Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
doorslagpapier, dubbel maken
carbonpapier
Men stak vroeger een kalkeerpapier tussen twee bladeren, op het eerste werd geschreven en vervolgens drukt het kalkeerpapier door naar het tweede. Een kopie was dan voor de klant.
bangerik, iemand die van alles bang is
zie synoniemen uit verschillende regio’s bij bangschijter
Allee schrikschijter, ge gaat me toch niet vertellen dat ge niet op die ladder durft omdat ge hoogtevrees hebt?
zoethout, kalissestok
Zie ook: kalichehout, kalisjenhout, klishout
vgl. kalisse
< Fr.: réglisse
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Ik drink graag een kopje kalissenhoutthee en als kind vond ik het plezant om op een takje kalissenhout te knabbelen.
(Bèèrs dialect): ‘z(eu)n klissiehawt was hi(eu)lemaal afgezabberd (afzabberen)’
(zijn stokje kalissenhout was helemaal afgeknabbeld.(1001,14 dec 2012)
magistraat die een misdrijf onderzoekt: het is de taak van de onderzoeksrechter om zowel bewijzen tegen (à charge), als voor (à décharge) een verdachte te verzamelen.
Van Dale 1995: (Belg.): rechter van instructie
NL: rechter van instructie
Van Dale illustreert hier nog eens dat het eigenlijk een Hollands boekske is: Belg. (Vlaamse) woorden worden niet verklaard (nochtans verklarend woordenboek), maar enkel vertaald naar het Hollands. En dat is niet eerlijk… (zei Calimero)
Hoorde vanmorgen op de radio (9/12/10) dat er stemmen opgaan om de procedures van het gerechterlijk onderzoek te vereenvoudigen. Zo zou de onderzoeksrechter afgeschaft worden. Weer een bedreigd beroep.
De onderzoeksrechter gaf opdracht tot een huiszoeking bij de verdachte. Maar meer dan een paar vuil onderbroeken vonden ze niet.
Conisch, rood-paars snoepje met een half hard omhulsel en een stroperige vulling met een aroma van framboos.
Van Dale D2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook: neuske, neuzen, neuzeke, jeneverneus
Klik op de afbeelding
Cuberdons eet men best zo vers mogelijk want na enkele weken versuikert de vulling.
carnaval, vastenavond
noa vasteloavend kieke veur ’t ganse joar oet / naar carnaval kijken we het hele jaar uit
ook: over gans de lijn
iets dat niet veel problemen oplevert
uitdr.: ’t was echt koekenbak
Aangezien de man al beslist had over zijn project was het echt koekenbak om snel te kunnen afronden, finaliseren, en een mooie samenwerking te voorzien!
> andere betekenis van koekenbak
vrij uur in lessenrooster
zie ook: springuur
Mijn dochter had veel vensteruren op de hogeschool en dat vond ze wel vervelend.
kankeren, vitten, treiteren
Een jongen van 9 jaar uit Noorderwijk is met zijne papa de Mont Ventoux opgereden.
Op de nieuwsblog kon men negatieve reacties lezen van sommige mensen die op alles moeten kunnen hertefretten. Dat ze eens fier zijn seg over da manneke.
koosnaam voor een meisje; diminutief: treezebeezeke
ook treesebeze, trezebeesje of treesje
“Oh, mijn treezebeezeke toch, kom hier, ge moet nie sckreemen (schremen)”
De Ronde van Vlaanderen, De Ronde
De combinatie De Ronde Vlaanderens Mooiste levert meer dan 50.000 googlementen.
ook: Vlaanderens Schoonste, zie voorbeelden
De Ronde is Vlaanderens Mooiste. In het meervoud is dat: De rondingen (van Lesley-Ann Poppe) zijn Vlaanderens mooiste. Pfft, van onderbroeken humor gesproken.
Of De Ronde Vlaanderens Mooiste blijft na de eliminatie van de Muur, is nog maar de vraag.
