Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
zie tweevaksbaan
zie ook wegcode
vb. aldaar
woonwijk opgericht voor de werknemers van een bedrijf (historisch)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook cités
Uit in Genk: De Cité van Winterslag werd in 1912 ontworpen door de Brusselse architect Adrien Blomme (1878-1940). Hij werd ingehuurd door mijndirecteur Evence Coppée die comfortabele en hygiënische woningen wilde voor zijn arbeiders, bedienden en ingenieurs.
ombuigen
Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen
mot.be: De uiteinden van de staven kan je haaks omplooien, zodat ze zichzelf in het betonlichaam kunnen vasthaken.
werknemer die een flexi-job uitoefent
synoniem flexi-job-werknemer
zie ook flexi-jobben
“Op basis van concrete loonsimulaties blijkt dat het u minder kost om een flexi-jobber een dag voor u te laten werken dan een extra. Een flexi-jobber houdt netto ook meer over dan een extra.” (ondernemingsdatabank.indicator.be)
Flexijobber Schoonheidsspecialiste – OOSTDUINKERKE – Vdab.be
Flexijobber Redder (M/V) – OOSTDUINKERKE – Vdab.be
Flexijobber Receptionist M/V – OOSTDUINKERKE – Vdab.be
havenmeester
Van Dale 2015 online: BE
nieuwsblad.be: Het Zeebrugse havenbestuur heeft een vacature voor de functie van havenkapitein.
flows.be: Rik Verhaegen, havenkapitein-commandant van de Antwerpse haven gaat op 1 februari 2016 aan de slag in de haven van Gent.
Woonhuis van de pastoor.
vnw: pastorie
Van Dale 2008: in België, niet algemeen: pastorie
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Vergelijk kapelanij
Veel pastorijen staan leeg omdat er te weinig pastoors zijn.
inlichtingen vragen bij, zich wenden tot
DS2010 afgewezenVan Dale 2016 online: BE; niet algemeen
Zich te bevragen bij Mr. X.
Wij raden de reizigers aan zich te bevragen bij het reisbureau aangaande deze verplichtingen.
Personen die de Belgische nationaliteit niet hebben, doen er goed aan zich te bevragen bij de bevoegde instanties.
iets (niet) kunnen waarderen, appreciëren
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Ook bij CD&V kunnen ze de uitlatingen van Bracke niet smaken. “Ik vind dat populisme ten top”, reageert partijvoorzitter Wouter Beke in “Terzake”. (deredactie.be)
Zo heeft Geert Bourgeois duidelijk een probleem met de campagnestrategie van de SP.A in verband met de index, die hij leugenachtig noemt. Met name het filmpje “Index Massacre” kan hij niet bepaald smaken. (deredactie.be)
De Tour-renners werden met bootjes naar het podium geloodst in Utrecht, waar vele fans hen opwachtten. De Belgen konden dat wel smaken. (sporza.be)
pak rammel, biet
ook fig.
SN: aframmeling
vnw: pak slaag, pak rammel
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
zie synoniemen bij pandoering
Als ge nog eens aan mijn lief zit, zal ik u eens een rammeling geven.
Een jaar na de federale rammeling keerde CD&V/N-VA in juni 2004 als grootste fractie terug bij de Vlaamse verkiezingen. (vrt.be)
De daders filmden die rammeling. Matthias vluchtte naar het station en kreeg een tweede pak slaag, dat opnieuw werd gefilmd. (demorgen.be)
voor de grap, niet gemeend
variant: voor te zwanzen
Ge moet dat zo serieus niet pakken, ’t was maar voor de zwans zenne.
Willen we hem voor de zwans eens opbellen om te zeggen dat em dringend moet komen?
Haha, ’t is maar voor te zwanzen zenne…
de werkende bevolking
standaardtaal in België-
DS2015 standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
NL: beroepsbevolking
Helft van actieve bevolking in Liberia werkloos door ebola (deredactie.be)
Besmettingen stijgen vooral bij actieve bevolking, maar ook bij jongeren en kinderen (hln.be)
verschuldigd zijn
< Frans: devoir
zie ook hoeveel moet ik u + commentaren
Goed dat ik u zie! Ik moest u nog 20 euro! Kunt ge teruggeven op 500?
Bedankt, hoeveel moet ik u?
toezichthouder veiligheid en preventie in een dorp of stad.
In de steden noemt men dit de stadswacht.
