Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Reacties van nthn

    gelijk of dat

    Trouwens ook 3e enkelvoud met -t voor mogen/meugen, ziet de eerste voorbeeldzin van laatstgenoemde.

    Toegevoegd door nthn op 30 Jul 2019 11:50

    gelijk of dat

    ’k Heb mij vandaag ne keer bezig gehouden met de boeken over Oost-Vlaams en West-Vlaams te lezen, en in geen van beide wordt der ook maar met 1 woord gerept over die afwijkende (doch eigenlijk regelmatigere) vervoeging van de 3e persoon OVT. Ge gaat mij nu toch niet zeggen dat ik dat – nota bene als iemand die nooit is opgevoed geweest in ’t dialect – als enige in de geschiedenis heb opgemerkt? Dat mensen wier gehele leven gewijd is/was aan dialectstudies dat nooit hebben gezien?

    Het is trouwens niet beperkt tot de OVT. Ook in de OTT zegt ge in zowel Oost- als West-Vlaanderen bijvoorbeeld: “hij kant/kunt” ipv “hij kan”. Let wel, die —t wordt nooit uitgesproken (zelfs niet vóór een klinker), maar zorgt wel voor stemverlies indien gevolgd door een stemhebbende medeklinker. Ge moet der maar ne keer op letten als pakweg iemand van Neveneffecten (alle vier Oost-Vlamingen) op tv verschijnt. Ik vond zelfs een geschreven voorbeeld:

    “Hij kan’ ta lawijt tselfs niej hure. Moar da lawijt van zijne gesmobiel doar kunt hij wel tege.” (parterregl.blogspot.com)
    ? ‘kunt hij’ is hier wel een verkeerde neerzetting, of toch een onvolledige, want de t hoort (ook) bij ‘hij’ als algemeen West-/Oost-Vlaamse lijdendvoorwerpsvorm voor ‘hij’ (equivalent aan de Brabantse em)
    ? persoonlijke voornaamwoorden worden – op de verdubbeling dervan na – niet eens vermeld in dien boek over ’t Oost-Vlaams! Ge kunt zonder persoonlijke voornaamwoorden verdomme niet eens een zin vormen! En die vent zou schatbewaarder van de taal (geweest) zijn, ja mijn oren gerard. Iedere keer dat de Wase dialecten passeren vlamt hij der voorbij om weeral het Gents (van in de verste verte geen representatief Oost-Vlaams, ma bon, ’k heb het zelf ook als voorbeeld gebruikt hierboven) of het Maldegems (niet eens Oost-, maar West-Vlaams!) te bespreken. De Nederlandse taalkunde is een vakgebied voor en door charlatans.

    Tot slot nog de bemerking dat vrijwel al die algemene overzichtswerken van streektaal x en streektaal y uitpuilen van navelstaarderij tot in ‘t oneindige. Over het minuscuulste verschil tussen de uitspraak van de a-klank in Poepeloerekapelle, Zevenzussenbolder, Bommerskonten en Ginderachtergem worden der bladzijden geschreven dat het niet schoon is, maar een simpele vermelding dat een bepaald grammaticaal fenomeen algemeen is in een ruimere regio (en in deze context dus Vlaanderen + de grensgebieden in Nederland in ’t algemeen), ho maar! Ik vermoed dan ook dat het om een bewust navelstaren gaat, om zo min mogelijk de indruk te wekken dat er zeer veel en grote gelijkenissen zijn tussen al onze dialecten (gelijkenissen die stuk voor stuk niet tot de Hollandse standaardtaal behoren). En er toch maar beteuterd op blijven hameren dat het zo’n schande is dat de dialecten (voornamelijk hun woordenschat) uitgeroeid zijn – maar daar hebben zij niks mee te maken zenne, neenee, ze wassen hun handen in onschuld.

    Toegevoegd door nthn op 29 Jul 2019 23:12

    West-Vlaams

    Godverdikke, zelfs de Zeeuwen hebben hunder eigen Wikipedia. Wulder mogen vooralsnog op ons kinne kloppen.

    Toegevoegd door nthn op 29 Jul 2019 19:19

    gelijk

    Neenee, absoluut niet! Voor iedereen buiten de Kempen is ‘gelijk’ in die betekenis zo Hollands als het maar kan, ziet ook de commentaren van Diederik en LimoWreck aldaar. Hier zouden die zinnen betekenen:
    “Ik kan er gelijk niet opkomen” = “Om een of andere reden schiet het mij niet te binnen”
    “Hij heeft er gelijk genoeg van” = “Zo te zien heeft hij het gehad”

    In de voorbeeldzin hier zijn de twee ’gelijk’en eerder stopwoordjes, de tweede meer dan de eerste. In feite inhoudelijk zeer gelijkaardig aan het Engelse “So, like, there’s, like, a dead animal, like on the side of the road like, but, like, I, like, don’t dare come any closer.” – maar dan minder storend en niet enkel gebruikt door tienermeiskes. Het zou mij niet veel verbazen moesten de twee met mekaar verwant zijn. De stopwoordjes, dus.

    Op Facebook zouden ze dan weer zeggen: Like!

    Toegevoegd door nthn op 29 Jul 2019 19:14

    gaan

    Als ze in NL een zin hebben die een bepaalde hypothese/toekomst beschrijft, met achteraan minstens 2 werkwoorden in infinitief, plakken ze daar voorzover dat ik kan zien praktisch altijd een ‘gaan’ tussen. Uiteraard welgeteld 0 woorden op taaladvies.net over dat fenomeen. Nochtans is het een sjibbolet bij uitstek dat het geboorteland van de schrijver onmiddellijk verraadt. Bijvoorbeeld:

    “China importeert meer fruit, bessen en noten en daarom zou de import voor het eerst de US $ 10 miljard per jaar kunnen gaan overschrijden.” (agf.nl)

    Wij zouden zeggen: “kunnen overschrijden”.

    “Er waren bij mijn geen twijfels over wat we zouden gaan doen.” (maikecoacht.nl)

    Wij zouden zeggen: “zouden doen”.

    “5 redenen waarom we Karl zullen gaan missen.” (vrouw.nl)

    Wij zouden zeggen: “gaan missen” (met ‘gaan’ in de betekenis van dit lemma).

    Dat gezegd zijnde vindt ge het ook wel hier en daar terug in de internetgazetten, maar ik geloof niet dat dat authentiek taalgebruik is en dat die dat zo in ’t echt ook zouden zeggen. Bovendien lijkt de kans mij niet irreëel dat het om voorgeschreven stukken van andere nieuwsdiensten gaat, die vrijwel altijd geschreven zijn door Hollanders. Bijvoorbeeld het volgende:

    “Alan Duncan, een staatssecretaris op Buitenlandse Zaken, beweerde niet te zullen gaan dienen onder zijn voormalige baas op dat departement.” (demorgen.be)
    en
    “Alan Duncan, een staatssecretaris op Buitenlandse Zaken, beweerde niet te zullen gaan dienen onder zijn voormalige baas op dat departement.” (volkskrant.nl)

    Kwaliteitskranten!

    Ge kunt bij ons wél zo een constructie gebruiken, maar alleen als die ‘gaan’ een zekere verplaatsing uitdrukt, lijk in ’t ander lemma van gaan:

    “Studenten kunnen gaan blokken in Leuvense Museum M.” (vrt.be)

    In alle geval krijg ik der iedere keer dat ik die ingevoegde ‘gaan’ zie staan een rimpel bij.

    Toegevoegd door nthn op 29 Jul 2019 18:54

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.