Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #14221

    vlienderboom
    (m. ; mv: -bomen)

    vlierboom m (sambucus nigra)
    Kamperfoelieachtige plant, die vroeger op vele hofsteden te vinden was.

    Sambucus nigra Bluete
    Bloesem

    “Gij hebt oren! ’t Zijn wel heren,
    in de grote steên, die leren
    dat het zwammen zijn,gedaan
    net als oren, die u staan
    om den lijve! maar, zij dromen
    oren hebt gij, vlienderbomen.”
    Guido Gezelle

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 14:38)

    👍
    301

    #14222

    muizetrappekes

    Eind jaren 50 begin jaren 60 was een van de bezigheden van de kinderen in de kleuterklas het plooien van strookjes papier in de vorm van een trapje.
    Deze werden in Antwerpen “muizetrappekes” genoemd.

    De kleuterleidster zal de kindjes tonen hoe ze “muizetrappekes” moeten plooien.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 14:02)

    👍
    301

    #14223

    ondervraging
    (zn. v., ~en)

    overhoring

    vnw: in België ook: overhoring, proefwerk

    Van Dale 2017 online: BE, verouderd

    zie ook ondervragen

    Een ondervraging op school begint gewoonlijk met: “Neem een half blaadje papier…”

    Als het ondervraging van wiskunde is, is de Joeri gewoonlijk ziek. Moet er een tekeningeske bij?

    Men kan zich moeilijk losmaken van de traditionele, reproductiegerichte en schriftelijke ondervraging van de leerstof. (kuleuven.be)

    Na een pauze volgt dan een schriftelijke ondervraging van de oefeningen horend bij de onderdelen “Macroscopische Elektricteit” en “Netwerkanalyse”. (vub.ac.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 May 2024 08:44)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jun 2024

    👍
    301

    #14224

    sculpteren
    (ww., sculpteerde, heeft gesculpteerd)

    beeldhouwen

    Van Dale 2018 online: BE

    De kloosterkerk bevat enkele mooi gesculpteerde biechtstoelen.

    De Valle de la Luna, de onwezenlijke Maanvallei waar de natuur de meest bizarre rotspartijen en golvende zandduinen heeft gesculpteerd.

    Sculpteren met gerecycleerde petflessen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jul 2021 22:29)

    👍
    301

    #14225

    paus
    (de ~ (v), pauzen)

    perzik

    Een goede sappige paus is lekker en gezond.

    > andere betekenis van paus

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 00:48)

    👍
    301

    #14226

    kot, het ~ vrij hebben
    (uitdr.)

    doen wat men wil, zonder toezicht van ouders, partner, baas, enz.
    vrij spel hebben
    letterlijk: het huis voor zich alleen hebben

    zie ook verzamellemma koterij

    - Zit de Paul nu weeral op café?
    - Das zeker, die heeft het kot vrij: zijn vrouw is met haar vriendinnen op citytrip.

    De dieven hadden het kot vrij want het huis was afgelegen en de bewoners waren op verlof.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 04:55)

    👍
    301

    #14227

    strafelen
    (ww., strafelde, heeft gestrafeld)

    de benen onrustig heen en weer bewegen in bed (gezegd van kinderen, koortsige mensen enz.)

    Slaapt ze nu? Nee, ze ligt nog te strafelen. Zouden we niet beter de dokter bellen?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (14 Jul 2021 09:59)

    👍
    301

    #14228

    zelfstandigenstatuut
    (zn. o., ~statuten)

    het statuut binnen het systeem van de sociale zekerheid dat men geniet wanneer men als zelfstandige aan de slag is

    Eenvoudig gezegd is een schijnzelfstandige iemand die onder een zelfstandigenstatuut voor een baas werkt. M.a.w. normaal zou die een werknemersstatuut moeten hebben, maar omdat dat te veel kost voor de baas moet hij als zelfstandige zijn eigen bijdragen aan de sociale zekerheid betalen.

    Als het op pensioenen aankomt zijt ge met een zelfstandigenstatuut slechter af dan met een werknemersstatuut.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 11:59)

    👍
    301

    #14229

    noot, een ~ kosten
    (uitdr.)

    duur

    < oord: een vierde van een stuiver;
    noot is ontstaan door uitstoting van de r en samensmelting van de n van het lidwoord ‘den’ of ‘eenen’ met het zelfstandig naamwoord oord

    We gaan onze oprit laten uitgraven, beton laten storten en ook een nieuw hekwerk laten zetten, dat gaat ons een noot kosten.

    " Dit gaat ons wel een serieuze noot kosten, maar nieuwe vloer of laminaat leggen zonder dit te doen kan ons later zuur opbreken denk ik." (forum.livios.be)

    “De heren van Musea zouden beter eerst nadenken en dan handelen.De restauratie gaat ons weer een noot kosten. (reactie in mechelenblogt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:24)

    👍
    300

    #14230

    switchen, aan~ en uit~
    (ww. switchte; geswitcht)

    aan- en uitschakelen i.h.b. van radio en tv

    verouderd?

    VD kent switchen in de betekenis van wisselen (bv. van studierichting switchen)
    In de betekenis van VD kunnen we op radio en tv ook van post switchen.

    Switcht de tv eens aan, het nieuws gaat beginnen.

    Ik switch de radio uit zenne, ik word nog zot van dat getingeltangel.

    Als Thuis gedaan is zal ik nog rap naar de VTM switchen dan kunnen we het einde van Familie nog zien.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 18:14)

    👍
    300

    #14231

    Slivrouwke Halven Oogst
    (eigenn.)

