Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #511 12 February 2024: kofferzaal

    kofferzaal
    (zn. v.; ~zalen)

    beveiligde ruimte in een bank waar de koffers (kluizen) zich bevinden

    vnw

    Ook wie een save heeft (vol goud en zilver) bij de bank is de klos. Want de bank is volledig gesloten, ook de kofferzaal. (the-house.be)

    Het is ook mogelijk om een derde volmacht te geven om toegang te krijgen tot de kofferzaal en de kluis. (debeleggersgids.be)

    In maart 2007 werden daar voor 21 miljoen euro edelstenen weggehaald uit verschillende kluizen in de kofferzaal. (vrt.be)

    Overvallers graven tunnel naar kofferzaal Parijse bank. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 May 2023 07:42)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Feb 2024

    👍
    4

    #512 11 February 2024: stoofpot

    stoofpot
    (zn., m, ~ten)

    pot om in te stoven

    NL: stoofpan, braadpan

    Opm: Het gerecht stoofpot(je) is wel SN.

    Pas zodra de stoofvleessaus de gewenste dikte heeft, plaats je het deksel op de stoofpot. scheutjes natuurazijn. (dagelijksekost.een.be)

    Smelt een klontje boter in een grote stoofpot, op een matig vuur. (hln.be)

    Onze stoofpotten zijn ideaal voor alle stoof-en suddergerechten. (krefel.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 18:31)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Feb 2024

    👍
    50

    #513 10 February 2024: handelsfonds

    handelsfonds
    (zn. o.; ~en)

    het klantenbestand en de lopende contracten van een onderneming; soms wordt daar ook de uitrusting mee onder begrepen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 4

    <Fr.: fonds de commerce

    Juridisch gezien is het handelsfonds een immaterieel roerend goed. (debelgischegids.be)

    Als je een horecazaak uitbaat in de vorm van een vennootschap kan je ofwel de aandelen overlaten, ofwel het handelsfonds overlaten. (horecapartners.be)

    De gefailleerde ondernemer heeft er belang bij zich in te zetten voor de verkoop van het handelsfonds van zijn failliete zaak. (dyzo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2021 06:00)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Feb 2024

    👍
    19

    #514 09 February 2024: wie gelooft die ~ nog

    wie gelooft die ~ nog
    (oneliner)

    zijn die personen (partij, groep, bedrijf enz.) nog geloofwaardig?

    < “‘Wie gelooft die mensen nog’, een slagzin die Leterme aangereikt kreeg door journalist Paul Vandendriessche, bleek in de verkiezingsdebatten dodelijk voor Paars.” (knack.be)

    de persiflage is algemeen geworden: Wie gelooft die …. nog?

    “De banken, wie gelooft die mensen nog?” (express.be)

    Wie gelooft die man nog, zou Yves Leterme zeggen (lacht)", zegt de 61-jarige Open Vld-politicus. (hln.be)

    Marc Leemans, wie gelooft die man nog? (doorbraak.be)

    ‘Wie gelooft die bankiers nog?’ (knack.be)

    Wie gelooft die renners nog? (Hans Vandeweghe)

    De Raad: Wie gelooft die peilingen nog? (KULauven.be)

    Wie gelooft die mensen nog als ze jaar in jaar uit beloven in een welbepaald jaar de begroting in evenwicht te brengen? (demorgen.be)

    Sindsdien staat een zin als “wie gelooft die mensen nog?” te boek als “electoraal goud”, zeker in de context van de uitdager tegen de gevestigde waarden van het moment. (vrt.be)

    Wie gelooft die mensen op Facebook nog? (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jan 2025 22:10)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Feb 2024

    👍
    210

    #515 08 February 2024: moulure

    moulure
    (de ~ (v.), ~s, ~n)

    sierlijst, sierband, plafond- of kooflijst, wandlijstin hout, gips of isomo.
    zie ook moluur

    vnw: rand, lijst, sierlijst, lijstwerk

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Corniche entre plafond et mur

    De overgang tussen de muren en het plafond is versierd met plaasteren moulures.

    De marmerschildering op de muur in de gang is omkaderd door mouluren met uitgesneden bloemornamenten.

