Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
batterij
vnw: in België ook: batterij
zie: piele
< Frans: la pile
Klik op de afbeelding
Verschillende pillen
vgl. ook pillamp
Ik heb nieuwe pillen nodig, want die van mijn fotoapparaat zijn plat.
> andere betekenis van pil
Als het vliegtuig sneller dan het geluid (supersonisch) vliegt, dan krijgt een golffront een kegelvorm. Bij het passeren hoort men dan een luide knal.
NL: geluidsbarrière
Van Dale 2016 online: BE: het verschijnsel van het optreden van bijzondere aerodynamische krachten wanneer een luchtvaartuig gelijke snelheid bezit als het geluid
Wat een knal, dat is al efkes geleden. Er is weer een vliegtuig door de geluidsmuur gevlogen.
Het chrysostomosfeest is gewijd aan Johannes Chrysostomus, de heilige aartsbisschop van Constantinopel, wiens feestdag op 27 januari plaatsvindt. (Wikipedia)
Oorsprong: werd in de oude Grieks-Latijnse humaniora gevierd op Johannes Chrysostomus’ feestdag. Het was eigenlijk het feest van de retorica, de zesde klas van deze studierichting waarin men traditioneel veel aandacht besteedde aan de retorica redenaarskunst.
zie ook: honderddagenshow
Met chrysostomos worden meestal de leerkrachten in het belachelijke getrokken.
lang, smal koekje met suiker, lange vinger, vingerkoek
Van Dale: boudoirbiscuit.
vnw: boudoir (de, -s), boudoirke (het, -s): lange vinger
Ons Alexke mag al eens op een boudoireke zabberen.
Voor de bereiding van tiramisu worden meestal boudoirs gebruikt.
arbeidsongeschikt, werkonbekwaam
zie ook verzamellemma geneeskunde
Omdat ik mijn arm heb gebroken ben ik nu twee maand arbeidsonbekwaam.
hbvl.be: Zwartrijder slaat MIVB-controleur arbeidsonbekwaam
hln.be: Dronken twintigers slaan parkeerwachter arbeidsonbekwaam in Mol.
worst waarin look verwerkt is
vnw: met knoflook gekruide worst
ANW (Algemeen Nederlands Woordenboek): vooral in België
Van Dale 2018: lookworst
BE; verkorting van knoflookworst
Bij de beenhouwer: Twee kilo gehakt en drie lookworsten, alstublieft.
huwelijk, trouwdag, bruiloft
Van Dale 2018 online: verouderd
zie ook trouwgast
Het was fantastisch mooi weer op onze trouw.
pion in spel, poppetje
zie andere definities van manneke
Als uw manneke via start passeert krijgt ge geld.
versterkende uitroep van verrassing, verwondering, verzuchting, …. te vertalen met woorden als ‘zowaar’, ‘verdorie’, ‘het is me wat’ en dergelijke.
Wordt soms ook afgekort naar ‘Jade’ ..
zie ook amai, haha, joh, hallo kroket, ook ne goeiemorgen, hallokes,
zie ook watte, wadde, datte, dadde
Er zaten jawadde drie vliegen in mijn soep!
- En toen zaten er ineens zes hollanders in onze tent!
- Jawadde!
- Jade … da’s straf …
Jawadde man, dat was heet vandaag, en morgen nog heter!
pinten pakken, bier drinken, boemelen
vnw: pintjes pakken, (veel) bier drinken, zuipen
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
DS2015: geen standaardtaal
zie ook: bier, met de lip in het ~ hangen,
boemel, op den ~ gaan
De studenten zijn weer niet aan het studeren, gaan pintelieren is natuurlijk veel plezanter.
U kent het vast, het knagende hongergevoel dat zich tijdens een nacht pintelieren plots manifesteert ter hoogte van het derde knoopsgat.(standaard.be)
Op 18 augustus 1682 ging François Van Beneden in Merchtem pintelieren. Nadien vertrok hij met zijn koets richting Stoofstraat, waar hij door een onbekende … (standaard.be)
Valentijn
Ik hoor het Jeroen Meus zojuist zeggen op Dagelijkse kost dat het Vallentijn is…
forum.libelle.be: vallentijn vieren doe dat goed: wink
afkeuren, aan de kaak stellen, hekelen, veroordelen, laken
taal.vrt.be: Personen worden aangeklaagd (beschuldigd).
