Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed
het zal niemand verbazen
zie ook verschieten, niet van te ~
verschiet niet dat
“De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)
“… als een pijl, bleek dat hij speciale handschoenen aan had in de vorm van een zwemvin, niet te verschieten dat die snel vooruitging, ne waterfoefelaar dus.” (decel.be)
" Niet te verschieten dat sommigen er onderdoor gaan. Kom maar eens een week les geven en je ogen zullen wel opengaan." (klasse.be)
van her naar der reizen
zie ook voyage, op ~ gaan
Ik ben ook in een rusthuis in Evergem geweest, ik voyageerde rond.
(jongoldtimers.be/assets/over-gezelligheid-interviewsheiveld.pdf)
> andere betekenis van voyageren
vnw: (veroud.) bedevaart
Van Dale 2017 online: BE; verouderd: processie, bedevaart
zie ook andere betekenis van begankenis
Begankenis naar Hagelberg – De Standaard
… september begint in het landelijke Eksaarde een eeuwenoude activiteit die negen dagen duurt: de begankenis naar de Wonderbare Kruisen. (kerknet.be)
Jaarlijks is er op de drie eerste vrijdagen van de maand maart de begankenis naar het Heilig Kruis. (hakendover.be)
Vroeger was er jaarlijks een begankenis naar de kapel van Westdoorn op 1 mei en 7 november. (gva.be)
Men hield begankenissen naar de kerk en naar de Sint-Rochuskapel en beloofde jaarlijks op kermis- dinsdag een mis in de parochiekerk te laten doen (hetlandvanaalst.be)
Bosbegankenis, de vroegere bedevaart in Buggenhout, moet komend weekend weer groot volksfeest worden (vrt.be)
klimplant die in Nederland haagwinde of klokwinde (Calystegia sepium) wordt genoemd.
zie ook klimop
Een courante volksbenaming voor het onkruid ‘hagewinde’ is ‘pispotjes’.
een forse/subtantiële verbetering van het loon bvb een loonachterstand tov andere sectoren in te halen
Een opeenvolging van positieve evaluaties kan tot een overgang naar een hogere weddeschaal leiden en aldus een weddesprong vormen.
verzwakte vorm van daarmee, zelf een verzwakte vorm van daarmede
- Hadde nog iet gepland veur van ’t weekend?
- Tgoh, ni echt, ma gij had toch oôk nog ni direct iet te doen he?
- Awel ja, dermee da ’k het vraag, ’k ging anders veurstellen…
Dermee is alles gezegd :) (beyondgaming.be)
Ergens spijt da’k die eerste race van de Schwarzwald liga dermee heb gedaan, gefinished met 48 seconden voorsprong (autoforum.be)
vast bedrag dat iemand ontvangt naast commissies, vergoedingen, provisies
vnw: vast loon naast de provisie
In 2015 zou Bracke een fixe van 12.000 euro ontvangen hebben als lid van de adviesraad, met 2.000 euro per opdracht (standaard.be)
Wij bieden een fixe met commissie, werkkledij, eindejaarspremie en bovenal een vaste baan aan enthousiaste medewerkers. (De Voorpost | 1984)
Het salarisplan omvat een fixe met resultaatgebonden bonus (issuu.com/vacature_references)
te veel om te beschrijven, overdreven
vnw: het heeft geen naam: het is ongehoord, het is schandalig
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Gelak as die zich belachelijk maakt op een podium, dat heeft gene naam.
Alles is toch zo duur tegenwoordig: dat heeft gene naam!
The Kills ro©ken dat het geen naam heeft. Hij: het vriendje van Kate Moss. Zij: genomineerd als ’s werelds meest sexy vegetariër. (nieuwsblad.be)
Mathias moet twee keer lossen op het zwaarste stuk, vloekt dat het geen naam heeft, maakt zich kwaad en verliest tonnen energie. (vrt.be)
De fabel gaat over een bijenkorf waarin alle bijen zelfzuchtig zijn en elkaar bedriegen dat het geen naam heeft. (demorgen.be)
overplaatsing naar een andere dienst of locatie binnen een bedrijf, instelling of organisatie
VD95 + VD online: 1 verandering, wijziging 2 wisseling van personeel, leerlingen enz. 3 (biol) sprongsgewijze verandering vd soorten
opm: De Vlaamse betekenis is veel specifieker dan VD beoogt.
