Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
rammeling, pandoering
As ge nie braaf zijt kunt ge een pakske slaag krijgen!
En omdat ge zo braaf geweest zijt, krijgt ge vandaag maar een half pakske slaag. (Urbanus, 1-2-3 Rikketikketik)
Een pedagogische tik geven of een ouderwets “pakske slaag” aan kinderen is binnen Europa verboden in 55 landen. (vrt.be)
bv. op school: de bel heeft gerinkeld voor het einde van de les
zie ook belt, het ~, gebeld, het heeft ~
- Mijnheer, ‘t is gebeld!
- Nee, Jantje, schrijf maar eens 10 keer ’de bel is gegaan’!
op zijn gemak, op zijn sloffen, makkelijk
Als het vandaag verkiezingen zouden zijn in Antwerpen, dan wint hij die met de vingers in de neus.
hln.be: Serena met de vingers in de neus in finale
sex hebben
Na 6 weken en een koppel romantische uitstapkes, vroeg ‘m ineens aan haar: ’Schatteke, tis naa wel taad hè, mak ik na vandoag aawe gaank is witte’.
heel, versterkt het daaropvolgende woord
gemeen
Is denk ik generatiegebonden, want ik heb een veertiger of ouder dit nog niet horen zeggen.
Dieje film is gemaan goe!
> andere betekenis van gemaan
korst, korstje, broodkorst < Frans croûte
Zullen we van brood kroetjes maken voor bij de erwtensoep?
Ik heb sinds gisteren een schaafwonde op mijn knie, er staat nu al een ferme kroet op.
hooizolder
Middelnederlands hilde
< dilte is waarschijnlijk ontstaan door versmelting van het lidwoord ‘de’ met hilde
als de boer ruzie had met de boerin moest hij op den dilte slapen
Opdracht die aan de bank wordt gegeven om een maandelijks variabele kost te betalen.
zie ook: domiciliëring
de rekening van gas en electriciteit wordt betaald via een doorlopende opdracht.
autocoureur, autoracer
vnw: autocoureur
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
Van Dale 2015 online: BE; niet algemeen
vgl. piloot
“Het is de derde keer dat Loix door de vakjury tot beste Belgische autopiloot van het jaar verkozen wordt.” (demorgen.be)
Krachtterm, vergelijkbaar met nondedju
zie akkerdju
Akkerdjie! Hebben ze nu weer mijn ruit ingesmeten?!
de verzameling producten en diensten op basis waarvan de index berekend wordt
ongemarkeerd in Van Dale 2014, maar BE heeft een eigen indexsysteem (ook ivm lonen e.d.)
Meer googles in BE dan in NL.
demorgen.be: In de beleidsverklaring van Federaal Minister van Economie Kris Peeters heeft het voorstel om de korf van producten en diensten in de index aan te passen op basis van de scangegevens van de kassa’s in supermarkten, de immer terugkerende discussie over de samenstelling van de indexkorf weer eens opgerakeld
standaard.be: Couscous duwt kreeft en oesters uit indexkorf
SN: bioskoopje pikken
Als ge wilt kunnen we na den aperitief nog een cinemake doen.
Als je wilt kunnen we na het bitteruurtje nog een bioscoopje pikken.
(meer dan) waarschijnlijk, tien tegen een
West-Vlaanderen: vantienennegen
zie ook negen kansen van de tien, negen kansen op tien
’k heb vantiennegen een boete.
vals gebit
ook eetkamer
Al mijn tanden worden getrokken, morgen krijg ik mijn nieuwe eetplatse.
een student die te weinig punten behaalde voor een vak tijdens de deliberatie toch als geslaagd beschouwen. Hij is dan gedelibereerd (= erdoor – gesleurd).
zie ook deliberatie, deliberatiegeval
Ik hoop dat ik zal gedelibereerd worden voor statistiek.
Leraars en proffen delibereren soms in bepaalde gevallen.
kan over het algemeen vervangen worden door kloten en/of door lijf
(ook verdoemenis)
Het is naar de verdoemmenis.
Ik sloeg met mijn verdoemmenis van den trap af.
Ik gaf hem nen trek in zijn verdoemmenis.
aartslelijk
zie ook: beerlelijk
De interieurstijl van de jaren 70 is gatlelijk.
nachtjapon, kleed om te slapen
zie ook tabbaard
vnw: nachthemd, nachtjapon
in Antw. japon
Kempen: slaapjapon, pon
zie ook verzamellemma kledij
Gaat ge een slaapkleed of een pyjama aan doen?
Een harde droge koek, aan de soldaten meegegeven als overlevingsrantsoen. Vroeger tijdens de oorlog, nu op manoeuvers.
vnw: droge koek, scheepsbeschuit
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
zie ook papkoek
Soldatenkoeken met een klad goeiboter erop is een heerlijk alternatief pateeke.
Zeven weken lang had ik kunnen overleven op blikken cassoulet, tomatensoep met balletjes, op soldatenkoeken en op mijn strategische stock (vrt.be)
kostprijs, kosten(plaatje), uitgave
vnw: de kost van iets: de kosten van iets
standaardtaal in België? status onduidelijk
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
in SN spreekt men over kosten, ook als het over samenstellingen gaat: zie loonkost, meerkost, minderkost, beroepskost
De kost voor het hele project liep in de miljarden.
“De directie van het bedrijf vindt de loonkost te hoog. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net
bloemlezing De Standaard:
De laatste factor waar je rekening mee moet houden bij het inschatten van de kost van je wagen: het verbruik. (standaard.be)
De Franstalige krant L’Echo raamt bovendien de kost van de politieke crisis op 1,8 miljard euro (standaard.be)
De nachtvergoeding betekent een extra kost van 1,06 miljoen euro (443.000 euro). (standaard.be)
enz.
> andere betekenis van kost
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
