Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
winkelcomplex, winkelgalerij
zie shopping center
Klik op de afbeelding
Shopping 1 in Genk
De nieuwe shopping is veel gezelliger dan de oude.
De Shopping 1 in Genk was het eerste shopping center in België.
Komen hier eigenlijk bijna iedere keer als we naar het shopping in wijnegem gaan. lekker, vers eten.(tripadvisor.be)
Het woord achterstal is SN: achterste gedeelte van de stal dat van buiten zo goed als onzichtbaar was. Er is echter een uitdrukking in de Antwerpse Kempen: “Dat is er ene van den achterstal”. Iemand die achterlijk was of achterlijk gehouden werd.
achterstal = achter gesteld zijn, achteruit gesteld zijn
Hij kan niet lezen of schrijven en weet van niks, ’t is er echte ene van den achterstal.
braadworst
< Frans saucisse
zie ook sossis
Ook in Oost-Vlaanderen
Als ik mijn kinderen vraag wat ze het liefste eten, dan roepen ze in koor: sesitse met appelmoes.
“Degelijke afspuitmogelijkheid en een lekkere sesietse achteraf. Ook ik vond de “ravitaillement” te vroeg, maar er was wel van alles en genoeg." (forum.mountainbike.be 13 okt. 2007)
billen, achterwerk, zitvlak
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie andere definities van prot
Ook in Vlaams-Brabant: regio Londerzeel en Merchtem
Jantje wou niet luisteren. Hij kreeg (meppen) op zijn prot.
“Menne vent es nogal vermagerd, ij èè giën prot nemie.”
Betekenis: “Mijn man is de laatste tijd zo vermagerd, dat hij geen (tastbare) billen meer heeft.”
schoensmeer
zie blink
flauwvallen
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook: sus, van zijne ~ vallen,
sies, van zijne ~ vallen,
sus, van zijne ~ draaien,
vallen, van zijnzelve ~
zie ook verzamellemma geneeskunde
Vroeger had ik lage bloeddruk en dan kon het gebeuren dat ik van mijne klot viel.
curryworst
behoort tot het frituurjargon
Een friet tartaar en een lange special alstublieft.
aansteker, apparaat om vuur te maken
AN Van Dale: vuurslag stuk staal waarmee vonken uit een vuursteen geslagen kunnen worden
Heb jij een vuurslag om mijn sigaret aan te steken.
- schoon, goed, genereus,… (i.v.m. een daad, een actie,…)
- ook figuurlijk
Van Dale 2013 online vermeldt enkel de betekenis i.v.m. modieuze verfijning of van hogere stand
zie ook: chique gast
Ze hebben het inschrijvingsgeld volledig terugbetaald. Dat was wel chique, want uiteindelijk hebben ze toch ook kosten gemaakt.
Amai, dat is chique gedaan. Heel kleurrijk geschilderd.
frut is de term voor een steenproduct in Antwerpen voor vloeren, aanrechten, badkamers, etc .
Veel toegepast in de jaren 1900 – 1930 (Berchem) soms met mozaïek. Ook veelvuldig in de wederopbouwjaren. Tegenwoordig gewild designproduct. Vroeger ook wel granito nu terrazzo genoemd.
Samenstelling: gemalen marmerkorrels van diverse afmetingen samen met weinig zand (gemalen marmer) en cement. Wordt aardvochtig verwerkt en gerold met een zware vloerrol totdat de cement bovenkomt. Overtollige cementpap wordt weggehaald.
Na uitharding geschuurd en gepolijst. Tot 1880 gemaakt met kalk in Italie door uitvinding van portlandcement (Belgisch) nu vrijwel altijd met cement als bindmiddel.
Weinig bedrijven die dit oude ambacht nog uitoefenen dikwijls oud-Italianen.
In Nederland is nog een vereniging van terrazzowerkers ondergebracht bij NOA.
Deze vloer is gemaakt van Frut.
