Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #4981

    shopping
    (de ~ (m.)/ het (o.), ~s)

    winkelcomplex, winkelgalerij
    zie shopping center

    Klik op de afbeelding
    Shopping 1 in Genk (2015)
    Shopping 1 in Genk

    De nieuwe shopping is veel gezelliger dan de oude.

    De Shopping 1 in Genk was het eerste shopping center in België.

    Komen hier eigenlijk bijna iedere keer als we naar het shopping in wijnegem gaan. lekker, vers eten.(tripadvisor.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 06:49)

    👍
    372

    #4982

    achterstal, van den ~ zijn
    (uitdrukking)

    Het woord achterstal is SN: achterste gedeelte van de stal dat van buiten zo goed als onzichtbaar was. Er is echter een uitdrukking in de Antwerpse Kempen: “Dat is er ene van den achterstal”. Iemand die achterlijk was of achterlijk gehouden werd.

    achterstal = achter gesteld zijn, achteruit gesteld zijn

    Hij kan niet lezen of schrijven en weet van niks, ’t is er echte ene van den achterstal.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 15:18)

    👍
    372

    #4983

    sesietse
    (zn. v. -n)

    braadworst

    < Frans saucisse

    zie ook sossis

    Ook in Oost-Vlaanderen

    Als ik mijn kinderen vraag wat ze het liefste eten, dan roepen ze in koor: sesitse met appelmoes.

    “Degelijke afspuitmogelijkheid en een lekkere sesietse achteraf. Ook ik vond de “ravitaillement” te vroeg, maar er was wel van alles en genoeg." (forum.mountainbike.be 13 okt. 2007)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door fansy (01 Aug 2021 16:04)

    👍
    372

    #4984

    prot
    (de ~ (v.) ~ten)

    billen, achterwerk, zitvlak

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    zie andere definities van prot

    Ook in Vlaams-Brabant: regio Londerzeel en Merchtem

    Jantje wou niet luisteren. Hij kreeg (meppen) op zijn prot.

    “Menne vent es nogal vermagerd, ij èè giën prot nemie.”
    Betekenis: “Mijn man is de laatste tijd zo vermagerd, dat hij geen (tastbare) billen meer heeft.”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Carolus en laatst gewijzigd door fansy (28 Jul 2021 00:26)

    👍
    372

    #4985

    blienk
    (de ~ (m.), geen mv)

    schoensmeer

    zie blink

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 22:09)

    👍
    372

    #4986

    klot, van zijne ~ vallen
    (uitdr.)

    flauwvallen

    ook in de Antwerpse Kempen

    zie ook: sus, van zijne ~ vallen,
    sies, van zijne ~ vallen,
    sus, van zijne ~ draaien,
    vallen, van zijnzelve ~

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Vroeger had ik lage bloeddruk en dan kon het gebeuren dat ik van mijne klot viel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door nthn (30 Jul 2021 05:55)

    👍
    372

    #4987

    lange
    (de ~; ~ )

    curryworst
    behoort tot het frituurjargon

    Een friet tartaar en een lange special alstublieft.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door SQY Joost en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 19:34)

    👍
    372

    #4988

    vierslag
    (de ~ (m.), ~en)

    aansteker, apparaat om vuur te maken

    AN Van Dale: vuurslag stuk staal waar­mee von­ken uit een vuur­steen ge­sla­gen kun­nen wor­den

    Heb jij een vuurslag om mijn sigaret aan te steken.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Dreten en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)

    👍
    372

    #4989

    chique
    (bn.)

    - schoon, goed, genereus,… (i.v.m. een daad, een actie,…)
    - ook figuurlijk

    syn.: ferm, farm

    Van Dale 2013 online vermeldt enkel de betekenis i.v.m. modieuze verfijning of van hogere stand

    zie ook: chique gast

    Ze hebben het inschrijvingsgeld volledig terugbetaald. Dat was wel chique, want uiteindelijk hebben ze toch ook kosten gemaakt.

    Amai, dat is chique gedaan. Heel kleurrijk geschilderd.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (12 Jul 2021 23:28)

    👍
    372

    #4990

    frut
    (stofnaam)

    frut is de term voor een steenproduct in Antwerpen voor vloeren, aanrechten, badkamers, etc .
    Veel toegepast in de jaren 1900 – 1930 (Berchem) soms met mozaïek. Ook veelvuldig in de wederopbouwjaren. Tegenwoordig gewild designproduct. Vroeger ook wel granito nu terrazzo genoemd.

    Samenstelling: gemalen marmerkorrels van diverse afmetingen samen met weinig zand (gemalen marmer) en cement. Wordt aardvochtig verwerkt en gerold met een zware vloerrol totdat de cement bovenkomt. Overtollige cementpap wordt weggehaald.
    Na uitharding geschuurd en gepolijst. Tot 1880 gemaakt met kalk in Italie door uitvinding van portlandcement (Belgisch) nu vrijwel altijd met cement als bindmiddel.
    Weinig bedrijven die dit oude ambacht nog uitoefenen dikwijls oud-Italianen.
    In Nederland is nog een vereniging van terrazzowerkers ondergebracht bij NOA.

    Terrazzo-normal

    Deze vloer is gemaakt van Frut.

