Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
mv: blaveture
1) rolluik
2) ooglid, meestal een uitdrukking om te zeggen dat iemand moe en slapering is.
zie ook: blaffetuur, blaffetuurke
A blaveture valle toe, ga slape.
Je ogen vallen dicht (je bent moe), ga slapen.
betweterig, maar tegelijk onvoorstelbaar dom vrouwspersoon (familie van de toeteba)
(uitgesproken met gerekte oe)
Een toet van een vrouw.
Hebt ge gehoord wat ze zei? Wat een toet! (Hébste g’heird wo ze zaag? Wo ’n toêt ès toch dat mêr!)
Toet waar gij daar loopt! (Toêt boeste doë léps!)
> andere betekenissen van toet
Ontrouw zijn, een affaire hebben, aanhouden
zie ook verplaatsing, op ~ spelen
Ook de uitdrukkingen ‘er een ander hebben’, ‘er een ander op na houden’ hebben dezelfde betekenis.
Dat ging niet goed in hun huwelijk, want hij had er met een te doen.
plezant zijn
Dat feestje bij Elien was toch wel dikken tjol.
muntstukjes
in Antw. enkelgeld
Ik moet me voorzien van inkel geld, zodat ik een winkelkarretje kan nemen.
vorkheftruck, hoogstapelaar, vorklift
afgeleid van de merknaam Clark, die op zijn beurt teruggaat op de Engelse ingenieur J.L. Clark
clark is een verwaterde merknaam van Clark®, zie verwaterde merknamen
zie ook verzamellemma’s wegcode
Klik op de afbeelding
“Ik heb altijd met de vrachtwagen gereden, laden en lossen, ook met een clark. Maar een ongeluk kan ook echt een geluk zijn. (vrt.be)
Clark, vorkheftruck, in Vlaanderen meestal aangeduid als Clark (wikipedia)
Flup kan ook een clark besturen!!! (facebook)
onwetend, dom iemand
persoon
zie ook: voos, koekappel, ajuin
Een ‘vozen appel’ is dan weer iemand die zich dom wil voordoen of mensen wil misleiden.
Da’s nen “appel”…. joènge joènge die doe alles kontig verkeerd.
Die “vozen appel” denkt dawem niet door hebbe.
Wat voor ne zuren appel is me dat! Daar hadden ze vroeger precies gewichten aan zijn mondhoeken g’hangen.
> andere betekenis van appel
heel hard verschieten
NL: zich een hoedje schrikken
zie ook floeren, zijn eigen een ~ aap verschieten
Ons Kim is met haar vriendinnen naar Malta op reis geweest. In de luchthaven ginder scheet ze een floeren aap omdat ze te horen kreeg dat haar bagage niet kon ingecheckt worden. Op papier was alles in orde maar Ryan Air beweerde van ni. De janmijnkloten, ze moest zo maar es efkes 40€ bij betalen.
Toen de tijd voorbij was en Rani het woord niet had geraden, bleef ze vloeken: ‘fuck … fucking … schijt nu ne floeren aap.’ Presentator Kürt Rogiers kon het wel hebben: ‘Vloek nog maar eens goed.’ En Rani: ‘Godverdomme, hè? Miljaarde nondedju. Doeme hè.’ (nieuwsblad.be)
wordt gezegd als een persoon, of een kleine of grote groep mensen, staat te dringen om eerst binnen of buiten te geraken. Of meer algemeen: om eerst aan de beurt te zijn, om voorrang te krijgen, om een plaats te verwerven, …
standaardtaal in België?: status nog onduidelijk voor de Taalunie.
Van Dale 2020 online: BE
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook zich in een hoek laten drummen
vergelijk verdrummen
Nog vóór de bel gaat, staan de grootouders al te drummen om hun kleuter uit de klas te halen.
Stond die madam heel de tijd met haar winkelkarreke in mijne rug te porren. Tot ik me omdraaide en geïrriteerd zei: Madam, drumt zo eens niet. Dat gaat er hierdoor niet rapper vooruit gaan zenne.
Toen de stoet voorbij kwam stonden de mensen in elkaars rug te drummen om beter te kunnen zien.
bloemlezing De Standaard:
Het eerste proefproject begint volgend schooljaar, maar heel wat leerlingen staan nu al te drummen om zich in te schrijven. (standaard.be)
Het was dan ook drummen om een plaatsje in de proppensvolle Sint-Joriszaal van het stadhuis te veroveren. (standaard.be)
Een jonge generatie Belgische designers staat te drummen om ontdekt te worden. (standaard.be)
Vroeger stonden kandidaten daarvoor te drummen. (standaard.be)
enz.
Uitroep van ontsteltenis, teleurstelling, pech; arrè
Vergelijkbaar met “verdorie”.
vnw: •pats
-lap zeg!: verdorie!, het is weer zover!
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uitroep ter nabootsing van het geluid door een klap veroorzaakt. In een deel van Zuid-Nederland.
“Als de driehonderd man toeschoten, en hem langs alle kanten te gelijk aanvielen. ”Lap! Tien vliegen in éenen slag!” zei Fernand, en … met een enkelen slag van zijn zwaard had hij er tien in ’t zand doen bijten”, De Mont en De Cock, Vlaamsche Wondersprookjes.
Van Dale online: BE, informeel: uitroep ter nabootsing van het geluid door een klap veroorzaakt
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2
“Een pintje kost hier 1,80€.”
