Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #901

    fatsen
    (ww., fatste, heeft gefatst)

    spijbelen

    ook vaste woordcombinatie: gaan fatsen

    vnw

    gwnt: Zuidn.

    Van Dale:
    fat­sen
    1701, ver­moe­de­lijk be­ho­rend bij vad­sig
    1. niet al­ge­meen spij­be­len

    zie varianten bij haagschool houden

    Als ge zo blijft fatsen haalt ge uw jaar nooit ni.

    Als tiener heb ik samen met een klasgenoot een halve dag gespijbeld (gaan fatsen noemden wij dat).
    Dat is toen niet in goede aarde gevallen, noch thuis, noch op school. (seniorennet.be)

    We hebben veel te danken aan deze school!! … 100 dagen koorts op school…..niet simpel in coronatijden. … Of gaan fatsen e Ellen Cardon. (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jun 2025 17:20)

    👍
    496

    #902

    aveseerplankske
    (het ~, ~s)

    step
    NL: autoped

    zie ook trottinette, aveseren

    Hasselt: aveseerplank
    Neerpelt: affeseerplank
    Tilburg: affeseerplèngske
    Valkenswaard ( Noord-Brabant Nederland): affeceerplankske (mijnwoordenboek.nl)

    Ik heb het woord voor ’t eerst gehoord plm. 20 jaar geleden, bij een klant in Brasschaat. Daar kwam de buurvrouw informeren of hare bengel soms daar was? Het antwoord: " dieje is hier gewest moar ze zen zjust vertrokke mè ’t AVESEERPLANKSKE". Ik kon het niet houden van ’t lachen want ik had die gastjes 2 minuten daarvoor zien vertrekken met de step en ik wist dus direct wat er bedoeld werd…

    Als je een persoon op een step wil nabootsen, dan zou dit bruikbaar zijn maar verder…. Op een Belgische baan wordt dat toch minimaal een “aveseerplankske” (forum.modelspoormagazine.be)

    Daarna volgt nog een kroegentocht op de step, de `aveseerplankske’ zoals de Brabantse boeren dat noemen.

    Aveseerplankske staat genoteerd in het Woordenboek van Brabantse dialecten. (books.google.be)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door chris en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 19:09)
    Dit woord was woord van de dag op 24 May 2016

    👍
    496

    #903

    couche
    (de ~ (v.), ~n/s)

    verflaag
    → Fr. la couche (= de laag)

    ook fig.

    vnw:
    -een couche verf: een laag verf
    -een deur drie couchen geven: drie keer overschilderen

    zie ook koerske, een ~ verf

    Na twee couches witte verf zien we de vorige kleur nog doorschijnen. We zullen er nog een derde couche op moeten zetten.

    Alexander De Croo: Zoals dat gaat heeft intussen het gros van mijn Ronsese jeugdherinneringen een romantische ‘couche’ gekregen.

    demorgen.be: CD&V-fractieleider Koen Van den Heuvel trad Somers bij en deed er nadien nog een ‘couche’ bovenop.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Feb 2022 06:55)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Mar 2022

    👍
    496

    #904

    jaren stillekes
    (uitdr.)

    lang geleden, uit de oude doos, ouderwets (pejoratief), zoals vroeger

    ook: de jaren stillekens

    Die foto is van de jaren stillekes toen hij nog een snor had en maar 65 kilo woog.

    Die leeft nog in de jaren stillekes zonder pc of gsm.

    Het is een soort van rekeningrijden, waarvoor er volgens visionaire politici bij ons geen draagvlak is, en bestaat al sinds de jaren stillekens in het zuiden van Europa. (demorgen.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Apr 2022 14:27)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Jul 2011

    👍
    496

    #905

    affairisme
    (het ~)

    gebruik van politieke macht en relaties om zaakjes te regelen, gesjoemel, (±) vriendjespolitiek

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    Affairisme is het Leitmotiv van de Belgische politiek, van hoog tot laag, in alle octaven, en wat er te horen valt kan niet omschreven worden als hemelse muziek. (T. Lanoye, in Van Dale sub “affairisme”)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 17:04)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Aug 2021

