Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Uit het Frans: “bander”
Banderen is: “er een erectie van krijgen” of eerder nog
“op geilen”
Lot hem na gerust! Ge zie’ta toch, ge kunt er nimmer me klappe… a zit al heel den tijd oep da mokke te “banderen”
tikkertje verlos (kinderspel)
Doet ge mee tekskeverlos? Ge moogt ’em zijn.
veiligheidspeld
Voorzichtig dat je met die slutspelle niet in je vel steekt.
lastig kind, een kind dat kan koppen of kuren heeft
ook: petjoenk, petjoeng
zie meer bij petteke, het ~ in hebben
Dat is een echt pettejoenk, hij stampt en roept als het niet naar zijn goesting is.
boterhammeke,
verkleinwoord van stutte
Eet een paar stuutjes (boterhammen),dan sta je sterker!
dat zal niet waar zijn, dat kan niet; goed zot, niks van
Ik kom u niet halen, dat ziet ge van hier. Pakt maar een bus.
(meest meervoud) beschikbare leden, personeels(sterkte)
< Frans les effectifs
Van Dale 2018: BE; niet algemeen de effectieven
leenvertaling van Frans effectifs
= personeelsbestand, personeelssterkte
vgl. effectieve; personeelsomkadering
vgl. personeelseffectief
We zullen moeten snoeien in de effectieven, en niet enkel in het algemeen kader, als we een bilan in evenwicht willen voorleggen.
> andere betekenissen van effectief
in de helft, halverwege
We kregen autopech, we waren nalften onze reis.
vlo
< vlo, vloo, vlooi. De etymologie is geheel onzeker. De in de gesproken taal zeer verbreide en in de geschreven taal tot de 17de e. ook zeer gewone vorm ‘vlooi’ is afgeleid uit de verbogen vormen. (uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal)
Mijn hond heeft vlooien
Toppunt van africhting: een vlooi leren koordspringen.
“hier zie, daar zie” begroeting die verbazing en blijdschap uitdrukt
algemeen VL: hier se, daar se
Hie sè doa sè, wie dawe hie hemme?
(Hier zie, daar zie, wie dat we hier hebben?)
Hie se, doa se, wa smaate ze hie nei binnen?
(Hier zie, daar zie, wat gooien ze hier nu binnen?)
(ironisch) niet de moeite waard, gene vette
We zen dan mor is gon luistere nor da veurstel van de baank en ’t was wer “de vette moeite”! (Na weken zagen zijn we dan toch ingegaan op die uitnodiging van onze bank en hun voorstel leek weer nergens op)
op het randje, op het nippertje, randje kantje
NL: kantje boord
Van Dale 2014 online kent alleen het NL kantje boord
google2014:
‘kantje boord’ .BE (>4.900) ; .NL (>51.000)
‘kantje boordje’ .BE (15.600) ; .NL (>3.200)
vgl. kamp aan boord
Het was kantje boordje, het scheelde echt niet veel!
Zij heeft toen meer dan twee weken in het ziekenhuis gelegen en op een bepaald moment was het echt ‘kantje boordje’.
Ik vond het erger dat ze ineens opt laatste zeiden dat het kantje boordje keizersnede zou worden!
De stemming belooft kantje boordje te worden voor president Trump. (vrt.be)
Kantje boordje voor de VRT | De Morgen
Nederland favoriet, kantje boordje voor Eliot – De Standaard
Het is dus wel kantje boordje of de regering het nog wel redt, of de regering daarom vandaag valt (knack.be)
Een extra inspanning leveren om iets te bereiken. Boven de normale inspanning die moet geleverd worden.
Met zo’n flauw resultaat voor wiskunde zult ge een serieuze (serieus) praam moeten doen om erdoor te geraken op ’t einde van ’t jaar.
Kludde is een kwelgeest die de eenzame reiziger ’s nachts besprong en op zijn rug bleef zitten. Het slachtoffer diende Kludde een ganse nacht tot het ochtendgloren rond te dragen.
Antwerpse Kempen: “Kludde met zijn hacht”. Kludde was een moerasgeest die mensen met zijn hacht onder water trok en verdronk.
zie andere fantasiewezens bij korenpater
Boer geeft als uitleg aan boerin na een uitgelopen avondje kaarten:
“Ik ben gisteravond niet thuisgeraakt, want ik moest een ganse nacht rondlopen met Kludde op mijn rug.”
gul
(zjenereus)
vaker gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland
< Fr. généreux < Lat. generosus
Van Dale: genereus bn, bw; -reuzer, -t
1 edelmoedig 2 royaal
Ne genereuze vent.
" … Al heb ik geen geld om plezier te betalen,
ik vind wel een vrouwke heel net en genereus …" Wannes Van de Velde
komaan, maar allee, maar enfin
uiting van ongeduld, ongeloof, ergernis …
M’enfin! Hoe is dat nu mogelijk? Ik had nog zo gezegd van dat niet te doen!
“M’enfin mij zal zoiets niet zo vlug overkomen vermits ik niet te maken heb met domme collega’s.” (forum.politics.be 25 feb. 2017)
“Ik voelde me wel een klein beetje belachelijk, want ‘t waren misschien nogal onnozele vraagjes, m’enfin. Als ge nog maar goed twee weken mama zijt, dan mag dat.” (lienweb.be 28/02/2010)
Boerenkost, ouderwets vullend eten, simpele gerechten
Ik eet eigenlijk het liefst gewoon Vlaamse boerenboef, gelijk stoemp en stoofvlees.
beugel voor de tanden
ook appareil
Vergelijk blokskes
Vroeger had mijn zus een brug.
forensisch geneesheer, wetsgeneesheer
NL: politiearts
vnw: (bnl.) politiearts
anw: Belgisch-Nederlands
Van Dale 2016 online: BE
zie ook verzamellemma geneeskunde
Bij het begin van een aflevering van Witse wordt er een moord gepleegd en is de eerste die ter plaatse is de wetsdokter. Bij Baantjer is het juist hetzelfde, alleen is het daar een wetsgeneesheer.
Wetsdokter Marc De Leeuw overleden: “Ik ben de enige wetsdokter die zijn doodsoorzaak kent zonder autopsie” (vrt.be)
kunstgebit
zie ook valse tanden; verzamellemma geneeskunde
Wordt een vals gebit door de ziekenkas terugbetaald?
Nonkel Fons heeft een vals gebit. Behalve als em moet eten, dan doet em het uit: Anders kruipen er heel den tijd kruimels onder en dat is ambetant, zegt em. Nu gij!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
