Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1001 24 December 2022: thuismatch

    thuismatch
    (zn. v.; ~en)

    thuiswedstrijd, wedstrijd die op eigen veld gespeeld wordt (van een ploeg, land, …); terugmatch

    ANW: (vooral) in België
    google2015: .BE (>72.000) ; .NL (>3.000)

    De Rode Duivels spelen vanavond een vriendschappelijke thuismatch tegen Italië.

    nieuwsblad.be: Tennis Vlaanderen wil echte thuismatch in finale Davis Cup

    focus-wtv.be: BC Oostende wint eerste Europese thuismatch

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 11:11)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Dec 2022

    👍
    159

    #1002 23 December 2022: huis, (n)iets van in ~ komen

    huis, (n)iets van in ~ komen
    (uitdr.)

    dat zal waarschijnlijk niet gebeuren, niet lukken
    minder gebruikt: er zal (nog) iets van in huis komen

    vnw: daar komt niets van in huis: daar komt niets van terecht

    Taaladvies.net: standaardtaal in België
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen

    zie ook komen, niets van in ~

    Ah, zondag gaat ge uw kamer opruimen? Ik vraag mij af of daar iets zal van in huis komen…

    Gij met uw vriendjes een heel weekend naar de zee? Daar komt niks van in huis! (=dat laat ik niet toe)

    De rechtbank heeft bepaald dat die moeten betaald worden, maar daar komt niets van in huis. (nieuwsblad.be)

    Bedoeling is om het huis te slopen en een nieuwbouw in de plaats te zetten. “Maar daar komt niets van in huis”, vertelt buurtbewoners Dieter. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Nov 2022 09:36)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Dec 2022

    👍
    325

    #1003 22 December 2022: over zijn hout gaan

    over zijn hout gaan
    (uitdrukking)

    te ver gaan

    vnw: over zijn hout gaan: te ver gaan, de perken te buiten gaan

    Van Dale on line: BE niet algemeen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Over zijn hout(je)gaan, over de schreef, de perken te buiten gaan, eig. iemands crediet overschrijden. In Noord-Nederland onbekend.

    “Ganzenspel dat was voor de kleineren. Dan werd er gezeurd en bedrogen, tot er ruzie van kwam. Onverbiddelijk werden we naar ons bed gestuurd. zie zeuren
    Als het erg over zijn hout ging werd er wel eens een oorveeg uitgedeeld,(…)” (Website Jan De Cooman – Appelterre)

    “Daar stonden meer dan vijftig menschen rond.
    Negemassij!… Het ging over zijn hout. Wie zou het uitgestaan hebben?” (Ernest Staas van A. Bergmann)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Nov 2022 08:13)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Dec 2022

    👍
    262

    #1004 21 December 2022: hospitaal

    hospitaal
    (het ~, -en)

    algemeen ziekenhuis
    zie ook gasthuis, kliniek, krankhoes
    O.-Limburg: sjpittal (onz.)

    is standaardtaal in België

    vnw

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale: hospitaal < Lat. hospitales (hotel, hospitaal)
    1. (militair) ziekenhuis, waar zieke en gewonde soldaten verpleegd worden

    vgl. hospitalisatie; hospitaalbed

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Ze zijn hals over kop met hun kleine naar het kinderhospitaal gereden.

    Es_te krank weusj, mos_te noa ’t sjpittal. (Limburg)
    (als je ziek wordt moet je naar het ziekenhuis)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Nov 2022 09:10)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Dec 2022

    👍
    410

    #1005 20 December 2022: het leven zoals het is

    het leven zoals het is
    (uitdr.)