    👍
    496

    #906

    schreve
    (de ~ (v.), ~n)

    grens tussen West-Vlaanderen en Frankrijk

    vgl Zweeds “skreva”

    Ga je mee over de schreve een picon drinken?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Drogo en laatst gewijzigd door Grytolle (10 Aug 2021 22:10)

    👍
    496

    #907

    schup, zijn ~ afkuisen
    (uitdr.)

    er de brui aan geven, ophouden
    er van onder trekken (trekken, ervanonder ~)

    vnw: zijn schup afkuisen: ermee stoppen, ophouden en weggaan

    zie ook afkuisen en schippe ofkuschen

    Ik kuis m’n schup af, want da werkt hier toch ni.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door janvaneycken en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Mar 2025 09:44)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Mar 2008

    👍
    496

    #908

    kristeren
    (ww. kristeerde, heeft gekristeerd)

    haken /kris ’tee r.en/
    uitspraakvariant van crochteren, crocheteren,

    FinlandTapestryCrochet

    Op school moest ik als kind altijd pannenlapjes kristeren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 12:01)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Dec 2008

    👍
    496

    #909

    galjaar
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    iets wat buitenmaatse, buitenproportionele, kolossale afmetingen heeft
    AN kanjer
    in gebruik met het voorzetsel ‘van’

    < Frans gaillard, waarschijnlijk van het Gallo-Romaans galia, kracht

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij gaillard: Iets dat ongewone afmetingen heeft. Volgens Van Dale (1924) gewestelijk in Vlaams-België zoo in gebruik.

    zie ook kastaar, gust, kaljaster

    Dat trekpaard heeft galjaars van benen. Behaard als ze zijn, geven ze de indruk kolossen te zijn.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 19:17)

    👍
    496

    #910

    buizen
    (ww. buisde; is, heeft gebuisd)

    niet geslaagd zijn, onvoldoende halen, flessen

    een gebuisde politicus: een politicus die onvoldoende stemmen gehaald heeft bij verkiezingen

    < Afleiding van het zn. buis in de uitdrukking iemand zijn buis geven ‘hem afzeggen, een blauwtje laten lopen’, een buis krijgen ‘zakken (bij examens)’, meestal opgevat als een afleiding bij het werkwoord buizen ‘slaan’, een nevenvorm van buischen ‘slaan, kloppen’ (1573; Woordenboek der Nederlandsche Taal), (Middelhoogduits biuschen ‘id.’).

    DS2015 standaardtaal

    anw: buizen
    1. (vooral) in België: een onvoldoende krijgen voor een examen; zakken
    buizen
    2. (vooral) in België: iemand laten zakken voor een examen; iemand een onvoldoende geven

    vgl. buisvak; buizer

    Ik ben gebuisd op aardrijkskunde.

    “buizen, gebuisd worden ‘zakken’” (1865–1870; Schuermans)

    Een gebuisde politicus hoeft toch niet altijd een dikbetaalde job te krijgen? (Seniorennet)

    > zie andere betekenis van buizen

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Dec 2024 10:53)

    👍
    495

    #911

    beenhouwer
    (de ~ (m.), ~s; vr. ~in)

    vnw: slager

    opm: zowel de persoon als de winkel

    zie ook beenhouwerij
    vr.: beenhouwerin

    zeer veel uitspraakvarianten

    in het Limburgs en West-Vlaams ook nog slachter

    Butcher

    Onze beenhouwer heeft lekkere biefstuk.

    De beenhouwerin staat in de winkel voor de klanten te gerieven.

    > zie andere betekenis van beenhouwer

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door sprunki funky funky funky (07 May 2025 12:57)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Nov 2007

    👍
    495

    #912

    bloemsuiker
    (de ~ (m.), geen mv.)

    vnw: poedersuiker

    vergelijk griessuiker

    Klik op de afbeelding
    Bloemsuiker

    We strooien bloemsuiker over de Brusselse wafel.

