Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1241 28 April 2022: heemkundige kring

    heemkundige kring
    (begrip)

    SN/NL: historische vereniging

    dikwijls verkort tot heemkring

    zie ook heem

    De heemkundige kring van Wommelgem meet de schade en het verlies op na de drieste inbraak van afgelopen maandag. (gva.be)

    In Vlaanderen komt de term historische vereniging vrijwel niet voor, namen met heem erin zijn zeer dominant, af en toe duikt geschiedkundig, oudheidkundig of erfgoed op in de naam. De situatie in Noord-Brabant en Nederlands Limburg lijkt hier erg op. In veel andere Nederlandse provincies zijn namen met heem erin in afwezig of uiterst zeldzaam, terwijl de term historische vereniging juist veel voorkomt, naast andere aanduidingen. (wikipedia.org)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (26 May 2021 13:35)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Apr 2022

    👍
    16

    #1242 27 April 2022: lavabomeubel

    lavabomeubel
    (zn. o. -s/en)

    lavabo met onderkasten of schuiven

    zie ook lavabokast

    Lavabomeubel – 2 deuren
    Dit lavabomeubel is perfect voor in uw badkamer! Al uw handdoeken, toiletartikelen en dergelijke zal u hier allemaal kunnen opbergen. (acaza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (18 Jul 2021 18:19)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Apr 2022

    👍
    20

    #1243 26 April 2022: familiaal

    familiaal
    (bn.)

    het gezin betreffend

    Van Dale 2016 online: BE, algemeen
    opm: familiaal in de betekenis van de familie betreffend is niet algemeen

    vgl. intrafamiliaal

    zie ook familiaal bedrijf; familiaal geluk; familiaal geweld; familiaal helpster; familiaal leven;familiale omstandigheden; familiale redenen; familiaal verlof; familiale verzekering; intrafamiliaal

    Vlaamse Vereniging voor Familiale Bemiddeling (desocialekaart.be)

    Licentiaat in de Familiale en Seksuologische Wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven (kuleuven.be)

    Dankzij dit akkoord zijn we gesterkt om de familiale- en zakelijke uitdagingen in de toekomst aan te gaan. (hetanker.be)

    Wat is een Familiale Verzekering? Waarom heb je als alleenstaande een Familiale Verzekering nodig? (coronadirect.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2022 08:35)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Apr 2022

    👍
    254

    #1244 25 April 2022: jeugdmonitor

    jeugdmonitor
    (z. nw. de ~ (m.) ~en of 's)

    iemand die met jeugd werkt, of haar begeleidt
    NL: jeugdwerker, jongerenwerker

    zie ook monitor

    Hij brak met z’n opvanggezin en stond op eigen benen en dat leek te lukken. Daarna werkte hij een tijdje als jeugdmonitor maar na een verkeersongeval nam hij weer z’n toevlucht tot de drugs. (VRTNWS)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 02:57)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Apr 2022

    👍
    55

    #1245 24 April 2022: Nobelprijs voor chemie

    Nobelprijs voor chemie
    (begrip)

    SN/NL: Nobelprijs voor Scheikunde

    zéér dikwijls ook ‘Nobelprijs voor de chemie’

    vgl. Zweeds ‘Nobelpriset i kemi’ = ‘de Nobelprijs in chemie’

    klemtoon op de eerste lettergreep (zie Vlaamse uitspraak)

    zie ook chemie; Nobelprijs voor fysica

    De Nobelprijs voor Chemie wordt dit jaar toegekend aan de Franse wetenschapster Emmanuelle Charpentier en haar Amerikaanse collega Jennifer Doudna. (nieuwsblad.be)

    Dit jaar krijgen Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna de Nobelprijs chemie voor de ontwikkeling naar de ‘genschaar’ Crispr-Cas, waarmee het genoom van organismen aangepast kan worden. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (03 Jul 2021 13:39)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Apr 2022

    👍
    20

    #1246 23 April 2022: weeranker

    weeranker
    (zn. m./o.; ~s)

    vaste weerman/weervrouw in de media

    vgl. anker; nieuwsanker; verkeersanker; sportanker

    zie ook het weer

    Ex-Miss België Tatiana Silva (32) ruilt haar job als weervrouw bij de RTBF in om als weeranker aan de slag te gaan bij de tv-zender TF1. (bruzz.be)

