Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #451 11 April 2024: ruimtelijk structuurplan

    ruimtelijk structuurplan
    (vaste woordgroep)

    plan dat globaal de verwachte en gewenste ruimtelijke ontwikkelingen weergeeft voor een gemeente (of delen ervan), voor een provincie of een gewest

    standaardtaal in België
    zie ook ruimtelijk uitvoeringsplan

    Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) is een door het Vlaams gewest opgemaakt ruimtelijk structuurplan dat de gewenste toekomstige ruimtelijke ordening in Vlaanderen coördineert. (Wikipedia)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (09 Aug 2021 19:24)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Apr 2024

    👍
    223

    #452 10 April 2024: afgelekt

    afgelekt
    (bnw.)

    (pej.): (te) netjes, ordelijk, …

    (hypercorrecte) schrijf- en uitspraakvariant: afgelikt

    SN/NL: gelikt

    zie ook aflekken, lekken, er afgelekt uitzien

    Verwacht dus geen afgelekte bus die volledig spik en spam is en zonder kreukjes (goboony.be)

    Afgelekte interieurcomposities maken dezer dagen alsmaar vaker plaats voor doorleefde combinaties die verschuivingen makkelijk verdragen. (standaard.be)

    Een afgelekte Johnny, haar strak in de gel naar achter, klein en gestuikt, dikke marathon-zonnebril op zijn neus en een opgezette Toyota Corolla. (tjoolaard.be)

    Het moet zo ongeveer een dik jaar geleden zijn dat de nieuwste generatie van de Land Rover Range Rover werd voorgesteld via een traditionele reeks afgelekte persfoto’s (autojunior.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (21 Aug 2023 18:13)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Apr 2024

    👍
    3

    #453 09 April 2024: nemen, te ~ of te laten

    nemen, te ~ of te laten
    (uitdr.)

    (het is) het een óf het ander, kiezen of delen

    vnw: het is te nemen of te laten: kiezen of delen, we komen er niet meer op terug, graag of niet

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Fr. à prendre ou à laisser

    De Koninklijke familie krijg je in één pakket. ’t Is te nemen of te laten.

    Het was dan ook een nogal vertwijfelde Bart De Wever die gisteren op het VRT-debat uitriep: ‘niets in mijn programma is te nemen of te laten’. (vrt.be)

    Als je vroeger nog voor een degustatiemenu van vijf of zeven gangen kon kiezen, dan is het nu resoluut: zeven, te nemen of te laten (80 euro). (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Mar 2024 06:04)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Apr 2024

    👍
    322

    #454 08 April 2024: nemen voor, iemand ~

    nemen voor, iemand ~
    (uitdr.)

    iets of iemand verkeerdelijk houden voor

    vnw: iemand nemen voor: iemand aanzien, houden voor

    < Frans prendre pour

    Ik nam hem voor een flik, zoals hij daar wijdbeens ons stond op te wachten.

    Ik uwen rommel opkuisen? Waarvoor neemt ge mij? Ik ben niet zot, zenne.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Mar 2024 05:59)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Apr 2024

    👍
    520

    #455 07 April 2024: anale driehoek, de ~

    anale driehoek, de ~
    (begrip)

    gebied tussen Kontich, Reet en Aar(t)selaar waarbij de plaatsnamen anale connotaties oproepen

    Woordenboek van Populair Taalgebruik (Marc De Coster – 2020-2024): (2005) (Vlaanderen, sch.) bijnaam van een bepaalde regio: Kontich, Aartselaar en Reet.

    vgl. witloofdriehoek, de ~, marginale driehoek, de ~

    De Jeugd van Tegenwoordig heeft Nederland de ‘anale driehoek’ van Vlaanderen leren kennen. (hln.be)

    Verfrissende gouden tripel gemaakt door 5 vrienden uit de ‘anale driehoek’ Aartselaar – Reet – Kontich. (asterx.be)

    Voor je het weet hang je aan zijn lippen terwijl hij immens beeldend vertelt over een boer en een mol, zijn jeugd in de ‘anale driehoek’ en … (lierscultuurcentrum.be)

    Op een kruispunt in Kontich is bij wegenwerken een nieuwe wegwijzer naar Aartselaar geplaatst met een schrijffout op. Er staat niet Aartselaar maar Aarstelaar. De gemeenten Aartselaar, Kontich en Reet worden al jaren grappend de anale driehoek genoemd. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jul 2024 12:48)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Apr 2024

    👍
    12

    #456 06 April 2024: deshydrateren

    deshydrateren
    (ww. deshydrateerde, gedeshydrateerd)

    uitdrogen

    vgl. deshydratatie, deshydratering

    “Daaruit blijkt dat Garfield een ernstige anemie (rode bloedcellem +/- 10%) heeft en ernstig gedeshydrateerd is.” (dekattensite.nl 3 jul. 2017)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 11:21)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Apr 2024

