Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
seponeren, afdoen
vnw: in de doofpot stoppen, zonder gevolg laten, als afgedaan beschouwen, seponeren
andere betekenis van klasseren
vergelijk ook gevolg, zonder ~ klasseren; verticaal klasseren
Uiteindelijk werd de verdachte naar huis gestuurd en de zaak geklasseerd.
De Jean is voor die zaak bij de baas moeten komen, maar het is uitgepraat en geklasseerd.
draagbare kaarsenhouder, blaker
vnw: blaker, lage kandelaar met een schaaltje als voet
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Van Dale niet algemeen
“Als wij ‘s avonds gingen slapen kregen wij een ’kaarsenpanneke’ mee.” (users.skynet.be/jef.vermeiren/18-40.html)
En zo is het nu ook met de tweede reeks decoratieobjecten die Coppens heeft ontworpen: bloempotten, vazen, een kaarsenpan, een champagneglas, een tafelkleed … (demorgen.be)
“Meestal vind ik kleingeld, maar ook al veel fietsen, een oud dolkje, een kaarsenpan van bij de zusters en een kanonskogel." (nieuwsblad.be)
Een belangrijke numerieke grens of mijlpaal in de vorm van een getal
de kaap bereiken, passeren, overschrijden
vnw: (numerieke) grens, mijlpaal: de kaap van x halen, de kaap van x overschrijden
Van Dale: algemeen Belgisch-Nederlands
Gisteren werd de kaap van duizend bezoekers moeiteloos overschreden.
Nu wil de partij de kaap overschrijden van de tien procent. (standaard.be)
De kaap van 100.000 hybride wagens overschreden – Statbel
NL: boksbeugel
Politie vindt boksijzer bij agressieveling (hln.be)
Afpersing met boksijzer (Ninove) – Het Nieuwsblad
Fuifnummer betrapt met boksijzer op zak (standaard.be)
Als je met een boksijzer rondloopt,en je wordt staan gehouden door de politie,wat gebeurd er dan? (9lives.be)
grote tranen, hard schreeuwen (huilen) (meestal bij kinderen)
in SN zijn krokodillentranen geveinsde tranen
Oogartsen horen vaak de klacht van tranende ogen in de wind of bij het buiten komen. Dit kan gaan van een vochtig gevoel in de ogen, tot krokodillentranen … (gezondheid.be)
Vermijd krokodillentranen met deze leuke antislip schoentjes! (jbc.be)
Je weet hoe je kleine wondjes verzorgt en krokodillentranen stopt. Maar soms is een pleister niet genoeg. (sixminutes.be)
zachtkokende of bloemige aardappel, speciaal om puree te maken
vgl fritpatat
De pureepatatten zijn op, zoudt ge van de winkel eens ne zak kunnen meebrengen?
oei!
Uitroep, in VL populair geworden door Kamiel Spiessens (Chris Van den Durpel) die het met een slissende s uitspraak
vergelijk: oeie
wikipedia: Oesje! is een Vlaamse komische film uit 1997 rond het personage Kamiel Spiessens van Chris Van den Durpel. De film gaat over een Vlaamse boer, Kamiel Spiessens, die er alles aan doet om zijn grond te verdedigen tegen een Nederlandse zakenman. Die man wil op de grond een pretpark neerzetten.
Oesje, wat is hier allemaal gebeurd?
SN-NL: geen steek zien
WNT: “In Z.-Nederl. zegt men ook geen steek voor zijn oogen zien.”
Het was er heel donker, hij zag geen steek voor zijn ogen. (blog)
“Ik zag geen steek voor mijn ogen, de modder vloog langs alle kanten.” (gva.be)
Ik zag geen steek voor mijn ogen. Ik probeerde niet in paniek te geraken en volgde de procedures die ons zijn aangeleerd. (nieuwsblad.be)
- steke donker
- ik zie geen steek voor mijn ogen
(Kastanjeoog in een reactie bij stekkedonker in het Vlaamswoordenboek.be)
weinig, iets wat niet veel betekent, een pover resultaat, genne vette
Typisch Vlaams: iets van weinig waarde (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
“Tweede flitsmarathon toch geen mager beestje: 9.455 chauffeurs reden te snel.” (hln.be 13.10.2014)
“Spreidingsplan asielzoekers blijkt mager beestje.
