die uitspraak is wereldberoemd in België en is nog geregeld te horen. Ze staat dan ook terecht in de Dikke. (vandale.be)
garnaal
zie ook geernaart, gernoar, gernaat
Antwerpen: gaarnot
Blankenberge: geirnaars
Leiestreek: gernaas, gernazen
Lier: gernot
Oostende: geirnazen
Waasland: geirnaut
uitspraak met zware e
.jpg)
Ik zou graag een tomat met gernat eten.
kaduuk
Kwam het op een forum tegen en er blijken ook wel enkele googlementen voor te zijn. Staat ook in dbnl vermeld.
‘Pfff,al dat gezever hier over kwaliteit,20 jaar geleden was mijne pk 50 xl ook maar kadukelijk gebouwd zunne!
En ne vespa van de jaren 50,60 of 70 die roest ook.’ (op een of ander vespa forum)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