    👍
    145

    #457 05 April 2024: cadet

    cadet
    (zn. m.; ~ten)

    lid van een sportvereniging in een bepaalde jeugdcategorie

    de jeugdafdeling zelf wordt aangeduid met de cadetten

    Typisch Vlaams: jeugdlid van een sportvereniging: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3

    vnw: jong lid, van 12 tot 14 jaar, van een sportvereniging

    De cadetten van voetbalclub Noorse hebben op Paasmaandag KVV Paastornooi gewonnen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Jan 2022 08:59)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Apr 2024

    👍
    26

    #458 04 April 2024: waterbedeling

    waterbedeling
    (zn. v.; ~en)

    waterdistributie, watervoorziening

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    Hierdoor werd de weg geopend om een einde te maken aan de lopende processen en aan de complexe structuur van de waterbedeling in deze Vlaams-Brabantse gemeenten. (sint-pieters-leeuw.eu)

    De Watergroep (nieuwe naam voor Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening sinds 1 januari 2013) staat in voor de waterbedeling in onze gemeente. (.berlare.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Sep 2021 09:32)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Apr 2024

    👍
    180

    #459 03 April 2024: opbinden

    opbinden
    (ww. bond op; opgebonden)

    (klim)planten tegen bv. een stok binden

    VD2015 online: BE; verouderd

    tuinadvies.be: Planten opbinden en geleiden met opbindbandjes – set 50 stuks. € 3,50 … Tomaten opbinden met tomatenclips – witte tomatenclips om planten op te binden.

    groeninfo.com: Klimroos opbinden is een onderwerp van het rozen forum op groeninfo.com.

    bloggen.be: Dus ben ik begonnen met het opbinden van de uitlopers van de komkommer. Ik had er 3 gedaan tot ik tot de ontdekking kwam, dat het geen zin had om er meer op te binden. Gewoonweg omdat er geen ruimte voor is. Dus heb ik de rest gesnoeid.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Jul 2021 09:23)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Apr 2024

    👍
    167

    #460 02 April 2024: laterale pas

    laterale pas
    (uitdr.)

    sport:
    vnw: laterale pas: breedtepas

    Arénate onderschepte een slechte laterale pas van Vermeiren en bediende Njo-Léa, die Dender meteen op rozen zette. (nieuwsblad.be)

    Hasselt kan pas later in dat kwartje dichterbij komen na een mooie laterale pas naar Milan B, die Jasper bedient voor de 6-4. (waterpolohasselt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Aug 2023 07:08)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Apr 2024

    👍
    4

    #461 01 April 2024: titel, ten definitieven ~

    titel, ten definitieven ~
    (uitdr.)

    definitief

    vnw: ten definitieven titel: definitief

    Van Dale: BE; niet al­ge­meen ten de­fi­ni­tie­ven ti­tel
    de­fi­ni­tief

    zie ook titel

    “De raad van bestuur kan enkel, ten definitieven titel of op proef voor een bepaalde periode, duikclubs als lid aanvaarden die aan volgende voorwaarden …” (ovos.be statuten)

    Van SK Poperinge kregen wij ten definitieven titel Guido Samain en voor één seizoen scholier Marc. Derynck (kfcpoperinge.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 17:35)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Apr 2024

    👍
    183

    #462 31 March 2024: klacht neerleggen

    klacht neerleggen
    (uitdr.)

    SN-NL: een klacht indienen

    vnw: een klacht neerleggen: een klacht indienen

    DS2015 standaardtaal

    < Frans: déposer plainte

    zie ook klacht indienen

    Als ge niet akkoord gaat met de beslissing kunt ge altijd (een) klacht neerleggen.

    Hij heeft klacht neergelegd tegen onbekenden omdat iemand zijn vier banden fit gestoken had.

    Vind je dat een van je patiëntenrechten niet is gerespecteerd, kun je klacht neerleggen bij de bevoegde ombudsdienst. (cm.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 06:49)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Mar 2024

    👍
    320

    #463 30 March 2024: medezeggingschap

    medezeggingschap
    (de ~ (v.))

    medezeggenschap

    De aandeelhouwers eisen meer medezeggingschap in het bedrijf.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door Diederik (21 Jul 2021 18:28)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Mar 2024

    👍
    369

    #464 29 March 2024: neerhof

    neerhof
    (het ~, de ~ (m.), -ven)

    onbebouwd stuk grond tussen de gebouwen van een boerderij, erf

    vnw:
    • pachthoeve
    • erf bij een boerderij waar kippen rondlopen

    Van Dale 2018: neer­hof
    ver­ou­derd
    1. bij een hof­ste­de of kas­teel de bij­ge­bou­wen en ter­rei­nen waar de huis­die­ren wor­den ge­hou­den
    2. pacht­hoe­ve die bij een kas­teel be­hoort
    3. hoen­der­hof

    vgl. neerhofdier

    Het neerhof liep vol met kippen.

