Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #3621

    vieze
    (ne ~ (m.))

    iemand die verbazingwekkend uit de hoek komt

    Potverdikke, gij zijt mich toch ne vieze!

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door seppe (09 Aug 2021 08:43)

    👍
    390

    #3622

    keske
    (het ~, ~s)

    een kaarsje

    < diminutief van kèèrs < Middelnederlands kerse, keerse, caerse

    ook in de provincie Antw.

    “’K zal veur a è keske branne.” (ik zal voor u een kaarsje branden.)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kerel en laatst gewijzigd door de Bon (14 Jul 2021 19:20)

    👍
    390

    #3623

    gelijk wie
    (onbepaald voornaamwoord)

    om het even wie, eender wie, onverschillig wie, wie…ook, wat…ook

    Combinaties met gelijk behoren volgens de ANS tot het regionale taalgebruik.

    DS2015: geen standaardtaal

    vgl.: gelijk welke

    Gelijk wie er komt, doe vooral niet open.
    Wie er ook komt, doe vooral niet open. (Standaardnederlands)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Matt86 en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 21:34)

    👍
    390

    #3624

    hum
    (het ~)

    hemd

    Trek een schoon hum aan om naar die receptie te gaan.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 14:36)

    👍
    390

    #3625

    houden aan
    (uitdrukking)

    erop staan om iets te doen, iets niet nalaten

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    < letterlijke vertaling van het Franse ‘tenir à’

    ook eraan houden; zich eraan houden

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    Van Dale 2013 online Belgisch-Nederlands (niet algemeen)
    DS2015 eraan houden: geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    Geachte collegae, ik houd eraan, u allen voor onderhavige gunst terdege te zullen compenseren, en laat u de betaling dientengevolge eerstdaags geworden.

    Wij houden eraan u te bedanken voor uw hulp.

    bloemlezing De Standaard:
    Beide partijen houden eraan elkaar te bedanken voor de samenwerking gedurende de voorbije jaren (standaard.be)
    De organisatoren van de Omloop Het Nieuwsblad houden eraan voor de start van de openingsklassieker één minuut ingetogen stilte te …(standaard.be)
    Ze houden eraan goed voor de dag te komen.(standaard.be)
    enz.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Nov 2022 08:09)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Aug 2022

    👍
    390

    #3626

    strunkelen
    (ww., strunkelde, gestrunkeld)

    struikelen, stronkelen

    ook in provincie Antwerpen.

    wnt: In een groot deel van het brabants en een deel van het vlaams taalgebied (Teirlinck: streunkelen) een bijvorm van stronkelen

    Van Dale 2012 online: gewestelijk: stronkelen, strompelen

    zie ook tsjobbelen

    Ik ben over mijn eigen voeten gestrunkeld.

    “Hij strunkelden over ’ne’ steen en hij viel”, Cornelissen-Vervliet (1899).

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Nov 2024 15:49)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Dec 2008

    👍
    390

    #3627

    over
    (bw.)

    gebroken

    vergelijk over in de betekenis van ‘in twee, doormidden, kapot’

    Jos heeft een accident gehad; zowel zijn been als zijnen arm zijn over.

    > zie andere betekenis van over

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door novo en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2021 14:28)

    👍
    390

    #3628

    drabbelaar
    (de ~ (m.), -aren)

    ploeteraar, iemand die in de modder staat te wroeten

    Als mensen van de omliggende gemeenten ons (destijds) voor “trotwaarlepers” uitmaakten (omdat ze in Bilzen stoepen hadden, en zij niet), kregen zij steevast een striemend “drabbelaren!” om de oren.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (02 Aug 2021 00:05)

    👍
    390

    #3629

    herinneren, te ~
    (uitdr.)

    (bij uw antwoord) te vermelden

    Fr. à rappeler

    Gelieve dit dossiernummer te herinneren bij elk antwoord.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 14:30)

    👍
    390

    #3630

    patiëntig
    (bn., bw.)

    geduldig, lijdzaam

    < ‘patiënt’ = geduldig (vgl. ook ‘patiëntie’, ‘patience’, Fr. ‘patience’, etc..)

    tegenstelling: ‘onpatiëntig’ = ongeduldig

    • Zijt ne keer een beetje patiëntig, we gaan wel komen.
    • “Item deestyt werden tot Ypren 2 wilde geusen cappiteynen seer deerlick gemartiliseert; eerst achter straten gesleypt en haer borsten afgenepen en ooren afgesneden en gegeeselt, daerna aen eenen staeck gebonden ende een druypende pecktonne boven haer hooft en beneden een cleyn vier en so gebraeyen: en waeren seer patientich in haer lyden.” – uit ‘De kroniek van Godevaert van Haecht over de troebelen van 1565 tot 1574 te Antwerpen en elders’ (16de eeuw)
    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LimoWreck (26 Jul 2021 04:51)

