Reacties van nthn

Joak, duustmaal dank!

Merci voor uw reacties! Volgens mij is het eerder zo dat ze in Nederland denken dat hun uitspraak dicht bij de oorspronkelijke ligt maar der eigenlijk mijlenver vanaf staat, terwijl dat we in België van de oorspronkelijke uitspraak niet wakker liggen en desondanks der toch dichterbij liggen.

En ja, al een geluk hebben die Hollandse uitspraken bij de doorsnee Vlaming niet al te veel sjans. Tour de Frans Bauer zeker.

(‘Sjans hebben’ zijnde de Hollandse uitdrukking voor ‘aantrekkelijk gevonden worden’/touche hebben.)

Nog een artikelke gevonden in DS, ik denk wel niet dat alles klopt (meer bepaald de beweringen mbt de Vlaamse klemtoon van archipel en hagedis, en de Vlaamse uitspraak van Hitler, die moeten dan toch sterk regionaal beperkt zijn):

Zo spreken wij/zij dat uit

In Nederland dragen vrouwen soms een bikíni, Vlaamse vrouwen halen bij strandweer hun bíkini uit de kast. Het is een kwestie van accenten leggen.

Talloos zijn de woorden waarin de klemtoon in noord en zuid niet op dezelfde lettergreep ligt. In de volgende woorden ligt de klemtoon in Nederland altijd op de eerste letter:greep, terwijl de lettergreep met de vetgedrukte klinker in België vaker de klemtoon krijgt: accu, archipel, asbest, asfalt, divan, platform, robot, taptoe; en voornamen als Rachel, Agnes, Arthur en Marcel.

En in dit rijtje geldt het omgekeerde: in België ligt de klemtoon (ook) op de eerste, in Nederland op de vetgedrukte lettergreep: bikini, bodega, boerenkool, dynamo, hagedis, hazewind, hobo, islam, Monaco, Roodkapje, salami.

Vooral bij woorden uit andere talen vallen uitspraakverschillen tussen Vlamingen en Nederlanders op. Engelse leenwoorden klinken in België vaker zoals ze eruitzien; in Nederland blijft de uitspraak dichter bij de oorspronkelijke. In het volgende rijtje hoor je in Nederland de letter a als /e/ van bed en in België als de /a/ van bad: handicap, kidnappen, pamper, planning, relaxen, scrabbelen, snack, tanker, tram. Het lijstje kan moeiteloos worden uitgebreid.

In het lijstje hieronder voorbeelden van grotere uitspraakverschillen.

uitspraak NL uitspraak VL
cacao: /kaakou//kaakaaoo/
chloor: /gloor//kloor/
comfort: /komfoor//komfort/
flirt: /flãrt//flirt/
gel: /dzjel//zjel/
jerrycan: /dzjerrieken//zjerriekan/
magazine: /meGzin//maagaazien/
Orpheus: /orfuis//orfeejus/
Sandwich: /sentwitsj//santwisj/
Teakhout: /tiekhout//teekhout/
Therapeut: /teeraapuit//teeraapeut/
Trainer: /treenr//treinr/
Yoghurt: /joggrt//joegoert/

Aan de manier waarop Vlamingen Franse woorden uitspreken, kun je horen dat het Frans voor hen dichtbij is. Er zijn bijvoorbeeld Vlamingen die het Engelse woord rails zelfs als /rajs/ uitspreken. Een Vlaming noemt het sap van een uitgeperste sinaasappel doorgaans fruitsap en als het in het Frans moet, heet het jus d’orange. Het Nederlandse /sjuudransj/ komt hem niet over de lippen.

Het tennistoernooi bij Parijs heet in België /roolañ Gaaroo/; Nederlanders verhollandsen de achternaam tot /Garros/. Maar in andere gevallen klinken Franse woorden in België onverwacht Nederlands, terwijl je in Nederland (min of meer) de Franse uitspraak hoort:

uitspraak NL uitspraak VL
dossier: /dosjee//dossier/
vanille: /vaaniej//vannill/
record: /rkoor//rkort/

In één geval heeft het uitspraakverschil tussen Vlaanderen en Nederland een spellingverschil opgeleverd. Het woord maïs heeft in Vlaanderen twee lettergrepen, het Nederlandse mais maar één.

Tot slot een curiosum. De naam van de Duitse dictator uit de vorige eeuw klinkt in Nederland als /hietlr/, in België als /hitlr/.

In de uitspraakweergave geven we de klinker van het woord ‘de’ (de stomme e) weer met // en de hoofdletter G staat voor de eerste klank van het woord goulasj.

https://www.standaard.be/cnt/dmf20121118_00372755

Haha, op de parking weten we al lang dat Antwerpenaars de Hollanders van Vlaanderen zijn, maar zo letterlijk had ik dat nog niet geïnterpreteerd.

Ter verduidelijking: naailon is toch specifiek de Engelse uitspraak, en niet de (authentiek) Antwerpse uitspraak van alle ij-klanken, hé?

Ikke! Maar voor alle duidelijkheid wel met een korte i, en bij nader inzien wel niet met een klemtoon op de tweede lettergreep. ‘Nijlon’ klinkt mij ook normaal in de oren (en is op zich ook gewoon de hermonoftongering van de diftongering van ‘nilon’).
Ik denk dat er misschien een aantal zaken door mekaar gehaspeld zijn op die blog, want volgens Wiktionary is de uitspraak in NL niet ‘nijlon’, maar ‘naajlon’ zoals de Engelsen waarvan ze het hebben geleend (en het ligt niet aan de spreker, want die spreekt ’ij’s in andere geluidsopnamen nooit uit als ‘aaj’). Ik pas het lemma zo dadelijk een beetje aan.

Over de klemtoon in ‘epilepsie’ die ze vermeldt ben ik ook niet zo zeker. Ik vind daardoor nu wel dat ze in NL ‘dementie’ uitspreken met klemtoon op de laatste lettergreep. Rare jongens.