    Soms komen we in renovatieprojecten het volgende tegen: een oude woning met mouluren waar de bepleistering van de muren in slechte staat is en waar de mouluren nog in goede staat zijn. De bepleistering wordt afgekapt en de mouluren gerecupereerd. (albarius.be)

    Je ziet onderaan nog de moulure van het plafond van de verdieping eronder. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Feb 2024

    👍
    342

    #516 07 February 2024: mottenbol

    mottenbol
    (de ~ (m.), ~len)

    Bol met een bepaalde chemische geur ter bescherming van wollen kleding tegen motten.

    vnw: mottenbollen: mottenballen

    SN: mottenbal

    zie ook verzamellemma kledij

    Mothballs

    Ons moeder legde vroeger altijd mottebollen in de kast. Die geur behoort tot mijn kinderjaren en zal ik nooit vergeten.

    Mottenbollen? Oune kop is precies niet mottenbol! As gij in een kast zou kruipen, zouden der geen motten in zitten, moar de kast zou ’t hope liggen! (Zottegem, skynet.be)

    Mottenbollen worden vandaag de dag bijna niet meer gebruikt. Ze zijn in diskrediet geraakt, omdat naphtaleen en paradichloorbenzeen kankerverwekkende stoffen zouden zijn. (Tielt)

    MOTTEBOL, MOTTENBOL, znw., m. – Naphtalinebolletje dat men in kleerkassen legt om de mot te weren.” P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1936, 1938, 1939). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Bijvoegsel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jan 2024 10:27)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Feb 2024

    👍
    303

    #517 06 February 2024: motocyclette

    motocyclette
    (de ~, ~n, man. zelfst. nw.)

    motorfiets, brommer
    zie ook motseklet

    vnw: lichte motorfiets

    uitspraak: /’mo too si ’klèt/ zeer veel uitspraakvarianten,
    Antw.: motsiklèt
    Kempen: motsjeklèt

    < Belgisch-Frans “motocyclette”; in Frankrijk beschouwd als verouderd administratief taalgebruik; betekent letterlijk “motorrijwiel”

    zie ook wegcode

    Garelli Europed 40

    Mijn motocyclette gaat niet sneller dan 25 per uur.

    “‘Die fabrikantenzoon met z’n motocyclette… ge weet wel wie ik bedoel.’” (“Langs de Leie: twee variaties op een thema” Jan Fabricius)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jan 2024 10:25)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jan 2008
    Dit woord was woord van de dag op 06 Feb 2024

    👍
    582

    #518 05 February 2024: pretpedagogie

    pretpedagogie
    (zn. v. meerv. niet gebruikelijk)

    Van Dale online: (in België) onderwijs dat niet gericht is op kennisoverdracht, maar op het welbevinden van de leerlingen

    < neologisme van B. De Wever

    vgl. pretpedagoog

    “Men heeft dat klassikaal leren losgelaten, die kennisoverdracht losgelaten. Het is allemaal verschoven naar de pretpedagogie: vaardigheden, het moet leuk zijn, het moet plezant zijn …” (B. De Wever in Terzake 1 april 2019)

    Leesplezier wordt onterecht geassocieerd met ‘pretpedagogie’. (iedereenleest.be)

    Uit internationaal onderzoek blijkt dat de kwaliteit van het Vlaams onderwijs daalt. Hoe is dat gekomen? Omdat er te weinig aandacht is voor kennisoverdracht en te veel voor het welzijn van de leerlingen? Is het een gevolg van de “pretpedagogie”? En, wat is de beste onderwijsvorm? (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 May 2024 12:23)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Feb 2024

    👍
    94

    #519 04 February 2024: den

    den
    (mannelijk bepaald lidwoord)

    mannelijk bepaald lidwoord

    Afkomstig van de accusatief in het oude naamvallenstelsel, dat er zo uitzag voor het mannelijk bepaald lidwoord:

    1. nominatief de
    2. genitief des
    3. datief den
    4. accusatief den

    Voorbeelden, dus:
    den sterken koning
    den groten boom
    den roden vis

    Voor het AN als standaardtaal werd geïmporteerd, pleitten sommige Vlaamse grammatici ervoor “nen” en “den” als mannelijke lidwoorden in te voeren in de ortografie ook in de nominatief – Zoals hierboven voorbeelden voor gegeven werden. De neiging om accusatieven te gebruiken in plaats van nominatieven noemt (men) “accusativisme”.

    De mettertijd steeds toegenomen assimilatie verklaart waarom “de” weer ook gebruikt wordt bij mannelijke naamwoorden. Voor details over die assimilatie, zie: nen.

    Den blijen man heeft een’ schoon’ vrouw.
    → Den blije man heeft een schoon vrouw.