    👍
    390

    #3631

    biezenpaard
    (zn. onz. mv.-en)

    libel, waterjuffer

    synoniemen uit verschillende regio’s: gelassesnéér, haarsnijer, kleermaker, messesteker

    Groene waterjuffer op blad

    Het biezenpaard bleef als een helikopter boven het water hangen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 22:42)

    👍
    390

    #3632

    onderschreven

    (van kapitaal of aandelen gezegd) voltekend

    In november 2002 heeft het bedrijf, in het kader van een kapitaalverhoging met voorkeurrecht, 70.000 nieuwe aandelen uitgegeven die volledig onderschreven werden.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (06 Jul 2021 00:43)

    👍
    390

    #3633

    aftrekken
    (ww. trok af, afgetrokken)

    - plukken, afplukken
    - iets losmaken van…

    Vroegmiddelnederlands Woordenboek: Oudste attestatie: Limburg, 1240

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In het Zuiden voor afplukken.

    - de pruimen zijn rijp om afgetrokken te worden

    - ik was aan het breien en de kat heeft heel de draad afgetrokken

    > andere betekenis van aftrekken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 10:00)

    👍
    390

    #3634

    dienen
    (ww: alleen infinitief)

    gaan bidden voor….
    bv: om een genezing te bekomen, of om te bedanken voor een gunst.

    ook: bedevaarten

    andere betekenis: gaan dienen

    Die mensen gingen gaan dienen naar het veldkapelleke om de genezing van hun ziek dochtertje te bekomen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 22:44)

    👍
    390

    #3635

    binnenspelen
    (ww. speelde binnen, binnengespeeld)

    opeten

    ook: naar binnen spelen

    vnw: naar binnen slaan, opeten of opdrinken

    SN: naar binnen werken: hij heeft ze in een mum naar binnen gewerkt.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    Hij had wel zes boterhammen bij maar heeft ze op geen tijd binnengespeeld.

    Ook geraffineerd zetmeel zal je volgens Blythman samen met je boterham binnenspelen. “Dat heeft de vervelende eigenschap dat het afbreekt in …” (demorgen.be)

    Heb je net een vetrijke maaltijd binnengespeeld? Dan zit dat vet 3 uur later al vast rond je taille. (hbvl.be)

    De lijst van – ongezonde – maaltijden die we met z’n allen op kerstavond of kerstdag naar binnen spelen, is eindeloos. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Nov 2025 07:00)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jun 2012

    👍
    390

    #3636

    buizen
    (buisde, gebuisd, zw.ww.)

    alcoholische dranken drinken, zuipen

    etymologie: reeds in Middelnederlands busen, verwant met Middelhoogduits busen (zwellen, zwelgen), Middelnederduits busen (feestvieren).

    zie ook boozen, preboozen, boes

    Elke week zitten ze daar in de garage naar de sjotters te kijken, te paffen en te buizen.

    > zie andere betekenis van buizen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 02:01)

    👍
    390

    #3637

    kat, de ~ komt op de koord
    (uitdr.)

    nu gaan we het krijgen, de moeilijkheden gaan beginnen, de poppen gaan aan het dansen

    Van Dale 2005: (Belgisch-Nederlands, niet algemeen) nu komt de kat op de koord
    - nu hebben we de poppen aan het dansen
    - nu begint het pas echt (moeilijk te worden)

    DS2015 nu komt de kat op de koord: standaardtaal

    vergelijk kat, nu komt de ~ op de koord

    Als de postjes moeten verdeeld worden, komt de kat op de koord.

    Toen de erfgenamen van de dierbare nonkel zijn testament lazen, kwam de kat op de koord.

    De kat komt dikwijls op de koord wanneer de aap uit de mouw komt.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jul 2021 03:59)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Feb 2020

    👍
    390

    #3638

    onthaalbediende
    (de ~ (v.(m)), ~en)

    Bediende in het bedrijf aan de ontvangst, receptioniste

    vnw

    standaardtaal in België

    zie ook onthaal

    Vanaf vorige week vrijdag hebben wij op in het bedrijf een nieuwe onthaalbediende gekregen via het interimkantoor.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jun 2024 10:45)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Nov 2016

    👍
    390

    #3639

    bijrijden
    (uitdr.)

    Als er ergens het één of andere voordeel uit te halen valt, iets waar ge profijt mee doet, maar wat niet altijd voorradig is – of slechts tijdelijk, dan wordt hier gezegd: “Kind, rijdt bij want…..”
    Of: Wie het eerst komt, het eerst maalt

    Heb je de reclamefolders al gezien? In den Aldi staan kettingzagen in reklam, rijdt bij of ge hebt er geen meer!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door kweddel (06 Jul 2021 01:16)

    👍
    390

    #3640

    kweek
    (de ~ (m.), geen mv.)

    kinderen

    Nu ik gescheiden ben, moet ik mijn kweek zelf grootbrengen.

    > andere betekenis van kweek

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 19:15)

    👍
    390

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.