Het spreidingsplan voor vluchtelingen dat de Europese ministers van Binnenlandse Zaken zowat een jaar geleden hebben gesloten, blijkt vandaag grotendeels dode letter.” (vrt.be 13 sept. 2016)
“Anderlecht haalde opgelucht adem en reageerde met een kopbal van Miazga (naast). Verder was de eerste helft een mager beestje.” (focus-wtv.be 12 april 2021)
“Lege zitjes, doodse stilte… Nee, voetbal zonder fans is toch maar een mager beestje voor velen. Al maanden moeten trouwe fans toekijken vanuit de zetel door het coronavirus.” (voetbalflitsen.be 22 mei 2021)
politiek: het federaliseren van bevoegdheden en domeinen; in extremis ook het omvormen van België in onafhankelijke staten
zie ook splitten
Bij een volgende communautaire ronde in 2019 wil Jong N-VA dat de sociale zekerheid gesplitst wordt. (jongnva.be)
Het plan B, de splitsing van het land, is niet moeilijk, meent Johan Sauwens. Of misschien wel moeilijk, maar dus wél mogelijk. (demorgen.be)
Gezondheidszorg: wat moeten we splitsen? | VRT NWS – VRT.be
klanknabootsing van een pistool
Van Dale 2016 online: piefpoefpaf: BE
in Nederland: piefpafpoef
Algemeen Nederlands Woordenboek: pief poef paf: vooral in BE
zie ook Vlaamse volgorden
zie ook pief, poef, paf en gij zijt af; pief, poef, paf en uw broek zakt af
Niet alleen die van de verdiende rust en beloning van de voetbank – want zelf hoor ik in zijn ‘poef’ ook het aftelrijmpje ‘pief poef paf en jij bent af’ van mijn jeugd weerklinken (demorgen.be)
Alle indianen schieten met bananen, pief poef paf en jij bent af! (deklarebron.be)
Pief poef paf seffens zakt u broek nog af (Facebook.com)
Pief poef paf, daar komt de jager. Pief poef paf, pief… De jager schiet de wolf dood en haalt grootmoeder en Roodkapje uit de buik van de wolf. (klaslut)
vnw: automonteur
ook automechanieker (zie voorbeelden)
ook automecanicien
Alphonse werkte als automekanieker bij Mannes in Brussel en nadien bij Volvo Trucks in Vorst. (hln.be)
Wij zijn op zoek naar een enthousiaste en dynamische automechanieker. (talentus.be)
Na de oorlog week hij uit naar de Verenigde Staten, waar hij automechanieker werd. (vrt.be)
Luc De Moor: “De job-inhoud van automekaniekers is de voorbije jaren sterk veranderd.” (knack.be)
verboden toegang
vnw: weg afgesloten
ook: doorgang verboden, zie voorbeelden onder
Verbodsborden – Doorgang verboden
Dit bord met tekst zorgt ervoor dat er geen misverstanden zijn. Wanneer u een doorgang op uw site verbiedt, kiest u best voor een duidelijk verbodsbord. (seton.be)
Daar stelde ik tot mijn verbazing vast dat de parking, voorgesteld op de uitnodiging, onbereikbaar was door een bord: verboden doorgang. (voka.be)
Er stond op een bepaald moment een ijzeren hek met een bord (verboden doorgang) op. (forum.mountainbike.be)
Zijn woorden waren nog niet koud of een vrouw negeerde het verkeersbord ‘verboden doorgang’. (standaard.be)
heel zot, speels zot, wild zot
vriendenderblinden.be: Een echte labrador: speels, nieuwsgierig maar ook rustig, alhoewel… soms heeft ze het “vliegend zot”.
kleuterschoolhoeven.be: Even later verkleed ze zich als sinterklaas en krijgt ze het vliegend zot. Grappig.
kleding om in te werken
zie ook kledij
taaladvies.net: “Kledij wordt, vooral in België, ook geregeld gebruikt in de algemene betekenis ‘kledingstukken’ of ‘wijze van gekleed gaan’. Voor heel wat taalgebruikers – in Nederland, maar ook wel in België – heeft kledij in die betekenis een formele of ouderwetse bijklank.”
