Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #14261

    een hazaard vangen
    (uitdrukking)

    een gelukkige gebeurtenis; waardevol gebeuren,

    Met die onvoorziene erfenis had hij toch een hazaard gevangen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 10:51)

    👍
    300

    #14262

    kamazool

    vest

    vgl. camisol

    ik hang mijn kamazool aan de kapstok

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door janwitloof en laatst gewijzigd door fansy (19 Jul 2021 08:26)

    👍
    300

    #14263

    busbing
    (de ~, (m.))

    die alles aan zijn laars lapt
    die wetten negeert

    die busbing van in het gebuurte is wel weggereden zeker nadat hij die vrouw omvergereden had, hij zit met niets in

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 23:12)

    👍
    300

    #14264

    bezwadderen
    (ww., bezwadderde, bezwadderd)

    besmeuren (zowel letterlijk als figuurlijk)

    Onze kleinen heeft zijn bavette helemaal bezwadderd.

    Ge moet uw collega niet zo bezwadderen; hij heeft ook goeie kanten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door novo en laatst gewijzigd door fansy (24 Jul 2021 15:03)

    👍
    300

    #14265

    potkeiren
    (ww. potkeirde, heeft gepotkeird)

    aanmodderen, rommelen

    Ze willen toch niet luisteren, laat ze maar potkeiren, dat ze hun plan trekken.

    Ik vind het plezant om, als ik een vrije dag heb, een beetje in huis en de tuin te potkeiren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door jiet (11 Aug 2021 12:13)

    👍
    300

    #14266

    goeie punten halen
    (zegswijze)

    Iets doen voor een overste (of voor zijn vrouw) waardoor men op een beter blaadje komt te staan (of denkt te zullen staan). Meestal is dat iets tegen je goesting.

    Jan was gisteren een beetje laat thuis, dus kuist hij nu de ruiten om goeie punten te halen!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door dsa (28 Jul 2021 12:37)

    👍
    300

    #14267

    missen is menselijk
    (uitdr.)

    iedereen kan zich vergissen

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    Trek het u niet aan, missen is menselijk.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 23:51)

    👍
    300

    #14268

    Krottegem, van ~ zijn
    (uitdr.)

    mensen die in het stadsgedeelte met die naam wonen- letterlijk;
    mensen die er armoedig uitzien- figuurlijk- daar woonden meest fabrieksarbeiders

    Krottegem is e wyk an d’ôostkant van de West-Vlamsche stad Roeseloare. De stoatie ligt tusschn ’t centrum van de stad en de wyk.

    In de 17ste êeuwe noemdege ’t gebied Klêen Spanje. Os ‘t grotste dêel van ’t groundgebied van Roeseloare in 1678 by Frankryk kwam blêef ’t ôostelik dêel by Spanje.

    In 1847 is de spôorweg (Brugge-Kortryk) angeleid tusschn ‘t ôostelik stadsgedêelte en d’eigentlike stad.

    Deur de spôorweg gerakte Spanje wel geïsoleerd van de stad.

    Ip ‘t ende van de 19ste êeuwe wierd de noame Krottegem mêer en mêer vo Spanje of Over-Stoatie gebruukt. D’r zyn verschillige verkloariengn vo die noame. De term zou kunn verwyzn noa de jute-industrie in dien tijd (krote = vlasofvol). Moa de noame verwyst verzekers noar e spotbenoamienge vo de parochie die in de lokoale volksmound ols veroarmoed en dus krottig wierd anzien. De rykere burgerye weunde surtout in de binnenstad.

    ‘t Woord wordt vo ‘t êest vermeld in 1864 in ‘t Brugs weekblad ’t jaar 30 van Guido Gezelle en ‘t wordt gebruukt deur e geldschieter die de kerke ip d’ O.L.Vrouweparochie mee ielp financiern en oundertêkende me Krottenier. (gedeelten uit het artikel op de West-Vlaamse wikipedia)

    Mijn vriendin woonde vroeger in Krottegem maar ze is nu naar haar geboortedorp terug gekeerd.

    Zijt ge laatste tijd nog naar Krottegem geweest, ge zult u niet meer herkennen, het loopt daar nu vol met allerlei vreemde mensen en de winkels die er vroeger waren zijn verdwenen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 11:39)

    👍
    300

    #14269

    smuster
    (de ~, (v.), ~s)

    motregen

    werkwoord smusteren: motregenen

    zie ook het weer

    Regent het? Bwah, het is maar wat smuster.
    Het is beginnen smusteren, de straat wordt langzaam nat.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door nthn (09 Aug 2021 08:48)

    👍
    300

    #14270

    verrajudas
    (zn. m. mv. -ssen)

    verrader, verklikker
    contaminatie van verrader en judas

    uitspraak: doffe ‘e’, lange ‘a’, franse ‘j’

    Verrajudas…nu weet iedereen waar de schat verborgen is!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 01:26)

    👍
    300

    #14271

    knop
    (de ~ (m.), ~pen)

    knoop

    vnw: in België ook: knoop

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: knop
    Knoop aan een kleedingstuk of een gebruiksvoorwerp, dienende om het te sluiten of als versiering. Thans alleen in Z.-Nederl. en Zeel., oudtijds ook een enkele maal, blijkbaar als uit het Z. overgenomen woord, bij een noordndl. auteur aangetroffen.
    ‘Kyck wat een lieven Kinneken t’ is een Manneken t’ Heeft een Knopken op syn Muts’ Ogier, Seven Hoofts (1644).

