Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
toeschouwer
SN-NL: omstander
Van Dale 2017 online: BE
DS2015 standaardtaal
De racewagen vloog uit de bocht en kwam terecht tussen de omstaanders.
Twee omstaanders duiken in kanaal in Péruwelz om bestuurster te redden (vrt.be)
passie, pleziertje, iets wat je recht houdt
Fietsen is zijn lang leven, als ge zijne fiets zou afpakken zou er met hem geen huis te houden zijn.
een brief met wensen die op school wordt voorbereid en voorgelezen wordt aan ouders, grootouders, peter en meter
.jpg)
Nieuwjaarsbrief 1 januari 1890
Van Dale 2016 online: BE
Van Dale 2024: in BE op school voorbereide nieuwjaarswens die kinderen voor hun ouders en peter en meter voorlezen of opzeggen
vgl. nieuwjaar
Één voor één gingen de kinderen op een stoel staan om hun nieuwjaarsbrief voor te dragen.
Liefste peter,
Zoveel te meer ge geeft, zoveel te beter.
Uw petekind Jean,
Mortsel, 1 januari 2016.
oudejaarsavond, oudjaar
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Nieuwjaarsavond, nog thans in Zuid-Nederland: de avond vóór nieuwjaarsdag (zie Joos (1900-1904)), derhalve de avond die nu in Noord-Nederland oudejaarsavond heet.
Met nieuwjaarsavond blijven wij schonekes thuis dit jaar.
wreef = bovendeel van een voet
ook in de prov. Antw.
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt), bij wrijf:
znw. m. Wreef van den voet, jongere vorm in de plaats gekomen van wrijch.
Kiliaan: wrijf des voets, suprema pars pedis. In Zuidnederland nog gewoon.
Er is een steen op zijne vrijf gevallen.
“Lederen lap in rijgschoenen, die de wrijf bedekt”, Cornelissen-Vervliet (1906).
in Vlaanderen het gewone woord voor een kat van het vrouwelijk geslacht
vnw:
•wijfjeskat
•kattige vrouw, kattenkop
NL: vrouwtjeskat
klik op de afbeelding
Kattin zoogt haar jongen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Is uw kat een kater of een kattin?
auto-ongeluk
< ‘auto’ + ‘accident’
Hij heeft een auto-accident gehad op het rondpunt van Wijnegem.
Ik ben niet akkoord, loop naar de maan, ja dag Jan!
uitspraak: Teute Zjéraar
zie ook Gerard
Het aanvrage me die lelijke del? Ja teute gerard! nog voor gin (gin, gien, gen) duzend frang.
reiskosten
Nederland: voorrijkosten
< Frans frais de déplacement
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Verplaatsingskosten is standaardtaal in België voor: voorrijkosten. (vrt taalnet)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
21% van de ledenbijdrage werd besteed voor zitpenningen en verplaatsingskosten.
Springkasteel te huur voor € 80 per dag inclusief BTW, zonder verplaatsingskosten.
de hoer spelen, maar dit is een uitdrukking die als grap wordt gebruikt.
uitspraak: “een roeë laamp veur a deur hangen”
Door een kleine operatie kan ik een tijdje niet werken en daardoor zit ik nu aan de “ziekenkas”. Maar doordat m’n baas m’n papieren nogal rijkelijk laat opstuurde en dan weer dat foutief ingevuld was en dan dat weer niet klopte, enzoverder enzovoort, heb ik nu al 2 maanden geen rotte frank gezien.
Dus overweeg ik om een roeë lamp veur m’n deur te hangen.
kerel, vent
Hela, fiston! Gaat ginder eens helpen.
vakman
ook: iemand die zeer handig of bedriven is in iets
vr. stielvrouw
vnw: vakman, geschoold ambachtsman
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
zie ook stiel
Onze beenhouwer is een echte stielman.
Bij Absolute Jobs zijn we voor onze klant op zoek naar een stielman of stielvrouw, (vdab.be)
Wil je een stielman vinden voor jouw schilderwerken, maar weet je niet waar te beginnen? (mijn-schilderwerken.be)
En ja, ook hij, toch gekend en erkend als een echte ‘stielman’ in de duivensport moet toegeven dat een herstart na een verkoop niet altijd van een leien dakje loopt. (herbots.be)
Een extra inspanning leveren om iets te bereiken. Boven de normale inspanning die moet geleverd worden.
Met zo’n flauw resultaat voor wiskunde zult ge een serieuze (serieus) praam moeten doen om erdoor te geraken op ’t einde van ’t jaar.
als grootste wens hebben een eigen huis te bouwen
Van Dale 2016 online: BE
zie varianten: baksteen in de maag
“Batibouw is het onmisbaar evenement voor wie met een baksteen in de maag geboren is.” (elantis.be 3 sep. 2018)
tevergeefs op iets of iemand wachten
vnw: te blinken staan: in zijn hemd staan, voor schut zetten
vgl. blinken, staan ~
Hij stond daar schoon te blinken met zijnen bos bloemen en ze kwam niet af.
> zie andere betekenis van blinken, staan te ~
een gapende wonde (meestal hoofdwonde)
ook in Oost-Vlaanderen
Engels: “gap”, opening, snee en “gob” (vulgair) voor mond
verwant met gapen
Koentje viel en bezeerde zich; de gabbe dient genaaid te worden door de dokter.
kantine, eetzaal
vnw: eetzaal van een school, kantine van een bedrijf
Van Dale 2013 online (Belgisch-Nederlands) eetzaal (m.n. in een school of bedrijf)
zie ook: bedrijfsrefter; schoolrefter; refterbewaking; refterstoel; reftertafel; reftertoezicht
Na de lunch is de refter één grote puinhoop.
Refter wordt lunchbar. Verschillende scholen maken komaf met de traditionele lunchpauze: samen in de rij aanschuiven, stilzwijgend eten en … (standaard.be)
“Ik doe al tien jaar toezicht in de refter en merk dat het aantal leerlingen dat geen boterhammen mee heeft, de voorbije jaren aan het stijgen is" (demorgen.be)
Door bijkomende coronamaatregelen die sinds vandaag gelden, mogen leerlingen niet meer binnen in de refter eten. (vrt.be)
de maan in kindertaal
Als we vertellen van jannekemaan verstaat ons Filipje dat al iet of wa.
(verouderd in Nederland)
touw in het alg., vooral dik touw
vooral gebruikt in de uitdrukkinggen zeel, aan hetzelfde ~ trekken en zeel, het ~ aanhebben
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands seel. Van een Indogermaanse basis *s?(i) – ‘binden’
zie ook: koord
We zouden beter (aan) één zeel trekken om het voorstel erdoor te krijgen.
zuursuiker (snoep)
van Fr. acide citrique (citroenzuur)
voor de invoeging van -n, vergelijk elentriek
Vroeger konde zo’n plastikken buizeke cintrik in allerlei kleuren kopen om uit te zuigen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
