Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
antiek grasmachien met een roller die ge moet voortduwen
zie ook: stoemperke
Ik geloof niet dat er nog iemand in Vlaanderen een duwerke gebruikt, maar op de rommelmarkt kunt ge die antieke grasmachines nog vinden.
- raken, komen
Van Dale online: BE, archaïsch in Nederland
DS2015: standaardtaal
Met al die stormen van de laatste tijd is de fruitboer financieel in de knoei geraakt.
De holleblokken geraken helemaal in onbruik.
Na anderhalf jaar onderhandelen geraakte het tijd dat er een regering kwam. (tijd raken: Van Dale 1995 gewestelijk)
ja dat heb ik ook gedaan tot de dokter zei dak thuis moest blijven ivm mijn bekken en ikzelf werk bij een beenhouder en ik geriek nog met moeite aan iets in de toog!!! (deverdwaaldeooievaar.be)
Wanneer Van Crombrugge bij een corner niet goed bij de bal geraakte, belandde de bal na geharrewar aan de tweede paal. (demorgen.be)
> andere betekenis van geraken
Dag van de arbeid op 1 mei. Het is een feestdag van de socialistische en communistische arbeidersbeweging. Katholieken vieren op deze dag het feest van Sint-Jozef als arbeider.
google2015: .BE (>77.000); .NL (>7.700)
vgl.ook wettelijke feestdag
wikipedia: De Dag van de Arbeid, in België ook Feest van de Arbeid genoemd.
demorgen.be: Feest van de Arbeid: valt er wat te vieren, dan?
waregem.be: Op vrijdag 1 mei (Feest van de Arbeid) en zaterdag 2 mei zijn de stedelijke diensten gesloten.
feestdagen-belgie.be: Feest van de Arbeid 2014: donderdag 1 mei 2014
Vierkant pateeke, opgebouwd als Limburgse vlaai, met een laagje bladerdeeg, een laagje abrikozenconfituur en afgewerkt met in reepjes versneden bladerdeeg.
in het Roeselaarse gekend als “geleietaartje”
zie ook konfituur
Voor mij een sjoeke en een carré konfituurke.
Een steekwagentje: een transportmiddel met een horizontaal vlak, 2 wielen en 2 handvatten dat gemaakt is om vb. bierbakken of dozen te transporteren.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: duivel: Rolwagentje. In Zuid-Nederland (V. Houcke en Sleypen, Mets. (1897); Cornelissen-Vervliet 1899).
zie ook pierewiet, pirrewitje
De brouwer kan dankzij zijn duvelke verschillende bakken bier in 1 keer verzetten.
> andere betekenis van duvelke
binnenkort
Van Dale 1995: gewestelijk
In ’t kort, rond Pasen, gaan we nog eens naar de zee.
(juridisch) op de plaats van een ongeval of delict waarnemingen gaan verrichten
< Frans: descendre sur les lieux
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands juridisch, van het parket
DS2010 afgewezen
Het parket stapte af ter plaatse om de oorzaak van het ongeval te onderzoeken.
Gezien de omstandigheden zijn leden van het labo en de federale politie Antwerpen ter plaatse afgestapt om de eerste vaststellingen en sporenonderzoek te verrichten.
demorgen.be: Het Brusselse parket stapte ter plaatse af, samen met een onderzoeksrechter, het labo van de federale politie en een brandexpert. Ook de ontmijningsdienst van het leger, DOVO, kwam ter plaatse.
tandarts
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands
< Frans dentiste
zie ook: tandist; verzamellemma geneeskunde
Ik moet dringend naar den tantist want ik kan niet slapen van de tandpijn.
“Naar den tantist.
Het moest er toch wel ene keer van gaan komen. Ik liep onderhand al 37 jaar met hetzelfde vals gebit.” (uit een blog 1 juli 2017)
chaotische situatie, veel drukte en lawaai
ook: zottekeskot
vgl. ook zottekesspel, zothuis
zie ook verzamellemma koterij
Wat is dat hier voor een zottekot? En zet die muziek af!
Bij ons op ’t werk is het tegenwoordig een echt zottekeskot. Wat die bazen allemaal uitsteken, ge hebt daar geen gedacht van.
> andere betekenis van zottekot
Fictieve plaatsnaam, gebruikt om de gemiddelde Vlaamse gemeente aan te duiden, met een pejoratieve bijklank. Bommerskonten is een landelijke gemeente waar niets gebeurt en waar de inwoners weinig geschoold zijn.
