Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #22481

    klokzeel, aan het ~ hangen
    (uitdr.)

    algemeen bekend maken, aan de grote klok hangen

    klokzeel = klokkentouw

    vgl. klokzeel

    “De in beslag genomen dossiers bevatten elementen waarvan de slachtoffers wensen dat ze niet aan het klokzeel gehangen worden.” (forum)

    “Gezelle heeft de linkse, Fransgezinde, “goddeloze” Heine toch maar gelezen, kan men zich indenken, โ€“hij kon daar als echte dichter niet omheenโ€“ maar hij zal dat, als goede flamingante katholiek, liever niet aan het klokzeel gehangen hebben." (victacausa.blogspot.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Apr 2023 06:36)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22482

    in een mollegat kruipen
    (uitdr.)

    - je zo klein mogelijk maken om niet gezien te worden
    - of uit beschaamdheid

    NL: in de grond willen/kunnen zakken

    zie ook mollengat

    Ze kon in een mollegat kruipen toen ze haar ex lief zag aankomen.
    Toen ze in de winkel een vaas omverliep en iedereen haar aanstaarde kon ze wel in een mollegat kruipen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (12 Jul 2021 01:29)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22483

    winnen
    (ww., won, gewonnen)

    Planten en oogsten.

    VMNW:
    Oudste attestatie: Gent, Oost-Vlaanderen, 1237
    Bebouwen; verbouwen; verdienen; verwerven,…
    m.b.t. land: bebouwen, bewerken
    m.b.t. gewassen: verbouwen, kweken

    Hij wint zijn eigen groente.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 07:54)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22484

    smepsen
    (ww. smepste, gesmepst)

    smakken

    Zit daar niet zo te smepsen want ik krijg ook al goesting.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 11:28)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22485

    maaggevoel
    (het ~, alleen enkelvoud)

    het geweten dat doet aanvoelen of iets goed of slecht is

    AN “buikgevoel”

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    De behandeling van sommige immigranten gaf hem een onprettig maaggevoel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door nthn (07 Dec 2022 08:46)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22486

    spinazie van den dijk
    (zn. m.)

    zurkel dat aan de dijk van het kanaal groeit

    regio: Lier

    Vroeger hebben we veel spinazie van den dijk geploeken (geplukt) om mee te koken en onder de puree te doen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 04:27)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22487

    snuister
    (de ~, (m.), geen mv.)

    kleingeld, enkelgeld

    WNT:
    snuister, kleingoed, kleingeld, grut (โ€Snuister van appelen en pรจren. Ik liet ’en briefken van honderd frang wisselen, en ’k kreeg allemaal snuister terugโ€, Cornelissen-Vervliet)

    Snuister in uwe portemonnee weegt zwaar.

    Als ik een wasmachien gaan insteken (insteken, een wasmachine ~) met jeansbroeken, maak ik eerst systematisch de zakken leeg en gegarandeerd dat ik altijd wat snuister vind.

    Wisselen in briefkes kan ik niet echt, als ge met snuister content zijt?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 04:51)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22488

    ievollig

    schunnig, vunzig, smerig persoon

    - ik wist niet dat die lieve man zo ievollig was tot ik hem bezig zag met enkele kinderen uit de buurt; hij was vuile moppen aan het vertellen terwijl zijn begerige blik naar de borsten van รฉรฉn van de meisjes ging en zijn hand aan zijn gulp aan het foefelen was

    P.S dit verhaal dateert van 1949 en kinderen( ik) durfden dit toen niet aan hun ouders vertellen; ze zouden niet geloofd worden en soms nog gestraft worden ook

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Kastanjeoog (11 Aug 2021 09:03)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22489

    tafel, van ~ mogen
    (uitdr.)

    van zijn stoel af mogen (om een maaltijd te beรซindigen, meestal als toelating door ouders gegeven aan kinderen)

    In Nederland vindt men de vraag “Mag ik van tafel?” vreemd als je je niet werkelijk op de tafel bevindt.

