Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vrouwelijk geslachtsdeel, tegenpool voor piemel bij de papa
-wordt vooral sterk lokaal gebruikt in Overmere, ook in de Kempen
zie ook preute, preut, foef, prut
de jongens hebben een piemel en de meisjes een miemel
persoon die bobineert, spoelen omwikkelt met geleidingsdraad, ook zelf uitrekent welke dikte, lengte draad en aantal omwikkelingen nodig zijn
Bobineur, een vergeten beroep, nu gebeurt alles met de computer en mechanisch en niet meer met de hand.
bezem om te keren
vnw: bezem, stoffer, veger
Heel de living ligt vol stof, we zullen de keerborstel eens pakken.
Een classeur (klasseur) heeft twee betekenissen:
1. een archiefmap of ringmap (NL: ordner); ook klasseermap
2. een persoon die klasseert (classeert), d.w.z. stukken in archiefmappen opbergt; ook klasseerder
vnw: opbergmap, verzamelmap, ordner
ook klasseur (zie voorbeelden)
2) en 1) De slordige classeur weet niet meer in welke classeur hij dit dossier heeft geklasseerd.
1) Klasseur gemaakt van gerecycleerd karton. De ringmap heeft twee ringen. De kaft is geschikt voor A4-formaat en heeft een dikte van 50 mm. (kudzu.be)
2) Als klasseur Jomme Dockx (Ivan Pecnik) ’s ochtends op kantoor aankomt, heeft secretaresse Betty (Ella Leyers) slecht nieuws (standaard.be)
bikkelen
Bij het pekkelen en zeker bij “kappers” en “maaiers” in het spel heb ik dikwijls mijn vingertoppen pijn gedaan.
> andere betekenis van pekkelen
iemand die zijn problemen opkropt en dan ook niet meer genietbaar is voor zijn omgeving
zie ook: hertefretten, hartvreterij
ook in prov. Antwerpen
Tielt Winge: een ertefreeter
in Antw. hartfreter
Hij zit daar hele dagen te mopperen, ’t is een hertefretter.
als zondebok aangewezen worden, de schuld van iets krijgen
(Nota: dit wordt enkel gebruikt als de beschuldiging onterecht was, voor een terechte beschuldiging, zie rapen, in zijn ~ gescheten)
zie fretten
zie ook bonen, de ~ gefret hebben
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
vnw: hij heeft de boter gegeten/gefret: hij krijgt de schuld, hij is uit de gratie
vgl. boter, de ~ gegeten hebben
Als mijn klein broereke indertijd iet mispeuterd had, had bibi altij de boter gefret.
Ge trekt weer zo’n moef. Ik heb vandaag de boter gefret zeker?
Duitse international die de boter gefret had na nederlaag tegen Mexico pakt uit met bijzonder argument om zich te verdedigen. (voetbalkrant.be)
Nu heeft die Bear Grills van Antwaarpe toch de boter gefret. (Leuk, als je een dialectspreker in zijn eigen dialect kan aanspreken.) (standaard.be)
moederskindje
Die mammelokker kan weer van moeders rok niet weg.
kwaad, boos
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale 2018: dul
< 1599, verkort uit duil
3. niet algemeen boos
Je moet je niet dul maken, er is niets gebeurd.
> andere betekenis van dul
mompelen, mommelen, binnensmonds praten, onduidelijk praten
ook in de provincie Antwerpen
Als ge ni zo zoudt moemelen, zouden we u tenminste verstaan.
(in tijdsaanduidingen) tien over drie
buiten West-Vlaanderen: na, tien ~ drie
Zou je ni voortgaan, want het is al tien achter drie?
triestig gezicht
zie ook lijkbidder
Van Dale: een gezicht als een lijkbidder hebben: er steeds ernstig of bedroefd uitzien
Woordenboek der Nederlandsche Taal: ”Gij trekt een lijkbiddersgezicht”, Conscience ed. 1868; ook bij Cornelissen-Vervliet (1899)
Hij is het totaal niet met ons eens. Zie hem daar eens zitten met zijn lijkbiddersgezicht.
asbak, assepot
Shit, den assenbak late vallen, nu ligt heel de vloer vol asse.
interessante man, leuk iemand
vnw: grapjas, humorist
uitspraak: gieëstigoard
Die vent heeft ons doen lachen, zulk ne geestigaard.
“Geestigaard” verstopt fiets van Tommelein – Het Nieuwsblad
“Gino was een goed man en een geestigaard. Ik maak er nu het beste van omdat Gino dat zo zou gewild hebben”, vertelt Maria. (hln.be)
buitenechtelijk kind
Hij heeft het uitgemaakt, maar zij is met een pakske blijven zitten…
> andere betekenis van pakske
een afkeer krijgen, ergens van walgen
zie degout, degouteren
Ik heb echt een degoût gekregen van die rotte appelsien.
Clarissen, nonnen van de orde van St.Clara; het vast epitheton “arme” verwijst naar de gelofte van armoede die de nonnen aflegden
Zie: eieren naar de Arme Klaren doen
Als ge goed weer wilt hebben, moet ge eieren brengen naar de Arme Klaren.
“Na haar vrijlating wordt Michelle Martin opgevangen in het klooster van de Arme Klaren in Malonne, in de bosrijke omgeving van Namen. (…) Daarnaast verbinden de kloosterzusters zich ertoe om in armoede te leven. ‘Dat wil niet zeggen dat we een boterham minder eten’, zegt de Vlaamse Clarissenzuster. ’Het gaat erom dat we leven in eenvoud en soberheid, geen materiële rijkdom nastreven.” (HN 010812)
vormvariant van ferm
mooi, knap, supergoe, keigoe
< Frans: ferme: vast, bondig
< andere definitie van farm
Dat is farm gedaan van u!
In mijn vaste stamkróeg
stoeng der is een zatte griet
te zingen oep een tafel
et was e melig lied
ze kwam iniês nor mij
terwijl ze varder zoeng
gij zeh ne farme gast
en ze draaide mij een toeng
(uit: zatte vrouwe – Schuppezot)
aandacht vestigen op
Volgens Taaladvies.net is de aandacht trekken op standaardtaal in België.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
Ruud van de VRT zegt: Liever niet gebruiken, want het is een verhaspeling van de aandacht trekken en de aandacht vestigen op.
<Frans: ‘attirer l’attention sur’.
Mag ik er de aandacht op trekken dat ik mijn botten veeg aan het advies van Ruud van de VRT om de uitdrukking niet te gebruiken.
Met hun actie willen de fietsers de aandacht trekken op de kwetsbare positie van de tweewielers in het stadsverkeer (standaard.be)
Meer bepaald wordt de aandacht getrokken op het feit dat deze wetgeving een aantal strikte criteria kent (demorgen.be)
ls je zittend optreedt, achter een piano, dan moet je de aandacht trekken op een andere manier. (vrt.be)
voortdurend, om de haverklap, constant
onmiddellijk
“A la dur” was in zwang bij de begoede jongeren waar thuis wel is een woordje Frans gesproken werd. Het werd te pas en te onpas in een zin verweven, al was het maar om hun goede komaf te benadrukken. (Jaren 1970 en ’80.)
Hij zat “a la dur” te zaage oem geld te leene.
(Hij zat constant te zagen om geld te lenen.)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
