Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vertaling van colloque singulier
Tijdens de regeringsformatie, vorig jaar, zou het buitengewoon overleg meer dan eens geschonden zijn.
een schooljaar overdoen, blijven zitten, je hebt niet goed je best gedaan in het schooljaar
< Frans: doubler
Taaladvies.net:
Dubbelen komt in die betekenis van ‘blijven zitten’ weleens voor in België, maar het is geen standaardtaal. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn blijven zitten en een jaar overdoen. Standaardtaal in Nederland is ook doubleren.
Van Dale 2005: Belgisch-Nederlands, onderwijs.
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing, zie voorbeelden)
vgl. dubbelaar
Onze Johan was een flinke leerling, hij heeft nooit moeten dubbelen.
Omdat ze niet genoeg Nederlands kende, heeft ze haar eerste jaar moeten dubbelen. (in België, geen standaardtaal – Taaladvies.net)
Tegen het einde van de lagere school heeft zeventien procent minstens een jaar gedubbeld en op het einde van het secundair is dat liefst veertig procent. (KULeuven.be)
Schooljaar dubbelen heeft geen enkele zin. (Het Nieuwsblad)
bloemlezing De Standaard
Voor sommige leerlingen kan een jaar dubbelen nochtans ook een keerpunt zijn. (standaard.be)
Zes op de tien leerlingen moet minstens één jaar dubbelen. Dat blijkt uit resultaten van een onderzoek, die Le Soir kon inkijken. (standaard.be)
Ze moest een jaar dubbelen op school omdat ze al heel vroeg revolteerde (standaard.be)
enz.
vnw: klantenkring, cliëntèle
papieren betalingsbewijs dat uit een kassa rolt
zie ook kassaticket
Van Dale 2016 online: BE
NL-SN: kassabon
zie ook Vlaamse uitspraak
De waarborg op dit artikel is slechts geldig mits voorlegging van het kasticket.
Bij Raco betalen wij u zonder discussie en met de glimlach terug aan het onthaal, binnen de 15 dagen na de aankoop en op vertoon van het kasticket.
door de zeef halen, door de passe-vite halen, doorsteken
Van Dale 2018: niet algemeen door de zeef laten gaan
de soep is doorgedaan
De soep doordoen.
> zie andere betekenis van doordoen
grof, ongebleekt katoen
zie ook balkatoen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 3
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Budgettip: neem baalkatoen, verf het in de gewenste kleur en maak er originele gordijnen van.
Mijne zetel is eerst overtrokken met baalkatoen, daarover de echte afneembare zetelovertrek.
niksen
ook, met enige ergernis: staan te niksen terwijl men wacht
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Geeloogen. Gewestelijk. in Vl.-België. Of het 1ste lid van de samenstelling terecht als bnw. geel moet worden opgevat, is onzeker, omdat er geen duidelijke semantische motivatie is. Mogelijk is het een verbastering van iets anders: den stam van het ww. geeren (?), bnw. geil (?).
1) Zich vervelen, niets doen:
“De wandelbrug lag verlaten, slechts een paar lanterfanters koesterden zich in het licht, lagen lui op de balustrade te geeloogen” Baekelmans (1912).
2) Vruchteloos verlangend wachten:
Wel kind lief, eindelijk! Waar hebt ge gezeten? Ik sta hier al meer dan een uur te geeloogen, Baekelmans (1912).
3) Begeeren:
Naar iets geêloogen. Dat steekt zen oogen uit, begeeren
vergelijk: geilogen, schoonogen
Hij heeft daar heel de avond maar staan geelogen.
Ge zijt er eindelijk! Ik sta hier al een uur te geelogen.
spin
Zie ook: kobbe
Provincie Antwerpen: spinnekop
Er zitten twee spinnekobben in den hoek.
SN: chefarts
De geïnterneerde Frank die al jaren pleit voor overplaatsing naar Nederland om daar in aanmerking te komen voor therapie wordt daarin gesteund door de hoofdgeneesheer. (schrijnende documentaire op Canvas)
enveloppe, ook omslag
vnw: envelop
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6
vrttaal.net: Standaardtaal in België. Ook de verkorte vorm ‘omslag’ is standaardtaal in België.
prov. Antw.: envelop
Schrijf de bestemmeling op de voorkant van de briefomslag.
Maandag kregen de zusters ook al een briefomslag met een verdacht product. (vrt.be)
Boerenkost, ouderwets vullend eten, simpele gerechten
Ik eet eigenlijk het liefst gewoon Vlaamse boerenboef, gelijk stoemp en stoofvlees.
Brugge: akkeloare
Vlaamse Ardennen: akkeleir
Woordenboek der Nederlandsche Taal: hakkelaar
znw. m., mv. -s; vr. hakkelaarster.
Stamelaar, stotteraar, en in ZuidNederland daarvoor het gewone woord.
Hackeler. Balbus, blaesus, haesitator, titubator. Kiliaan (1588).
‘Wy (zeggen) Hakkelen voor Stamelen; want een Hakkelaar schijnt mede de woorden aan kleine stukjes te hakken’ Huydec.
‘Ik (weet) geen Streeken in ons Land, daar men meer stamerende menschen, of zogenoemde Hakkelaars, vind, dan aan onze Stranden’. Berkhey (1773).
© 2007 INL. Artikel gepubliceerd in 1897.
Als Jan zenuwachtig is, gaat hij tijdens het praten steeds hakkelen.
tikkertje verlos (kinderspel)
Doet ge mee tekskeverlos? Ge moogt ’em zijn.
boterhammeke,
verkleinwoord van stutte
Eet een paar stuutjes (boterhammen),dan sta je sterker!
in de helft, halverwege
We kregen autopech, we waren nalften onze reis.
dat zal niet waar zijn, dat kan niet; goed zot, niks van
Ik kom u niet halen, dat ziet ge van hier. Pakt maar een bus.
vlo
< vlo, vloo, vlooi. De etymologie is geheel onzeker. De in de gesproken taal zeer verbreide en in de geschreven taal tot de 17de e. ook zeer gewone vorm ‘vlooi’ is afgeleid uit de verbogen vormen. (uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal)
Mijn hond heeft vlooien
Toppunt van africhting: een vlooi leren koordspringen.
gul
(zjenereus)
vaker gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland
< Fr. généreux < Lat. generosus
Van Dale: genereus bn, bw; -reuzer, -t
1 edelmoedig 2 royaal
Ne genereuze vent.
" … Al heb ik geen geld om plezier te betalen,
ik vind wel een vrouwke heel net en genereus …" Wannes Van de Velde
kunstgebit
zie ook valse tanden; verzamellemma geneeskunde
Wordt een vals gebit door de ziekenkas terugbetaald?
Nonkel Fons heeft een vals gebit. Behalve als em moet eten, dan doet em het uit: Anders kruipen er heel den tijd kruimels onder en dat is ambetant, zegt em. Nu gij!
Uit het Frans: “bander”
Banderen is: “er een erectie van krijgen” of eerder nog
“op geilen”
Lot hem na gerust! Ge zie’ta toch, ge kunt er nimmer me klappe… a zit al heel den tijd oep da mokke te “banderen”
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