    “Nadat ze pannenkoeken gegeten heeft, is het gezichtje van An altijd helemaal wit van de bloemsuiker. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Nov 2021 06:34)

    👍
    495

    #913

    joeksel
    (het ~, ~s)

    jeuk

    vroeger in Antwerpen ook ‘juksel’

    zie ook: jeuksel

    Daar kregde joeksel van on oewen buik.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jun 2025 12:51)

    👍
    495

    #914

    mémé
    (de ~ (v.), ~s)

    doopmeter, meestal de grootmoeder

    < Frans: (informeel) mémé, grootmoeder < van mère, moeder

    zie ook: peet, pepe

    Ons mémé was een grappige, daar konde al es goe mee lachen.

    > andere betekenis van mémé

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:40)

    👍
    495

    #915

    banger
    (de ~ (m.), -s)

    samentrekking van behanger

    Door het wegvallen van de ‘h’ in de Vlaamse uitspraak, en vervolgens het wegvallen van de doffe e in de samengang e-a, wordt ‘behangen’ uitgesproken als ‘bangen’. Zo wordt ‘behanger’ uitgesproken als ‘banger’, ‘behangpapier’ als ‘bangpapier’, enz.

    Wallpapering Cologne

    Vroeger ging het beroep van ‘banger’ samen met dat van schilder. Ge kont dan ook verf naast ‘bangpapier’ kopen in een ‘bangerswinkel’.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (18 Jun 2025 23:23)

    👍
    495

    #916

    tember
    (de ~ (m.), ~s)

    postzegel, zegel

    zie ook temper, timber, kopken

    vnw: postzegel

    < Frans timbre-poste

    Den Tember” is ook de naam van de oude postzegeldrukkerij in Mechelen. Gedurende 125 jaar werden aldaar alle Belgische postzegels gedrukt. (mechelenblogt.be)

    Belgian Congo 1925 issue-60c
    Tember van Belgisch-Congo uit 1925

    Ik moet nog een tember op de brief plakken, dan kan hij op de post.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 May 2025 06:42)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jul 2019

    👍
    495

    #917

    mot, in de ~ hebben
    (uitdr.)

    iets of iemand door hebben of in het oog hebben

    vnw:
    -iets in de mot hebben: in de gaten, in de smiezen
    -iemand in de mot hebben: iemand doorhebben

    Van Dale: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    - bemerken, de lucht van iets hebben
    - een persoon zijn bedoeling doorgronden

    zie ook snuitje, in ’t ~ hebben; mot, in de ~ houden

    Jullie hebben getracht mij te foppen, maar ik had jullie gedoe al lang in de mot.

    “En dat geldt ook voor de Vlamingen: de N-VA is pro-EU, maar heeft niet in de mot dat de EU Vlaanderen doet verdampen (en doet vollopen met migranten).” (reactie in Knack 260216)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Frank en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jan 2024 10:25)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jun 2010

    👍
    495

    #918

    joenk
    (het ~, meerv. joeng)

    kind, jong dier

    zie wicht, joeng

    Dat joenk kan niet luisteren.

    “Officieel was de regering-Martens VI gevallen over een communautaire kwestie (de zaak “Happart”), later zou echter blijken dat de aversie voor Verhofstadt vanuit de syndicale hoek (Jef Houthuys, voorzitter van de invloedrijke christelijke vakbond ACV heeft het over “da joenk”) een even belangrijke rol gespeeld heeft." (https://nl.wikipedia.org/wiki/Guy_Verhofstadt)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jun 2025 13:06)

    👍
    495

    #919

    bijs
    (de ~ (v.), bijzen)

    (regen)bui

    Ik pâs dammen bâs krâge.
    > Ik peins da we een bijs krijgen.
    (Ik denk dat we een regenbui krijgen.)

    > andere betekenis van bijs

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Dennoman en laatst gewijzigd door de Bon (18 Jul 2021 23:52)

    👍
    495

    #920

    bedrijfsrevisor
    (de ~ (m.), ~en)

    accountant, registeraccountant

    < Frans: réviseur d’entreprises

    Van Dale 2016 online: BE

    verkort: revisor

    De bedrijfsrevisoren controleren en certificeren de rekeningen van de Nationale Bank.

    Na geslaagd te zijn in het toelatingsexamen, moet de kandidaat bedrijfsrevisor een stageovereenkomst afsluiten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Jul 2021 13:51)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Sep 2021

    👍
    495

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.