    wikipedia: "Het leven zoals het is is een Vlaamse documentaire- en realitysoapreeks die in 1998 op Eén debuteerde. Het was de eerste Vlaamse reality soap.
    Het programma filmt meestal één seizoen lang gewone mensen op een bepaalde locatie of tijdens het uitoefenen van een bepaald beroep. De makers registreren enkel wat er gebeurt en nemen zelf geen deel aan de gebeurtenissen. Tijdens de montage wordt er wel een voice-over aan de beelden toegevoegd.
    De eerste reeks van “Het leven zoals het is” uit 1998 speelde zich af op een camping. In latere seizoenen filmde men onder meer in een kinderziekenhuis, een autorijschool, bij de Antwerpse politie en op de luchthaven van Zaventem. "

    Inmiddels in het algemeen VL taalgebruik ingeburgerd en overgewaaid naar NL: het leven zoals het onverbloemd is

    standaard.be: Het leven zoals het is: Raqqa

    knack.be: In beeld: het leven zoals het is in het Witte Huis

    olgo.be: het leven zoals het is … peuterklas

    Opzoeken, googelen, scrollen, … het leven zoals het is op het VW.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 08:34)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Dec 2022

    👍
    242

    #1006 19 December 2022: griessuiker

    griessuiker
    (zn. m.; geen mv.)

    Van Dale 2018 online: BE: fij­ne, snel smel­ten­de, ge­raf­fi­neer­de kor­rel­sui­ker
    Opmerking: Volgens Van Dale is die Belgisch-Nederlands, maar: google 2018: .BE (>7.200); .NL (>53.000)

    < De Tiense Suikerraffinaderij N.V. produceert suiker in verschillende korrelgroottes:
    S0 poedersuiker 0,08 – 0,1mm (bloemsuiker)
    S1 ultrafijne suiker 0,2 – 0,35mm
    S2 fijne suiker 0,35 – 0,55mm (griessuiker)
    BD brillant Decor 1,4 – 3,15mm

    zie ook kristalisé, kristalisésuiker, cristalisé

    Sugar-485057

    In een Belgisch kookboek heb ik een (denk ik) lekker recept gevonden voor bavarois van Leffe Radieuse. Probleem is alleen dat er “griessuiker” in moet en ik heb geen idee wat dat is. Wie kan mij vertellen wat het Nederlandse equivalent hiervan is? (fok.nl)

    Fijne griessuiker tienen van het merk Tienen is beschikbaar bij Delhaize voor de prijs van €2.34. (promobutler.be )

    Schiftsuiker is een ultrafijn type van kristalsuiker (griessuiker). Verschillende merken bieden het aan als S1 suiker. (dagelijksekost.een.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door vingersprookje (31 Aug 2025 14:52)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Dec 2022

    👍
    152

    #1007 18 December 2022: meisjeschiro

    meisjeschiro
    (de ~, (m./v.), ~'s)

    Meisjesafdeling bij de chiro

    andere samenstellingen met chiro, zie aldaar

    De meisjeschiro gaat dit jaar eerst op kamp.

    Meisjeschiro Londerzeel mobiliseerde haar leden om op de parkings van verschillende grootwarenhuizen paaseieren te gaan verkopen. (NB.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 09:07)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Dec 2022

    👍
    124

    #1008 17 December 2022: titel, ten voorlopigen ~

    titel, ten voorlopigen ~
    (uitdr.)

    voorlopig

    vnw: ten voorlopigen titel: voorlopig

    Van Dale: BE; niet al­ge­meen ten voor­lo­pi­gen ti­tel
    op voor­lo­pi­ge ba­sis
    = voor­lo­pig

    zie ook titel

    “… of door te postuleren voor een benoeming tot notaris-titularis op een vacante standplaats, of nog, ten voorlopige titel, als plaatsvervangende notaris.” (notasgent.be)

    De curatele had ongeveer 2 miljard euro geëist en had daar al ten voorlopige titel 18,3 miljoen van gekregen. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 17:30)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Dec 2022