> zie andere betekenissen van frut
carnaval, vastenavond
noa vasteloavend kieke veur ’t ganse joar oet / naar carnaval kijken we het hele jaar uit
halsjuk
< M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands:
Ontleend aan Oudfrans gorel, joherel ‘juk, halster’, of afleiding van Oudfrans gorre ‘lint, band’, of samenhangend met pgm. *garwjan- ‘klaarmaken, uitrusten’.
Het woord gareel komt tegenwoordig in het Noord-Nederlands alleen nog voor in de uitdrukkingen iemand in het gareel houden ‘iemand aan het werk houden’, in het gareel lopen ‘doen wat gezegd wordt; altijd dezelfde eentonige arbeid verrichten’. In het Belgisch-Nederlands bestaat het verkleinwoord gareeltje in de concrete betekenis ‘tuigje waarin kleinere dieren of kleine kinderen worden vastgemaakt zodat ze niet kunnen ontsnappen of vallen’.
Het gareel verdeelt de druk op een paard zijn schouders. Hierdoor wordt optimale trekkracht bekomen.
toespijs: (kaas-charcuterie)
Mijn man vroeg of er nog avondteten in huis was.
magistraat die een misdrijf onderzoekt: het is de taak van de onderzoeksrechter om zowel bewijzen tegen (à charge), als voor (à décharge) een verdachte te verzamelen.
Van Dale 1995: (Belg.): rechter van instructie
NL: rechter van instructie
Van Dale illustreert hier nog eens dat het eigenlijk een Hollands boekske is: Belg. (Vlaamse) woorden worden niet verklaard (nochtans verklarend woordenboek), maar enkel vertaald naar het Hollands. En dat is niet eerlijk… (zei Calimero)
Hoorde vanmorgen op de radio (9/12/10) dat er stemmen opgaan om de procedures van het gerechterlijk onderzoek te vereenvoudigen. Zo zou de onderzoeksrechter afgeschaft worden. Weer een bedreigd beroep.
De onderzoeksrechter gaf opdracht tot een huiszoeking bij de verdachte. Maar meer dan een paar vuil onderbroeken vonden ze niet.
iets dat niet veel problemen oplevert
uitdr.: ’t was echt koekenbak
Aangezien de man al beslist had over zijn project was het echt koekenbak om snel te kunnen afronden, finaliseren, en een mooie samenwerking te voorzien!
> andere betekenis van koekenbak
splijten
De voegen spletten, de stenen komen los.
Het hout splet van droogte.
Jana’s haren moeten geknipt worden, de topjes spletten.
ergens staan zonder nut
vgl. blinken, staan te ~
Ze hadden hun caoutchouc botten meegenomen naar Venetië, maar die waren niet meer nodig. Ze hebben drie dagen staan blinken in de kast.
Het blauwe woord stond te blinken in de voorbeeldzin, maar linkte naar een leeg blad.
koosnaam voor een meisje; diminutief: treezebeezeke
ook treesebeze, trezebeesje of treesje
“Oh, mijn treezebeezeke toch, kom hier, ge moet nie sckreemen (schremen)”
De Ronde van Vlaanderen, De Ronde
De combinatie De Ronde Vlaanderens Mooiste levert meer dan 50.000 googlementen.
ook: Vlaanderens Schoonste, zie voorbeelden
De Ronde is Vlaanderens Mooiste. In het meervoud is dat: De rondingen (van Lesley-Ann Poppe) zijn Vlaanderens mooiste. Pfft, van onderbroeken humor gesproken.
Of De Ronde Vlaanderens Mooiste blijft na de eliminatie van de Muur, is nog maar de vraag.
Na een memorabele 100ste Ronde van Vlaanderen wordt ook de 101ste editie van “Vlaanderens Mooiste” eentje om duimen en vingers bij af te likken. (rondevanvlaaderen.be)
Vlaanderens Schoonste was dit jaar Vlaanderens Stilste (nieuwsblad.be – 2021, coronajaar)
Zo werd nog maar eens bewezen: ‘Vlaanderens schoonste’ kan nog steeds heel wat wielerharten beroeren.(knack.be)
handvol, zoveel als in een hand past
’k Ging nor den bogaerd en kwam mee een affel noten trug.
> andere betekenis van affel
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
