Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1971 21 February 2020: scheerlings

    scheerlings
    (bw.)

    rakelings

    vnw

    Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen

    vergelijk AN scheren: rakelings voorbijvliegen

    De postbode passeerde skeerlings langs mij, zonder een goeiedag te zeggen. (Leiestreek)

    “Daar vloog ne steen schèèrlings veurbij m’ne’ neus”. (Cornelissen-Vervliet 1899, Antwerpen en Kempen)

    Een auto raast scheerlings langs haar heen. (blogspot.com)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Feb 2025 06:28)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Feb 2020

    👍
    349

    #1972 20 February 2020: sensibiliseringsactie

    sensibiliseringsactie
    (de ~ (v), ~s)

    bewustmakingsactie, campagne om problemen, (wan)toestanden e.d. bekend te maken bij de bevolking

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. sensibiliseringscampagne

    100 huizen ingetapet tijdens sensibiliseringsactie gezinsgeweld (uit nieuwsbericht Focus-WTV)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 10:19)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Feb 2020

    👍
    391

    #1973 19 February 2020: taalbad

    taalbad
    (het ~, ~en)

    intensieve reeks van lessen in een vreemde taal

    verblijf in een anderstalige omgeving om de plaatselijke taal te leren

    Van Dale: BE

    Een taalbad nemen, ik kan het de jongeren alleen maar aanraden.

    Een taalbad is een verblijf in een omgeving waar een vreemde taal gesproken wordt om de beheersing van die vreemde taal te verbeteren. (Wikipedia)

    Wetenschappers hebben bedenkingen bij het idee van een taaltest en zo nodig een taalbad voor kleuters.(vrt.be)

    Als blijkt dat je kind niet genoeg Nederlands kent om de lessen te kunnen volgen, kan de school een taalbad inrichten. (onderwijs.vlaanderen.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 00:16)
    Dit woord was woord van de dag op 25 May 2010
    Dit woord was woord van de dag op 19 Feb 2020

    👍
    449

    #1974 18 February 2020: trop is te veel

    trop is te veel
    (uitdr.)

    te veel is te veel
    “Trop is te veel en te veel is trop”, bekende uitspraak van wijlen premier Paul Vanden Boeynants.

    vnw: trop is te veel: te veel is te veel

    Van Dale 2018 online: trop: BE

    Akkoord dat de kinderen huiswerk krijgen maar trop is te veel!

    Zo zei de Belgische premier Paul Vanden Boeynants meer dan veertig jaar geleden in een wonderlijke mengeling van Frans en Nederlands: ‘Trop is te veel en te veel is trop.’ Die uitspraak is wereldberoemd in België en is nog geregeld te horen. Ze staat dan ook terecht in de Dikke. (vandale.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jun 2025 18:15)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Feb 2020

    👍
    362

    #1975 17 February 2020: zotte kosten

    zotte kosten
    (uitdrukking)

    - onnodige (financiële) uitgaven, buitensporig
    - nutteloos geld uitgeven, nutteloze zaken aankopen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Dat zijn zotte kosten.

    Ge gaat zotte kosten doen/maken.

    Ge koopt ne velo en ge rijdt er niet mee … zotte kosten!

    Dat de toenmalige minister van Verkeer Johan Sauwens (toen VU, red.) de verkeerspalen in Vlaanderen geel-zwart liet schilderen in plaats van rood-wit, zoals in de rest van het land, dat vonden we belachelijk en zotte kosten. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fore en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Feb 2023 09:33)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Feb 2020

    👍
    306

    #1976 16 February 2020: gestelde lichamen

    gestelde lichamen
    (begrip)

    hoge gezagsdragers, prominenten, de gestelde machten

    opm: meestal, maar niet altijd, met het lidwoord erbij: ‘de gestelde lichamen

    < Frans: corps constitués
    corps heeft hier niet de betekenis van lichaam, maar van een ‘corps’ dat bij wet is samengesteld

    vnw: de gestelde lichamen: de hoogste gezagsdragers

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    De gestelde lichamen zaten vooraan bij het schouwspel.