“De Amerikaanse justitie heeft de rapper aangeklaagd wegens drugsbezit.”
Toestanden, misbruiken en dergelijke worden aan de kaak gesteld, afgekeurd, gelaakt. In België wordt in deze betekenis ook aanklagen gebruikt.
Belgisch-Nederlands: Dierenmishandeling wordt terecht aangeklaagd.
AN: Dierenmishandeling wordt terecht aan de kaak gesteld.
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Van Dale 2015 online: BE (algemeen)
Van Dale 2018 online:BE; mbt. zaken aan de kaak stellen
= laken, afkeuren
-wantoestanden aanklagen
DS2015 standaardtaal; DS2010 afgewezen
Taaladvies.net: Klaagde en klaagden is standaardtaal in het hele taalgebied, ook voor beklagen en aanklagen. In België wordt nog vaak kloeg(en), bekloeg(en) en aankloeg(en) gebruikt, ook door standaardtaalsprekers. Zeker in gesproken taal is dat gebruik heel gewoon. Het is onduidelijk of kloeg tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.
Gelukkig zijn er vrouwen uit de allochtone gemeenschap zelf die dit onrecht durven aan te klagen.
De oppositie klaagde het wanbeleid van het gemeentebestuur aan.
De Argentijnse procureur die onlangs de overheid aankloeg, is dood aangetroffen. (Taaladvies.net: in België, status onduidelijk)
hoogtepunt
vnw: hoogtepunt, climax
Van Dale 2018 online: BE
Het optreden van de illusionist was het orgelpunt van een overigens zeer gesmaakte avond.
hoogtepunt
vnw: hoogtepunt, climax
Van Dale 2018 online: BE
Het optreden van de illusionist was het orgelpunt van een overigens zeer gesmaakte avond.
schuim(pje), meringue
uitspraak: schuum van scheten
Bie de bakkere è je den dag van vandage schuum van scheten ter grootte van je vuuste.
kachelpijp
ook kortweg: buis
vnw: kachelpijp
wnt: Stoofbuis, kachelpijp. Inzonderheid de platte buis waarop gekookt wordt.
zie andere definities van stoofbuis
In de kazerne reikten de stoofbuizen tot tegen het plafond met de kolenstoof in het midden van de kamer.
Chrysostomos, op 27 januari
ook 100-dagen-viering, honderd-dagen-viering
Het is een Vlaams gebruik bij de laatstejaarsstudenten van het middelbaar, waarbij ze vieren dat ze nog maar honderd dagen naar school moeten gaan.
zie ook: honderddagenshow
Prov.Limburg, prov. Antwerpen, Leuven: chrysostomos
Rest van Vlaanderen: Honderd Dagen
Kust: hoedjesdag
Begin jaren 80 vierden we de Honderd Dagen op een vrijdag rond de 27ste januari en sloten het feest af met een knalfuif.
Aanvankelijk kwam het er bij een 100 dagen-viering namelijk op neer dat er grappige toespraken of redes gehouden werden over de school, de directie en de leerkrachten. (lecavzw.be)
Avondvullende voorstelling waarbij elkeen, weliswaar voorbereid, iets te berde kan brengen: dans, muziek, voordracht, … Meestal georganiseerd door jeugdbewegingen, jeugdclubs, …
Haar allereerste publieke optreden was op een vrij podium van de scouts in Zichem, later is zij een professionele zangeres geworden.
(schrijftaal)
doodgraag, heel graag
SN-NL: dolgraag
varianten: doodgeire, doodgeern, doodgeerne, doodgeren
vnw: iemand doodgaarne zien: iemand dolgraag zien
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Doodgaarne:
alleen in Z.-Ndl. en voornamelijk in de verbinding: iemand doodgaarne zien.
Ze ziet haar kindjes en haar ventje doodgaarne.
Het meisje en die jongen zien mekaar doodgaarne.
letterwoord voor Bekende Vlaming
zie ook BV-korting
De Story staat vol met BV’s.
> andere betekenis van bv
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
