Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
slenteren, zich schuifelend voortbewegen, sloffen
Ook in het 3 provinciënpunt Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Antwerpen
Hij stesselde naar de pompbak.
Wie komt daar aangestesseld?
> andere betekenis van stesselen
zich aan iets “mispakken”
zich vergissen, niet de juiste beslissing nemen
uitspraak Hageland: zich troemperen
Antwerpen: zich tromperen
→ Fr. se tromper (zich vergissen)
zie ook trumperen, zich ~
Ik had mij gekleed voor een warme, zonnige dag, maar daar heb ik mij serieus aan getroempeerd, ik bibber hier zowat uit m’n vel.
dat zal niet doorgaan
zie ook kloten gerard
Gaan wandelen met zo’n strontweer? Dag Jan! Gij zijt niet goed, ofwa?
vulpotlood
< Frans ‘portemine’
zie ook: minneke
Jan moet nooit zijn potlood scherpen, want hij schrijft altijd met een portemine.
Is dit verouderd of wordt dit nu nog gebruikt in W.Vl. ?
“De spade die daar nog altijd als een vergauweloosd stuk alm in ’t land stak, bracht hem een naar gevoel van treurigheid’ (Langs Wegen, 66)” (https://dbnl.org/tekst/leme001taal01_01/leme001taal01_01_0026.php)
vals
herkomst: zou een vervorming zijn van het oude woord aes-sack. Dit was een zak met aas (voedsel) die men meenam op reis.
Daarnaast kreeg aaszak ook de betekenis van goocheltas. Het “bedrog” van de goochelaar ging in het Zuid-Nederlands over in bedrog tijdens het spel.
Van Dale: haarzak
de (m.); g.mv.
1. (gewestelijk) aaszak
zie ook: haarzakkerij
haarzakken
haarzakker
vnw: aaszak, aaszak doen = valsspelen
Jij speelt haarzak!
sigaret
Ik zit zonder saffen; ik moet naar de nachtwinkel.
humoristisch eufemisme dat in het algemeen aangeeft dat een vrouw of meisje een uitgesproken vrouwelijk figuur heeft; specifiek betekent het dat ze een grote boezem heeft
Zie ook oren en poten, goed voorzien van ~
Amai seg, ’t is weral een poar joar lejje dak Elise nog hem gezien, mor die is seegewerrigs persies goe verzien van poëten en oëre.
(Amai zeg, ’t is weeral een paar jaar geleden dat ik Elise nog heb gezien, maar die is tegenwoordig precies goed voorzien van poten en oren.)
< ook de geassimileerde vorm “aflassen” komt herhaaldelijk voor
zie ook aflasting
Ze zeggen dat ze volgend jaar de winterstop gaan aflasten in het voetbal!
Door het slechte weer zullen we de BBQ (barbecue) moeten aflasten.
1. wordt gebruikt om een persoon aan te duiden die aan extreme magerzucht lijdt. Bij lichtgewicht babies spreekt men van “een vernepelingsken”
2. klein mager persoon
3. armzalig voedsel
vnw: onvolgroeid, ziekelijk persoon, sukkelaar
zie ook vernepen
1. Aan onze Jan zijn liefke hangt er niks aan, zo’n vernepeling.
2. Onze Wout was een klein vernepelingske dat 3 weken in de couveuse moest blijven.
3. Die abrikozen zijn maar schrale vernepelingskes.
De Geverniste Vernepelingskes is een Vlaamse satirische stripreeks, geschreven door Urbanus en getekend door Jan Bosschaert.
demorgen.be: En toch zijn deze Belgische wezen geen te beklagen ‘vernepelinkskes’. Die Belgische wezen trekken namelijk zeer goed hun plan. Het gaat – u heeft het al geraden – om de federale culturele instellingen.
boer in het kaartspel
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
vergelijk: koning
zie ook schuppen zot
De schuppenzot sterft op zijn kot.
> andere betekenissen van zot
benzinestation, tankstation
vroeger ook: naftstatie
zie ook naft, naftpomp, naftepompe; wegcode
Aan het volgende naftstation moeten we tanken.
(op)vouwen van bvb kledij
vnw: opvouwen
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
zie ook plooien; verzamellemma kledij
De kleren zijn proper opgeplooid en in de kleerkast gelegd.
chocolademelk
ook wel chocomel zonder k
afkorting: choco
zie ook: cécémel, chocolatte pap
Voor mij nog nen emmer chocomelk, alstublieft!
Een warme choco met een Brusselse wafel, dat smaakt heerlijk in de winter!
Voor mij een warme chocomelk met crèm fattee en ne pannekoek met siroop.
gezelschap, groep
ook verwijzend naar de aanhang van iemand
< Frans compagnie <Latijn compania
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Hij heeft altijd veel compagnie. We zien hem zelden alleen.
En toen kwam de Jean en compagnie binnen en ’t was gedaan met de rust.
In compagnie was hij een geestigaard. Hij was weleens zat, maar dan was hij ook gewoon zat, zonder baldadigheden of woede- aanvallen. (bookspot.be)
9.000 zelfgemaakte kroketten voor eetfestijn van voetbalclub uit Merchtem: “Rollen in compagnie is plezant” (vrt.be)
examenperiode, zittijd, tijd waarin examens worden afgelegd
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Frans session
Als ge niet geslaagd zijt in de eerste zit, kunt ge nog altijd opnieuw proberen tijdens de tweede zit.
> andere betekenis van zit
onvoldoende ruimte hebben, zich beklemd voelen
Onze Karel heeft een studiootje gehuurd, het is zo klein da ge in de keuken uw gat niet kunt keren.
Fr. effort
inspanning
(meestal efforke)
Als we nog een klein efforke leveren, zijn we klaar.
Ge zult toch nog een serieuze effort mogen doen, anders gaat dat hier nooit op tijd af geraken.
trottoir, voetpad, stoep
< Frans alentours (les ~) de omgeving, lieux autour: omstreken
oorsprong: De straten hadden geen voetpaden zoals nu, maar de rijken hadden wel een verhoogd wandelpad, voetpad dat ‘aux alentours’ lag (rond het eigendom).
Nog gebruikelijk in het Antwerps dialect.
De kinderen hinkelen oep (op) de lantoer.
“Ons bomma zei vrueger alttij ‘’ oep de lantoer bloaven hé’’ wat zo goed wil zeggen als op de stoep of het voetpad blijven hé en er nie neffes loepe.” (tuinadvies.be 3 feb. 2008)
hark
vnw: in België vaak voor: hark
< Middelnederlands: rive
zie ook: rijven, rakel, gritsel, krab
Ik neem de rijf even om die bladeren op te ruimen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.