Van Dale 2014 online: in België
hln.be: Milquet geeft politietaken aan gemeenschapswacht.
’t Ziet purper en ’t loopt twee per twee, wat is het? De gemeenschapswacht.
demorgen.be: Oorspronkelijk was een gemeenschapswacht een uitweg voor langdurig werklozen. Kandidaten moesten lang ook niet slagen voor hun basisopleiding. Een examen is pas sinds kort verplicht.
(van wedstrijden gezegd) houden, spelen, (v. koers) rijden
vnw:
een wedstrijd betwisten: een wedstrijd spelen (om), een wielerwedstrijd rijden, een voetbalwedstrijd spelen, een marathon lopen enz.
een beker/kampioenschap betwisten: spelen, rijden, lopen om de beker
Frans disputer
DS2010 afgewezenEr wordt aangenomen dat de eerste wielerkoers werd betwist op 31 mei 1868 in het parc te Saint-Cloud nabij Parijs.
De bekermatch, welke zeer hardnekkig werd betwist, ging door op de weide achter het café.
De 8ste “aanbevolen veldloop” uit de KAPE-reeks werd betwist op zondag 10 februari op het domein rond het “Fort van Kessel”. (ackape.be)
Maar een competitiebeest als Tia Hellebaut wil niet alleen springen, maar vooral graag haar eerste wedstrijd betwisten. (standaard.be)
de ij met stippen in tegenstelling tot de ei
(de lange versus de korte ij: welke is welke?: zie reacties koterij)
Als ge ei met een gestipte ij schrijft is het het IJ in Holland.
De eerste vorm wordt de lange ij of in België soms ook gestipte ij genoemd. (Wikipedia)
een foto maken
herkomst: In de begintijd van de fotografie moest de fotograaf aan een koordje of hendeltje trekken om de foto te nemen. Dat koordje opende de lens van de camera en zorgde ervoor dat het beeld werd vastgelegd.
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
vnw: een foto trekken, een foto maken, fotograferen
zie ook fototrekker, trekken
vgl kodak, fotokodak
Trekt eens een foto van ons.
We hebben op reis wel 200 foto’s getrokken.
bloemlezing De Standaard:
Het opzet bestaat erin dat deze jongeren bij voorkeur naar – niet verrassend – drukbezochte plaatsen gaan en daar foto’s trekken. (standaard.be)
Na de enquêtes zou het nu de bedoeling zijn dat de inwoners foto’s trekken van hun gemeente. (standaard.be)
Eens hij hun vertrouwen gewonnen had, diende hij de vrouwen medicatie toe en trok foto’s van hen terwijl ze sliepen (standaard.be)
Fans van jong tot oud trokken foto’s van de spelersbus, die voor het hotel geparkeerd stond. (standaard.be)
enz.
(verouderd)
ook fröbelklas/Fröbelklas
zie ook freubel
→Friederich Fröbel 1782-1852
Niet aan elke school was vroeger een freubelklas verbonden.
Dan voeren we een taaltest in voor de freubelklas, stampvoette Ben. (Mark Coenen – De Morgen)
een beetje
vooral dim.: snuifje
NL: snuf; snufje
googel2013:
snuifje zout: .BE (>74.000); .NL (>13.000)
snufje sout: .BE (>31.000); .NL (>160.000)
uit de vertaallijst VL-NL van Dagelijkse Kost (Jeroen Meus)
En dan doet ge in die pannenkoekendeeg enkele eetlepels suiker en een snuifje zout.
Een snuifje zout – in Nederlandse recepten staat meestal ‘een snufje’ – is precies die hoeveelheid die je tussen je duim en wijsvinger kunt vasthouden. (libelle-lekker.be)
loven, complimenteren
Van Dale 2018 online: BE spreektaal pochen over …, hoog opgeven van …
= roemen
zn: het bestoefen = de bestoefing
West-Vlaanderen: beboffen
Men kan bestoeft worden, iemand anders bestoefen en zichzelf bestoefen…dat is minder.
Bestoeft hem zo niet, sebiet gaat hij neffe zijn schoenen lopen.
waar men niet omheen kan, onvermijdelijk
ook incontournable
< Frans: incontournable
Van Dale 2016 online: BE
De problematiek van de opwarming van de aarde is incountournable geworden.
Door zijn monsterscore bij de jongste verkiezingen is hij incontournabel geworden voor de regeringsvorming.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.