    Mag ik van tafel? — Nee, je moet eerst heel je bord opeten.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Bert Cappelle en laatst gewijzigd door fansy (28 Jul 2021 23:22)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22490

    lijdentijd
    (de ~ m geen mv)

    een lastige, vervelende periode

    Ze komen toekomende weken bij ons een muur uitbreken, vloeren, plakken, verven en behangen. Ik weet niet waar kruipen, het is een echte lijdentijd. Zie kruipen, niet weten waar ~

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (20 Jul 2021 11:05)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22491

    haagschaar
    (de ~, (v.), ~en)

    SN-NL: heggenschaar

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    Nu moet het toch weer lukken zeker, net toen ik de laatste meters aan het scheren was kwam er plots rook uit de haagschaar en viel ze stil, gelukkig heb ik nog een zonder elektriek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Nov 2022 08:25)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22492

    riejeiken
    (ww.)

    zich reiken naar iets, de hand naar iets uitstrekken

    men moet zich riejeiken om er aan te kunnen.
    men moet zich in alle richtingen plooien om dat voorwerp te kunnen vastnemen.

    Ik wou graag de box nemen in de berging, maar die stond net te hoog, ik kon me niet genoeg riejeiken en moest de ladder nemen.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 14:41)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22493

    weersplete
    (zn. v.)

    zeer gelijkend op; hetzelfde voorkomen hebbend.

    = wederspleet

    Je moet niet zeggen dat die jongens een tweeling zijn; de een is de weersplete van de andere.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door nthn (29 Apr 2022 10:26)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22494

    menselijk, missen is ~
    (uitdr.)

    zie missen is menselijk

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (06 Aug 2021 11:49)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22495

    schab, op het ~ blijven staan
    (uitdrukking)

    wordt gezegd van vrouwen die vrijgezel blijven
    zie: ouwe jonge dochter

    Een nicht van mijn moeder is echt op het schab blijven staan omdat haar ouders haar geen moment uit het oog wilden verliezen, overal gingen ze mee naartoe, zelfs naar het bal van de Kajotters.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (10 Aug 2021 22:03)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22496

    initiatiefrecht
    (zn. o.)

    Het recht dat aan de winnaar van verkiezingen of aan de grootste partij toegekend wordt om te trachten een regering te vormen

    VD2014 online kent alleen de betekenis: recht van een volksvertegenwoordiger om wetsontwerpen in te dienen

    Als N-VA bij de verkiezingen op 25 mei meer dan 30 procent van de stemmen haalt, dan moet de partij het initiatiefrecht krijgen om de Vlaamse en de federale regering te vormen, vindt voorzitter Bart De Wever. (knack.be)

    Nu PVDA en Vooruit passen voor initiatiefrecht: “Antwerpen neemt een loopje met het nieuwe kiesdecreet” (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Oct 2024 09:20)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22497

    hollandse mercedes

    Daf
    Toen ik nog jong was zag je ze veel rijden, die kleine Dafjes en eigenlijk hadden ze wel hun charme, maar toen werd daar heel geringschattend over gepraat…"het autootje voor zuinige/gierige mensen. En dat werd dus ook nogal eens over de Nederlanders gezegd, zodoende….

    de klemtoon in ‘mercedes’ ligt in het Vlaams niet op de tweede, maar op de eerste lettergreep (zie ook Vlaamse uitspraak)

    zie ook wegcode

    Mijn oma reed vroeger tot op hoge leeftijd in zoโ€™n Hollandse Mercedes rond.

    “… goedkoop een Hollandse Mercedes (Daf) kopen. Kou lijden was voorbij, ik zat binnen. Toch waren dat goede wagentjes.” (heemkringkinrooi.net 11 mei 1990)

    “… geit oftewel deux chevaux van Citroรซn, harley trapson (fiets), Hollandse Mercedes (DAF), motocyclette of motseklet,… (seniorennet.be, een meisje van 1948)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 06:37)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22498

    snijder
    (de ~, ~s, m zst nw)

    diamantsnijder
    ook vrouwen die dit onderdeel van de diamantbewerking uitvoerden werden in de Antwerpse Kempen “snijder” genoemd. Uitspraak: /snaar/, ook /snaaรซr/

    zie ook diamantkliever, kruiswerker, briljanteerder

    Ons moeder was ne snijder.

    10 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (23 Jul 2021 10:54)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22499

    negatie
    (zn. de ~ v, ~s)

    het tegenovergestelde begrip dan waar men voor staat

    N-VA zal op 26 mei wellicht weer met de PS moeten praten. En die wil een olijfboomcoalitie, de negatie van waar N-VA voor staat.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (06 Aug 2021 14:07)

    ๐Ÿ‘
    242

    #22500

    parachutist
    (de ~, ~ en, m zst nw)

    Iemand die door vriendjespolitiek plots op een fijn postje terecht komt.

    Wie is die nieuwe die hier zo hoog van de toren blaast? Waarschijnlijk weer zo’n parachutist.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (30 Jul 2021 09:39)

    ๐Ÿ‘
    242

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.