Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1541 03 July 2021: deontologie

    deontologie
    (z.nw. de ~ (v) ~ën )

    beroepsethiek, beroepscode, gedragscode

    VRT-Taalnet: standaardtaal in België
    Van Dale 2015 online: BE

    DS2015 standaardtaal

    < Frans: déontologie
    samengesteld uit Grieks ‘deon’ plicht en ‘logos’ wetenschap, doctrine

    Bijvoeglijk naamwoord: deontologisch

    vgl. deontologische fout

    Dexia is een een nieuwe bank in België met een andere deontologie. (De Redactie BE)

    Deontologisch gezien, is de journalist zijn boekje te buiten gegaan. (Journaal)

    Ieder vrij beroep heeft specifieke deontologische regels die in de meeste gevallen door een deontologische kamer kunnen worden beslecht. (tandarts.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Apr 2022 07:08)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Jul 2021

    👍
    265

    #1542 02 July 2021: parking

    parking
    (de ~ (m.), ~s of ~en)

    1) parkeerterrein: openbaar of privaat
    2) parkeerruimte, parkeergelegenheid, parkeerplaats boven- of ondergronds

    vnw: parkeerterrein, parkeergarage, parkeerplaats, parkeergelegenheid

    1) standaardtaal in België

    1) Typisch Vlaams: parkeerterrein, parkeergarage, Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    2) “Parking wordt in België soms ook gebruikt voor ‘parkeergelegenheid’ of voor ‘één parkeerplaats’. In die betekenis is het woord geen standaardtaal.” (taaladvies.net)

    Staat nu wel zonder label in Van Dale, tenzij voor de uitspraak (korte a in Vlaanderen), maar dit woord was oorspronkelijk enkel in Vlaanderen bekend (bron: taaladvies.net)

    < Frans: le parking (uit Eng. ww.-vorm “parking”, als in “no parking” en “parking lot”)

    zie ook betaalparking, parkinggelegenheid, parkingmogelijkheid, parkingplaats, parkingwachter, overloopparking, privéparking, overstapparking, randparking, voorstadsparking; ondergrondse parking; fietsparking; motoparking; motorparking; parkingmeter; parkinglijn

    1) Het was weer te denken, alle parkings volzet!

    1) Een privéterrein waar gedurende beperkte tijd wagens van de eigenaar van de grond of van door hem toegelaten personen worden gestald, is geen parking.

    1) Paola liet een privéparking aanleggen aan het kasteel Belvédère, waar zij en Albert wonen. Op kosten van de belastingbetaler, inderdaad. En het schoonst van al: die parking is daarna nog twee keer opnieuw aangelegd. (HLN.be)

    1) Oona vindt dat er al genoeg parkingen zijn en hangt haar protestbordje aan de slinger. (hln.be)

    2) Bij ons aan het bedrijf is er te weinig parking voorzien.

    2) Ik was te laat, ik vond geen parking.

    2) Is er parking in de buurt van het hotel?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Sep 2024 13:19)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Jul 2021

    👍
    279

    #1543 01 July 2021: handborstel

    handborstel
    (zn. m., ~s)

    1) borstel met korte steel om stof, vuil of scherven bij elkaar te vegen, handvleugel
    NL: veger (veger en blik)
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen: handstoffer

    2) elk soort borstel die met één hand te hanteren is

    handborstel en blek:
    Stoffer-en-blik

    1) Veegt dat een beetje bij elkaar op een blek met die handborstel.

    2) Hebt ge geen hard handborsteltje of zo waarmee ik dat zand van die bloempotten eens kan afschuren?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:50)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Jul 2021

    👍
    385

    #1544 30 June 2021: gaan

    gaan
    (hulpww.)

    zullen

    vnw: in België vaak gebruikt als hulpwerkwoord voor de toekomstige tijd: zullen

    > in combinatie met de werkwoorden “zijn, hebben, gaan, moeten, kunnen, durven”; vaak gebruiken we een tegenwoordige tijd in plaats van een toekomende tijd. (Bron: vrttaal.net).