    VTM NIEUWS-weeranker Frank Duboccage verwacht voor de komende uren dat die onweerszone een beetje naar het oosten kan opschuiven (vtm.be)

    Dit is pure lichtvervuiling”, vertelt weeranker van VTM Eva Clockaerts aan Het Nieuwsblad. (metrotime.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 06:36)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Apr 2022

    👍
    168

    #1247 22 April 2022: omhoog gaan

    omhoog gaan
    (uitdr.)

    rap kwaad worden en je stem verheffen, opvliegen

    West-Vlaanderen: omhoge gaan

    Je moet niet zo rap omhoge gaan, ’t is voor je goed dat ik het zeg.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (17 Jul 2021 18:09)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Apr 2022

    👍
    244

    #1248 21 April 2022: Rijksregister

    Rijksregister
    (begrip; zn. o.; ~s)

    register waarin alle inwoners van het land geregistreerd worden

    vnw: (bnl.) officieel register van alle personen, ook die uit de vreemdelingenregisters, met enige informatie en met een identificatienummer

    Van Dale 2015 online: in België

    zie ook rijksregisternummer

    hln.be: Bestuur Geert Bourgeois een brief gestuurd aan zijn federale ambtgenoot met de vraag om de taalcode uit het rijksregister te verwijderen.

    Nu dat ik mijn belastingsbrief weer moet invullen denk ik er toch serieus aan mij uit het Rijksregister te laten schrappen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:39)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Apr 2022

    👍
    237

    #1249 20 April 2022: regelmatigheidscriterium

    regelmatigheidscriterium
    (zn. o.; ~s of ~criteria)

    sport: een competitie waarbij de rangschikking wordt bepaald op basis van toegekende punten volgens de plaats in de uitslag van de wedstrijden (o.a. Formule 1, ProTour wielrennen, …)

    Typisch Vlaams: sportklassement volgens prestatie op de belangrijkste wedstrijden: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7

    Elk atletiekjaar organiseert Atletiekclub Grimbergen vzw een regelmatigheidscriterium voor de leden van de club. (acgrimbergen.be)

    Het neemt de Superprestige over, het oudste regelmatigheidscriterium in het veld. (sporza.be)

    Opgelucht omdat zijn tweede grote objectief van het seizoen, de eindzege in dit prestigieus regelmatigheidscriterium, eindelijk binnen was. (demorgen.be)

    Het WK triatlon op de korte afstand is eigenlijk een regelmatigheidscriterium. In de World Triatlon Series wordt de optelsom gemaakt van drie wedstrijden tijdens het seizoen (Yokohama, Leeds en Montreal), de Olympische Spelen en de grote finale in Edmonton. (sporza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Aug 2021 08:25)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Apr 2022

    👍
    18

    #1250 19 April 2022: contactname

    contactname
    (zn. v.; ~s)

    het contacteren, het opnemen van contact

    vnw: het maken van contacten, het in contact komen met

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 4

    Na contactname met onze servicedienst proberen wij binnen de 12 uur een eerste actie te ondernemen naar herstelling. (abtechniscs.be)

    Na contactname met het parket werd een huiszoeking uitgevoerd, waarbij de politie 14 mensen aantrof. (vrt.be)

    Om contactname mogelijk te maken dienen de straatartiesten een actief GSMnummer mee te delen ten laatste bij afhaling van hun vergunning. (gent.be)

    Slechts een vijfde van de contactnames kwam afgelopen jaar van professionele hulpverleners. (overheid.vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (19 Apr 2022 20:18)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Apr 2022

    👍
    4

    #1251 18 April 2022: podoloog

    podoloog
    (zn. m.; ~logen)

    ANW: “(vooral) in België: iemand die zich voor zijn beroep bezighoudt met het behandelen van voetklachten of klachten aan bijvoorbeeld de rug of de benen die voortvloeien uit een niet goed functioneren of gebruik van de voeten”