“Ja, lap, ik heb niet meer dan 1,50€.”
Ja lap, het is weer van dat: nieuwe spoorstakingen (newsmonkey.be)
Wanneer Gert iets vervelends meemaakt spreekt hij steevast de catchphrases Ja, lap zeg! en ’t Is niet waar hè?! uit. (Wikipedia)
Arre lap, dat er ook nog eens bij, dubbel genieten dus ! (happymama.be )
arre lap, zit ik vollenbak op procenten bezig .(hondenvrienden.be)
> andere betekenissen van lap
1. zin in seks , wordt meestal gezegd van mannen
2. oneigenlijk: met veel enthousiasme aan iets willen beginnen
1. Als ik dat meiske zie voorbij komen zit ik direct met een broek vol goesting moet ik zeggen.
hln.be: Coorevits: “Avond voor match moet ik niet afkomen met broek vol goesting”
2. “Het resultaat is een zeer amusante dansvoorstelling waar je gegarandeerd met een ‘big smile’ buitenkomt. En een broek vol goesting om te beginnen zingen en (tap)dansen.” (ccdeschakel)
“Met zijn recentste cd “Wan Troe Tie” op zak besloot hij om samen met de Nederlandstalige rockband De Fanfaar op tournee te gaan. Het werd een gigantisch succes, dus keren ze met een broek vol goesting deze festivalzomer terug met een gloednieuwe show!” (gladiolen.be)
- prikken, steken, pikken
- een vervelend gevoel geven
Middelnederlands Woordenboek: In het Middelnederlands is het woord vooral (of uitsluitend) bekend geweest in de oostelijke tongvallen in dezelfde beteekenis als steken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stecken, stekken: steken, prikken
> In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland gewoon.
“Die doorn stekte in zijnen voet”, (De Bo)
“De hennen stekken dikwijls malkander, als zij aan ’t eten zijn. (Joos)
ook in Oost-Vlaanderen
zie ook: stekkerdraad, stekske, stekte
Mijn zoon wilt de zelfgebreide pull die hij kreeg van oma niet dragen: ‘hij stekt’, zegt hij!
> andere betekenis van stekken
aanzetten (v.e. toestel)
vnw: een elektrisch toestel aanzetten
Typisch Vlaams: de tv opzetten: de tv aanzetten: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
DS2015: geen standaardtaal
Zet de tv eens op, het nieuws gaat beginnen.
Kunt gij nu niet eens studeren zonder altijd die radio op te zetten?
Ik ken dat uit de domotica en immotica, en dan moet ik zeggen nee, je kan daarmee geen lichten dimmen, rolluiken dichtdoen, en de koffiezet opzetten. (ecobouwers.be)
De verwarming ’s nachts opzetten is dus geen goed idee. Je kan ze wel even opzetten om de koude te breken (vrt.be)
Waarom je die waterkoker nooit een tweede keer mag opzetten. (demorgen.be)
> andere betekenis van opzetten
gordelroos, Sint-Antoniusvuur
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook windpokken, wijnpokken; verzamellemma geneeskunde
Ik heb de zona gehad op mijn linker schouderblad en had er geweldige jeuk van.
Syn. regels, vodden, met de ~ zitten, prutsen
Tis were van da, ze zit met den brol.
demorgen.be: “Ik kan het niet anders zeggen dan dat ik mijn brol had.” Vrouwen zijn tijdens die periode van de maand heel emotioneel.
> andere betekenis van brol
als, indien, op voorwaarde dat,
mocht(en)
vnw:
-moest ik ziek worden:, als ik ziek zou worden
-moest ik het geweten hebben: als ik het geweten had
-moest ik van u zijn: als ik u was
Van Dale: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
in conditionele bijzinnen: ‘moest ik ziek worden, haal dan de dokter’
DS2015: moest ik het geweten hebben: geen standaardtaal
zie ook voor moest
“Moest het regenen, dan komen we niet.”
erg geapprecieerd, erg gesmaakt
Martine Tanghe gebruikte het woord in Het Groot Dictee der Nederlandse Taal (15/12/10) en de Nederlandse copresentator verstond het niet.
Van Dale 2015 online: BE
Dat nieuwe programma op televisie is felgesmaakt door de kijkers.
het is een aasaard: het is meegenomen.
Ik kon twee dingen ineens doen, het was een aasaard.
kinderwagen, kinderkoets
buggy
varianten: sjarrette, sjaret, charet, cherrette, charette, kindercharrette
in Antwerpen kindervoituur; voor een groter kind: poussette; charrette wordt daar niet gebruikt
zie ook sieze
De vier maanden oude baby lag te kraaien in zijn charrette, en dit tot groot jolijt van alle aanwezige familieleden.
Toen hij nog klein was en in een charette (goedkoper dan een voiture!) vertransporteerd werd, zou hij nooit chapeau gezegd hebben als ze per abuse, zijn toile çiré gechangeerd hadden. (Taalgardenier in ‘Liefde voor het Nederlands’ op neerlandistiek.nl)
> andere betekenis van charrette
verspreiden, rondbrengen, distribueren
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
zie ook verdeler; verdeelhuis
Wij verdelen dit speciale type in de Benelux.
Cleanelectric is een bedrijf dat nieuwe elektrische toestellen verdeelt en de oude opruimt. (standaardtaal in België) (taaladvies.net)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