    👍
    190

    #1009 16 December 2022: persrechter

    persrechter
    (znw. de ~ m, ~s)

    rechter die belast is met de voorlichting van de pers
    NL: persofficier

    VD2015 online: in België

    De fout is ontoelaatbaar, volgens de persrechter, maar de context kan deels verklaren waarom de onderzoeksrechter in de fout ging. (ATV Nieuws)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 18:18)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Dec 2022

    👍
    175

    #1010 15 December 2022: beenhesp

    beenhesp
    (zn. v.; ~en)

    beenham

    zie ook hesp

    Een overheerlijke hotdog met beenhesp, die maak je met dit recept. Smakelijk! (lekkervanbijons.be)

    Een heerlijke beenhesp op uw feest – Slagerij Traiteur Carlo – Gent

    in eigen huis bereide beenhesp van brasvarken, vanaf 20 personen (decroosfoodboutique.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 07:23)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Dec 2022

    👍
    119

    #1011 14 December 2022: nougatbollen

    nougatbollen
    (tussenwerpsel)

    standaardspelling van nougabollen

    uitspraak: klik op het pijltje

    Van Dale online 2017
    nougat­bol­len
    BE; spreek­taal niets!

    zie ook de versterking: niks, nada, nougatbollen

    ook verkorte vorm noega, nougat (zie voorbeelden)

    “Alleen is het niet wat de filmindustrie, die kennelijk nougatbollen uit de fouten van de muziekindustrie heeft geleerd, in gedachten lijkt te hebben.” (demorgen.be)

    “Die heeft vier jaar op tafel gelegen en daar is nougatbollen mee gebeurd.” (dekamer.be)

    “Nog een geluk dat ze in haar jeugd een blauwe maandag had gewerkt als directiesecretaresse in die jutefabriek in Lokeren, anders had ze als pensioen ‘compleet nougatbollen’ gekregen.” (Tom Lanoye, Sprakeloos)

    Aan zulke ongelijde projectielen heb je niks, nul, noega. (hln.be)

    Die spelers hebben niks, nul, nougat bij STVV. (stvvfroum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 08:28)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Dec 2022

    👍
    197

    #1012 13 December 2022: laat het smaken

    laat het smaken
    (uitdr.)

    beleefdheidsuitdrukking vóór het eten, meestal uitgesproken door de kok of gastheer/-vrouw

    komt in Nederland enkel voor dichtbij de grens met Vlaanderen

    in het algemeen lijken uitdrukkingen met “laat het” in de betekenis “moge het” ook amper voor te komen in Nederland

    zie ook smakelijk + commentaren; laat mij …, laat ons …

    Voila se, paling in ’t groen van ’t huis. Laat het smaken!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 14:11)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Dec 2022

    👍
    61

    #1013 12 December 2022: neuswisser

    neuswisser
    (zn. m.; ~s)

    lang staafje waarmee slijm uit de neusholte verzameld wordt om te onderzoeken (vooral bekend geworden tijdens de coronacrisis)

    corona in België

    NL: (neus)swabstaafje

    zie ook verzamellemma’s corona, geneeskunde

    vgl. keelwisser

    Sneller, gemakkelijker én minder pijnlijk: “Gebruik speekseltest in plaats van neuswisser”. (nieuwsblad.be)

    Eén test, de neuswisser, wordt uitgevoerd bij mensen met klachten. (huisartsschoonbroek.be)

    Om praktische redenen geeft men vaak echter de voorkeur aan orofaryngeale wissers of neuswissers. (domusmedica.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (31 May 2021 14:33)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Dec 2022

    👍
    22

    #1014 11 December 2022: wachtbuis

    wachtbuis
    (znw. de ~ (v.), ~zen)

    SN/NL: loze leiding

    Ik wil een wachtbuis gebruiken om meerdere kabels in te steken. (bati-info.be)

    Een mantelbuis (of loze leiding, in België wachtbuis genoemd) is een buis bestemd voor de doorvoer van telefoonkabels of elektriciteitsleidingen, of voor de doorvoer van water- en gasleidingen (vb. door de keldermuur). (Wikipedia)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jul 2021 10:25)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Dec 2022

