Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
schoolvak voor leerlingen die geen godsdienst volgen
Van Dale 2016 online: BE
zie ook niet-confessionele zedenleer
dewereldmorgen.be: Vanaf 1924, de vijfde fase, zal er een apart vak zedenleer worden ingericht voor de leerlingen die vrijstelling vragen van de godsdienstlessen.
standaard.be: Noch doet zijn beschrijving van het vak zedenleer als doctrinaire stoomcursus papenvreter een belletje rinkelen.
knack.be: Met alle respect, het vluchten voor discussie lijkt me de ultieme lafheid voor een leraar zedenleer
onbekend
vnw: in Belgiรซ ook: onbekend
VD2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
opm.: ongekend in de betekenis van ‘ongezien’ is wel SN: bv. ongekende aantallen vluchtelingen
debom.be: Een verhaal over een ongekend eiland, over oude haat en nieuwe liefde, over ontwapening en verdraagzaamheid en vooral over mascarpone
“De Nederlandse uitdrukking om de haverklap luidt in het Vlaams slag om slinger. Het eigenaardige is dat ze volkomen verschillend klinken, maar waarschijnlijk dezelfde oorsprong hebben. Beide uitdrukkingen houden verband met het dorsen, en duiden op elke tweede klap tijdens het dorsen van het graan met de dorsvlegel.” (blogspot)
vnw: slag om slinger: voortdurend, steeds, om de haverklap
ook slag om slag
Maar hij is en blijft totaal onvoorspelbaar en brengt zijn eigen ploeg slag om slinger in de problemen. (sporza.be)
De klachten over Tele2 nemen slag om slinger toe – De Standaard
De stemming wisselde de voorbije dagen slag om slinger. (gva.be)
slang, flexibele buis
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vnw: rubberen of plastic slang
Smisdom: niet algemeen (blijkbaar minder gebruikt in W-VL?)
Hoe sluit ik den darm van de gas veilig aan mijn gasvuur aan?
lid van de marinevrouwenafdeling
< afgeleid uit het Franse “dame de la marine”
Van Dale 2016 online: BE
De damars zijn de vrouwelijke beroepsvrijwillgers van de marine.
- stoeptegel, trottoirtegel, koertegel
- grijze vierkante betontegel
vnw: dal, dalle: (grote) vloertegel, plavuis
Kempen:
- enkv: dalle en dals
- mv.: dallen, dalles, dals, dalsen
De speelkoer in ’t school is gelegd in dalles.
De dallen van den trottoir liggen hobbel en sobbel, ge zou uwen enkel wel eens kunnen omslagen.
penthouse
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
Vanuit zijn dakappartement heeft hij een prachtig zicht op de draai van ’t Scheld.
zelfstandige die een dagbladhandel uitbaat, persverkoper
Van Dale 2016 online: BE
Typisch Vlaams: 7 leeuwen
vgl. dagbladronde
Dat magazine is enkel te koop bij uw dagbladhandelaar.
“De sector โdagbladhandelaarsโ zit zeer complex in elkaar in die zin dat ze sterk gedifferentieerde producten aanbieden.” (uit een eindwerk van een studentin aan de EHSAL Hogeschool)
goed- of slechtgezind zijn
ook: in zijne goeie of in zijne slechte zijn, waarbij dag wordt weggelaten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
vgl. dag, in zijn ~ zijn
Hij is in zijne goede dag vandaag. Wat complimentjes dat hij al gegeven heeft. Of anders heeft hij iets nodig…
Wat is zij in hare slechte dag vandaag. Ze heeft maar amper 1 vriendelijk woord gezegd.
Onze baas is in zijne goeie; het nieuw contract met die grootste afnemer zal binnen zijn.
In deze tijd, vandaag de dag
directe vertaling vanuit het Frans: au jour d’aujourd’hui
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Van Dale 2020 online: BE
DS2015 standaardtaal
“Zowel vandaag de dag als de dag van vandaag is standaardtaal.” (https://taaladvies.net)
zie ook vandaag
De dag van vandaag kunt ge beter geen kinderen meer krijgen.
typist(e)
sinds de pc overal ingang gevonden heeft verouderd?