Taaladvies: Het woord mutatie wordt in ambtelijke formele taal in België gebruikt in de betekenis ‘overplaatsing van een werknemer’.
vgl. muteren
Ik ga mijn mutatie aanvragen naar de afdeling in Merksem, dan zit ik veel korter bij huis. Dat scheelt elke dag een uur verplaatsing.
Hier kan je als medewerker in AZ Oostende een mutatie naar een andere dienst aanvragen. (azoostende.be)
Mark beslist zijn mutatie naar Koksijde aan te vechten. (vrt.be)
communautair: de wijze waarop een bevoegdheid aan een bestuurlijk niveau toegewezen wordt
zie bv. niet-homogene bevoegdheidsverdeling
De klimaatwet die ingediend werd door de groenen, socialisten, MR, cdH, DéFi en PTB respecteert de bevoegdheidsverdeling in ons land niet. (demorgen.be)
De bestuurservaring leert echter dat de huidige bevoegdheidsverdeling in veel gevallen aanleiding geeft tot toepassingsproblemen (standaard.be)
Te midden van een pandemie, van grote economische uitdagingen en allerlei andere rampspoed is bevoegdheidsverdeling misschien wel het laatste waarvan u wakker ligt, ik weet het. (knack.be)
vnw: kastanjeboom
vgl. notelaar, appelaar, perelaar
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Met een omtrek van 8 meter en 42 centimeter, een hoogte van zo’n 34 meter en een kruinomtrek die geschat wordt op 45 meter is de tamme kastanjelaar van Blaasveld (Willebroek) een van de diksten van het land. (hln.be)
In april interpelleerde Groen op de gemeenteraad over de geplande kap van de 29 kastanjelaars. (groenranst.be)
In Antwerpen gaan vandaag de 54 kastanjelaren van de Charlottalei tegen de grond omdat de straat heraangelegd wordt. (demorgen.be)
in staat zijn/bereid zijn om iets negatiefs te doen
Typisch Vlaams: geen standaard Nederlands; Meestal gezegd van iemand die tot iets ongunstigs in staat is.
vnw: in België ook in ongunstige zin: hij is capabel om ongelukken te begaan
Nee, hij is gewoon overtuigd van zijn mening en is capabel om argumenten te verzinnen om die te staven. (autoforum.be)
Pas echter wel op van die ene ambetanterik, hij is capabel om roet in het eten te gooien. (users.telenet.be)
En Robbe hoeft niet te weten welke Aldi dat is, hij is nog capabel om mij mijn snoepje te komen afsnoepen :cry: (seniorennet.be)
vogelkooi, vogelhok, volière
variant: vogelenkot
zie ook verzamellemma koterij
Het “vogelkot” is af! Eergisteren werden het gaas en de golfplaten op het dak van de voliére gelegd. (bloggen.be)
‘Met een stukje kauwgom aan een stok visten we pluimen uit het vogelkot’ (nieuwsblad.be)
Zo komt meester Jansen in de klas en zegt: “We gaan een vogelkotje bouwen om aan de boom op de koer te hangen”. (gva.be)
Mijn brievenbus lijkt wel een vogelenkot.(uvisite.wordpress.com)
Als ze ergens graag zitten dan is het met de hele bende in hun grote vogelenkot lekker kwetteren! (valkparkiet.com)
hoogoplopende ruzie
NL: knetterende ruzie
zie ook kletterend
Tussen de boer en de zigeunerfamilie is het op een kletterende ruzie uitgelopen. (HLN)
Oppositie verlaat de Kamer na nieuwe kletterende ruzie. (GVA)
foor op halfvasten, de vierde zondag van de vasten;
zie ook vastenfoor, Sinksenfoor
“Foorkramers hebben de 519e traditionele Halfvastenfoor in Gent gesloten uit protest tegen de plannen van het stadsbestuur in verband met de toekomst van de kermis.” (DS 02/03/16)
De Halfvastenfoor is één van de eerste grote foren van het jaar in Vlaanderen en trekt jaarlijks duizenden feestvierders aan.