    > gaan laat zich het gemakkelijkst combineren met een handelingswerkwoord, dat een echte actie weergeeft: bellen, doen, zoeken, wandelen, koken enzovoort.
    < In Nederland komt gaan als hulpwerkwoord van de toekomende tijd vooral voor in spreektaal, in België is het gebruik algemener.
    (Taaladvies.net)

    Ik betwijfel het of hij nu nog gaat durven herbeginnen!

    Die nieuwe show gaat heel goed zijn, ge gaat zien!

    Morgen gaan ze de Jos opereren aan zijn oren; hij krijgt een chip ingepland.

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Sep 2022 08:52)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Jun 2021

    👍
    389

    #1545 29 June 2021: enggeestig

    enggeestig
    (bn.)

    kleingeestig, kleinzielig, bekrompen

    vnw
    standaardtaal in België
    Van Dale 2015 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    zie ook enggeestigaard

    Dat ik als man niet mee naar die tupperware-avond mag vind ik maar heel enggeestig van u.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jun 2022 10:14)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jun 2021

    👍
    385

    #1546 28 June 2021: beroepsvervolmaking

    beroepsvervolmaking
    (zn. v.)

    bijscholing

    VD2016 online: BE

    acv-basf.be: Deze uitgebreide, vrijwillige prestatie van BASF Antwerpen N.V. wordt slechts toegestaan in geval van een beroepsvervolmaking, die ook in het belang van de onderneming is en die moet, tijdig, uiteraard voor het afleggen van het examen, aangevraagd worden.

    bibf.be: Permanente vorming Volgens de plichtenleer moet de erkende boekhouder (-fiscalist) de "nodige zorg besteden aan de beroepsvervolmaking.

    kuleuven.be: De beroepsvervolmaking diende dus bijgestuurd te worden: structureel ingebouwd in de onderwijsvoorziening met mogelijkheden voor de hele school, gericht zowel op de noden van het lerarenteam als op de pluriforme noden van de individuele leraar.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:42)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jun 2021

    👍
    248

    #1547 27 June 2021: supplement

    supplement
    (zn.; o.; ~en)

    extra portie

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    6 euro voor een supplement frieten, dat vind ik wel serieus bij zijn haar getrokken (haar, bij het ~ getrokken zijn). Zeker als ze bij de plat juistgeteld zeven frieten serveren die ge met een vergrootglas onder uw salaad moet gaan zoeken.

    > andere betekenis van supplement

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (23 Aug 2021 13:48)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jun 2021

    👍
    252

    #1548 26 June 2021: superette

    superette
    (zn. v., ~n)

    kleine supermarkt of uit de kluiten gewassen zelfbediendingskruidenier

    vnw: kleine supermarkt

    Van Dale 1995: Belg.

    Bij Francine was vroeger een eenvoudige kruidenier. Ge moet nu eens gaan kijken: een moderne superette met twee kassa’s en, niet onbelangrijk, zondags ook open.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Sep 2025 09:19)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jun 2021

    👍
    304

    #1549 25 June 2021: stukske

    stukske
    (verkleinw. van stuk, bijv. of bijw. bep.)

    drukt misprijzen uit, gevolgd door:
    - een abstract zelfst.naamwoord (bijv. bep.)
    - een persoonsnaam (bijv. bep.)
    - een infinitief (bijw. bep. van maat)

    zie ook stukske verdriet

    zie ook spieke

    - “En dat arrogante gedoe van dat stukske pretentie met zijn grijnslach doet al helemaal de deur dicht.”

    - “Ik laat mij de les niet spellen, en zeker niet door een onnozel stukske kuisvrouw.” (geciteerd uit “Thuis”)

    - “Zeg, gij kunt nogal een stukske zagen zalle!”