    VL: podoloog en podologie
    NL: podotherapeut en podotherapie

    opm: In NL bestaat podoloog ook maar dan heeft het meer betrekking op de verkeerde stand van de voeten

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    In België wordt een podotherapeut een podoloog genoemd. Dit leidt soms tot verwarring, want in Nederland is podoloog een ander beroep. Onderstaand wordt gesproken over een podotherapeut (Nederland) maar wordt dus ook de podoloog (België) bedoeld. (Wikipedia)

    Een podoloog is een paramedicus die, na verwijzing van een arts of arts-specialist, patiënten met klachten ter hoogte van de voet onderzoekt en indien nodig behandelt. (podologieweb.be)

    Waarom moet een diabetespatiënt naar de podoloog? (podologie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (18 Oct 2024 15:09)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Apr 2022

    👍
    137

    #1252 17 April 2022: scheutig, ergens niet ~ op zijn

    scheutig, ergens niet ~ op zijn
    (vaste woordverbinding)

    ergens niet happig op zijn

    WNT, bij scheutig: 5. Belust, gebrand. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
    Ik ben er nie’ scheutig op, om nu nog alleen deur den donkere te loopen, Cornelissen-Vervliet (1899)

    Van Dale 2015 online: BE, spreektaal

    zappybaby.be : Liefst niet iets waarbij je online moet betalen…ben daar niet scheutig op!

    zita.be: Enkelen onder hen leken er echter niet scheutig op om samen op de foto te komen.

    hln.be: Minister van Defensie Pieter De Crem was niet scheutig op een extra besparing omdat hij al een grote inspanning achter de rug had.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 02:52)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Apr 2022

    👍
    191

    #1253 16 April 2022: Iranees

    Iranees
    (bn.)

    met betrekking tot Iran

    SN/NL: Iraans

    zie ook verzamellemma nationaliteiten; Vlaamse uitspraak

    De Iranese hoofdstad is Teheran.

    > andere betekenissen van Iranees

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (14 Jul 2021 07:04)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Apr 2022

    👍
    50

    #1254 15 April 2022: normaalonderwijs

    normaalonderwijs
    (zn. o.; geen mv.)

    historisch: pedagische onderwijs ter voorbereiding van het leraarschap in de lagere school en het lager middelbaar

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook normaalschool

    Van de leerwerkschool verbreedde de opleiding nadien naar algemeen onderwijs en naar het normaalonderwijs. (kasteelvanvorselaar.be)

    Inleiding tot de studie van het Nederlandsch ten dienste van middelbaar en normaalonderwijs Paperback Van Loey& Serayen

    VERWIJDERD : Koninklijk besluit tot vaststelling van debevoegdheidsbewijzen die voldoende geacht worden voor de leden van hetpersoneel der vrije inrichtingen voor middelbaar ennormaalonderwijs. (data-onderwijs.vlaanderen.be/)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Jun 2021 15:31)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Apr 2022

    👍
    10

    #1255 14 April 2022: Bednet

    Bednet

    Bednet is een vzw die ervoor zorgt dat landurig zieke kinderen thuis of in het ziekenhuis synchroon kunnen lesvolgen: zij kunnen de les die in hun klas doorgaat tegelijk mee volgen. Daarvoor installeert Bednet een laptop, webcam en randmateriaal in de klas en bij het kind. Via een gesloten systeem op het internet, volgt het kind actief de lessen: antwoorden, toetsen maken, spreekbeurten, groepswerk. (bron: Go! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Via het Bednet-systeem kunnen de zieke kinderen ook in contact blijven met het schoolgebeuren en met hun klasgenoten en leerkrachten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (30 Jul 2021 09:27)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Apr 2022

    👍
    352

    #1256 13 April 2022: partieel

    partieel
    (zn. o., partiëlen)

    - partiële examens
    - examens over een deel van de leerstof, meestal in hoger onderwijs

    zie ook: partiële

    vnw

    Van Dale 2013 online: partieel examen; Belgisch-Nederlands

    Ze is van het jaar aan haar eerste jaar rechten begonnen en met de partiëlen had ze toch al redelijke resultaten.

    partiële proefwerken 2022-2023 (humaniora.broeders.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Sep 2024 08:46)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Apr 2022

