Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vorstelijk, niet gierig, meer dan voldoende, royaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
bnw. en bijw. Middelnederlands reael. Uit Oudfrans real. Merkwaardigerwijs is dit woord, dat in de schrijftaal sinds lang verouderd schijnt te zijn, in moderne dialecten, zoowel van het Zuiden als van het Noorden nog in gebruik. De uitspraak reeoal (naast ri-joal) wordt uitdrukkelijk opgegeven, dus aan een vervorming van het veel modernere en gewonere royaal kan men bezwaarlijk denken.
We hadden lekker gegeten en ik gaf de kelner een reale fooi.
hard roepen
vnw: in België ook: luid schreeuwen, gillen
vgl. ook uitkelen
Kèèlt zo is ni, ik ben ni potdoef zenne!
Niet onmiddellijk in de zin van ijsberen, maar eerder iemand omschrijven die doelloos rondwandelt.
Ga nu eens zitten, je wandelt hier zomaar wat rond en maakt ons zenuwachtig.
Go na zitte! Ge ze pesies ne wandelende jood.
een ijsje
vooral gebruikt te zele
zie ook toeter, kadijs
Ik heb mij nen toeterka gekocht.
vannacht, deze nacht
Van Dale online: gewestelijk in de komende nacht
Te nacht was Roger aan mijn voordeur aan’t prutsen. ’T is hem vergeven want de mens was petrol, hij kon zijn eigen deur niet meer vinden.
winkelhaak, L-ijzer, hoekijzer
Jarenlang heb ik in de staalsector gezeten en zwees verkocht aan mijn klanten in de Westhoek.
gierige vrouw
zie ook: kneut, pin
Die pinneteef zal eerder twintig keer heure rok oplappen dan een nieuwe te kopen.
ondeugd, kruidje-roer-me-niet
spreek uit: kraum
als 2de betekenis: kraam
Da’s nu toch es e kraom sè, als je ernaar kijkt is ze kattekwaad aan’t uithalen.
’t Is weer marktdag, overal staan kraomen.
(heel) moe zijn, uitgeput zijn
ook wel: wat depri zijn
’t Is tijd dat em op vakantie gaat. Hij zit er wat door.
Oei, Gilbert, ’t beste is er af, hij zit er helemaal door. Die ontsnapping gaat geen stand houden.
in de open lucht
standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Koken in openlucht: Buiten koken is helemaal in. (uit: Libelle)
De leerlingen kregen les in openlucht.
reep stof, coupon van stof, vb kledingstof
Uit die repel stof kan ik nog juist 2 kussenovertrekken maken.
door overdreven bekommernis of zorgzaamheid verwennen, bederven
Kinderen die iets mankeren worden nogal gauw vertetteld.
tijdsduur
Hij moest naar de winkel gaan en in de weerdie van 10 minuten, was hij al were.
er tegenaan gaan, tekeer gaan, uitbundig zijn
(zowel positief als negatief)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook verzamellemma koterij
Met de Neteparkfeesten hebben we het kot afgebroken. Het was zo plezant dat iedereen er mee vollen bak (bak, vollen ~ ) voor ging.
Zeg mannekes breekt het kot niet af hé. Dat moet hier nog langer dan vandaag meegaan zenne!
zie op de middag
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
zie ook onder de middag, over de middag, middag, onder de ~, middag, over de ~
Op de middag gaaneen paar collega’s efkes wandelen om een frisse neus te halen. Vertaal: om een sigaret te smoren.
uitspraak: ne woatersteen
Van Dale online: (weinig gebruikt) gootsteen
ook in West-Vlaanderen: regio Waregem
De waterafloop van de watersteen is kapot.
k Ee die flasse wijn in de woatersteen gegot’n. ‘k Dronk ‘em nie gèr’n. (‘Ik heb die fles wijn weggegoten in de gootsteen. Ik dronk hem niet graag.’) (gavergids.be)
compressor
Het is een toestel dat een gas en/of lucht kan samenpersen en het onder hogere druk naar buiten laat komen.
< Frans: compresseur
Aan het naftstation gebruik ik de compresseur om de autobanden op te poempen.
Vacuümpoempen en fietspoempen werken op gassen en zijn dus geen poempen maar compresseurs.
(intransitief/transitief) minder invloed (doen) ondervinden van het Frans op politiek, cultureel en sociaal gebied; het Franstalig karakter van een land, volk enz. (doen) verliezen
vergelijk: ontfransing
opmerking: ontnederlandsen staat in Van Dale 2016 online, ontvlaamsen en ontfransen niet
Het is aangetoond dat de Rand ontfranst maar tegelijk ook internationaliseert.
Er staat trouwens een interessante reactie van een lezer bij die het Vlaamse AZERTY toetsenbord wil vervangen door het Nederlandse QWERTY, zogezegd om Vlaanderen te ontfransen.
geleidelijk
stap voor stap
Voeg de bloem metvoorna toe, en blijf roeren, dan krijgt ge een gladde saus.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