    Te belangrijk om om zeep te laten helpen door paar stukskes crapuul. (twitter – Conner Rousseau)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 18:39)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jun 2021

    👍
    225

    #1550 24 June 2021: zwembrevet

    zwembrevet
    (zn. o. -ten)

    diploma van zwemvaardigheid

    Van Dale 2016 online: BE
    SN-NL: zwemdiploma

    vgl. stuurbrevet

    Onze Karel heeft zijn zwembrevet van 25 meter gehaald!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:34)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jun 2021

    👍
    311

    #1551 23 June 2021: raadpleging

    raadpleging
    (zn. v.; ~en)

    spreekuur, consultatie bij dokter, tandarts, …

    vnw:
    •consultatie, spreekuur
    •consultatiebureau

    DS2015 standaardtaal

    Als grootste obstakel voor het gebruik van anticonceptie vermelden acht op de tien apothekers-respondenten de raadpleging bij de dokter. (artsenkrant.com)

    Op raadpleging bij de specialist: soms goedkoper, soms duurder (test-aankoop.be)

    De eerste raadpleging bij de specialist zal hun weinig of niets kosten. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jan 2025 07:22)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jun 2021

    👍
    89

    #1552 22 June 2021: rechtstaan

    rechtstaan
    (ww., stond recht, rechtgestaan)

    1. opstaan, overeind komen
    2. rechtop staan

    vnw:
    •opstaan, (gaan) staan, overeind komen
    •(rechtop) staan
    -recht blijven staan: blijven staan, niet gaan zitten
    -sta recht!: sta op!

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook recht

    Sta recht als ik tegen u spreek!

    Voor straf moest ik de rest van de les vooraan op de trede blijven rechtstaan.

    De oppositie in het Vlaams Parlement ging rechtstaan bij de ‘minuut stilte’, parlementsleden van de meerderheid bleven zitten. (hln.be)

    Langer rechtstaan helpt niet om gezondheidsrisico’s van lang zitten te compenseren: “Hogere kans op problemen met bloedsomloop” (vrt.be)

    Ik stond recht en zei: “Sorry, dit werkt niet voor me.” (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jan 2025 08:08)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jun 2021

    👍
    292

    #1553 21 June 2021: rechtover

    rechtover
    (vz.)

    tegenover

    ook recht over (zie voorbeelden)

    vnw: tegenover, aan de overkant

    Team Taaladvies: Rechtover is standaardtaal in België in de betekenis ‘recht tegenover, precies aan de overzijde van’.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    zie ook over; schuinover

    Het is rechtover de kerk.

    Rauw gehakte biefstuk is de dagschotel, of wat had je verwacht van een horecazaak rechtover een slachthuis. (demorgen.be)

    Wie de pech heeft om recht over een sluikstortplek te wonen, is verplicht ramen en deuren de hele dag dicht te houden (demorgen.be)

    Een pastoor woont in de pastorie in een klein dorpje en recht over het huis van de pastoor staat er een woning waarin een beeldschoon meisje woont dat telkens voor het open raam haar kleren aan- en uitdoet. (vrt.be)

    In Brussel is vanmorgen brand uitgebroken in een flatgebouw aan de Helihavenlaan, rechtover de centrale kazerne van de brandweer. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jan 2025 11:42)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jun 2021

    👍
    304

    #1554 20 June 2021: nota

    nota
    (de ~ (v.), ~'s)

    notitie, aantekening; dienstorder

    vnw

    Van Dale:
    (leenbet. <Fr. note)
    (Belgisch-Nederlands, niet algemeen) aantekening, notitie
    1.a korte mededeling
    synoniem: opmerking, noot

    vgl. dienstnota; nota`s nemen; notaboekje, cursusnota; notablok

    nota nemen, nota’s nemen, nota pakken, nota’s pakken: aantekeningen of notities nemen

    Een nota van de directie.
    Telefoneren, nota’s nemen, documenten bekijken, de agenda raadplegen én aanvullen, e-mails lezen en beantwoorden … het kan allemaal met de nieuwe XX.

    Hetgeen dat ik altijd doe is tijdens vergaderingen nota’s pakken. Zo weet ik achteraf tenminste wat er gezegd is geworden.

    We moesten geen nota’s nemen, zei de docent. Het stond allemaal in de cursus. En ’t was waar, hij las ze gewoon hardop voor. Zo gaf die les.