    👍
    18

    #1015 10 December 2022: toogbaas

    toogbaas
    (zn. m. ; ~bazen)

    cafébaas, iemand die achter de toog staat

    NL: kastelijn

    Vandaag lacht Stef Van den Bergh, de toogbaas, breed: ’Het gaat goed met het café". (standaard.be)

    Gelukkige verzekerde mijn toogbaas me dat dit zowat de drukste avond van de feesten zou zijn. (nieuwsblad.be)

    Maxim Willems, een ervaren rot met naar eigen zeggen al 30 jaar ervaring als tooghanger en 6 als toogbaas van Café Café in Hasselt. (still-magazine.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Jan 2022 09:55)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Dec 2022

    👍
    3

    #1016 09 December 2022: hoop en al

    hoop en al
    (vaste woordgroep)

    als men een schatting maakt: hooguit

    vnw: hoop en al: ten hoogste, op zijn hoogst, niet meer dan

    Het duurde hoop en al tien minuten voor de pompiers ter plaatse waren.

    Ik ken de Paul zijnen ouwerdom niet, maar dat zal hoop en al 50 jaar zijn.

    Op de mosselsouper was er hoop en al twintig man.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 14:49)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Dec 2022

    👍
    340

    #1017 08 December 2022: hoogtes en laagtes

    hoogtes en laagtes
    (uitdrukking )

    hoogte en dieptepunten, pieken en dalen

    ook: hoogten en laagten

    vnw: hoogten en laagten: wisselvalligheden, ups en downs

    Typisch Vlaams: hoogten en laagten: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Hun relatie werd gekenmerkt door hoogtes en laagtes.

    Er waren hoogtes en laagtes in zijn regeringsperiode.

    ‘Sophie Dewaele leeft in hoogtes en laagtes’ (Het Nieuwsblad:)

    ‘Een leven met hoogtes en laagtes’ (deredactie.be)

    Piet Huyzentruyt getuigt in boek over succes en tegenslagen, over hoogten en laagten, over geluk en ongeluk. (made-in.be)

    Dit seizoen vlot het echter maar mondjesmaat, en vooral met hoogten en laagten. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Nov 2022 07:46)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Dec 2022

    👍
    279

    #1018 07 December 2022: hoogdringend

    hoogdringend
    (bn. bw.)

    heel dringend

    NL: spoedeisend

    vnw

    standaardtaal in België
    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook hoogdringendheid

    Hij had een attak gekregen en moest van de doktoor hoogdringend naar het gasthuis.

    “Wie er iets meer van weet, moet mij dat hoogdringend meedelen. (taaladvies.net)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Nov 2022 07:39)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Dec 2022

    👍
    299

    #1019 06 December 2022: veloweg

    veloweg
    (de ~, ~en, man. zelfst. nw.)

    (verouderd) fietspad
    zie ook velobaan; velopad

    “De heer D’Huvettere doet opnieuw zijn beklag over den erbarmelijken toestand van den veloweg van Zillebeke-statie naar Zille- beke-derp die weg gelijkt ..”
    (http://www.historischekranten.be/issue/NVY/1910-12-17/edition/null/page/2)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Dec 2022

    👍
    126

    #1020 05 December 2022: doorgestoken soep

    doorgestoken soep
    (uitdr.)

    gemixte soep

    vnw

    zie doorsteken

    Een niet-doorgestoken soep werkt eetlustremmend voor de maaltijd. Ideaal dus voor wie streeft naar een kilootje minder. (solo.be)

    Pompoensoep is een andere doorgestoken soep die in de winter heerlijk smaakt. (nutralife.be)

    Het wit van de prei wordt fijn gesneden. afzonderlijk in boter gestoofd en bij de doorgestoken soep gevoegd (Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 13 november 1948)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 May 2022 07:18)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Dec 2022

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.