Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
Bednet is een vzw die ervoor zorgt dat landurig zieke kinderen thuis of in het ziekenhuis synchroon kunnen lesvolgen: zij kunnen de les die in hun klas doorgaat tegelijk mee volgen. Daarvoor installeert Bednet een laptop, webcam en randmateriaal in de klas en bij het kind. Via een gesloten systeem op het internet, volgt het kind actief de lessen: antwoorden, toetsen maken, spreekbeurten, groepswerk. (bron: Go! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap)
zie ook verzamellemma geneeskunde
Via het Bednet-systeem kunnen de zieke kinderen ook in contact blijven met het schoolgebeuren en met hun klasgenoten en leerkrachten.
- partiële examens
- examens over een deel van de leerstof, meestal in hoger onderwijs
zie ook: partiële
Van Dale 2013 online: partieel examen; Belgisch-Nederlands
Ze is van het jaar aan haar eerste jaar rechten begonnen en met de partiëlen had ze toch al redelijke resultaten.
partiële proefwerken 2022-2023 (humaniora.broeders.be)
uitdrukking van verbazing, ontreddering, …
Van Dale 2015 online: BE
synoniemen:
oor, amai mijn ~
amai mijn oren
amai mijn klak
amai mijnen amai
frak, amaai mijne ~
appel, amai mijnen ~
orgel, amai mijn ~
botten, amai mijn ~
amai mijn armen
amai mijn gat
amai mijn kloten
Amai mijn voeten! Ik had niet gedacht dat die kist zo zwaar zou wegen.
youtube.com: Code 37 – Amai mijn kloten
bornem.be: Het MS (Multiple Sclerose) corps zet zich in om de slepende zenuwziekte in de kijker zetten. Op dit moment doen ze dat met de actie ‘MS, amai mijn voeten!’.
drukte maken (o.a. om te reclameren), zijn eigen kwaad maken
vnw: zich kwaad maken
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zich opwinden, boos worden
DS2015 geen standaardtaal
varianten:
Jan, van zijn ~ maken
neus, van zijn ~ maken,
kloten, van zijn ~ maken,
gat, van zijn ~ geven,
gat, van zijn ~ maken
paretten, van zijn ~ maken,
snot, van zijn ~ maken,
tak, van uwen ~ maken,
tetter, van zijn ~ maken,
theater, van zijn ~ maken,
teut, van zijnen ~ maken
Hoort die eens van zijn oren maken. Die denkt dat hij de hele wereld aan zijn voeten heeft liggen.
Ik zal daar eens van mijn oren gaan maken want ze hebben me serieus in ’t zak gezet. zie zak, in ’t ~ zetten
bloemlezing De Standaard:
Hij zei dat tegen Fernand Huts, de grote baas van Katoen Natie, die voor de honderdste keer dit jaar van zijn oren had gemaakt omdat het … (standaard.be)
Oppositieraadslid Marc Moorhem (VB) maakte bij burgemeester Marcel Logist (SP.A) van zijn oren omdat de aannemer van de … (standaard.be)
Jock trok daarop naar platenfirma ARS om van zijn oren te maken en dat gesprek eindigde uiteindelijk in een platencontract.(standaard.be)
Isner ging tijdens de wedstrijd tegen de scheidsrechter van zijn oren maken over het Hawk-Eye-systeem.(standaard.be)
enz.
een streek uithalen waardoor iemand anders benadeeld wordt
“Nu heeft hij mij weer een toer gelapt met de belastingen en ik kon dat geld wel goed gebruiken ! "(https://www.baby.be/nl/forum/)
“Het gemeentepersoneel, meer specifiek de groendienst van gemeente O. heeft ons namelijk een toer gelapt.”(https://opeendagalsvandaag.wordpress.com/)
ondertekenen, tekenen, een handtekening plaatsen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
zie ook digitaal handtekenen
vgl. handteken
Door de aanwezigheidslijst te handtekenen, bevestigt de lesgever dat alle deelnemers, vermeld op de aanwezigheidslijst, effectief aanwezig waren (vlaanderen.be)
De aanvaller mocht immers niet spelen omdat de FIFA over een door Tchite gehandtekend document beschikte waaruit bleek dat hij voor … (nieuwsblad.be)
Filip de Pillecyn, die vrijwillig de vereiste documenten handtekende (scriptiebank.be)
schoolvak voor leerlingen die geen godsdienst volgen
Van Dale 2016 online: BE
zie ook niet-confessionele zedenleer
dewereldmorgen.be: Vanaf 1924, de vijfde fase, zal er een apart vak zedenleer worden ingericht voor de leerlingen die vrijstelling vragen van de godsdienstlessen.
standaard.be: Noch doet zijn beschrijving van het vak zedenleer als doctrinaire stoomcursus papenvreter een belletje rinkelen.