    Tegenwoordig pakken de studenten nota’s rechtstreeks op hun laptop of tablet. Of ze zitten op feesboek, dat zou ook kunnen…

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Apr 2024 10:08)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jun 2021

    👍
    395

    #1555 19 June 2021: lijk

    lijk
    (bw.)

    als, gelijk, evenals, zoals

    ook in (westelijk) Oost-Vlaanderen en de Kempen (zie ook lek)
    variant prov. Antwerpen: as, gelak (as), gelakas

    Van Dale online: lijk: gewestelijk, literaire taal, vnw.
    1. gelijk, evenals: groen lijk kikkers, lijk vroeger
    2. als het ware, om zo te zeggen: ze was lijk ziek van verdriet

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands

    Zo slap lijk een slunse. Leven lijk god in Frankrijk.(W.Vl.)

    Zo slap as een vod. Leven gelak (as) god in Frankrijk.(prov. Antw)

    Die melk is zo zuur lek brak. (regionaal in de Kempen)

    > andere betekenis van lijk

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door sywen en laatst gewijzigd door de Bon (30 Aug 2021 11:44)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jun 2021

    👍
    353

    #1556 18 June 2021: applausvervanging

    applausvervanging
    (de ~ (v.), ~en)

    sport (bv. voetbal): een vervanging meestal tegen het einde van de wedstrijd zodat de speler een applaus in ontvangst kan nemen omwille van zijn goede prestatie of omwille van een andere reden

    NL: publiekswissel

    Taaladvies.net: standaardtaal in België
    Van Dale 2016 online: BE

    Pär Zetterberg speelde gisteren zijn laatste match en kreeg een applausvervanging.

    Uitblinker Romario verdiende een applausvervanging.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Sep 2025 18:32)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jun 2021

    👍
    420

    #1557 17 June 2021: kat, een ~ een ~ noemen

    kat, een ~ een ~ noemen
    (uitdr.)

    geen blad voor de mond nemen, de dingen bij hun naam noemen, de waarheid onder ogen durven zien

    ontleend van het Frans: appeler un chat un chat

    vnw: een kat een kat noemen: ronduit zijn mening zeggen

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    DS2015 geen standaardtaal

    SN-NL: het beestje bij de naam noemen
    NL: een hond een hond noemen

    Hij spreekt straffe taal, vindt ge niet.
    Ja, maar ge moet een kat een kat durven noemen hé.

    Laten we een kat een kat noemen; Antwerpen is toch groter dan Gent en Leuven he.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Mar 2023 10:52)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jun 2021

    👍
    336

    #1558 16 June 2021: quorum

    quorum
    (zn. o., ~s)

    vereiste aantal stemmen

    vnw: vereiste aantal stemmen

    Van Dale 1995 (in Belg.)

    De Jean doet met zijn eenmanspartij AVI (Alles Voor Iedereen) mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Maar of em het quorum gaat behalen om te zetelen is maar de vraag.

    Meestal is dit geen probleem, maar als veel parlementsleden ergens anders “moeten” zijn, wordt het quorum niet gehaald. (vrt.be)

    Ook verschillende andere N-VA-parlementsleden stapten op, waardoor het quorum om te stemmen niet bereikt werd. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jan 2025 07:08)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jun 2021

    👍
    238

    #1559 15 June 2021: bijkomend

    bijkomend
    (bn.)

    nieuw, extra, supplementair

    taaladvies.net: standaardtaal in België
    DS2010 ‘bijkomende vakantiedag’: afgewezen
    DS2015bijkomende besparing’: standaardtaal

    De advocaat van de betichte vroeg een hele resem bijkomende onderzoeken. ’t Was duidelijk dat hij de hele zaak wilde rekken natuurlijk.

    Omdat hij op het examen gebuisd was moest hij een bijkomende proef afleggen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 16:54)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jun 2021

    👍
    347

    #1560 14 June 2021: freewheelen

    freewheelen
    (ww. freewheelde, gefreewheeld)

    1) zijn gedachten de vrije loop laten gaan
    2) losweg wat proberen, improviseren

    Van Dale 2015 online kent alleen betekenis 1: Belgisch-Nederlands
    VRT-Taalnet: in België

    1) skynetblogs.be: Eerlijk, ik keek er de hele dag al naar uit om hier een beetje te kunnen tokkelen, te freewheelen in hoofd en gedachten..

    2) cobra.be: Ze vormen samen ook de ritmesectie van Flat Earth Society. In dit trio krijgen ze meer ruimte om te spelen en te freewheelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:29)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jun 2021

    👍
    285

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.