    👍
    264

    #1257 12 April 2022: voeten, amai mijn ~

    voeten, amai mijn ~
    (uitdr.)

    uitdrukking van verbazing, ontreddering, …

    Van Dale 2015 online: BE

    synoniemen:
    oor, amai mijn ~
    amai mijn oren
    amai mijn klak
    amai mijnen amai
    frak, amaai mijne ~
    appel, amai mijnen ~
    orgel, amai mijn ~
    botten, amai mijn ~
    amai mijn armen
    amai mijn gat
    amai mijn kloten

    Amai mijn voeten! Ik had niet gedacht dat die kist zo zwaar zou wegen.

    youtube.com: Code 37 – Amai mijn kloten

    bornem.be: Het MS (Multiple Sclerose) corps zet zich in om de slepende zenuwziekte in de kijker zetten. Op dit moment doen ze dat met de actie ‘MS, amai mijn voeten!’.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Nov 2021 06:43)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Apr 2022

    👍
    351

    #1258 11 April 2022: oren, van zijn ~ maken

    oren, van zijn ~ maken
    (uitdrukking)

    drukte maken (o.a. om te reclameren), zijn eigen kwaad maken

    vnw: zich kwaad maken

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    zich opwinden, boos worden

    DS2015 geen standaardtaal

    varianten:
    Jan, van zijn ~ maken
    neus, van zijn ~ maken,
    kloten, van zijn ~ maken,
    gat, van zijn ~ geven,
    gat, van zijn ~ maken
    paretten, van zijn ~ maken,
    snot, van zijn ~ maken,
    tak, van uwen ~ maken,
    tetter, van zijn ~ maken,
    theater, van zijn ~ maken,
    teut, van zijnen ~ maken

    Hoort die eens van zijn oren maken. Die denkt dat hij de hele wereld aan zijn voeten heeft liggen.

    Ik zal daar eens van mijn oren gaan maken want ze hebben me serieus in ’t zak gezet. zie zak, in ’t ~ zetten

    bloemlezing De Standaard:
    Hij zei dat tegen Fernand Huts, de grote baas van Katoen Natie, die voor de honderdste keer dit jaar van zijn oren had gemaakt omdat het … (standaard.be)
    Oppositieraadslid Marc Moorhem (VB) maakte bij burgemeester Marcel Logist (SP.A) van zijn oren omdat de aannemer van de … (standaard.be)
    Jock trok daarop naar platenfirma ARS om van zijn oren te maken en dat gesprek eindigde uiteindelijk in een platencontract.(standaard.be)
    Isner ging tijdens de wedstrijd tegen de scheidsrechter van zijn oren maken over het Hawk-Eye-systeem.(standaard.be)
    enz.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jul 2024 05:28)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Apr 2022

    👍
    477

    #1259 10 April 2022: toer, iemand een ~ lappen

    toer, iemand een ~ lappen
    (uitdrukking)

    een streek uithalen waardoor iemand anders benadeeld wordt

    “Nu heeft hij mij weer een toer gelapt met de belastingen en ik kon dat geld wel goed gebruiken ! "(https://www.baby.be/nl/forum/)

    “Het gemeentepersoneel, meer specifiek de groendienst van gemeente O. heeft ons namelijk een toer gelapt.”(https://opeendagalsvandaag.wordpress.com/)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 10:23)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Apr 2022

    👍
    140

    #1260 09 April 2022: handtekenen

    handtekenen
    (ww. handtekende, gehandtekend)

    ondertekenen, tekenen, een handtekening plaatsen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    zie ook digitaal handtekenen

    vgl. handteken

    Door de aanwezigheidslijst te handtekenen, bevestigt de lesgever dat alle deelnemers, vermeld op de aanwezigheidslijst, effectief aanwezig waren (vlaanderen.be)

    De aanvaller mocht immers niet spelen omdat de FIFA over een door Tchite gehandtekend document beschikte waaruit bleek dat hij voor … (nieuwsblad.be)

    Filip de Pillecyn, die vrijwillig de vereiste documenten handtekende (scriptiebank.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 May 2025 20:36)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Apr 2022

    👍
    20

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.