    De roofvogel komt al enkele jaren overwinteren in Malderen en staat om zijn bleke kleur bekend als “den witte buizerd”. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Jan 2024 09:47)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Feb 2024

    👍
    478

    #520 03 February 2024: mossel

    mossel
    (zn. m., ~s)

    scheldwoord vooral om iemand te typeren als dom handelend, flaterend, zwakkeling, slap persoon, stommerik

    Maar ook meer algemeen als onnozelaar (meestal in het geval van een vrouw)

    vnw: slappeling, lamzak: een mossel van een vent

    Van Dale 2015 online : Belgisch-Nederlands, spreektaal: lammeling

    woorden-boek.nl: Z-NL

    Gij se mossel, moet ge dat nu laten vallen?

    Gij se mossel, dat is geen spaghettisaus die ge ontvroren hebt, dat is tomatensoep. Dat gaat lekkere spaghetti worden…

    Die vriendin van Gerda van de Jean, wat voor een mossel is dat? Amai, zijt daar mee getrouwd…

    Dat is toch gene coureur? Dat is een mossel. Ziet die ne keer op zijn fiets zitten, seffens valt em eraf.

    > andere betekenis van mossel

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jan 2024 08:43)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Feb 2024

    👍
    357

    #521 02 February 2024: stielbederver

    stielbederver
    (zn. m. -s)

    oorspronkelijk iemand die onder de gangbare prijs werkte;
    ook iemand die volgens zijn medewerkers te snel, te hard, te goed werkt

    google 2024: slechts 4 hits in .NL

    zie ook stielbederf; stiel

    De enthousiaste jonge ambtenaar werd al rap door zijn collega’s bestempeld als stielbederver.

    Ik ben de stielbederver van de nieuwsredactie: ik doe veel meer dan van me gevraagd wordt. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Apr 2025 12:32)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Feb 2024

    👍
    311

    #522 01 February 2024: verrottingsstrategie

    verrottingsstrategie
    (de ~, ~en vrouw. zelfst. nw.)

    (politiek) strategie waarbij men steeds nieuwe eisen stelt om de onderhandelingen op de lange baan te schuiven, of een slechte situatie laat bestaan of zelfs erger maakt om een bepaald doel te bereiken

    Google 2024: slecht 1 hit in .NL

    Verrottingsstrategie, politieke spelletjes en zwarte pieten doorspelen zijn nu al een hele tijd de topwoorden van het wetstratees.

    “In 2019 is het te laat, en dat is De Wever zijn bedoeling”, zegt Almaci daarover in “De ochtend” op Radio 1. “Dit is een verrottingsstrategie.” (vrt.be)

    Ik hoed mij voor intentieprocessen als ‘verrottingstrategie’, maar áls men De Lijn in de vernieling wou rijden, had men het niet anders moeten aanpakken. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Bremel (14 May 2024 18:49)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Feb 2024

    👍
    366

    #523 31 January 2024: zie hem doen

    zie hem doen
    (uitdr.)

    zie hem bezig

    ook: zie haar doen, zie mij doen, zie ons doen, …

    vgl. ook ziet em gaan, ziet em gaan

    Ik denk niet dat het voor mij weggelegd is, maar dat dacht Koen De Bouw misschien ook, en zie hem doen op zijn leeftijd. (showbizzsite.be)

    Zie ons doen, zie ons doen – Ontdek het verhaal van Het Schrijfhok (.schrijfhok.be)

    ‘Zie mij doen’ is de mooie documentaire van Klara Van Es over mensen met een verstandelijke beperking. (canvas.be)

    ‘Ziet em duun’ is een monsterhit van 2 kempense zangers genaamd Van Echelpoel.

    Tijdens de live-uitzending ‘Zie ons doen’, een event in Mechelen om het Belgische EU-voorzitterschap te openen, stond zangeres Laura Tesoro (27) plots te zingen met een Palestijnse vlag in de hand. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Jan 2024 21:07)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Jan 2024

    👍
    91

    #524 30 January 2024: procedure ten gronde

    procedure ten gronde
    (begrip)

    juridisch: een juridische procedure (rechtzaak) die over de kern (de grond) van de zaak gaat (in tegenstelling tot nevenprocedures, verzoeningsprocedures, …), de eigenlijke rechtsgang.