    Van Dale online: gewestelijk

    vgl. knoppen, naar de ~

    zie ook manchetknop; verzamellemma kledij

    Botones
    Verschillende knoppen

    De bovenste knop van mijn hemd is eraf gesprongen.

    Opvallend na middernacht was zeker de zoektocht van een bezoeker naar een riem, omdat de knop van zijn broek het had begeven (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Apr 2023 08:58)

    👍
    300

    #14272

    Roze Leeuwen
    (de ~, (m.),, geen mv)

    Het is een groep van homoseksuele en lesbische flaminganten.
    Zij ijveren voor dezelfde rechten voor zowel holebi‘s als hetero’s en daarbovenop voor een pluralistisch, onafhankelijk Vlaanderen binnen Europa. Daarmee proberen zij ook de illusie te doorprikken dat de separatistische gedachte enkel in het vaandel wordt gedragen door extreemrechtse of onverdraagzame strekkingen in de Vlaamse Beweging. (Wikipedia)

    vgl. Vlaams-nationalisme, cultuurflamingantisme,

    Homohaat en Roze Leeuwen binnen N-VA. (GVA.be)

    Een bende vooral Vlaams-nationalistische gays die zich jaren geleden verenigde onder de noemer ‘Roze Leeuwen’ heeft genoeg van de slabakkende regeringsonderhandelingen en stelt een ultimatum voor. (gaybelgium.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 14:53)

    👍
    300

    #14273

    post
    (de ~ (m.), ~en)

    telefoontoestel, als onderdeel van een (privé)telefooncentrale.

    (Fr. poste (téléphonique))

    Onze klachtendienst is telefonisch te bereiken op post 312.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (03 Aug 2021 17:13)

    👍
    300

    #14274

    levensduurte
    (de~, (v.), geen mv)

    kosten van levensonderhoud

    vnw
    Taaladvies.net: standaardtaal in belgië
    DS2015 standaardtaal
    Van Dale 2016 online: BE

    Komt vooral voor in de schrijftaal. In teksten over economische en financiële zaken (in krantenartikelen, nieuwsberichten enz.).

    De bescherming die de index geeft zorgt ervoor dat uw inkomen mee stijgt met de levensduurte.

    “De economie groeit trager, de werkloosheid neemt toe en de levensduurte stijgt. (standaardtaal in België)” (taaladvies.net)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Aug 2023 11:07)

    👍
    300

    #14275

    tsjoepen
    (ww. tsjoepte, getsjoept)

    zie tjoepen, schoepen, pikken

    zie ook meetsjoepen

    (1/12/10): Acteur Tom Van Dijck over de film ‘Frits en Freddy’: Het gaat over twee predikanten die bij de mensen aanbellen en ondertussen uitzien of ze iets kunnen tsjoepen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (30 Jul 2021 16:01)

    👍
    300

    #14276

    lijk
    (bw.)

    lijkt het, schijnbaar, klaarblijkelijk, precies

    uitspraak (voornamelijk): /l?k/

    ook in (westelijk) Oost-Vlaanderen

    ook: gelijk

    “Ge hadt er vroeger lijk meer respect voor”. (Claus, Omtrent Deedee)

    Ge hebt nog genen hap gedaan, ge hebt lijk precies geen honger?

    > andere betekenis van lijk

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (30 Aug 2021 11:45)

    👍
    300

    #14277

    papier, grauw ~
    (vaste woordgroep)

    inpakpapier, kraftpapier
    uitspraak in de Antwerpse Kempen: /graaw papier/ of /graa papier/, ook /graad papier/

    Kraft
    Enveloppen in grauw papier op een vel grauw papier

    Losse ijzerwaren zoals nagels en vijzen werden vroeger altijd in een grauw papierke verpakt. Zie vijs

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 00:46)

    👍
    300

    #14278

    bie ’t uutkomn

    In de lente.
    In de Antwerpse Kempen: in den uitkome

    De meeste mensen worden verliefd bie ’t uutkomn. Gelijk de vogels zeker?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door Marcus (31 Jul 2021 12:37)

    👍
    300

    #14279

    zocht
    (bn.)

    zacht

    W-Vl.: zochte

    vgl. Engels ‘soft’

    Oooh, dat is ne zochten handdoek.

    Zij slaapt op een zochte matras.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door novo en laatst gewijzigd door nthn (09 Aug 2021 19:42)

    👍
    300

    #14280

    paraplu, zijn ~ opentrekken
    (uitdr.)

    zijn verantwoordelijkheid afschuiven

    Typisch Vlaams: ‘de paraplu gaat open’: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    zie ook paraplupolitiek, paraplusysteem, …

    Nu dat in de Fortis-zaak de verantwoordelijken voor de rechtbank moeten komen, trekt iedereen zijn paraplu open: ’t waren zij niet natuurlijk, wel de anderen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 09:12)

    👍
    300

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.