    Het Neerhof is de jeugd- en gezinsboerderij van de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

    “De neerhof is het onbebouwd stuk grond tussen de gebouwen van een boerderij (het erf) of kasteel (de binnenplaats, soms ook met een opperhof).” (toverleven.cultu.be)

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Mar 2024 05:18)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Mar 2024

    👍
    407

    #465 28 March 2024: doopmeter

    doopmeter
    (zn. v.; ~s)

    meter die bij het doopsel aanwezig is

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook verzamellemma mensen

    zappybaby.be : In augustus word ik een fiere doopmeter: heeft er iemand een tof, leuk, origineel idee welk cadeau ik kan geven op zijn/haar doopfeest?

    ugent.be: Benamingen voor ‘doopmeter’ en ‘grootmoeder’ in de Zuid-Nederlandse dialecten (Masterproef Yolien Mertens)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 07:20)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Mar 2024

    👍
    220

    #466 27 March 2024: jasmijn

    jasmijn
    (zn. m; ~en)

    vnw: een witte of paarse sering

    vgl. jozemien

    Syren

    in belgie wordt ook dikwijls jasmijn voor sering gebruikt de enige boerenjasmijn is echter philadelphus (bv “belle etoile”). (tuinadvies.be)

    Syringa Vulgaris – gewone witte sering wordt in de volksmond meestal verkeerdelijk jasmijn genoemd. (tuinhier-oudenburg.be)

    Over bijna heel Vlaanderen zou meibloemen wel een begrip zijn voor ‘sering’. De andere benamingen zoals ‘Jossemien’ komt van het woord Jasmijn. (nuus.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door forever (20 May 2025 19:05)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Mar 2024

    👍
    4

    #467 26 March 2024: voorhuwelijkssparen

    voorhuwelijkssparen
    (zn. o.; geen mv)

    Voorhuwelijkssparen was in Vlaanderen een belangrijke manier van sparen, voor jongeren in de twintigste eeuw. Vanaf zijn 14de jaar kon iedereen een zeker bedrag sparen. Dit gebeurde meestal via de mutualiteit. Op het moment van het huwelijk of op zijn 30e jaar kon dat geld dan opgenomen worden. De regeling was zo dat indien men inderdaad huwde voor zijn 30e jaar het een zeer voordelige manier van sparen was. Later is het dan ook uitgebreid naar het samenwonen. Vanaf 2011 besloten de meeste mutualiteiten dit systeem te laten uitdoven. (Wikipedia)

    Van Dale 2016 online: BE

    Voorhuwelijkssparen heeft de Jean nooit gedaan, voorhuwelijksparen wel want hij is getrouwd van de moetens.

    Sinds 2011 is het niet meer mogelijk om in te schrijven bij het voorhuwelijkssparen. Wie voordien reeds spaarde, kan dit evenwel verder blijven doen. (CM.be)

    Op het moment dat je trouwt of 30 jaar wordt, dient de uitbetaling van je voorhuwelijkssparen te gebeuren. (nzvl.be)

    Het gemeentebestuur kent een premie voor het voorhuwelijkssparen toe aan zowel huwenden als samenwonenden. (koksijde.be)

    Uit heel goede bron vernomen dat Fortis in moeilijkheden geraakt is na het huwelijk van Wilfried Martens met Miet Smet en Miet Smet daarna haar voorhuwelijkssparen heeft opgenomen. (userbase.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 02:43)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Mar 2024

    👍
    226

    #468 25 March 2024: navorser

    navorser
    (de ~ (m.), ~s)

    een onderzoeker van onbekende zaken, een wetenschapper, vorser

    vnw: (wetenschappelijk) onderzoeker

    Na 1950 ontleend aan Duits Forscher of van vorsen.

    Ernest Solvay was navorser in de fysica en chemie, specialiteit: radioactiviteit en kwantummechanica.

    Het beroep van navorser werd pas in de 19e eeuw gespecialiseerder. De praktische gerichtheid van het vorsen werd belangrijker en de wetenschapsbeoefening kreeg een beroepsmatiger karakter.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Mar 2024 07:35)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Mar 2024

    👍
    303

    #469 24 March 2024: sukkeltoer, op de ~ zijn

    sukkeltoer, op de ~ zijn
    (uitdr.)

    op een sukkelachtige manier, op een gebrekkige manier, met veer horten en stoten, op een ziekachtige manier
    NL/SN: aan de sukkel zijn

    zie ook: sukkel, op de ~ zijn, sukkelstraatje, sukkeltoer

    Ons vader is op de sukkeltoer na zijn laatste operatie.

    Mijn ottoke is op de sukkeltoer voor het moment. Hij heeft een ondehoud nodig denk ik.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 00:30)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Mar 2024

    👍
    277

    #470 23 March 2024: liefhebberstoneel

    liefhebberstoneel
    (zn. o.; geen mv.)

    amateurtoneel

    vnw: amateurtoneel

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    zie ook liefhebber

    Moest vanaf vandaag op morgen het liefhebberstoneel verdwijnen, er zou een enorme leegte ontstaan in onze kulturele wereld. (deschalmei.be)

    Bovendien groeide Lanoye zelf op in het liefhebberstoneel en die passie liet hem nooit meer los. (degrotepost.be)

    Dit bleek in 1980 uit de retrospectieve tentoonstelling waar men de evolutie van het liefhebberstoneel nauwkeurig kon volgen: van de creatie van De Wonderdokter van Jos Jansen tot het moderne internationale repertoire met Alles voor de Tuin van Albee. (kvgotoneel.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Aug 2023 10:40)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Mar 2024

    👍
    173

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.