Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
(in België) openbare instelling die per parochie belast is met de zorg voor de parochiekerk(en) en het beheer van de goederen en de gelden van de parochie die bestemd zijn voor de uitoefening van de eredienst (Van Dale), (in Nederland): kerkbestuur
vnw: kerkbestuur, lichaam belast met het beheer van het kerkelijk vermogen
< vertaling van het Frans ‘fabrique d’église’ < in het middeleeuws Latijn betekende fabrica het bouwen en onderhouden van een kerk < klassiek Latijn fabrica = ambacht, werk, kunstwerk, atelier
De kerkfabriek betaalt herstellingen aan kerken. Als de kerkfabriek niet rondkomt is de gemeente wettelijk verplicht bij te passen.
Kerkfabriek verkoopt grond in Stationstraat aan Colruyt (Titel)
ALKEN – De kerkfabriek heeft een stuk grond in de Stationstraat voor 850.000 euro verkocht aan de groep Colruyt, die er een Okay-buurtwinkel zal bouwen. (HBVL 261014)
Naar het buitenland trekken met een specifieke opdracht, i.h.b.v. economische of politieke delegaties.
Van Dale 2013 online: op zending zijn: Belgisch-Nederlands
Nu dat Filip koning wordt is de vraag wie er de economische zendingen naar het buitenland zal leiden. Astrid misschien?
Minister-president Peeters is op economische zending naar de warme landen (warme landen, de ~). Hopelijk smelt de Belgische chocolat die hij als cadeaukes meeheeft niet.
verbinden
ook fig.
Van Dale 2016 online: BE
thomasmore.be: Android-toestellen connecteren met je mail in Office 365
salesexperts.be: Luc voelde dat hij niet connecteerde met Mike.
bikerblog.be: Het deed me meteen denken aan de fantastische film The Avatar waar de lokale bevolking zich letterlijk connecteerde met enkele dieren
opmaken, gezegd van geld en dergelijke
zie geld opdoen
vnw: geld opmaken, verkwisten
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Opmaken, verteren, verkwisten, van geld enz. In Zuid-Nederland (met name in Brabant).
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
vgl. opdoen, er enen ~
Nu heeft hij al zijn geld opgedaan aan 5 reizen naar ginder sinds ze getrouwd zijn, maar verder heeft hij geen concrete stappen ondernomen om daar te kunnen blijven bij zijn familie die hij hier niet meer heeft? Vage shit. (http://www.9lives.be/forum/tv/812312-exotische-liefde-vt4-19.html)
> andere betekenis van opdoen
slecht gezind, gehumeurd, …
vnw: slechtgehumeurd
zie ook slechtgezindheid, goedgezind, gezind
Van Dale: slechtgezind
2. (algemeen Belgisch-Nederlands) slechtgehumeurd
Laat hem maar gerust, hij is slechtgezind van de morgen.
Waarom worden we zo slechtgezind van regenweer? (vrt.be)
Hoe een Limburgse barbecue Kris Peeters slechtgezind maakt (demorgen.be)
sport: het hervatten van de wedstrijd na een pauze
Van Dale 2018 online: BE
Bij de rust stond het 41-43, maar na de herneming stelde Melsele orde op zaken en won het vlot met 94-82. (nieuwsblad.be)
Na de herneming duurde het een volle vijf! minuten eer we tot scoren kwamen. (kbbcdepanne.be)
opnieuw met lak bespuiten (bv. een auto)
Van Dale 2016 online: BE
De auto was maar licht geblutst, maar hij moest toch helemaal worden herspoten.
psychiatrische kliniek, psychiatrische inrichting
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: zwakzinnigeninrichting
(overdrachtelijk) een plaats waar de mensen zich eigenaardig gedragen of waar men gek wordt van de drukte
zie ook zottekot; verzamellemma geneeskunde
Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen Boechout
In de Oude-God is het zothuis St.Amedeus welbekend. Tegenwoordig wonen er geen zotten meer, maar patiënten en dat is maar goed ook. Ik ben zo niet voor segregatie of afscheiding. Die mensen hebben ook niets misdaan. Maar ge moet ze nemen zoals ze zijn. Geel is daar toch een universeel voorbeeld van. De wereldvermaarde gezinsopvang.
“Wat voor een zothuis is dat hier” is de titel van een blog op http://www.dewereldmorgen.be
‘Een zothuis, Lucien!’ had Rita me laten weten. ‘Een zothuis! Ik heb geweend en op mijn nagels gebeten, ik heb twee radio’s aangezet en de televisie.’(Lucien (E-boek): Hoe ik als laatste Belg de Tour won)
afvinken, aankruisen
Wilt ge de woorden die ge overlopen hebt afpunten op de lijst?
(huishoudapparaat): SN-NL: centrifuge
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
zie ook droogzwieren, slazwierder, zwierder
vgl. droogkast, linnendroger
Zit de was al in den droogzwierder?
bundel van grieven
VD2016 online: BE; niet algemeen
ook: de grieventrommel roeren eisenpakket bekendmaken
standaard.be: Brandweervakbonden roeren grieventrommel
Tijdens de conferenties werd de grieventrommel van de Derde Wereld geopend.(Oost tegen West, Noord tegen Zuid: de wereldgeschiedenis vanaf 1950 – Herman De Prins)
blogspot.com: Beleidsinitiatieven versus grieventrommel. In het eerste deel van het debat legden alle kopmannen hun prioriteitenlijsje op tafel.
kwaadspreker; iemand die onware verhalen vertelt en zo lastert en roddels in de wereld brengt; roddelaar; lasteraar
ook : kwoatoenge (W-Vl)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
Kwatongen beweren dat … (er wordt gefluisterd dat)
Waar rook is, is vuur, en de verdwenen archieven van Gaston Eyskens laten vermoeden dat de kwatongen gelijk hebben.
