Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
over en uit, gedaan, stoppen, …
vgl. boeken toedoen of dichtdoen
Boeken toe! Ik gaan naar huis.
kartgrid.be: Maar dat zal de toekomst wel uitwijzen hé, ze doen alleszins toch al moeite om een alternatief te vinden, ze hadden evengoed kunnen zeggen, als het zo moet gaan, boeken toe en gedaan ermee.
nieuwsblad.be: Wanneer in de tweede helft bij het ontzetten van de bal een Kontich verdediger zijn eigen doelman klopte, dacht iederen boeken toe en gedaan.
vnw:
•bereide fijne vleeswaren (zie andere betekenis van charcuterie)
•winkel of winkelafdeling waar voornamelijk fijne vleeswaren worden verkocht
Bij de charcuterie heb je het meeste contact met de klant. (captainwork.be)
In de charcuterie wandkoeling bieden wij een mooi en uitgebreid assortiment aan van ware ham- en salamispecialiteiten (slagerij-aula.com)
Heb je ervaring in de charcuterie · Kan je werken met een snijmachine · Ben je klantvriendelijk · Heb je een verzorgd voorkomen · Ben je flexibel naar werkuren en … (jobat.be)
het geeft niet
< eigenlijk ‘het mishandt niet’ < mishanden
zie ook mesannen
Het messant niet dat je vandaag niet komt, het komt eigenlijk goed uit voor mij, ik zal wat in de tuin werken met dit mooie weer.
inpakpapier, kraftpapier
uitspraak in de Antwerpse Kempen: /graaw papier/ of /graa papier/, ook /graad papier/
Enveloppen in grauw papier op een vel grauw papier
Losse ijzerwaren zoals nagels en vijzen werden vroeger altijd in een grauw papierke verpakt. Zie vijs
verouderd, ouderwets
vnw: ouderwets, verouderd van dingen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Wordt (zie googlementen) blijkbaar ook gebruikt ipv overjarig: bv. vogels zijn overjarig als ze ouder dan 1 jaar zijn … (zie andere betekenis van overjaars)
Hij houdt er overjaarse principes op na die niet meer van deze tijd zijn.
Hij woont al jaar en dag in een overjaarse living uit de jaren stillekes.
plan om de stroom af te schakelen
SN: uitschakelen
zie afschakelen
De netbeheerders hebben meer details over het afschakelplan vrijgegeven als er komende winter een stroomtekort zou zijn. (deredactie.be)
demorgen.be: Afschakelplan treft ook hulpdiensten
volledig, in al zijn aspecten, …
ook: op de hele lijn (zie voorbeelden)
vnw: op/over de hele lijn gelijk hebben: over de hele linie
taaladvies.net: Over de hele lijn is standaardtaal in het hele taalgebied. De combinatie wordt vooral gebruikt in België. Over de hele linie is standaardtaal in Nederland.
ook: over de ganse lijn, over gans de lijn
Hij werd over heel de lijn vrijgesproken.
Hij heeft over heel de lijn gefaald.
Juli was over de ganse lijn een tegenvaller voor de kust.
… van de Republikeinse Partij heeft onlangs een resolutie aangenomen waarin verklaard wordt dat u op de hele lijn een mislukking bent. (humo.be)
die alles aan zijn laars lapt
die wetten negeert
die busbing van in het gebuurte is wel weggereden zeker nadat hij die vrouw omvergereden had, hij zit met niets in
bezit, hebben en houden, spul, buit
Woordenboek der Nederlandsche Taal: buit > buut
In Zuid-Nederland overdrachtelijk genomen voor: aanmerkelijke hoeveelheid
Hij heeft daar een goeden buut gevonden, bij zijnen oom zaliger, rutten (1890).
Hij heeft een goeden buut noten thuisgebracht, rutten (1890).
Ik zal mijnen buut is bijeen scharen en dan zennek de pist in.
In de solden kan ik altijd nen serieuzen buut aankopen.
> andere betekenis van buut
zie ook meetsjoepen
(1/12/10): Acteur Tom Van Dijck over de film ‘Frits en Freddy’: Het gaat over twee predikanten die bij de mensen aanbellen en ondertussen uitzien of ze iets kunnen tsjoepen.
tandeg, diepwoeler
SN: cultivator
Het is een gereedschap met kromme tanden om (soms: tussen de gewassen) de grond los te maken en het onkruid te bestrijden.
Met een cultivateur woelt ge de grond los om zo het onkruid uit uwe tuin weg te krijgen.
een doorkijktaks waarmee de inkomsten van trusts en andere juridische constructies kunnen worden belast
zie ook karaattaks, speculatietaks, turteltaks, Coucketaks, diamanttaks
vgl. freyafactuur
De geplande ‘kaaimantaks’ of ‘doorkijktaks’ van de federale regering is helemaal geen oplossing voor de massale belastingontwijking door multinationals . (Groen in standaard.be)
Nederland en het Verenigd Koninkrijk hebben al geruime tijd zo’n kaaimanbelasting en het blijkt er goed te werken, naar het schijnt.
zwier, ratek,…
uit de wietek springen is gevaarlijk
dikwijls
gehoord in Limburg en het Hageland
uitspraak /dék/
Ich heb het oech al dék gezagd: “Dat gejt niet!”
afhaken
zie ook: rol, de ~ lossen
Van Dale: Algemeen Belgisch Nederlands
Onze bedrijven starten dus met een achterstand ten aanzien van de wereldwijd groeiende concurrentie en moeten daardoor de rol lossen. (De Tijd 03-02-2012)
De eerste e uitgesproken met de e van slecht. De klemtoon echter op de o.
Wild winderig weer met nu en dan een bui. Niet noodzakelijk koud. Een beetje stormachtig zoals nu.
Moeder zet het wasrekje buiten maar door dat bommersweer waait het voortdurend omver.
Het is een groep van homoseksuele en lesbische flaminganten.
Zij ijveren voor dezelfde rechten voor zowel holebi‘s als hetero’s en daarbovenop voor een pluralistisch, onafhankelijk Vlaanderen binnen Europa. Daarmee proberen zij ook de illusie te doorprikken dat de separatistische gedachte enkel in het vaandel wordt gedragen door extreemrechtse of onverdraagzame strekkingen in de Vlaamse Beweging. (Wikipedia)
vgl. Vlaams-nationalisme, cultuurflamingantisme,
Homohaat en Roze Leeuwen binnen N-VA. (GVA.be)
Een bende vooral Vlaams-nationalistische gays die zich jaren geleden verenigde onder de noemer ‘Roze Leeuwen’ heeft genoeg van de slabakkende regeringsonderhandelingen en stelt een ultimatum voor. (gaybelgium.be)
kosten van levensonderhoud
vnw
Taaladvies.net: standaardtaal in belgië
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2016 online: BE
Komt vooral voor in de schrijftaal. In teksten over economische en financiële zaken (in krantenartikelen, nieuwsberichten enz.).
De bescherming die de index geeft zorgt ervoor dat uw inkomen mee stijgt met de levensduurte.
“De economie groeit trager, de werkloosheid neemt toe en de levensduurte stijgt. (standaardtaal in België)” (taaladvies.net)
meter
regio: Tienen, Antwerpen
zie ook verzamellemma mensen
Ons marraine is toch zo’n goeike, ze heeft weer speelgoed voor de klein mannen bij.
telefoontoestel, als onderdeel van een (privé)telefooncentrale.
(Fr. poste (téléphonique))
Onze klachtendienst is telefonisch te bereiken op post 312.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.