    Voor de middag kwamen de gestelde lichamen langs bij het diamanten paar met de nodige bloemen, diploma’s en een medaille van de stad Antwerpen die gepersonaliseerd is. (sic)

    De Ommegang werd een mondaine stoet waarin alle gestelde lichamen mee defileerden. (bruzz.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Jan de Wijn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Jan 2025 20:33)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Feb 2020

    👍
    401

    #1977 15 February 2020: kappen

    kappen
    (ww., kapte, gekapt)

    slaan met nagels, hoeven of klauwen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Als dat paard kwaad wordt, dan kapt dien in de grond met zijn poten.

    De kattin kapte met haar nagels in de neus van de kater. Tja, als een vrouw ‘nee’ zegt,…

    > andere betekenis van kappen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:10)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Feb 2020

    👍
    276

    #1978 14 February 2020: zoekertje

    zoekertje
    (het ~, ~s)

    advertentie

    Van Dale 2016 online: BE
    NL: speurder

    vgl. ook zoekertjessite, zoekertjesblad

    Ik heb een zoekertje geplaatst om mijn moto te verkopen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2025 19:00)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Feb 2020

    👍
    379

    #1979 13 February 2020: winkeltoog

    winkeltoog
    (zn. m.; ~togen)

    toonbank

    Van Dale 2018 online: BE

    De drie creaties van de hobbybakkers zetten we in de winkeltoog van een willekeurige banketbakkerij. (stephandestrooper.be)

    Louis zag Hortence staan aan de winkeltoog, schrijvend met haar stompe potloodje, terwijl hij met zijn boter bezig was in de woonkamer. (De bloemen – Koen Peeters)

    “Het waren lange uren, maar er werd hier ook ontzettend veel gelachen”, zegt Jean Meers, die 47 jaar achter de winkeltoog stond. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jul 2021 13:50)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Feb 2020

    👍
    155

    #1980 12 February 2020: midden

    midden
    (het ~, ~s)

    (voornamelijk meervoud) milieu, omgeving, wereld, kring(en)

    vnw:
    midden (het, middens)
    •milieu, omgeving
    -in die middens, milieus, kringen
    -in kunstmiddens/sportmiddens/studentenmiddens enz.: in kunstkringen/ sportkringen/studentenkringen enz.

    is standaardtaal in België

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    DS2015 middens: standaardtaal

    < Frans milieu(x)

    ook samenstellingen: artiestenmiddens;misdaadmiddens, kunstmiddens

    Het ‘koloniale vraagstuk’ vormt vooral in socialistische middens een heet hangijzer.

    Eerst bleek haar tienerdochter zwanger, toch niet echt een voordeel in de middens van conservatieve christenen. Dan bleek haar echtgenoot lid te zijn geweest van een afscheidingsbeweging in Alaska. (over Sarah Palin, terzake.canvas.be)

    “Zoals te verwachten in dit midden kreeg de Antwerpse VOKA-voorzitter Stéphane Verbeeck makkelijk de handen op elkaar toen hij zich streng uitsprak over de eventuele invoering van een meerwaardebelasting.” (doorbraak.be)

    “Achterberg groeide op in een calvinistisch gezin, en de taal van de bijbel spreken betekende in dat midden: deelachtig worden aan de ware bevindingen van de heiligen, uitverkoren zijn.” (literairecanon.be)

    In de middens van de numismatiek wordt een specifieke terminologie gehanteerd die de slijtage van de munten bepaalt.

    Creatine heeft in sportmiddens enorm veel aandacht gekregen, maar ook vanuit de wetenschappelijke wereld en vanuit de media.