Zie ook Zevenzussenbolder, dat een minder negatieve connotatie heeft.
- Hij zegt dat hij een villa heeft gekocht!
- A ja, waar da? In Bommerskonten zeker?
“Bon dus alle regels en maatregelen kunnen op de schop, iedereen begint voor zichzelf te bepalen, in Luik, in Middelkerke, in Bommerskonte… laat jullie allen gaan. Het hek is van de dam.” (tweet 13 apr. 2021)
alcoholicus, alcoholist
zie ook alcoholieker, alcolieker, alcolist
Van Dale online Belgisch-Nederlands, spreektaal
vgl. alcool
Als ge meer dan zeven glazen bier per week drinkt, zijt ge nen alkolieker.
bejaarden die weglopen en de weg terug niet meer vinden
Om dwaalouderen op te kunnen sporen wordt aan elektronische armbanden gedacht. Ook het plaatsen van nepbushokjes rond de instellingen blijkt effect te sorteren.
Dwaalouderen (Titel)
Bijna dagelijks is ergens wel een zoektocht aan de gang naar een demente bejaarde. (http://www.een.be/ 14/02/13)
rommelen, zoeken, snuffelen
vnw: snuffelen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
wnt: Snuffelen.
In zuidelijke dialecten en in Groningen (Ter Laan).
De hond snuistert in ’t stroo en in de eerde achter de muizen, De Bo (1873).
zie ook rondsnuisteren; snuistermarkt; snuisteraar
Het liefste wat ze doet is op de markt snuisteren.
Wat zit ge daar in de kast te snuisteren?
Snuisteren in de kleerkast van oma: de bommastijl is trendy tijdens de modeweken op Instagram. (vrt.be)
Hij twijfelt, snuistert wat rond op andere sites om prijzen te vergelijken en keert uiteindelijk terug naar de eerste boekingssite. (demorgen.be)
batterij
vnw: in België ook: batterij
zie: piele
< Frans: la pile
Klik op de afbeelding
Verschillende pillen
vgl. ook pillamp
Ik heb nieuwe pillen nodig, want die van mijn fotoapparaat zijn plat.
> andere betekenis van pil
Als het vliegtuig sneller dan het geluid (supersonisch) vliegt, dan krijgt een golffront een kegelvorm. Bij het passeren hoort men dan een luide knal.
NL: geluidsbarrière
Van Dale 2016 online: BE: het verschijnsel van het optreden van bijzondere aerodynamische krachten wanneer een luchtvaartuig gelijke snelheid bezit als het geluid
Wat een knal, dat is al efkes geleden. Er is weer een vliegtuig door de geluidsmuur gevlogen.
Het chrysostomosfeest is gewijd aan Johannes Chrysostomus, de heilige aartsbisschop van Constantinopel, wiens feestdag op 27 januari plaatsvindt. (Wikipedia)
Oorsprong: werd in de oude Grieks-Latijnse humaniora gevierd op Johannes Chrysostomus’ feestdag. Het was eigenlijk het feest van de retorica, de zesde klas van deze studierichting waarin men traditioneel veel aandacht besteedde aan de retorica redenaarskunst.
zie ook: honderddagenshow
Met chrysostomos worden meestal de leerkrachten in het belachelijke getrokken.
lang, smal koekje met suiker, lange vinger, vingerkoek
Van Dale: boudoirbiscuit.
vnw: boudoir (de, -s), boudoirke (het, -s): lange vinger
Ons Alexke mag al eens op een boudoireke zabberen.
Voor de bereiding van tiramisu worden meestal boudoirs gebruikt.
arbeidsongeschikt, werkonbekwaam
zie ook verzamellemma geneeskunde
Omdat ik mijn arm heb gebroken ben ik nu twee maand arbeidsonbekwaam.
hbvl.be: Zwartrijder slaat MIVB-controleur arbeidsonbekwaam
hln.be: Dronken twintigers slaan parkeerwachter arbeidsonbekwaam in Mol.
worst waarin look verwerkt is
vnw: met knoflook gekruide worst
ANW (Algemeen Nederlands Woordenboek): vooral in België
Van Dale 2018: lookworst
BE; verkorting van knoflookworst
Bij de beenhouwer: Twee kilo gehakt en drie lookworsten, alstublieft.
huwelijk, trouwdag, bruiloft
Van Dale 2018 online: verouderd
zie ook trouwgast
Het was fantastisch mooi weer op onze trouw.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.