    NL: bodemprocedure

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Eerst waren er allerlei procedures over de toerekeningsvatbaarheid van Kim De Gelder, maar nu wordt de procedure ten gronde gevoerd.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (28 Jul 2021 08:21)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Jan 2024

    👍
    304

    #525 29 January 2024: gronde, ten ~

    gronde, ten ~
    (term)

    grondig, tot op de grond van de zaak, in de kern van de zaak, fundamenteel, …

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    vgl. ook procedure ten gronde

    Veel militanten kwamen om te vernemen wat de partij nu eigenlijk bedoelt met confederalisme. “Ik wil daar meer uitleg over hebben, ten gronde”, zei iemand.

    We hebben een gesprek ten gronde gehad over wat er nu precies verkeerd loopt.

    Ten gronde gaat politiek altijd over macht.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jan 2024 07:39)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jan 2024

    👍
    288

    #526 28 January 2024: stenen uit de grond vriezen

    stenen uit de grond vriezen
    (uitdr.)

    heel hard vriezen

    Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands

    ook ‘de stenen uit de grond vriezen
    zie ook vervriezen

    ’t Is putteke winter en bijna nieuwjaar, maar ge kunt moeilijk zeggen dat de stenen uit de grond vriezen bij meer dan 10 graden buiten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 08:15)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jan 2024

    👍
    306

    #527 27 January 2024: moordstrook

    moordstrook
    (de ~, (v.), ~stroken)

    (mobiliteit) aanliggend gelijkgronds, moordend gevaarlijk fietspad,
    dikwijls ook “moordstrookje” (deze stroken zijn zeer smal) genoemd

    Zie ook zelfmoordstrook

    Moordstrookje is woord van het jaar 2018 in Vlaanderen.

    “Een aanliggend gelijkgronds fietspad, zo luidt de officiële term voor de strook waarop Noah en Maarten om het leven kwamen. Maar in de mobiliteitssector is al vele jaren een ander woord in omloop: ‘moordstrookje’.” (DS 290918)

    FIETSEN OVER MOORDSTROOK – Het Nieuwsblad (2011)

    In Vlaanderen resulteert dit in de welhaast klassieke profielen van de Gewestweg-met-moordstrook voor fietsers en de vrijwel stoeploze dorpsstraat. (Kris Peeters – 2000 – ?Automobiles)

    Vlaanderen: beter fietspad, minder ’moordstroken’ (trouw.nl)

    Opnieuw miljoenen extra fietsers geteld in provincie Antwerpen: “Alle overheden samen moeten moordstrookjes aanpakken” (vrt.be – 2024)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2024 15:45)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jan 2024

    👍
    127

    #528 26 January 2024: monteur

    monteur
    (zelfst. naamw. m. -s)

    persoon die de film monteert door uitgekozen fragmenten aan elkaar te plakken

    “Filmmontage is zowel kunst als techniek’, zegt Felix van Groeningen, ‘net zoals film zelf, eigenlijk. Mensen realiseren zich vast niet in hoeverre een monteur een film kan maken of kraken.’ (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (06 Aug 2021 07:14)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jan 2024

    👍
    257

    #529 25 January 2024: ambtenarenbal

    ambtenarenbal
    (zn. o.; ~s)

    jaarlijks bal van de ambtenaren op 2 januari (sinds 1968)

    In de Ancienne Belgique vindt dinsdagnamiddag en -avond al voor de 49ste maal het traditionele ambtenarenbal plaats. (nieuwsblad.be)

    #metoo op het Ambtenarenbal: “Als er een over mijn gat wrijft, zal hij het snel weten” (demorgen.be)

    Cartoon over de manier waarop ambtenaren het nieuwe jaar inzetten, met niets minder dan een stevig feest, het zogenaamde ambtenarenbal. (saltooo.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Jul 2021 02:55)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jan 2024

    👍
    127

    #530 24 January 2024: monkelen

    monkelen
    (ww. monkelde, gemonkeld)

    -glimlachen (met iets guitige uitdrukking)
    -grijnzen

    vnw:
    •glimlachen, lachen
    •grijnzen, gnuiven
    •mompelen, neuriën

    zie ook monkellach; monkellachen

    Jantje zag dat moeder het niet meende, ze monkelde toen ze zei dat hij niet naar de kermis mocht.

    “Spijtig dat jullie moeten rechtstaan, maar zo zou het eigenlijk alle weken moeten zijn”, monkelde hij dan. (nieuwsblad.be)

    Frank Vanhecke, toen nog voorzitter van het Vlaams Belang, monkelde dat zijn partij een “overwinningsnederlaag” had geleden. (vrt.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jan 2024 07:55)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jan 2024

    👍
    329

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.