    > andere betekenis van midden

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Nov 2023 06:01)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Feb 2020

    👍
    349

    #1981 11 February 2020: militant

    militant
    (de ~ (m.), -en)

    actievoerder, lid van een partij

    vnw: actievoerder, actief, strijdvaardig lid van een partij of organisatie

    DS2015 standaardtaal

    zie ook partijmilitant, vakbondsmilitant

    vgl. ook militeren

    De militanten brengen folders over hun politieke partij rond.

    De kap van het bos werd wekenlang tegengehouden door militanten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Dec 2023 09:11)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Feb 2020

    👍
    344

    #1982 10 February 2020: trage weg

    trage weg
    (zn. m. -en)

    weg die voornamelijk gebruikt wordt door niet-gemotoriseerde voertuigen;
    verzamelnaam voor buurtwegen, kerkwegels, land- en boswegen, jaagpaden en oude spoorbeddingen (westvlaanderen.be)

    zie ook trage wegen-activist

    zie ook wegcode

    Dag van de trage weg 2013: zaterdag 19 en zondag 20 oktober.
    De Dag van de Trage Weg is een actieweekend waarbij burgers, verenigingen en besturen samenwerken om verwaarloosde en verdwenen trage wegen weer open te maken.

    Tussen de Brugsestraat en Lindestuk is er een nieuwe trage weg aangelegd. Deze is toegankelijk voor fietsers en voetgangers. (harelbeke.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (22 Jul 2021 16:45)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Feb 2020

    👍
    269

    #1983 09 February 2020: Wetstratees

    Wetstratees
    (zn. o.)

    het politieke jargon dat in Vlaanderen gehanteerd wordt, genoemd naar de Wetstraat te Brussel, het Belgische politieke centrum,

    Van Dale BE; in­for­meel po­li­tiek jar­gon

    Wafelijzerpolitiek is typisch Wetstratees voor als den ene iets krijgt, moet den andere ook iets hebben. Een beetje zoals bij de klein mannen: Zij heeft een stuk chocolat gekregen, ik moet er ook een hebben.

    Sinds gisteren is curieuzeneuzemosterdpot ook al Wetstratees.

    De keien van de Wetstraat (keien van de Wetstraat, de ~) is Wetstratees voor het politieke centrum van België.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Sep 2022 12:54)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Feb 2020

    👍
    347

    #1984 08 February 2020: verantwoordelijke

    verantwoordelijke
    (zn. m./v. -n)

    persoon die de leiding heeft, manager, baas, enz.

    standaardtaal in België

    Van Dale 2018 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    ook samenstellingen: aankoopverantwoordelijke, afdelingsverantwoordelijke, projectverantwoordelijke, be­leids­ver­ant­woor­de­lij­ke, …

    Ik wil de verantwoordelijke spreken!

    “Vanaf volgend jaar is Marjolijn de nieuwe verantwoordelijke van het team. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    “U kunt het best contact opnemen met de verantwoordelijke van de zaal. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    “De persverantwoordelijke weigerde meer uitleg te geven over het incident. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 03:57)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Feb 2020

    👍
    395

    #1985 07 February 2020: broek, de ~ dragen

    broek, de ~ dragen
    (uitdr.)

    laten zien wie dat er thuis de baas is

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    de broek aanhebben

    zie ook verzamellemma kledij

    Die hare vent is nen echte sloef. ’t Is duidelijk wie dat er thuis de broek draagt.

    Eén ding is zeker: Lydie draagt de broek thuis, al heeft ze ook heel wat korte rokjes en kleedjes. (vier.be)

    Adams draagt de broek thuis bij Beckham, die enkel op het veld het spel verdeelt. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Matt86 en laatst gewijzigd door nthn (24 Jul 2021 09:23)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Feb 2020

    👍
    376

    #1986 06 February 2020: licentiaat

    licentiaat
    (het ~, ~iaten)

    1) graad van licentiaat: een academische graad (master) die volgt op een kandidatuursdiploma (bachelor)
    2) houder van een licentiediploma die het recht heeft tot lesgeven (vr.: licentiate)

    vnw: (bnl.) persoon die een universitaire studie heeft afgerond, doctorandus (nl.) (binnenkort: ‘master’)

    Van Dale:
    - (vóór de invoering van de bamastructuur) studie die aan een Belgische universiteit leidde tot de graad van licentiaat.
    - Academicus die de bevoegdheid heeft om tot doctor te promoveren (o.a. in België). NL: doctorandus

    zie ook lic

    1) Hij heeft zijn diploma licentiaat wiskunde behaald.