Van zaterdag 18 maart tot en met zondag 26 maart staat de Carnavalkermis, in de volksmond de halfvastenfoor, op het Louis De Naeyerplein in Willebroek. (gva.be)
Daar doemen ze weer op: de vasten- en halfvastenforen. Molens, frietkramen, de geur van oliebollen en pubers die beertjes winnen voor hun … (standaard.be)
van de nodige geldmiddelen voorzien, spekken (bv. een clubkas)
zie ook spijzen
Zij moedigen niet alleen hun ploeg aan, zij zijn de verbruikers bij uitstek waardoor de clubkas gespijzigd wordt. (kvsoo.be)
… cafés in Koolskamp wordt op het Kampioenschap van Vlaanderen opgevangen door de biertentjes waarmee verschillende verenigingen de clubkas spijzigen. (standaard.be)
Wil je de kas spijzigen van je school of vereniging? Hou een pannenkoekenslag of een wafelverkoop met topproducten van Beauvoords Bakhuis! (facebook)
wezel
in de regio Meetjesland ook gebruikt als zachte vorm van deugniet.
vnw: wezel, hermelijn
“De wezel (Mustela nivalis) is een roofdier uit de familie van de marterachtigen (Mustelidae). (…) In België wordt het dier ook wel muishond genoemd.” (wikipedia)
Gij muishond betekent gij deugniet maar niet kwaadaardig.
“Dat zijn een muis, een hond, een ara, een ram, een muishond (een soort wezel) en een mara (een kruising tussen een cavia en een haas)” (hln.be)
En marters en muishonden, wat doe je daar tegen? Die blijken wettelijk beschermd. (nieuwsblad.be)
beladen zijn als een muilezel
NL: als een pakezel
vnw: geladen zijn als een muilezel: als een pakezel
Als ze terugkwam van de solden in het shopping center, was ze geladen gelijk ne muilezel.
‘Ik ben nog niet geladen als een muilezel, maar de postvracht is er niet op verminderd.’ (standaard.be)
Tegen het sluiten van de markt loop ik geladen als een muilezel naar mijn auto. (demorgen.be)
Geen enkele ouder ziet zijn kind graag geladen als een muilezel elke ochtend naar school vertrekken. (meldert.sint-janscollege.net)
Algemeen Nederlands Woordenboek: supporteren in combinatie met voor: (vooral) in België
VL: Hij supportert voor Brugge
NL: Hij supportert Ajax
vgl. ook supporteren, gaan of komen ~
Samen supporteren voor de Rode Duivels kan dicht bij huis in de Guldepoort in de Guldepoort in Machelen. (nieuwsblad.be)
“Ik supporter voor Hillary Clinton. Met Trump weet je nooit waar je aan toe bent.” (radio1.be)
helemaal rond iets, eromheen
VD2016 online BE: niet algemeen: in alle opzichten, door en door
Zicht rondomrond
De Nissan Qashqai 360 heeft ogen rondom. Minuscule lenzen helpen de chauffeur veilig parkeren. (HNB 051013)
FOUT Rondomrond is een nieuwe wijk gebouwd voor de vele slachtoffers van de ramp.
GOED Eromheen is een nieuwe wijk gebouwd voor de vele slachtoffers van de ramp. (Vertaalbureau Motte)
Snij bijvoorbeeld meer aardbeien in dunne plakjes en kleef ze rondomrond vast in de slagroom op de taartrand. (dagelijksekost.vrt.be)
Daarin licht ze haar vele reizen uit in prachtige landschappen, rondomrond zie je bloementaferelen in de mooiste pastels en knappe aquarels. (demorgen.be)
De elf beschuldigden die in de gevangenis zitten, zullen plaatsnemen in een glazen kooi met agenten rondomrond. (standaard.be)
Omwille van de veiligheid dient rondomrond een omheining geplaatst te worden van één meter hoog. (knack.be)
Het resultaat is een gedicht dat refereert aan water, stad, mensen en erfgoed en dat rondom rond gelezen kan worden. (mas.be)
Fietslus ‘Rondomrond Avelgem’ (avelgem.be)
De mensen uit de dorpen rondomrond kwamen door het bos naar de markt (mskgent.be)
De meeste tuinen gaan voor een terras, een gras- of groentapijt met borders rondomrond (hbvl.be)
De luchthaven valt duidelijk op als een grootschalige vlek binnen de regio die impact heeft op de gemeenten rondomrond. (vlaanderen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.