Dergelijke vriendjespolitiek zegt genoeg over de (kwatongen zullen zeggen ‘corrupte’) politieke zeden en gewoontes en de politieke onafhankeijkheid van onze audio-visuele media …
De Vadder: “Kwatongen binnen N-VA beweren dat Siegfried Bracke hard to get speelt” (vrt.be)
“De ene kwatong strooit rond dat we geen badkamer hebben die aan de wensen van Koen voldoet. De andere vertelde dan weer dat we de deal uiteindelijk niet rondkregen. De roddels waren zo hardnekkig dat steeds meer mensen ze geloofden.”
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G4JCUSF6, 2 maart 2005
Anders dan bij de Scheckters en Wilson-Emerson Fittipaldi, de enige twee broederparen die samen op de grid stonden, gaapt tussen de Schumachers geen talentkloof. Kwatongen houden zelfs vol dat op de ouderlijke kartpiste in Kerpen Ralf de dubbele wereldkampioen het nakijken gaf en nog geeft.
De Standaard, 1996
Het festival had de kopie met Engelse onderschriften niet ontvangen. Volgens sommigen was dat een gelegenheid om de 401 journalistieke bokken van de dito geiten te scheiden. Maar dat zullen wel kwatongen geweest zijn.
De Standaard, 1996
Een kwatong lanceert het gerucht dat Larry een hamster heeft mishandeld. Laster die Larry hoopt te ontkrachten tijdens een Bar Mitswa-feest, waar hij ook zijn recente huiselijke problemen hoopt uit te klaren.
http://www.mijn-tv-gids.be/recherche-diffusions-serie/688/167/Curb%2BYour%2BEnthusiasm.html
Er is ter redaktie een melding van het monster van Loch Ness binnengelopen, uit Zuid-Afrika …. Zakenman Bob Teeney verklaart dat hij een twintig meter lang neefje van Nessie zag, aan een waterval bij het dorpje Howick in kwaZulu-Natal. Dat Teeney ook publiciteitsmanager is voor het dorpje, is een verband dat enkel door kwatongen wordt gelegd.
De Standaard, 1996
stomdronken
vnw: stomdronken
zie poepeloere
Hij heeft z’ne kezem getrokken zeker? Ziet ’m daar weer poepeloerezat de cafés afdweilen …
“Eigenlijk heb je geen drank nodig om je te amuseren, je moet niet altijd poepeloerezat zijn.” (Jan Van Looveren, showbizzsite.be 23-03-2024)
subsidiëring, het voorzien van fondsen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, ambtelijke taal
DS2010 afgewezen
DS2015 geen standaardtaal
zie ook betoelaging
ocmwgent.be: Reglement 80/20 betreffende de betoelaging van organisaties voor de vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede
Ondergetekende beambte zou het ten zeerste op prijs stellen mochten de ingebrachte woorden in onderhavig woordenboek van overheidswege – of bij ontstentenis van de nodige fondsen kunnen ook privédotaties overwogen worden – betoelaagd worden a rato van één euro per opgestoken duim, te storten op rekeningnummer u bij eenvoudige aanvraag in drievoud medegedeeld.
uitreiken, uitvaardigen, afgeven, overhandigen
afleveren in de betekenis van uitreiken is standaardtaal in België
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
zie ook: arrestatiebevel, een ~ afleveren
Een diploma afgeleverd door het bevoegde organisme.
“Bij elk verzoek moet OVAM een bodemattest afleveren (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
heel erg groot
Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
Van Dale 2016 online: BE
SN-NL: hemelsbreed
NL: levensgroot
Hond vindt de perfecte stok maar dan duikt hemelsgroot probleem op. (hln.be)
Geldbelegging of deelneming ? Hemelsgroot verschil! (indicator.be)
parcours met hindernissen (lett. en fig.)
ook hinderniskoers
VD2016 online: hindernissenkoers BE
NL: hindernisloop
google2016 online:
‘hinderniskoers’: .BE (47) ; .NL (4)
‘hindernissenkoers’: .BE (>730) ; .NL (32)
hln.be: Hindernissenkoers voor schapen in stadspark
pvda.be: Zoeken naar een job anno 2015: een hindernissenkoers
standaard.be: Hindernissenkoers bij uitvoering staatshervorming
zoover.be: Het avondmaal was een hinderniskoers omwille van de weinig professionele bediening
universiteitsmedewerker
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
in NL is een academicus iemand met een hogere opleiding (hogeschool of universiteit)
DeMorgen.be: ‘Vlaamse academici in opstand tegen publicatiedruk’
Een piekuurtrein of P-trein is in België een extra trein die tijdens de piekuren rijdt tussen stations waar veel pendelaars (forenzen) naartoe reizen. Piekuurtreinen rijden tijdens de ochtend- en avondspits, meestal van kleinere steden naar een grotere stad en andersom. (Wikipedia)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
klemtoon op de eerste lettergreep: piek·uur·trein (niet pikuurtrein)
dikwijls verkort tot P-trein
NL: spitsuurtrein
zie ook wegcode
De piekuurtrein kon Brussel niet binnen rijden vanwege een geknapte bovenleiding.
een film van langere duur
vgl. tegenover kortfilm
taaltelefoon: standaardtaal in België met de opmerking: "In Nederland komt dat woord wel voor, maar een gebruikelijker aanduiding is daar (lange) speelfilm. "
De jonge regisseur bracht zijn eerste langspeelfilm uit en viel al direct in de prijzen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.