Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
draaimolen, attractie op de kermis, paardjesmolen
vnw: draaimolen, mallemolen (met paarden)
Van Dale 2015 online: BE
zie ook peerdemolen
Als ge braaf zijt moogt ge op de paardenmolen zitten.
Een harde droge koek, aan de soldaten meegegeven als overlevingsrantsoen. Vroeger tijdens de oorlog, nu op manoeuvers.
vnw: droge koek, scheepsbeschuit
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
zie ook papkoek
Soldatenkoeken met een klad goeiboter erop is een heerlijk alternatief pateeke.
Zeven weken lang had ik kunnen overleven op blikken cassoulet, tomatensoep met balletjes, op soldatenkoeken en op mijn strategische stock (vrt.be)
asbak, assenbak
Kunde mij den assepot is efkes passere?
aartslelijk
zie ook: beerlelijk
De interieurstijl van de jaren 70 is gatlelijk.
bedrijf waar melk verwerkt wordt
vnw: melkfabriek
SN: melkfabriek, zuivelfabriek
Van Dale 2016 online: BE
zie ook melkerijboter
In onze buurt was er vroeger een melkerij. De melk werd er nog in glazen flessen gedaan.
> andere betekenis van melkerij
(meer dan) waarschijnlijk, tien tegen een
West-Vlaanderen: vantienennegen
zie ook negen kansen van de tien, negen kansen op tien
’k heb vantiennegen een boete.
praatziek iemand
Kaarten met de Fonne is gene zever. Zijnen bebbel staat nooit stil.
de verzameling producten en diensten op basis waarvan de index berekend wordt
ongemarkeerd in Van Dale 2014, maar BE heeft een eigen indexsysteem (ook ivm lonen e.d.)
Meer googles in BE dan in NL.
demorgen.be: In de beleidsverklaring van Federaal Minister van Economie Kris Peeters heeft het voorstel om de korf van producten en diensten in de index aan te passen op basis van de scangegevens van de kassa’s in supermarkten, de immer terugkerende discussie over de samenstelling van de indexkorf weer eens opgerakeld
standaard.be: Couscous duwt kreeft en oesters uit indexkorf
hooizolder
Middelnederlands hilde
< dilte is waarschijnlijk ontstaan door versmelting van het lidwoord ‘de’ met hilde
als de boer ruzie had met de boerin moest hij op den dilte slapen
foefelen, morsen, prutsen, aanmodderen
Uitspraak: dasjteureun (1ste eu lang, 2de eu kort)
< dasteren, desteren, desteren
< zie ook andere definitie van dashteren
De loodgieter heeft weer liggen dasjteren: de WC is verkeerd aangesloten!
Vanavond een goed pakske dashteren in Zot van Koken op VTM.
Krachtterm, vergelijkbaar met nondedju
zie akkerdju
Akkerdjie! Hebben ze nu weer mijn ruit ingesmeten?!
vals gebit
ook eetkamer
Al mijn tanden worden getrokken, morgen krijg ik mijn nieuwe eetplatse.
- doorregend zijn
- door overvloedige regen verpest zijn (een activiteit, een feest, een evenement,…)
vnw: verregend
Niet in Van Dale 1995
Van Dale 2016 online: uitregenen: BE
We zijn van ’t weekend naar de zee geweest en totaal uitgeregend. De gasten hebben zelfs niet met de karrekes kunnen rijden.
De Standaard online: Sinterklaas doet feestelijke intrede in uitgeregend Antwerpen.
nog een titel: Bierfeesten in Middelkerke uitgeregend.
kan over het algemeen vervangen worden door kloten en/of door lijf
(ook verdoemenis)
Het is naar de verdoemmenis.
Ik sloeg met mijn verdoemmenis van den trap af.
Ik gaf hem nen trek in zijn verdoemmenis.
(verouderd) knippen
afsnijden = afknippen
bijsnijden = bijknippen
De coiffeur heeft uw haar schoon gesneje.
Die schaar is bot, daar kunt ge niet meer met snijen.
> andere betekenis van snijden
pleister, kleefverband
zie ook spannendrap, tensoplast
< Frans: sparadrap
Heb ge mij gene sparredra? Ik hem mijne vinger gesneden.
bv. op school: de bel heeft gerinkeld voor het einde van de les
zie ook belt, het ~, gebeld, het heeft ~
- Mijnheer, ‘t is gebeld!
- Nee, Jantje, schrijf maar eens 10 keer ’de bel is gegaan’!
op de wereld gezet, geboren
zie ook broek, uit de verkeerde ~ geschud zijn
Karl Vannieuwkerke over de Noorse coureur Thor Hushovd: Ik herinner me dat de beschrijvingen van het Noorse fenomeen toen al van woordlyriek dropen: oerkracht, extreem sterke schepping van de natuur, uit de broek geschud om strijdend af te zien.
Van een blog geplukt: wat mogen we allemaal blij zijn dat we allemaal ergens in Vlaanderen uit de broek geschud zijn en niet in Bagdad of Liberia.
ondertussen
Terwijl ik de kinderen van school haal, kun jij biestewiele de aardappelen schillen.
Kinderen die op oudjaar, in de voormiddag, bij de buren gaan zingen om een snoepje of een cent, (een cent is in principe voor driekoningen).
wikipedia: Nieuwjaarszingen is een folkloristisch gebruik, dat vooral voorkomt in de Antwerpse Kempen en het Hageland.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Nieuwjaarzingen, waarschijnlijk ontstaan uit te nieuwjaar zingen, langs de huizen gaan om voor een belooning een nieuwjaarslied te zingen; bij Cornelissen-Vervliet wordt gezegd, dat in Zuid-Nederland dit gebruik nog bestaat bij de dorpskinderen, en wel op oudejaarsdag.
syn. nieuwjaarkezoete zingen; oudjaar zingen
vergelijk koekenzingen
Nievejoarke zoete
ons varken hee vier voetee
vier voete en ien steirt
is da soems gien deutje weird
een deutje is in de provinvie Antwerpen een ‘duitje’, een oud muntstuk, dat in gebruik bleef tot begin 20ste eeu
een voorbeeld van een liedje voor nieuwjaarszingen:
Nieuwjaarke hottentot
ons vader heeft nen blottekop
Zeven jaar zonder haar,
Ik wens u een gelukkig nieuwjaar
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