Stad schaft ‘schone’ werkkledij aan voor personeel (nieuwsblad.be)
In principe bent u als horeca-uitbater steeds verplicht om voor uw personeel werkkledij aan te kopen en te onderhouden. (horecaismijnpassie.be)
Stad schenkt oude werkkledij aan ietStof vzw – ATV
politiek: het vormen van een kartel tussen meerdere partijen
zie ook kartellijst
Over de drijfveren van de kartelvorming tussen CD&V en N-VA wil ik me niet uitspreken. (standaard.be)
De partij is ontstaan in 2007 na kartelvorming tussen de VLD, de Nederlandstalige afdeling van Vivant en het Liberaal Appèl. (Wikipedia)
meestal over een manspersoon: heel lang haar hebben
kan eventueel ook voor een vrouw: haar tot op haar gat
Wij kennen elkaar van toen Hugo nog haar tot op zijn gat had en hij samen met Bart Peeters de wereld het radioprogramma Het leugenpaleis (demorgen.be)
Ik kan verkeerd zijn maar volgens mij mag een mannelijke agent ook geen lang haar tot op zijn gat hebben (forum.politics.be)
den Adolf Hungry Wolf wordt in tkort gewoon ‘de Wolf’ genoemd, de Wolf maakt de kostuums voor de tonelen van Klein Jowanneke, hij noemt eigenlijk gewoon Tom, speelt bangelijk banjo, heeft haar tot op zijn gat, spreekt met een hoog stemmeke en is zot van Indianen (marthatentatief.be)
Beste vind ik toch die in S1 waar Kelly de ene aflevering kaal is en de volgende aflevering weer rondhuppelt met haar tot op haar gat. (forum.shrimprefuge.be)
om aan te geven dat iets of iemand in Vlaanderen algemeen bekend of beroemd is
zie ook wereldberoemd in België
NL: wereldberoemd in Nederland
et werd onvergetelijke televisie en Bavikhove werd wereldberoemd in Vlaanderen. (vrt.be)
Betty Owczarek (43) raakte in 2000 wereldberoemd in Vlaanderen dankzij haar deelname aan de allereerste editie van Big Brother op vtm. (kw.be)
Sekswerker Sigrid Schellen, wereldberoemd in Vlaanderen sinds haar ontboezemingen in Van Gils en Gasten, geeft haar leven een nieuwe richting. (redactie24.be)
onkruid, ongedierte; onbetrouwbaar volk, tuig
lokale uitspr. “vaulichèts”
in oostelijk Limburg heeft “vaul” ook de (oudere) connotatie “lui”.
’t Wiëdt tijd dat ve den hoëf nog èns onder haan pakke, de vaulighèts kimp dich on de brier tiëge (het wordt tijd dat we de tuin nog eens onder handen nemen, het onkruid komt je aan het hek tegemoet).
Haag dich mèt daaj vaulighèts mêr nie op! (je mijdt dat gajes beter)
dienst waar men materiaal kan ontlenen
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
babytheek: uitleendienst voor babyspullen (vlaamswoordenboek.be)
Soms hebben ze een uitleendienst met specifiek materiaal dat handig kan zijn voor kinderen, jongeren en jeugdverenigingen: licht- en geluidsinstallaties, spelmateriaal, fuifboxen, tenten… (debattle.be)
Ook vragen we dat verenigingen die gebruikmaken van de uitleendienst, het logo onder bepaalde voorwaarden gebruiken op hun promotiemateriaal. (jeugdwerkmol.be)
Ook in de bibliotheek in Melle is nu een uitleendienst voor gezelschapsspellen. (demorgen.be)
De afgelopen weken kregen de jeugbewegingen die bij de Vlaamse Uitleendienst tenten hebben aangevraagd al dan niet het goede nieuws. (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.