Van Dale 1995 (gewestelijk)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
Zij was dactylo in een groot bedrijf, maar met de komst van de computer is ze buitengevlogen.
eten en onderdak
NL: kost en inwoning
Van Dale online: Belgisch-Nederlands: voeding en huisvesting
vgl. inwoon
Ik ben een maand lang babysitter geweest bij een familie aan zee, voor kost en inwoon.
het ongedaan maken van cumul, het decumuleren
Van Dale 1995: (Belg.) het ongedaan maken van samenvoeging van inkomsten m.b.t. belastingen
De politiekers zouden eens echt werk moeten maken van de decumul, te beginnen met hun eigen.
Te lezen op fisconetplus van onze federale overheid:
‘In het nieuwe stelsel van de volledige decumul van de inkomsten van de echtgenoten (gehuwden of wettelijke samenwonenden), dat van toepassing is vanaf aj. 2005 (inkomsten van het jaar 2004), wordt bij de vaststelling van het totale netto-inkomen van elke echtgenoot rekening gehouden met de volgende inkomsten en dit overeenkomstig art.127 WIB 92, zoals vervangen door art. 20, W 10.8.2001 houdende hervorming van de personenbelasting.’
bezoek, visite
Uitdrukkingen:
volk hebben: bezoek hebben
met volk zitten: met bezoek zitten
volk krijgen: bezoek verwachten
Ik zal morgen wel langs de Jean gaan, hij zit met volk vanavond.
Kunt ge morgen eens terugbellen, ik heb volk op ’t moment.
Ik moet nog gaan koken want ik krijg volk vanavond.
verflaag
→ Fr. la couche (= de laag)
ook fig.
vnw:
-een couche verf: een laag verf
-een deur drie couchen geven: drie keer overschilderen
zie ook koerske, een ~ verf
Na twee couches witte verf zien we de vorige kleur nog doorschijnen. We zullen er nog een derde couche op moeten zetten.
Alexander De Croo: Zoals dat gaat heeft intussen het gros van mijn Ronsese jeugdherinneringen een romantische ‘couche’ gekregen.
demorgen.be: CD&V-fractieleider Koen Van den Heuvel trad Somers bij en deed er nadien nog een ‘couche’ bovenop.
augurk
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal <Frans: (1847) = lett. hoorntje
DS2015 geen standaardtaal
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Een cornichon in schijven op een dikke boterham met roomboter en kaas is een lekker tussendoortje.
lijkwagen
zie een corbillard heeft genen trekhaak
De corbillard hing af van de bloemen.
Het Belgische team loopt er bij alsof het achter een corbillard aan sloft. Innige deelneming. (demorgen.be)
het rustiger aandoen, langzaam afbouwen
vnw: (fig.) zijn werk afronden en tot rust komen, het aan het einde van je carriรจre rustig aan doen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen afbouwen
DS2015 standaardtaal
zie ook uitbolscenario
Als ik 64 jaar word, zei hij, ga ik uitbollen. Dan heb ik nog รฉรฉn jaartje te gaan. Een uitboljob zou welkom zijn.
Onze huidige/vorige huisarts is een man en ik ben daar heel content van. (…) Hij is aan het uitbollen en sinds een klein jaar zijn 2 familieleden van mij huisarts geworden. (beyondgaming.be)
contact opnemen
DS2015 standaardtaalvgl. contactname
Ik zal mijn vriend eens contacteren, die kan wel iets voor u regelen.
multifunctionele machine om te mixen, kloppen, โฆ voor in de keuken
SN-NL: keukenmachine
Van Dale online: voorlopig toegevoegd in 2010
1. algemeen Belgisch-Nederlands keukenmachine
Van Dale 2015 online: BE
DS2015 standaardtaal
Zoโn keukenrobot in huis is wel gemakkelijk. Ge kunt ermee mixen, opkloppen, snijden, blenden,… Alleen hebt ge er veel afwas aan.
Sommige mannen kopen ne keukenrobot, een afwasmachien, ne radio en een opblaaspop. Andere mannen trouwen. (Een ietwat belegen flauwe mop.)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.