    Maria-Tenhemelopneming, het oogstfeest van 15 augustus

    Met Slivrouwke Halven Oogst wordt de kruidwis gezegend (lokaal zegt men: “Mèt Slivrooke Haaven Oogs ees kraudwèswaajes”)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door petrik (24 Jul 2021 12:22)

    👍
    300

    #14232

    schoempelen

    struikelen

    Ik was over dienen steen daar geschoempeld.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Morgengave en laatst gewijzigd door fansy (12 Jul 2021 23:00)

    👍
    300

    #14233

    herbaggeren
    (ww.)

    heropvoeden

    Onbegonnen werk, dat kereltje is niet te herbaggeren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 03:14)

    👍
    300

    #14234

    postjespakker
    (zn. m., ~s)

    Vooral sociaal-economisch en politiek: iemand waarbij het om te doen is om een of ander mandaat of postje te pakken, ten koste van anderen of omdat het op een of andere manier lucratief is.
    Op een vuile manier promotie weten te maken.

    postjes pakken, postjes verdelen

    postjespakker: > 20.000 googlementen (slechts <200 in NL, vooral m.b.t. Belg.)
    NL: baantjesjager, de baantjes (kluiven) worden verdeeld

    ook postenpakker

    ’t Zijn allemaal dezelfden die politiekers: zakkenvullers en postjespakkers! Behalve de goei natuurlijk.

    Graaiers. Profiteurs. Postjespakkers. De Vlaamse lokale politici zijn het beu dat ze vereenzelvigd worden met die begrippen. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 15:55)

    👍
    300

    #14235

    onzjekoet
    (het ~, ~er)

    eendengat, -kont; (eertijds) rugplooi of -strik in de soutane van geestelijken

    uitspr: lange oe

    Paters hadden vroeger een ‘onzjekoet’ op hun (onder)rug.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (05 Aug 2021 23:49)

    👍
    300

    #14236

    geweldigaard
    (zn. m. -en/s?)

    woesteling, geweldenaar

    “Gij stom wijf gij!”: riep hij, terwijl hij aan haar blond haar trok.
    Twas wel héél anders dan den eerste keer dat ze samen naar de foor gingen, ze waren toen nog maar just tesamen, en hij dee wel héél lief toen nog.
    Twas koud. Hij verwarmde haar met te wrijven over hare rug. En ze aten toen een ‘pomme d’amour’ en ze likten ook nog ne keer tesamen van een suikerspin. Nen barbe à papa. En hij stoefen mée haar jong.
    Twas wel ne wree geweldigaard, da wel, en da wist ze, want ze was bekan een stuk tand kwijt toen hij in de botsauto’s, met haar derbij, tegen die ander, zo fel vrijwillig, tegen die marrokaanse knalde. (gedeelten uit gentblogt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 17:41)

    👍
    300

    #14237

    Roze Leeuwen
    (de ~, (m.),, geen mv)

    Het is een groep van homoseksuele en lesbische flaminganten.
    Zij ijveren voor dezelfde rechten voor zowel holebi‘s als hetero’s en daarbovenop voor een pluralistisch, onafhankelijk Vlaanderen binnen Europa. Daarmee proberen zij ook de illusie te doorprikken dat de separatistische gedachte enkel in het vaandel wordt gedragen door extreemrechtse of onverdraagzame strekkingen in de Vlaamse Beweging. (Wikipedia)

    vgl. Vlaams-nationalisme, cultuurflamingantisme,

    Homohaat en Roze Leeuwen binnen N-VA. (GVA.be)

    Een bende vooral Vlaams-nationalistische gays die zich jaren geleden verenigde onder de noemer ‘Roze Leeuwen’ heeft genoeg van de slabakkende regeringsonderhandelingen en stelt een ultimatum voor. (gaybelgium.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 14:53)

    👍
    300

    #14238

    vlooien, wie bij de hond slaapt krijgt zijn ~
    (uitdrukking)

    slechte gewoontes van mensen overnemen

    NL: ‘wie met pek omgaat wordt er er mee besmet’

    Sinds Roger met Achiel omgaat gebruikt hij grove taal, wie bij de hond slaapt krijgt zijn vlooien.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 00:53)

    👍
    300

    #14239

    vraag, op ~ van
    (uitdr.)

    op verzoek van

    De vaste combinatie ‘op vraag van’, die uitdrukt wie om iets verzoekt, is standaardtaal in België.

    DS2015 standaardtaal

    Fr. à la demande de

    vgl. op algemene (aan)vraag

    De aanpassing aan de ingang kwam er op vraag van de rolstoelgebruikers.
    “McDonald’s zet meer groente en fruit op het menu op vraag van jonge moeders. standaardtaal in België” Taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jun 2022 13:10)

    👍
    300

    #14240

    graag, er niet ~ bij zijn
    (uitdr.)

    niet blij of tevreden zijn met een situatie

    vergelijk: geire, er ~ bij zijn, gerebij

    niet in Van Dale 2014

    komopenstop.be: Mijne manager was er niet graag bij, heeft in die korte tijd een gans bos bij elkaar gezaagd.

    dievel.be: Die van ons was er niet graag bij. Heel haar dagschema in de war, zei ze.

    Ze hadden lenteweer voorspeld, maar in de namiddag begon het ineens te regenen dat het kletterde. De Bon was er niet graag bij. Ze stond daar in het stadspark zonder paraplu als een verzopen kieken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (24 Jul 2021 21:09)

    👍
    300

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.