    2) Een licentiaat geeft les aan studenten in het hoger secundair onderwijs.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Aug 2023 11:17)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Feb 2020

    👍
    357

    #1987 05 February 2020: microbe, de ~ te pakken hebben

    microbe, de ~ te pakken hebben
    (uitdr.)

    De smaak te pakken hebben, door iets begeesterd zijn, zin in iets gekregen hebben, enthousiast over iets geworden zijn…

    ook :microbe, gebeten door de ~

    DS2015 standaardtaal

    variant: de microbe te pakken gekregen hebben

    canvas.be: De burgemeesters vertellen hoe ze de politieke microbe te pakken hebben gekregen.

    popsjot.be: Heb jij ook de inline-microbe te pakken of wens je de eerste stappen op skeelers te zetten?

    Ik heb ne keer meegedaan met dat spel en toen had ik de microbe te pakken gekregen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (08 Jul 2021 08:21)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Feb 2020

    👍
    243

    #1988 04 February 2020: vijs, een ~ verloren hebben

    vijs, een ~ verloren hebben
    (uitdr.)

    niet goed wijs zijn

    ook: een vijs verloren zijn

    zie ook: vijs, daar zit een ~ los, vijs, een ~ kwijt zijn

    Van Dale online: BE, spreek­taal

    Dat is toch niet normaal niet meer, zoals die doet. Volgens mij heeft die een vijs verloren. Als het er geen twee zijn…

    Ofwel is em zat ofwel is em een vijs verloren. Ziet die nu toch eens lopen…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 23:38)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Feb 2020

    👍
    354

    #1989 03 February 2020: kas

    kas
    (de ~, vr. zelfst. nw. geen meerv. )

    het lijf, het lichaam (pars pro toto)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal
    Benaming voor de maag, den buik, het lichaam.
    Zijn kas (kasse; kasken) vullen, zich dik eten (Joos; Cornelissen-Vervliet; Teirlinck)
    E stuk in zij(n) kasken hebben, dronken zijn, Corn.-Vervl.
    Wa(t) naar zijn kas krijgen, verwijtingen of kijven krijgen, Ald.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    herkomst: mogelijk de afkorting van karkas, borstkas

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    vnw: zijn kas vullen: zijn buik vullen

    uitdrukkingen met “kas”: zie
    kas, een stuk in zijn ~ hebben
    kas, er zijn ~ aan vegen
    kas, het is ~
    kas, iets in zijn ~ spelen
    kas, in zijn ~ slagen
    kas, kop in ~
    kas, op zijn ~ krijgen
    kas, uw ~ opvreten
    kas, uw ~ volspelen
    kas, zijn ~ afdraaien
    kas, zijn ~ leegrijden

    Ge kunt u niet voorstellen wat die allemaal in zijn kas slaagt.

    Hij zit de godganse dag zijn kas op te vreten.

    > andere betekenis van kas

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Mar 2023 06:45)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Feb 2020

    👍
    476

    #1990 02 February 2020: bijkrijgen

    bijkrijgen
    (ww.)

    meer krijgen van iets wat men al heeft
    SN: erbij krijgen

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. ook bijvragen

    Kunnen wij nog wat frieten bijkrijgen astublieft?

    “We weten sinds vorige week dat we nog een zoontje bijkrijgen.”

    “Hoe kan ik meer spiermassa bijkrijgen?”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 20:09)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Feb 2020

    👍
    388

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.