knack.be: Met alle respect, het vluchten voor discussie lijkt me de ultieme lafheid voor een leraar zedenleer
onbekend
vnw: in België ook: onbekend
VD2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
opm.: ongekend in de betekenis van ‘ongezien’ is wel SN: bv. ongekende aantallen vluchtelingen
debom.be: Een verhaal over een ongekend eiland, over oude haat en nieuwe liefde, over ontwapening en verdraagzaamheid en vooral over mascarpone
“De Nederlandse uitdrukking om de haverklap luidt in het Vlaams slag om slinger. Het eigenaardige is dat ze volkomen verschillend klinken, maar waarschijnlijk dezelfde oorsprong hebben. Beide uitdrukkingen houden verband met het dorsen, en duiden op elke tweede klap tijdens het dorsen van het graan met de dorsvlegel.” (blogspot)
vnw: slag om slinger: voortdurend, steeds, om de haverklap
ook slag om slag
Maar hij is en blijft totaal onvoorspelbaar en brengt zijn eigen ploeg slag om slinger in de problemen. (sporza.be)
De klachten over Tele2 nemen slag om slinger toe – De Standaard
De stemming wisselde de voorbije dagen slag om slinger. (gva.be)
slang, flexibele buis
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vnw: rubberen of plastic slang
Smisdom: niet algemeen (blijkbaar minder gebruikt in W-VL?)
Hoe sluit ik den darm van de gas veilig aan mijn gasvuur aan?
lid van de marinevrouwenafdeling
< afgeleid uit het Franse “dame de la marine”
Van Dale 2016 online: BE
De damars zijn de vrouwelijke beroepsvrijwillgers van de marine.
- stoeptegel, trottoirtegel, koertegel
- grijze vierkante betontegel
vnw: dal, dalle: (grote) vloertegel, plavuis
Kempen:
- enkv: dalle en dals
- mv.: dallen, dalles, dals, dalsen
De speelkoer in ’t school is gelegd in dalles.
De dallen van den trottoir liggen hobbel en sobbel, ge zou uwen enkel wel eens kunnen omslagen.
penthouse
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
Vanuit zijn dakappartement heeft hij een prachtig zicht op de draai van ’t Scheld.
zelfstandige die een dagbladhandel uitbaat, persverkoper
Van Dale 2016 online: BE
Typisch Vlaams: 7 leeuwen
vgl. dagbladronde
Dat magazine is enkel te koop bij uw dagbladhandelaar.
“De sector ‘dagbladhandelaars’ zit zeer complex in elkaar in die zin dat ze sterk gedifferentieerde producten aanbieden.” (uit een eindwerk van een studentin aan de EHSAL Hogeschool)
goed- of slechtgezind zijn
ook: in zijne goeie of in zijne slechte zijn, waarbij dag wordt weggelaten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
vgl. dag, in zijn ~ zijn
Hij is in zijne goede dag vandaag. Wat complimentjes dat hij al gegeven heeft. Of anders heeft hij iets nodig…
Wat is zij in hare slechte dag vandaag. Ze heeft maar amper 1 vriendelijk woord gezegd.
Onze baas is in zijne goeie; het nieuw contract met die grootste afnemer zal binnen zijn.
In deze tijd, vandaag de dag
directe vertaling vanuit het Frans: au jour d’aujourd’hui
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Van Dale 2020 online: BE
DS2015 standaardtaal
“Zowel vandaag de dag als de dag van vandaag is standaardtaal.” (https://taaladvies.net)
zie ook vandaag
De dag van vandaag kunt ge beter geen kinderen meer krijgen.
typist(e)
sinds de pc overal ingang gevonden heeft verouderd?
Van Dale 1995 (gewestelijk)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
Zij was dactylo in een groot bedrijf, maar met de komst van de computer is ze buitengevlogen.
eten en onderdak
NL: kost en inwoning
Van Dale online: Belgisch-Nederlands: voeding en huisvesting
vgl. inwoon
Ik ben een maand lang babysitter geweest bij een familie aan zee, voor kost en inwoon.
het ongedaan maken van cumul, het decumuleren
Van Dale 1995: (Belg.) het ongedaan maken van samenvoeging van inkomsten m.b.t. belastingen
De politiekers zouden eens echt werk moeten maken van de decumul, te beginnen met hun eigen.
Te lezen op fisconetplus van onze federale overheid:
‘In het nieuwe stelsel van de volledige decumul van de inkomsten van de echtgenoten (gehuwden of wettelijke samenwonenden), dat van toepassing is vanaf aj. 2005 (inkomsten van het jaar 2004), wordt bij de vaststelling van het totale netto-inkomen van elke echtgenoot rekening gehouden met de volgende inkomsten en dit overeenkomstig art.127 WIB 92, zoals vervangen door art. 20, W 10.8.2001 houdende hervorming van de personenbelasting.’
bezoek, visite
Uitdrukkingen:
volk hebben: bezoek hebben
met volk zitten: met bezoek zitten
volk krijgen: bezoek verwachten
Ik zal morgen wel langs de Jean gaan, hij zit met volk vanavond.
Kunt ge morgen eens terugbellen, ik heb volk op ’t moment.
Ik moet nog gaan koken want ik krijg volk vanavond.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.