Na een memorabele 100ste Ronde van Vlaanderen wordt ook de 101ste editie van “Vlaanderens Mooiste” eentje om duimen en vingers bij af te likken. (rondevanvlaaderen.be)
Vlaanderens Schoonste was dit jaar Vlaanderens Stilste (nieuwsblad.be – 2021, coronajaar)
Zo werd nog maar eens bewezen: ‘Vlaanderens schoonste’ kan nog steeds heel wat wielerharten beroeren.(knack.be)
likken, zie ook aflekken
zn.: lek (m.)
vnw: likken, oplikken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: voorkomende bijvorm van Likken, die in N.-Nederl., althans tegenwoordig, alleen in meer of min ongemeenen stijl voorkomt, maar in Z.-Nederl. de gewone vorm is.
in Antw en delen van de Kempen: lakken
Ons poes lekt van haar kommeke melk.
De hond lakt aan zijn gezicht. (Antw.)
ergens staan zonder nut
vgl. blinken, staan te ~
Ze hadden hun caoutchouc botten meegenomen naar Venetië, maar die waren niet meer nodig. Ze hebben drie dagen staan blinken in de kast.
Het blauwe woord stond te blinken in de voorbeeldzin, maar linkte naar een leeg blad.
gezegd van een geneesheer die het “akkoord 2007” heeft ondertekend, m.a.w. die verklaart zich te houden aan officiële tarieven, zgn. arts met overeenkomst;
opm: systeem bestaat ook voor kinesist, tantist …
ook: niet-geconventioneerd: zonder overeenkomst
< Frans: (non-)conventionné
Van Dale 2016 online: BE
“Geconventioneerde zorgverleners
Deze zorgverleners aanvaarden het akkoord met de ziekenfondsen. Zij rekenen de officiële tarieven aan en mogen geen ereloonsupplementen vragen.” (cm.be)
vragend bedoeld: wat heb ik er aan? Welk voordeel is er aan?
vnw: daar ben ik vet mee: daar heb ik niet veel aan
znwb: M. betr. t. pers.: vet zijn, meestal vet met iets zijn, (ironisch) er niets aan hebben, er niet beter van worden enz.
Van Dale 2016 online: BE
anw: daar ben ik vet mee: (vooral) in België
zie ook: wel, er ~ mee zijn
LeGrognard feliciteerde me zopas met mijn 1000ste invoer op het Vlaams Woordenboek. Eerst en vooral merci, LeGrognard. Maar ik ben er vet mee, moest ik voor elk lemma een euro krijgen dan was ’t wat anders.
Zo van uwen tak maken (van zijnen tak maken), ge zijt er vet mee: Uwe klant is gaan lopen en ge hebt niks verkocht.
handvol, zoveel als in een hand past
’k Ging nor den bogaerd en kwam mee een affel noten trug.
> andere betekenis van affel
halsjuk
< M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands:
Ontleend aan Oudfrans gorel, joherel ‘juk, halster’, of afleiding van Oudfrans gorre ‘lint, band’, of samenhangend met pgm. *garwjan- ‘klaarmaken, uitrusten’.
Het woord gareel komt tegenwoordig in het Noord-Nederlands alleen nog voor in de uitdrukkingen iemand in het gareel houden ‘iemand aan het werk houden’, in het gareel lopen ‘doen wat gezegd wordt; altijd dezelfde eentonige arbeid verrichten’. In het Belgisch-Nederlands bestaat het verkleinwoord gareeltje in de concrete betekenis ‘tuigje waarin kleinere dieren of kleine kinderen worden vastgemaakt zodat ze niet kunnen ontsnappen of vallen’.
Het gareel verdeelt de druk op een paard zijn schouders. Hierdoor wordt optimale trekkracht bekomen.
(herte)
het hart
Ken den erteklop. Ik heb last van hartkloppingen.
zeurpiet
Haar man is altijd humeurig, wat een paardewortel!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