    > zie andere betekenissen van frut

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Han en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 06:46)

    👍
    372

    #4991

    vasteloavend
    (de (r) ~m ~e)

    carnaval, vastenavond

    noa vasteloavend kieke veur ’t ganse joar oet / naar carnaval kijken we het hele jaar uit

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (27 Jul 2021 21:14)

    👍
    371

    #4992

    gareel
    (het ~, -en)

    halsjuk

    < M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands:

    Ontleend aan Oudfrans gorel, joherel ‘juk, halster’, of afleiding van Oudfrans gorre ‘lint, band’, of samenhangend met pgm. *garwjan- ‘klaarmaken, uitrusten’.
    Het woord gareel komt tegenwoordig in het Noord-Nederlands alleen nog voor in de uitdrukkingen iemand in het gareel houden ‘iemand aan het werk houden’, in het gareel lopen ‘doen wat gezegd wordt; altijd dezelfde eentonige arbeid verrichten’. In het Belgisch-Nederlands bestaat het verkleinwoord gareeltje in de concrete betekenis ‘tuigje waarin kleinere dieren of kleine kinderen worden vastgemaakt zodat ze niet kunnen ontsnappen of vallen’.

    Het gareel verdeelt de druk op een paard zijn schouders. Hierdoor wordt optimale trekkracht bekomen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door janwitloof en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 05:53)

    👍
    371

    #4993

    avondteten

    toespijs: (kaas-charcuterie)

    Mijn man vroeg of er nog avondteten in huis was.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2021 05:38)

    👍
    371

    #4994

    onderzoeksrechter
    (zn. m., ~s)

    magistraat die een misdrijf onderzoekt: het is de taak van de onderzoeksrechter om zowel bewijzen tegen (à charge), als voor (à décharge) een verdachte te verzamelen.

    vnw

    Van Dale 1995: (Belg.): rechter van instructie

    NL: rechter van instructie

    Van Dale illustreert hier nog eens dat het eigenlijk een Hollands boekske is: Belg. (Vlaamse) woorden worden niet verklaard (nochtans verklarend woordenboek), maar enkel vertaald naar het Hollands. En dat is niet eerlijk… (zei Calimero)

    Hoorde vanmorgen op de radio (9/12/10) dat er stemmen opgaan om de procedures van het gerechterlijk onderzoek te vereenvoudigen. Zo zou de onderzoeksrechter afgeschaft worden. Weer een bedreigd beroep.

    De onderzoeksrechter gaf opdracht tot een huiszoeking bij de verdachte. Maar meer dan een paar vuil onderbroeken vonden ze niet.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 May 2024 07:16)

    👍
    371

    #4995

    koekenbak
    (de ~, (m.), geen mv.)

    iets dat niet veel problemen oplevert

    uitdr.: ’t was echt koekenbak

    Aangezien de man al beslist had over zijn project was het echt koekenbak om snel te kunnen afronden, finaliseren, en een mooie samenwerking te voorzien!

    > andere betekenis van koekenbak

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Linda Vermeyen en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 12:08)

    👍
    371

    #4996

    spletten
    (ww., splette, gesplet)

    splijten

    De voegen spletten, de stenen komen los.

    Het hout splet van droogte.

    Jana’s haren moeten geknipt worden, de topjes spletten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door de Bon (24 May 2025 15:04)

    👍
    371

    #4997

    blinken, staan ~

    ergens staan zonder nut

    vgl. blinken, staan te ~

    Ze hadden hun caoutchouc botten meegenomen naar Venetië, maar die waren niet meer nodig. Ze hebben drie dagen staan blinken in de kast.

    Het blauwe woord stond te blinken in de voorbeeldzin, maar linkte naar een leeg blad.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 13:23)

    👍
    371

    #4998

    trezebees
    (de ~ (v.), ~zen)

    koosnaam voor een meisje; diminutief: treezebeezeke
    ook treesebeze, trezebeesje of treesje

    “Oh, mijn treezebeezeke toch, kom hier, ge moet nie sckreemen (schremen)”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door sasanguie en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jul 2021 08:13)

    👍
    371

    #4999

    Vlaanderens Mooiste
    (begrip)

    De Ronde van Vlaanderen, De Ronde

    De combinatie De Ronde Vlaanderens Mooiste levert meer dan 50.000 googlementen.

    ook: Vlaanderens Schoonste, zie voorbeelden

    De Ronde is Vlaanderens Mooiste. In het meervoud is dat: De rondingen (van Lesley-Ann Poppe) zijn Vlaanderens mooiste. Pfft, van onderbroeken humor gesproken.

    Of De Ronde Vlaanderens Mooiste blijft na de eliminatie van de Muur, is nog maar de vraag.

    Na een memorabele 100ste Ronde van Vlaanderen wordt ook de 101ste editie van “Vlaanderens Mooiste” eentje om duimen en vingers bij af te likken. (rondevanvlaaderen.be)

    Vlaanderens Schoonste was dit jaar Vlaanderens Stilste (nieuwsblad.be – 2021, coronajaar)

    Zo werd nog maar eens bewezen: ‘Vlaanderens schoonste’ kan nog steeds heel wat wielerharten beroeren.(knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 14:03)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Apr 2021

    👍
    371

    #5000

    affel
    (de ~ (v.), ~s)

    handvol, zoveel als in een hand past

    zie ook hafeltje, hamfel

    ’k Ging nor den bogaerd en kwam mee een affel noten trug.

    > andere betekenis van affel

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aaiBoek en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 07:24)

    👍
    371

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.